Қобда – Ақтөбе облысының солтүстік-батысындағы аудан. 1929 жылы құрылған.  Құлан

394
Қазақ өнерінің антологиясы
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН 
ӘДЕБИЕТТЕР
Айтыстану: ғылыми жинақ. – Астана: Жалғас-Print, 2013, – 420 бет.
Асанов Қ. Айтыс өнерінің публицистикалық сипаты. – Астана: Фолиант, 2010. – 
400 бет.
Асқаров е. Жүрекжарды: Жыр жинағы. – Астана: Фолиант, 2009. – 256 бет.
Кәпұлы д. Шертолғақ. Айтыстар жинағы. – Астана: Фолиант, 2003, - 392 бет.
Көкейкесті әдебиеттану. 3 кітап. //Құраст.: р.нұрғали. Қазіргі айтыс: дәстүрі, 
келешегі. – Астана: Күлтегін, 2003. – 264 бет.
Қазақ сөздігі. (Қазақ тілінің біртомдық үлкен түсіндірме сөздігі) //Құраст.: 
н.уәли, Ш.Құрманбайұлы, м.малқаев, р.Шойбеков және т.б. – Алматы: дәуір, 
2013, - 1488 бет.
Қазақстан. ұлттық энциклопедия. 1 том. /Бас ред. Ә.нысанбаев. – Алматы: 
Қазақ энциклопедиясының Бас редакциясы, 1998. – 720 б.
Қазақстан. ұлттық энциклопедия. 2 том. /Бас ред. Ә.нысанбаев. – Алматы: 
Қазақ энциклопедиясының Бас редакциясы, 1999. – 720 б.
Қазақстан. ұлттық энциклопедия. 3-том. /Бас ред. Ә.нысанбаев. – Алматы: 
Қазақ энциклопедиясының Бас редакциясы, 2001. – 720 б.
Қазақстан. ұлттық энциклопедия. 4 том. / Бас ред. Ә.нысанбаев. – Алматы: 
Қазақ энциклопедиясының Бас редакциясы, 2002. – 720 б.
Қазақстан. ұлттық энциклопедия. 5 том. /Бас ред. Б.Аяған. – Алматы: Қазақ 
энциклопедиясының Бас редакциясы, 2003. –720 б.
Қазақстан. ұлттық энциклопедия. 6 том. /Бас ред. Б.Аяған. – Алматы: Қазақ 
энциклопедиясының Бас редакциясы, 2004. −693 б.
Қазақстан айтыс ақындары: Анықтамалық жинақ. // Құраст.: е.Қайназар. – Ал-
маты: Ан-Арыс, 2013. – 280 бет.
Қазіргі айтыс. 1 кітап. //Құраст.: и. нұрахметұлы, с. дүйсенғазин. – Астана: 
«Күлтегін» баспасы, 2004, 312 бет .
Қазіргі айтыс. 2 кітап. //Құраст.: и. нұрахметұлы, с. дүйсенғазин. – Астана: 
«Күлтегін» баспасы, 2004, 336 бет. 
Қалыбекова Ә. ұлық ием алғанда кеңдігіне. – Алматы: 2011. – 334 бет. 
Қос жұлдыз. оразалы досбосынов пен Ажар дүзелбекқызы туралы естеліктер. 
//Құраст.: д.мағлұмов. – Алматы: ЖШс рПБК «дәуір» баспасы, 2012. – 320 бет.
Құсанбаев с. Байғыз. – Павлодар: «ЭКо» ғөФ, 2001 жыл.
Құсанбаев.с. Жырлаумен өткен 20 жыл: Эссе-баян, айтыстар. – Астана: Фоли-
нат, 2011, – 360 бет.
өнердің аққан жұлдызы. Ә.Жанқұлиев жайындағы эссе-естеліктер, өлеңдер мен 
айтыстар. Құраст.: А.Жанқұлиев. – Алматы: ол-Жас, 2014. – 160 бет.
«AITYSKER» интернет порталы.

395
Айтыс VI том
РЕЗЮМЕ
в Vі том двадцатипятитомной серии «Антология казахского 
искусства» включены айтысы 2001 - 2014 годов, сохранившиеся в 
памяти народа, в которых воспеваются окрепшая, признанная всем 
миром независимость Казахстана, его стремительное развитие, стро-
ительство новой прекрасной столицы - Астаны. 
в частности, айтысы организованные Ж. ермановым в 2001-м 
и 2004-м годах, айтысы, посвященные 2000-летнему юбилею города 
тараз, 200-летним юбилеям А. Конырбайулы, К. Касымулы, д. Баба-
тайулы, м. отемисулы, на темы традиционного праздника «науруз», 
«уроки независимости», показали о дальнейшем развитии древнего, 
исконного искусства в наши дни, о расширении его границ.
если айтысы таких акынов, как мэлс Косымбаев, мухамеджан 
тазабеков, оразалы досбосынов, Бекарыс Шойбеков, даулеткерей 
Капулы покоряют богатством языка, то айтысы Балгынбека има-
шева, Айнур турсунбаевой, Жаркынбека наушабекова оставляют 
впечатление, как отдельные постановки со многими театральными 
элементами. Читая эти последние айтысы, нетрудно заметить, что 
искусство айтыса в настоящее время постепенно превращается в 
увеселительный инструмент (шоу), соответствующий требованиям 
зрителей.
в этом издании публикуются 26 лучших отобранных айтысов 
2001 - 2014-х годов. тексты айтысов были взяты их трехтомника 
«современный айтыс» (2004, 2005, 2006) и всемирной сети интерне-
та, сопоставлены, выверены и проверены.
Антология предназначена для преподавателей и студентов кон-
серваторий, университетов искусств, и других высших учебных за-
ведений, учителей и учеников музыкальных школ, исследователей 
жанра айтыс, также широкого круга людей, кого интересует казах-
ское искусство.

396
Қазақ өнерінің антологиясы
Resume
In Volume VI of twenty-five series «Anthology of Kazakh art» 
included Aitys 2001 - 2014 period, preserved in the memory of the people, 
in which praises got stronger, the world recognized the independence of 
Kazakhstan, its rapid development, the construction of a new beautiful 
capital - Astana.
In particular, aityses organized by J. Yermanov in 2001 and 2004, 
aityses dedicated to the 2000th anniversary of the city of Taraz, the 
200th anniversary of A. Konyrbayuly, K. Kasymuly, D. Babatayuly, M. 
Otemisuly, aityses on topics of traditional holiday «Nauryz», «Lessons 
of Independence», have shown on the further development of the ancient, 
aboriginal art today, expanding its borders.
If aitys akyns such as Mels Kosymbaev, Mukhamedzhan Tazabekov, 
Orazaly Dosbosynov, Bekarys Shoybekov, Dauletkerey Kapuly conquer 
the wealth of a language, then aityses of Balgynbek Imashev, Ainur 
Tursunbaeva, Zharkynbek Naushabekova make good impression as 
separate productions with many theatrical elements. Reading these last 
Aitys, you will notice that the art aitys now gradually turns into a fun-tool 
(the show), corresponding to the requirements of the audience.
This edition contains 26 best selected aityses of period 2001 - 
2014. Lyrics of aityses were taken of their three-volume «Modern aitys» 
(2004, 2005, 2006) and the World Wide Web, are compared, verified and 
validated.
Anthology is intended for teachers and students of conservatories, 
universities of the arts, and other higher education institutions, teachers 
and students of music schools, researchers of aitys genre, a wide range of 
people who are interested in Kazakh art.

397
Айтыс VI том

жүктеу/скачать 1,06 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: