1937 – Ақадыр кентінің құрылғанына 75 жыл
Ақадыр
кенті,
теміржол
стансасы
Шет
ауданында,
Екатеринбург-Алматы темір жолының бойында, Шет ауданының
орталығы Ақсу- Аюлының батысында -100 км, Қарағанды
қаласының оңтүстігінде 220 км жерде орналасқан. Іргесі 20 ғ-дың
30-жылдары Қарағанды-Мойынты темір жол құрылысының бойында Ақадыр
стансасының ашылуына байланысты қаланған. Кентте 1937 жылдан бастап паровоз депосы
ашылып, ол 1957 жылы тепловоздарды, ал 1982 жылдан электровозды жөндейтін ірі кəсіпорын
болып есептеледі. 1973-1997 жылдары Ақадыр ауданының орталығы. 1997 жылы Ақадыр ауданы
таратылып, Шет ауданының құрамына берілді. Халқының саны - 11,6 мың (2005). Кенттің
əкімшілік- аумақтык бағынысындағы елді мекендерде (Ақадыр кенті мен Подхоз ауылы, Тағылы,
№906 разъездері) 4 мектеп, аудандық емхана, ФАП, 4 отбасылық-дəрігерлік амбулатория,
мəдениет үйі, кітапхана, балалардың өнер мектебі, балалар мен жасеспірімдер спорт мектебі, оқу-
өндірістік комбинаты, балабақша, «Қазақтелеком» бөлім- шесі, «Қазпошта» бөлімшесі, басқа да
мəдени - тұрмыстық мекемелер бар. Сонымен қатар «Қа- зақстан темір жолдары» жүйесіне
қарасты «Ақадыр электр жабдықтау» (ЭЧ-12), темір жол дистанциясы (ПЧ-26), белгі беру жəне
байланыс дистанциясы (ПЦЧ-21) мекемелері жұмыс істейді. Кент аумағында темір жол жүйесіне
қарасты барлығы 14 мекеме, ұжымдар жұмыс атқарады. 46 шаруа қожалығы бар (2006). Кент
басқа елді мекендермен автомобиль жолдары арқылы байланысады.
1973-1997 жылдары облыс құрамында болған аудан. Құрамында 10 селолық округ Ақадыр,
Ақжал, Ақшатау, Қайрақты, Мойнты кенттері болды. 1975 жылдан «Ақадыр таңы»- «Агадырская
новь» газеті шығып тұрды. 1997 жылы жері Шет ауданына қосылды.
Əдебиеттер:
Ақадыр кенті // Қарағанды. Қарағанды облысы: энциклопедия / ред. А. А. Абдулин.-Алматы :
Атамұра, 2006. – 95 б.
***
Абдолла, Қ. Торқалы тойдың қарсаңында: Ақадырға - 70 жыл // Орталық Қазақстан. - 2007.
- 22 мамыр. - 3 б.
Аманжолов Ə. Теміржолшылар дəстүрін жалғаған // Орталық Қазақстан. - 2006. - 22
маусым.- 4 б.
Аманжолтегі Ə. Шарапаты мол жан: Қазақстан - 2030 // Заман. - Ақсу-Аюлы, 2006. - 15
маусым.- 5 б.
Əбілда, Қ. Ақадырда атқарылған шаруа аз емес // Орталық Қазақстан. - 2004. - 18 желтоқсан.
- 7 б.
Бекқожин, Қ. Тас түскен жеріне ауыр: Ақадырға - 70 жыл / Əңгімелескен Б.Тойшыбек //
Заман. - 2007. - 31 мамыр. - 5 б.
Жақып И. Дүбірлі дода, үкілеген үміт: жас қайраты елімнің // Заман. - Ақсу-Аюлы, 2006. - 2
қараша-6 б.
Жақып И. Күміс күлкіге толы "Балбөбек": 1 маусым Балаларды қорғау күні // Заман. - Ақсу-
Аюлы, 2007. - 31 мамыр.- 3 б.
Жамбылов Т. Білікті басшы: Қазақстан - 2030 // Заман. - Ақсу-Аюлы, 2007. - 23 тамыз.- 5 б.
Жамбылов Т. Оларды мақтан етеміз: Ақадырға - 70 жыл // Заман. - Ақсу-Аюлы, 2007. - 21
маусым.- 5 б.
Жұмағали С. Ақадырда мұражай ашылды: мəдени мұра // Орталық Қазақстан. - 2005. - 27
қазан.- 8 б.
Жұмақасов Ғ. Жұлдыздай жарқырап өткен ғұмыр [Мəтін] : тағзым / Жұмақасов, Ғ. // Заман. -
Ақсу-Аюлы, 2006. - 9 мамыр.- 3 б.
Кəріпұлы Ө. Жазушы жерлесімізбен жүздесу: тағылым // Жаңаарқа. - Атасу, 2006. - 15 сəуір.-
6 б.
Кешенді жоспар жобасы қаралды: облыс əкімдігінде // Орталық Қазақстан. - 2010. - 14 тамыз
(№ 130/131).- 1 б.
Қасқырбаев Б. Бізден де бір тілек: Ұсыныс // Орталық Қазақстан. - Қарағанды, 2001. - 4 сəуір
Мағзиев, Ж. Д. "Ақадырдың таңы арайлы": Ақадыр кентінің əкімі Ж.Д.Мағзиевпен əңгіме /
əңгімелескен Қ.Əбілдинов // Орталық Қазақстан. - 2007. - 12 шілде. - 4 б.
Мағзиев, Ж. Д. Ақадыр көштен қалмайды: Ақадыр кентінің əкімі Ж.Д.Мағзиевпен сұхбат /
Сұхбаттасқан Т.Майбас // Орталық Қазақстан. - 2005. - 1 қазан. - 6 б.
Мағзиев, Ж. Д. Игілікті істер бастауы: Ақадыр кентінің əкімі Ж.Д.Мағзиевпен сұхбат /
Сұхбаттасқан С. Қабылдаұлы // Заман. - 2006. - 18 наурыз. - 4 б.
Мұражай ашылды // Заман. - 2006. - 12 қазан. - 1 б.
