60. Ауылшаруашылық қалдықтардың қоршағанортаға әсері
Ауыл шаруашылығы қоршаған ортаға әсер етуші факторлардың бірі ретінде
Табиғи ортаға орасан зор аумақты қажет ететін ауыл шаруашылығы айтарлықтай әсер етеді.
Табиғи ортаға ең үлкен әсер ауылшаруашылығы болып табылады, бұл топырақ экожүйелерінің бұзылуына, құнарлылықтың жоғалуына, су мен жел эрозиясына, топырақтың тығыздалуына әкелуі мүмкін. Малдың табиғатқа әсері аз болады. Сондай-ақ малдың көп жайылуы және мал шаруашылығы кешендерінің өңделмеген қалдықтары қоршаған ортаға әсер етудің маңызды факторлары болып табылады.
Жалпы ауылшаруашылық бұзылуларына мыналар жатады:
· Эвтрофикация кезінде жер үсті және жер асты суларының ластануы, су экожүйелерінің деградациясы;
· Ормандарды кесу және орман экожүйелерінің деградациясы (ормандарды кесу);
· Үлкен аудандардағы су режимінің бұзылуы (дренаж немесе суару кезінде);
· Топырақ пен өсімдік жамылғысының күрделі бұзылуының нәтижесінде шөлдеу;
· Тірі организмдердің көптеген түрлерінің табиғи тіршілік ету ортасын жою және соның салдарынан сирек кездесетін және басқа түрлердің жойылып, жойылуы.
Минералды тыңайтқыштарды өнімділіктің жоғарылауымен қатар қолдану қажеттілігі топырақтың және жер үсті суларының биогендік элементтермен де, балласттық заттармен де ластануын тудырады. Мысалы, калий тыңайтқышын топыраққа енгізген кезде калий хлориді өсімдіктерге қажетті калиймен бірге зиянды хлорды да енгізеді.
Тасымалдау ережелері бұзылған жағдайда, тыңайтқыштарды егістіктерден жер үсті дренаждарына (өзендерге, көлдерге, теңіздерге және т.б.) шайып тастауға байланысты, топырақтың су және жел эрозиясы процесінде дозаланғанда және
минералды тыңайтқыштарды бақылаусыз пайдалану, топырақтағы және судағы биогендік элементтер мен балласт қосылыстарының мөлшері улы деңгейге жетуі мүмкін. Бұл заттар трофикалық тізбектер арқылы жануарлар мен адамдардың организмдеріне ене алады.
Достарыңызбен бөлісу: |