Айкын есмес түрде берілген z(x,y) функцияның дербес туындылары
z=f(x,y) функциясы z айнымалысы бойынша шешілмей, яғни F(x,y,z)=0 (*) түрінде берілсе, онда функция айқын емес түрде берілген дейді.
(*) арқылы берілген функцияның және z бойынша дербес туындыларын табайық. Ол үшін теңдеудегі z-тің орнына f(x;y) функциясын қою арқылы тепе-теңдік аламыз: . Олай болса:
(у –тұрақты),
(х -тұрақты).
Бұдан және , (.
y=f(x) функциясы F(x,y)=0 теңдеуімен берілсе , онда айқын емес түрде берілген функцияның туындысы , ().
Айкын есмес түрде берілген z(x,y) функцияның дербес туындылары табу:
Айкын есмес түрде берілген z(x,y) функцияны анықтап алу ( стандарт туріне келтіру F(x,y,z)).
Дербес туындыларын табамыз, x бойынша дербес туынды (), y бойынша () және z
Айкын емес турде берілген функцияның дербес туындыларды есептейтін формулалары
Берілген нүктенің мәндерін табылған дербес туындыларға қоямыз.
Жауабы.
Мысалы: х3 – 5у3 + 2 xyz – 4 xz = 5 - z2 айқын емес теңдеумен берілген z(x,y) функцияның М0(0;1;-1) нүктесіндегі дербес туындыларын тап.
Шешуі: Мұнда F(x,y,z)= x3 – 5y3 + 2xyz – 4xz + z2 - 5,
Сондықтан
= 3x2 + 2yz – 4z,
=- 15y2 + 2xz,
= 2xy – 4x +2z.
Сондықтан, формуланы қолданып
М0 (0; 1; -1) нүктедегі және мәндерін табамыз:
,
.
Достарыңызбен бөлісу: |