Мұса Ж.С. Болат жолдың бойында береке мен ырыс бар: Ақадыр - алтын бекет Арқадағы //
Орталық Қазақстан. - 2007. - 2 тамыз.- 6 б.
Омаров Қ. Үйсізге - үй, күйсізге - күй сыйлайтын кəсіпорын: Электржабдықтау ЖШС
директоры Қ.Омаровпен сұхбат / сұхбаттасқан Б.Тойшыбек // Орталық Қазақстан. - 2011. - 19
мамыр (№ 78).- 1 б.
Оразханов, Р. Б. Аласармаған ардақты ел: Ақадыр - алтын бекет Арқадағы. // Орталық
Қазақстан. - 2007. - 2 тамыз. - 6 б.
Орынтаева, Ə. Ақжалда "Ақадыр күні" өтті: Ақадырға - 70 жыл // Заман. - 2007. - 31 мамыр.
- 5 б.
Сағымбеков, М. Т. Елу жылда - ел жаңа // Заман. - 2007. - 19 шілде. - 5 б.
Сағынтай, С. Шойын жол доңғалақтарының шағын ұстаханасы // Орталық Қазақстан. -
2002. - 3 тамыз. - 6 б
Смет, А. Ақадыр - алтын бесігім!: Ақадырға - 70 жыл / Смет А. // Заман. - 2007. - 23 тамыз. -
6 б.
Сүйіндікұлы, З. Ақадыр таңы : əн- шашу // Заман. - 2006. - 17 ақпан. - 4 б.
Сүтбаев С. Ақадырдың орны айтарлықтай [Мəтін] : Қарағанды облысына - 70 жыл //
Орталық Қазақстан. - 2006. - 2 қыркүйек.- 9 б.
Сүтбаев, С. Теміржолдағы кенттің кейбір кезеңдері: Ақадырға - 70 жыл // Орталық
Қазақстан. - 2007. - 28 шілде. - 3 б.
Тойшыбек, Б. Басына бақ, дəулеті қатар қонған, бақытын тапқан жұрты темір жолдан қарсы
алып жетпіс жылдық ізгі күнді, бүгінде Ақадырым қала болған! // Заман. - 2007. - 9 тамыз (№ 32). -
4 б.
Тойшыбек Б. Шəкірт жанының бағбаны: Қазақстан - 2030 // Заман. - Ақсу-Аюлы, 2007. - 21
маусым.- 6 б.
Шəкенов, Ж. Ақадыр - алтын бесігім: Ақадыр - алтын бекет Арқадағы // Орталық Қазақстан.
- 2007. - 2 тамыз. - 6 б.
1937
–
Социалистік
Еңбек
Ері
Төлеген
Дүйсенбайұлы Адам-Юсуповтың туғанына 75 жыл
Адам-Юсупов Төлеген Дүйсенбайұлы 1937 жылы туған. Көрікші, КСРО-ның
құрметті металлургі (1969), Социалистік Еңбек Ері (1981). Еңбек жолын 1959 жылы
Қарағанды металлургия комбинатында бастады. 1967 жылдан домна цехында аға көрікші. №4
домна цехының жобалық қуатын мерзімінен бұрын игеру жөнінде бастама көтеріп, оның 1,5 ай
ішінде толық пайдаланылуына қол жеткізді. Комбинатгың 4-домна пешін іске қосу, ретке келтіру
ісіне белсене атсалысты. Ол басқаратын №4 пеш ұжымы металлургтардың Бүкілодақтық
социалистік жарысында сан мəрте жеңіп шығып, «КСРО-ның озық домна пеші» атағына ие болды
(1978-1980). Адам-Юсуповтың бригадасы 10-бес жылдықтың тапсырмасын мерзімінен бұрын
орындап шығып, жоспарға қосымша 5 мың тоннадан астам шойын берді. КОКП 25-съезінің,
Қазақстан КП 14-съезінің делегаты. 10-11-шақырылған КСРО Жоғарғы Кеңесінің депутаты. 1984-
89 жылдары КСРО Жоғарғы Кеңесі Ұлттар Кеңесі төрағасының орынбасары. Екі рет Ленин, Еңбек
Қызыл Ту ордендерімен жəне медальдармен марапатталған.
Əдебиеттер:
Адам-Юсупов, Т. Алдыңғы сапта адымдап... // Орталық Қазақстан. – 1976. – 6 мамыр
Адам-Юсупов, Т. Жүрек қалауымен: ардагерлер еске алғанда / Т. Адам-Юсупов // Орталық
Қазақстан. - 2010. - 29 маусым (№ 104). - 2 б.
Адам-Юсупов, Т. Коммунизм мұраттары [Магнитканың өмірбаяны] //Орталық Қазақстан. –
1984. – 1 мамыр
Адам-Юсупов, Т. Коммунист жүрегі [Қарағанды металлургия комбинаты №4 домнасы аға
пешшісінің мақаласы] // Социалистік Қазақстан. – 1975. – 13 желтоқсан
Адам-Юсупов, Т. Миллиондардың сүйіспеншілігі // Орталық Қазақстан. – 1977. – 27 ақпан
Т.Д. Адам-Юсупов туралы əдебиеттер:
Адам-Юсупов Төлеген Дүйсенбайұлы // Қарағанды. Қарағанды облысы: энциклопедия / ред.
А. А. Абдулин. - Алматы : Атамұра, 2006. – 88 б.
Адам-Юсупов Төлеген Дүйсенбайұлы // Қарағанды. Қарағанды облысы: энциклопедия / ред.
Р.Н.Нұрғалиев. - Алматы, 1990. – 90 б.
***
Адам жəне металл // Орталық Қазақстан. – 1979. – 25 ақпан
Ахметов Ө. Абырой // Социалистік Қазақстан. – 1979. – 25 ақпан
Дүйсембеков М. Омырауында орден бар // Социалистік Қазақстан. – 1975. – 17 тамыз
Жанғожин А. Бастау бұлақ // Орталық Қазақстан. – 1976. – 24 қазан
Лұқпан, Е. Құрыш қала шежіресі: Теміртауға 60 жыл / Е.Лұқпан, А.Ақын // Теміртау. - 2005.
- 7,14,21,28 шілде. - 5 б.
Лұқпан, Е. Магнитка мақтаныштары: Теміртауға- 60 жыл / Е.Лұқпан, А.Ақын // Орталық
Қазақстан. - 2005. - 16 шілде. - 3 б.
Сағындықов А. От өрген өрен // Орталық Қазақстан. – 1979. – 7 ақпан
Сембаев М. Арман асуында // Орталық Қазақстан. – 1984.- 11 қаңтар
1972
–
Е.А.Бөкетов
атындағы
Қарағанды
мемлекеттік университетінің ашылуына 40 жыл
Ректоры:
Еркін
Қинаятұлы
Көбеев,
заң
ғылымдарының докторы, профессор, Халықаралық ғылым
академиясы жоғары мектебінің академигі, Қазақстан
Республикасы Президенті Жоғары сот кеңесінің мүшесі,
Қазақстан Республикасына еңбегі сіңген қайраткер.
№
Құрылған
жылы
Білім беру мекемелері
Құрылтай құжаттар
1
1938
Мұғалімдер институты
Халық Комиссарлар Кеңесі (7.05.1938 жылғы
№40-200-1) жəне КСРО Халық Комиссарлар
Кеңесі (9.05.1938 жылғы № 454/12) шешімімен
2
1952
Педагогика институты
КСРО Министрлер Кеңесінің қаулысы (№ 716)
3
1972
Қарағанды
мемлекеттік
университеті
„Қарағанды
мемлекеттік
университетін
ұйымдастыру туралы„ Қазақстан КП ОК мен
ҚазКСР Министрлер кеңесінің (№73) өкімі.
4
1992
Қарағанды
мемлекеттік
университетіне
академик
Е.А.
Бөкетов
атының
берілуі
ҚазКСР Министрлер кеңесінің 19.08.1992 жылғы
шешімімен
Униврситет 1972 жылы педагогикалық институттың негізінде құрылды. Университетті ашу
салтанаты педагогикалық институттың /Ерубаев көшесі, 16 үй/ акт залында өтті. Алғашқы
ректоры болып Е.А.Бөкетов сайланды. 1972 жылдын бірінші қыркүйегінде университет
жоспарлары мен бағдарламалары жөніндегі алғашқы жұмыс күні басталды. Сол жылы жаңа білім
ұясының күндізгі бөліміне 625 студент, ал сырттай 375 студент оқуға қабылданды.
Өткен күнге көз жіберіп, уақыт елегінен өткізу көңілге үлкен тебіреніс əкелері сөзсіз.
Білім
ұясындағы алғашқы жылдарда қиындықтар да, күрделіліктер де кездесті. Университеттегі
алғашқы оқу жылында мұнда 280 оқытушы еңбек етті, олардың арасыда 82 ғылым кандидаты,
төрт доктор болды.
Болашақ мамандарға терең де сапалы білім беру жолында көпшілікке аты жақсы таныс
Т.Əбдіразақов, Б.А.Клещева, С.П.Кравицкая, Г.Мейрамов, Қ.Жуасов, А.Игіліков, Т.Қамзабаев,
Д.Шаймүқанов, К.Қаракесеков сияқты педагог ұтаздар үлкен еңбек сіңірді, жоғары жауапкершілік
танытты.
1997 жылы университетке бұрынғы Қарағанды педагогикалық институты қосылды. Бүл да
ірі оқу орны болатын. Педагогика институтында 8 факультет бар еді, оларды ірілендіріп, төрт
факультет құрды. Ендігі жерде Қарағанды университетінің 14 факультетінде 109 мамандық
бойынша жоғары білімді мамандар даярлайды. Ал мамандықтар ішінде мамандану түрлері одан да
көп. Жекелеп айтқанда: математика факультетінде қолданбалы математика, физика факультетінде
жылу физикасы мен электроника, интроскопияның физикалық тəсілдері мен аспаптары, химия
факультетінде өнеркəсіп экологиясы деген мамандықтар бар, биология факультетінде биология
мен географиядан басқа экология мамандығы ашылды. Философия жəне психология
факультеттерінде философия, саясаттану, əлеуметтану, психология мамандықтары бар.
Əдістемелік-оқу жəне ғылыми-зерттеу шығармашылығымен айналысатын 1000 –нан астам
оқытушылар, яғни 65 кафедрада жұмыс істейді. Оның ішінде 400 – ден астамы ғылым докторлары
мен кандидатары.
Сонымен қатар Қарағанды Мемлекеттік университетінің құрамына облыстағы сегіз колледж
берілді. Осы коллелждерді бітіргендер тестілеу сынағынан өтсе университеттік екінші курсына
кабылданады.
Орталық Казақстандағы іргелі оқу орны болып саналатын ҚарМУ-де жан-жақты, тиянақты
білім алуға барлық мүмкіндіктер жеткілікті. Университеттің профессор оқытушылары көп жыл
бойы қалыптасқан дəстүрді одан əрі байыта, дамыта отырып, заман талабына сай мамандар
даярлайды. Əлемдік білім кеңістігіне үмтыла отырып, қандай жақсы тəжірибе болса, соны өнеге
етіп алуға ықыласты.
Е.Бөкетов атындағы ҚарМУ бірнеше жылдар аралығында жоғары оқу орындарын
халықаралық аккредитациядан өті тəжрибесін мақсатты бағытта пысықтап, аккредитациялық
құрылымдар нарығын ұзақ уақыт зерттеп, мониторинг жүргізді.
Орта Азия бизнес білім жүйесі сапасы Аккредитациялық ұйымы (CAMEG) аудит
материалдарын қарастыра келе Е.Бөкетов атындағы ҚарМУ-нің экономикалық мамандықтарын
халықаралық сапа сəйкестігі туралы №1 дипломды 2005 жылы сəуір айының 18 күні Алматы
қаласында салтанатты жағдайда тапсырды.
Қазіргі уақытта Білім жəне ғылым министрлігінің арнайы қаулысымен ҚарМУ
аккредитациялық шаралар жөнінде əдістемелік құралдар əзірлейтін еліміздегі кешенді жоғары оқу
орны болып бекітілді.
2005 жылдың 16 қыркүйегінде Е.А.Бөкетов атындағы ҚарМУ Ұлы Хартияның толық құқылы
мүшесі атанды.
ҚарМУ-дың Ұлы Хартияның құрамына енуі университет дамуының барлық деңгейі мен
бағыттарында жүргізіле бастаған жаңарту үрдісінің қисынды жалғасы болып табылады. Сонымен
бірге отандық білім беру жүйесіне халықаралық сапа стандартын енгізу бойынша жүктелген
міндеттеме ретінде қабылдайды.
Университетте студенттер контингенті 2010-2011 оқу жылында - 12490 адам, оның ішінде
грант бойынша – 2126, магистранттардың контингенті 2010-2011 оқу жылында - 313 адам, оның
ішінде грант бойынша – 153, мамандықтар саны бакалавриат – 76, магистратура – 43, PhD
докторантурасы – 6, ғылыми орталықтар - Ғылыми-зерттеу институттары - 5 (Сарыарқа
археология институты, Техникалық физика жəне экология мəселелері ҒЗИ, Химиялық мəселелер
ҒЗИ, нарықтық қатынас ҒЗИ, арнайы материалтану ҒЗИ, Молекулярлық нанофотониктер ҒЗИ),
ғылыми басылымдар - Білім мен ғылым саласындағы бақылау жəне аттестациялау бойынша
Комитет бекітккен диссертациялардың негізгі қорытындыларын басуға арналған «Қарағанды
мемлекеттік университетінің хабаршысы» ғылыми журналы (сериялары: «Математика", "Физика",
"Химия", "Биология. Медицина. География", "Экономика", "Педагогика", "Тарих. Философия.
Құқық", "Филология"); "Eurasian Physical Technical Journal" халықаралық журналы бар. Қазіргі
таңда кітапхана қорында қазақ, орыс, ағылшын, неміс, француз, корей жəне əлемнің өзге де
тілдерінде шығатын 1,7 млн. дана кітап пен электрондық басылымдар бар. Сонымен бірге
университеттің материалдық-өндірістік базалары - оқу ғимараты – 12, жатақхана – 6, демалыс
аймағы – 3, санаторий-профилакторий – 1, студенттік тұрмыстық кешен – 1, қоғамдық тамақтану
объектісі – 21, мұражайлар - 3 (Е.А. Бөкетов атындағы ҚарМУ-дың тарихи мұражайы, Археология
жəне этнография мұражайы, Табиғат мұражайы).
Əдебиеттер:
Академик Е.А.Бөкетов атындағы Қарағандық мемлекеттік университеті = Карагандинский
университет имени академика Е.А.Букетов = Academician E.A.Buketov Karaganda State University /
ред. Р.М. Жумашев . - Караганда : ТАис, 2006. - 84 б.
Бөкетов Е. А. атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті туралы əдебиеттер [Мəтін] :
библиографиялық көрсеткіш (1997-2002 жж.) = Литература о Карагандинском Государственном
университете им. Е. А. Букетова : бибилиографический указатель / құраст.: Д. Р. Əлмағамбетова,
С. С. Ижан, Л. И. Крицкая. - Қарағанды : ҚарМУ, 2002.
Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті аспиранттары, магистранттары
жəне студенттерінің XXXI ғылыми-тəжірибелік конференциясының материалдары (28-29 мамыр)
[Мəтін] = Материалы XXXI научно-практической конференции аспирантов, магистрантов и
студентов Карагандинского государственного университета имени Е.А.Букетова (28-29 мая). -
Қарағанды : ҚарМУ, 2008. - 226 б.
Е.А. Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті аспиранттары, магистранттары
жəне студенттерінің XXX мерейтойлық аймақтық ғылыми-тəжірибелік конференциясының
материалдары (24-25 мамыр) [Мəтін] = Материалы XXX юбилейной региональной научно-
практической
конференции
аспирантов,
магистрантов
и
студентов
Карагандинского
государственного университета имени Е.А.Букетова. - Қарағанды : ҚарМУ, 2007. - 209 б.
Е.А. Бөкетов атындағы ҚарМУ-дың тарих факультетінің 70 жылдығына арналған
магистранттар мен студенттердің ғылыми-практикалық конференциясының материалдары [Мəтін]
/ құраст. жəне жауапты ред. Т. Т. Аршабеков. - 1 басылым. - Қарағанды : Гласир, 2009. - 274 б.
Қарағанды Мемлекеттік Университеті // Қарағанды. Қарағанды облысы: энциклопедия / ред.
А. А. Абдулин. - Алматы : Атамұра, 2006. – 341 б.
Сейдімбеков, А. Кеніш: Қарағанды облысы туралы кітап / Сейдімбеков, А. - Алматы :
Жалын, 1979. - 112 б. - (Менің Қазақстаным).
***
Абдрахманов О. Табиғат жанашырлары даярланды // Орталық Қазақстан.- 2003.- 30 қаңтар.-8
б.
Аймағамбетов А. Жетістікке жеткің келе ме? ҚарМУ-да білім ал! // Орталық Қазақстан. -
2010. - 24 шілде (№ 117/118).- 5 б.
Ақылбаев Ж. Арманның кепілі – Ағалардың адалдығы // Жас Алаш.- 1997.- 7 тамыз
Ақылбаев Ж. Болашаққа бағдар – білікті маман: ҚарМУ ректоры Ж.С.Ақылбаевпен сұхбат
/Сұхбаттасқан Д.Танатұлы // Орталық Қазақстан. -1997. - 17 қыркүйек
Ақылбаев Ж. Білім мен біліктілік – бүгінінен: ҚарМУ ректоры С.Ақылбаевпен сұхбат
/Сұхбаттасқан Д.Мақаш // Орталық Қазақстан. - 1998. - 3 наурыз
Ақылбаев Ж. Жастарымыз білімді еңбекқор, ақжүрек болса екен: ҚарМУ ректоры
С.Ақылбаевпен сұхбат /Сұхбаттасқан М.Сембай // Орт. Қазақстан. - 1998. - 25 шілде
Ақылбаев Ж. Жыл ішіндегі жетістіктер: ҚарМУ ректоры Ж.Ақылбаевпен əңгіме /
Əңгімелескен Д.Мақаш// Орталық Қазақстан.- 2002.- 29 мамыр
Ақылбаев Ж. ҚарМУ-дың болашағына сенеміз: Талапкер – 99 // Орт. Қазақстан.- 1999.- 2
маусым
Ақылбаев Ж. Қарағанды университеті шақырады // Орт. Қазақстан. - 1996. - 20 шілде
Ақылбаев Ж. Тəуелсіздік жауапкершілік жүктейді: ҚарМУ ректоры Ж.С.Ақылбаевпен
сұхбат /Сұхбаттасқан Б.Есмағамбетқызы // Орт. Қазақстан. -1992. - 5 маусым
Ақылбаев Ж. Университет зиялы қоғамға қызмет етеді: ҚарМУ ректоры Ж.С.Ақылбаевпен
сұхбат /Сұхбаттасқан З.Тайшыбаев // Орт. Қазақстан. -1996. – 19 қараша
Ақылбаев Ж.С. Университет сөзсіз қалыптасты // Орт.Қазақстан.- 2002.- 18
қыркүйек.-8 б.
Ақылбаев Ж. Халықпен бірге тыныстау: /ҚарМУ ректоры Ж.С.Ақылбаевпен сұхбат
/Сұхбаттасқан Д.Мақашев // Орт. Қазақстан. - 1993. - 27 наур.
Ахметов Ө. Университет құрылысында: /ҚарМУ ірге тасын қалануы жайлы/ // Орт.
Қазақстан. - 1974. - 9 авг.
Əбдіманапов С. ҚарМУ-де оқуға ниет білдірушілер қашанда көп: ҚарМУ-нің проректоры
С.Əбдіманаповпен сұхбат/ Əңгімелескен С.Алпысұлы // Орт.Қазақстан. – 2000. – 26 сəуір
Əбдіразақов Т.Ə. Азамат ажары немесе танымал тұлға Жамбыл Сəулебекұлы Ақылбаев
жайында бір үзік сыр: Сүйер ұлың болса, сен сүй... / Т.Ə.Əбдіразақов, Е.С.Смаилов, А.Х.Хамзин,
А.Д.Кагарлицкий, М.П.Тонконогов// Орт.Қазақстан.- 2004.- 24 қаңтар.-6 б.
Əбдірахманов О. Жоғарғы білімге тура жол: ҚарМУ // Орт. Қазақстан. - 1979. - 13 авг.
Əбілдина С.Қ. Ұстаздардың қара шаңырағы: ҚарМУ-дің "Педагогика жəне бастауыш оқыту
əдістемесі" кафердасының меңгерушісі С.Қ.Əбілдинамен əңгіме /Əңгімелескен С.Сексенұлы//
Орт.Қазақстан.- 2003.- 13 желтоқсан.-3 б.
Əжин Д. Жаңа сипаттағы мамандар даярлауда: Жоғары мектеп тынысы// Орт.Қазақстан.-
2001.-18 сəуір
Əжин Д. Ертеңіне бек сенімді: ҚарМУ ұжымы жыл ішіндегі жұмыс қортындысын шығарды
// Орт. Қазақстан.- 1999.- 5 маусым
Əжин Д. Университеттегі Білім күні //Орт.Қазақстан.- 2002.- 4 қыркүйек.-6 б.
Əшімұлы Б. Жоғары білімнің жаңа қағидалары: Талапкер – 99 // Орт. Қазақстан.- 1999.- 23
маусым
Балташұлы Е. Ел бойынша екінші: Е.А.Бөкетов атындағы ҚарМУ-де журналистика
кафедрасының құрылғанына - 10 жыл // Орт.Қазақстан.- 2004.- 15 қаңтар.-9 б.
Баязитова А. Тағылымды тұлғаға тағзым: жоғары оқу орындарында// Орт.Қазақстан.- 2005.-
26 шілде.- 8 б.
Бейсенбекова Н. Ғылым докторы - Жыл адамы// Орталық Қазақстан.- 2005.- 29 қаңтар.-14 б.
Бөжигұлы Ж. Орталық Қазақстандағы дене тəрбиесінің қара шаңырағы: Оқу орындарында /
Ж.Бөжигұлы// Орт.Қазақстан.- 2004.- 15 маусым.-12 б.
Бөкетов Қ. Тылсыммен тілдесу: Қарағанды мемлекеттік университетіне - 30 жыл //
Орт.Қазақстан.- Қарағанды, 2002.- 17 сəуір
Букетов Е.А. Жиырма деген жасында... /КарМУ-дің ректоры Е.А.Букетовпен /Əңгімелескен
А.Сейдімбеков // Лениншіл жас.-1975. - 22 март
Букетов Е.А. Жоғарғы талап тұрғысында: /Университет жайлы/ // Орт. Қазақстан. - 1973. - 21
сент.
Досмағамбетов С.Қ. Университет қалай ашылды? // Орт.Қазақстан.- 2002.- 18 қыркүйек.-9 б.
Екінші университет есік ашты: /Қарағандыдағы жаңа университет жайлы/ // Лениншіл жас. -
1972. - 31 март
Ержанов Н. ҚарМУ ертеңіне сеніммен қарайды: [Е.Бөкетов атын. ҚарМУ туралы]//
Орт.Қазақстан.- 2001.-14 сəуір
Ержанов Н.Т. ҚарМУ - элиталық университет мемлекеттік аттестациялық комиссия осындай
баға берді: ҚарМУ бірінші проректоры Н.Т.Ержановпен əңгіме /Əңгімелескен Д.Мақаш//
Орт.Қазақстан.- 2003.- 21 маусым.-10 б.
Ержанов Н. Тарихымыз əріден басталады: Қарағанды мемлекеттік Е.Букетов атындағы
университет қалыптасуының 65 жылдығына орай// Орт.Қазақстан.- 2003.- 27 желтоқсан.-11 б.
Ержанов Н. Түлектеріміз - еліміздің ертеңі // Орт.Қазақстан.- 2002.- 3 сəуір
Ермекбаев Т. ҚарМУ-дегі өнер мерекесі талай таланттардың тұсауын кесті: /ҚарМУ
студенттерінің айтысы/ // Орт. Қазақстан. - 1988. - 13 апр.
Есмағамбетқызы Б. Өзекті мақсат: Қарағанды мемлекеттік университетіне - 20 жыл // Орт.
Қазақстан. - 1992. - 19 маусым
Жамбеков М. Республикадағы екінші университет // Орт. Қазақстан. - 1980. - 30 июль
Жанысбай С. Нұрмұқанов тағлымы // Орталық Қазақстан. - 2010. - 15 сəуір (№ 56).- 6 б.
Жанысбай С. Халықаралық марапатқа ие болды: бəрекелді! // Орталық Қазақстан. - 2011. - 7
сəуір (№ 53/54).- 3 б.
Жұмаділов Т. Үлкен болашақ ұясы: Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік
университетіне - 30 жыл // Орт.Қазақстан.- 2002.- 21 тамыз.-9 б.
Жұмашев Р.М. Түлектерге сұраныс мол: ҚарМУ-дың бірінші проректоры Р.М.Жұмашевпен
сұхбат / Сұхбаттасқан Е.Қалымбай// Орт.Қазақстан.- 2006.- 5 қаңтар.-7 б.
Исағұлов З. Кафедра – ғылымды қозғаушы күш: Университетке – 25 жыл // Орт. Қазақстан. –
1997. – 3 мамыр
Каренов Р. Талапкерлер ҚарМУ-ді таңдайды. Өйткені мұнда білім беру қызметі нарығын
қалыптастыру мəселелері оңды шешілген: Е.А.Бөкетов атындағы ҚарМУ-ге - 30 жыл//
Орт.Қазақстан.- 2002.- 15 мамыр
Кəрібаева Б. Жан жарасы жалқы
ма? /ҚарМУ-да қоғамдық пəндерді, əдебиет пен тіл пəнін
оқыту мəселесі қалай жолға қойылған?/ // Соц. Қазақстан. - 1991. - 13 мамыр
Кемпірбаев А. Шəкіртті ұстаз баулиды // Орталық Қазақстан. - 2010. - 29 шілде (№ 120).- 6 б.
Кострекина Н. Тағы да кəсіптік дағдар туралы: /Реформа бағытымен – ҚарМУ-де оқу-тəрбие
жөнінде/ // Орт. Қазақстан. - 1986. - 12 ноябрь
Көбеев Е. Білім мен ғылымның қара шаңырағы: темірқазық // Мəдени мұра. - Астана :
"АГРОБАСПА" ЖШС , 2009. - № 6.- 6-11 б.
Көбеев Е.Ғ. ҚарМУ-ды əлемдік білім беру кеңістігіне таныту- басты мұратым: ҚарМУ-дың
ректоры Е.Ғ.Көбеевпен сұхбат / Сұхбаттасқан Д.Мақаш// Орт.Қазақстан.-2004.- 20 наурыз.-6 б.
Көбеев Е. ҚарМУ - халықаралық аккредитацияның көшбасшысы: Елбасы Жолдауы: ел
бірлігі, халық қамы// Орт.Қазақстан.- 2005.- 17 мамыр.-2 б.
Көбеев Е. ҚарМУ Ұлы Хартияға қол қойды: жоғары оқу орындарында// Орт.Қазақстан.-
2005.- 13 қазан.-2 б.
Көбеев Е. Сенім несиесін ақтаймыз // Егемен Қазақстан. - Астана, 2009. - 8 сəуір (№ 127).- 2
б.
Көбеев Е.Қ. Сот билігінің талаптары жоғары: Е.Бөкетов атындағы ҚарМУ-дың ректоры
Е.Қ.Көбеевпен сұхбат / Сұхбаттасқан С.Ақбаев// Орт.Қазақстан.-2006.- 21 қаңтар.-7 б.
Көкетаев Т. Кристалдар заманы: ҚарМУ - дің 25 ж-на қатты дене физикасы бойынша респ. 4-
ші ғылыми конференция өтеді // Орт. Қазақстан. – 1996. – 14 қараша
Қағазбаев Ж. Шет тілін шектеусіз үйретуде: Қарағанды мемлекеттік университетіне - 30
жыл // Орт.Қазақстан.- 2002.- 13 шілде
Қалымбай Е. Аккередитация - білім жемісі// Орт.Қазақстан.- 2005.- 2 шілде.-1 б.
Қалымбай Е. Университет күні тойланды: жоғарғы оқу орындарында// Орт.Қазақстан.-
2005.- 4 маусым.-13 б.
Қарағанды мемлекеттік университеті // Мəдениет жəне тұрмыс. - 1974. - №11.
Қаржан Ж. Кенді өлкедегі алғашқы университет // Орталық Қазақстан. - 2010. - 27 ақпан (№
31/32).- 2 б.
Қаржан Ж. Мəртебе биігіне көтерілді // Орталық Қазақстан. - 2010. - 20 ақпан (№ 27/28).- 8 б.
ҚарМУ туған үйіміз! // Орталық Қазақстан. - Қарағанды, 2010. - 24 шілде (№ 117/118).- 5 б.
Қауысов Б. Қарашаңырақ қуаныш құшағында: Оқу орындарында // Орт.Қазақстан.-2004.- 1
маусым.-4 б.
Құлмақова Г. Өнер шеберлерінің ұясы: "Бейнелеу өнері жəне сызу мамандығының
ашылғанына 40 жыл / Құлмақова Г. // Орталық Қазақстан. - 2007. - 20 ақпан.- 5 б.
Құрманғалиқызы А. Əділ бағаланғаны ақиқат: Талапкер – 99 // Орт. Қазақстан.- 1999.- 31
шілде
Құрманғалиқызы А. Университет күні – жастық шақ мейрамы: /ҚарМУ/ // Орт. Қазақстан. –
2000. – 3 маусым
Меңлібаев Қ. Мамандарымызға сұраныс артып келеді: ҚарМУ-дің əлеум. фак. деканы
Қ.Меңлібаевпен сұхбат / Сұхбаттасқан Д.Мақаш// Орт.Қазақстан.- 2002.- 17 сəуір
Молдахметов 3. Білім шыңдап, ғылымға өріс берген: /ҚарМУ/ // Орт. Қазақстан. - 1984. - 29
апр.
Молдахметов 3. Қазақстандағы екінші университет. // Орт. Қазақстан. - 1982. - 19 май
Мұғалімжан С. Əдебиет əлемі фольклордан басталған: білім ордасы// Азия Транзит.- 2004.-
N10.-28-29 б.
Мұғалімжан С. Болашақ журналистер қалай даярлануда?: Төртінші билік / С.Мұғалімжан,
А.Бейбітханқызы// Азия Транзит.- Қарағaнды, 2004.- N1.-38- 39 б.
Мырзаханұлы
Н.
"Ұжым
ізденіс
үстінде":
биология
ғылымының
докторы
Н.Мырзаханұлымен сұхбат /сұхбаттасқан С.Жанысбай// Орт.Қазақстан.-2005.- 24 қыркүйек.- 9 б.
Несіпбай А. Заманды білім /Е.А.Бөкетов атындағы ҚарМУ туралы/ // Егемен Қазақстан. –
2000. – 28 қаңт.
Нүсіпбеков Б. Жылу физика кафедрасына 25 жыл: жоғарғы оқу орындарында//
Орт.Қазақстан.- 2005.- 28 мамыр.-6 б.
Орымбеков Ғ.С. Білім сапасына басымдық бердік, - дейді колледж директоры: ҚарМу
филиалының колледжі директоры С. С. Орымбековпен сұхбат / сұхбаттасқан Р. Алдашева //
Теміртау. - Теміртау, 2008. - 11 қырк. (№ 37).- 2 б.
Рақымов Б. Білікті маман келешекке негіз: ҚарМУ – дың қазақ əдебиеті кафедрасының
меңгерушісі Е.Рақмовпен сұхбат /Сұхбаттасқан Д.Мақаш // Орт. Қазақстан. - 1996. - 11 желт.
Рамашов Н.Р. Саңлақтарды ұшырған төл ұя: Дене тəрбиесі жəне спорт факультетінің деканы
Н.Рамашовпен сұхбат / Сұхбаттасқан Г.Қанат// Орт.Қазақстан.- 2002.- 7 қыркүйек.-16 б.
Рахымов Б. Сарыарқаның кіндігі - қазақ өнерінің түндігі: мəдени мұра// Орт.Қазақстан.-
2005.- 23 сəуір.-10 б.
Рүстембеков К. Мəңгі жас ғылым: Қарағанды мемлекеттік университетіне - 30 жыл //
Орт.Қазақстан.- 2002.- 14 тамыз.-13 б.
Сағынаев О. Тойдың болғанынан боладысы қызық: /Е.Букетов атындағы ҚарМУ-га 20 жыл/
// Орт. Қазақстан. - 1992. - 5 мамыр
Сарбасова Қ. Бала жүрегіне жол табу - мақсатымыз: жоғарғы оқу орындарында//
Орт.Қазақстан.- 2006.- 11 ақпан.-9 б.
Сəдуақасова А. ҚарМУ студенттері жүзден жүйрік шықты: бəрекелді!// Орт.Қазақстан.-
2006.- 16 ақпан.-3 б.
Сəдуақасұлы Е. Бұрынғы басшыны қошаметтеген ҚарМУ, жаңа ректорымен қауышты:
Білім ордасы// Азия Транзит.- Қарағанды, 2004.- N29.-13 б.
Сəрсенбекова А. Интернет туралы не білесіз? /ҚарМУ-де “Интернет” телекоммуникация
орталығы құрылды/ // Орт. Қазақстан.- 1997.- 12 қараша
Сəулебектегі А. "ХХ ғасыр адамы" атанған қазақ: Е.Бөкетов атын. ҚарМУ профессоры,
физика-математика
ғылымдарының
докторы
Т.Ə.Көкетаев
туралы//
Жас
Алаш.-
Алматы, 2001.-27 қараша
Сейсенбаев Т. Гүл дəурен - жастық белгісі /ҚарМУ/ // Лениншіл жас. - І98З. - 5 февр.
Сейтқасымов Ғ. Ғылым жолы - қиын жол: /ҚарМУ-ға 20 жыл/ // Орт. Қазақстан. - 1992. - 18
маус.
Сексенұлы С. Білім шаңырағының шапағатты шағы: Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды
мемлекеттік университетіне - 30 жыл // Орт.Қазақстан.- 2002.- 25 қыркүйек.-5 б.
Серікқызы А. Журналистиканың түбегейлі мəселелері талқыланды // Орт.Қазақстан.- 2002.- 1
мамыр
Сматов Т. Іргелі ғылыми орталық: Қарағанды мемлекеттік университетіне - 30 жыл //
Орт.Қазақстан.- 2002.- 12 маусым
Тахан С. Білім сапасы - заманға сай..: Оқу орындарында// Орт.Қазақстан.- 2004.- 10
шілде.-9 б.
Темірбайұлы А. Дүйім жұрттың Дүйсетайы: Қарағанды ғалымдары // Орталық Қазақстан. -
2002. - 7 желтоқсан.- 9 б.
Тойбекова Ж. Əкім студенттермен əңгімелесті // Орт. Қазақстан.- 1996. - 7 желт.
Төлек Қ. Ғылым жолындағы биік баспалдақтар: мерейтой// Азия Транзит.- Қарағанды,
2005.- N5(мамыр).-42 б.
Тұнғышбаев Қ. Студент жастардың эстетикалық талғамы: /ҚарМУ жұмысынан/ // Қазақстан
коммунисі. – 1975. -№11. - 47-49 б.
Тілеубай Т. Дəстүрлі күн өзенше дараланды: ҚарМУ-дың құрылғанына 28 жыл толған
мерекеден репортаж // Сана. – 2000. – 1 маусым (№21). – 2 б.
Уəлиев Д. Ата қоныс құшақ жая қарсы алды: елге ел қосылса - құт// Орт.Қазақстан.- 2006.-14
ақпан.-5 б.
Уəлиев Д. Аудиторияға аты берілді: оқу орындарында// Орт.Қазақстан.- 2005.- 1
ақпан.-4 б.
Уəлиев Д. Дəстүрлі ғылыми конференция// Орт.Қазақстан.- 2006.- 20 мамыр.-2 б.
Уəлиев Д. ҚарМУ - Университтер Ұлы Хартиясының мүшесі: бəрекелді!// Орт.Қазақстан.-
2005.- 7 маусым.-2 б.
Уəлиев Д. Еңбекпен есейіп, біліммен кемелденген// Орт.Қазақстан.- 2006.- 11 мамыр.-4 б.
Университет салтанатты ашылды: /ҚарМУ жайлы/ // Октябрь туы. - 1972. - 3 сент.
Халықаралық конференция. Фоторепортаж: /ҚарМУ/ // Орт. Қазақстан.- 24 қырк.
Хамзин М. Өрлеуге толы отыз жыл: ҚарМУ-ға - 30 жыл// Орт.Қазақстан.- 2002.- 22
мамыр
Храпченкова Н. Сабақтастығы үзілмеген дəстүріміз бар: Қарағанды мемлекеттік
университетіне - 30 жыл // Орт.Қазақстан.- 2002.- 24 сəуір
Шаймуханов Д. Ильясов Т. Қайта құрудың қадамдары: /ҚарМУ-де/ // Орт. Қазақстан. – 1986.
- 10 дек.
Шаймуханов Д. Студенттер арасындағы тəрбие: /ҚарМУ жайлы/ // Орт. Қазақстан. - 1973. -
28 дек.
Шежіре сыр шертеді// Орт.Қазақстан.- Қарағанды, 2002.- 18 қыркүйек.-8 б.
Шешенбайұлы С.Т. Мықты маман - келешектің кілті: Филология ғылымдарының докторы,
профессор С.Т.Шешенбайұлымен əңгіме / Əңгімелескен Е.Қалымбай// Орт.Қазақстан.- 2005.- 19
мамыр.-16 б.
Ыбырай Г. Білім сапасы - басты мəсле // Орталық Қазақстан. - Қарағанды, 2010. - 22 маусым
(№ 99).- 4 б.
Ысқақов Ғ. Тың туынды, зерделі зерттеу: жоғары оқу орындарында// Орт.Қазақстан.- 2005.- 2
тамыз.-4 б.
Юсупова С. Студенттерге - жүйелі білім: /Университеттің баспаханасы жайлы/ // Орт.
Қазақстан. - 1975. - 23 нояб.
Анықтамасыз жəне тізімсіз қосымша даталар
15 қаңтар
1937
25 қаңтар
2002
Қарағанды облыстық əскери комиссариаттың құрылғанына 75
жыл
Орталық əскери округының əскери прокуратурасының
құрылғанына 10 жыл
26 қаңтар
1947
Ақын Дəуітəлі Стамбекұлының туғанына 55 жыл
27 қаңтар
2002
Тау - шаңғы базасының ашылғанына 10 жыл
4 наурыз
1927
Ұстаз, қаламгер, ақын Рамазан Нəрешевтің туғанына 85 жыл
10 наурыз
1947
ҚазКСР-нің еңбек сіңірген өнер қайраткері Қасейінов Дүйсен
Қорабайұлының туғанына 65 жыл
22 наурыз
1902
Жазушы Ғ.Мүсіреповтің туғанына 110 жыл
23 наурыз
1927
Қазақ совет əдебиет зерттеушісі, сыншы, профессор Серік
Қирабаевтың туғанына 85 жыл
1 сəуір
1977
Қарметкомбинатының 7-ші кокс батареясының жəне Қарағандығы
3 ЖЭӨ 1-энергоблогының іске қосылуына 35 жыл.
24 сəуір
1932
Жазушы, публицист Камал Смайыловтың туғанына 80 жыл
10 мамыр
1927
Жазушы Асан Жұмаділдиннің туғанына 85 жыл
6 шілде
1927
Жазушы Əмен Əзиевтің туғанына 85 жыл.
6 қыркүйек
1962
«Отты тракторшылар» ерлікпен опат болуына 50 жыл
14 қазан
1947
Суретші Қуаныш Райымқұлы Есіркеевтің туғанына 65 жыл
15 қазан
1907
Жазушы Əлжаппар Əбішевтің туғанына 105 жыл.
5 қараша
1917
Қазақ ССР-інің халық əртісі Мүлік Сүртібаевтың туғанына 95
жыл.
6 қараша
1967
Қарағандыда алғашқы троллейбус жүргеніне 45 жыл
17 қараша
1942
Қарағанды қаласының құрметті азаматы, партия қызметкері
Оразалинов Шаймерден Əбілмəжінұлының туғанына 70 жыл
25 желтоқсан
1917
Жазушы Қапан Сатыбалдиннің туғанына 95 жыл.
Желтоқсан
1967
Қарметкомбинаттың «1700» табақ болаты I-ші прокатын
шығаруына 45 жыл
1727
Байдалы би Бекшеұлының туғанына 285 жыл
1802
Қазақ батыры Қоңырбайұлы Ағыбайдың туғанына 210 жыл
1847
Өспен кенішінің ашылғанына 165 жыл
1867
Əнші Найманбайұлы Əсеттің туғанына 145 жыл
1877
Əнші Қ.Байжановтың туғанына 135 жыл
1877
Күйші Ахметжан Сармантайұлының туғанына 135 жыл
1882
Халық ақыны Жылқайдаров Иманжанның туғанына 130 жыл
1892
Халық ақыны Көшен Елеуовтің туғанына 120 жыл.
1897
Ағартушы,
шығыстанушы,
журналист
Ахметов
Ілиястың
туғанына 115 жыл
1897
Күйші, домбырашы Аққыз (Мүгілісім) Ахметқызының туғанына
115 жыл
1897
Əнші, термеші, ақын Мұқтар Жылқайдаровтың туғанына 115 жыл
1902
Халық ақыны Игенсартов Ғабдиманның туғанына 110 жыл
1912
Кен
инженері,
техника
ғылымдарының
докторы
Əбдеш
Ерғалиевтың туғанына 100 жыл
1917
Партия қызметкері Ағытай Есмұхамбетовтың туғанына 95 жыл
1922
Актриса,
ҚазССР-нің
халық
артисі
Шолпан
Исабековна
Жандарбекованың туғанына 90 жыл
1927
Геолог,
геология-минералогия
ғылымдарының
докторы
Шаһмардан Есеновтың туғанына 85 жыл
1932
Ақын Жақан Смақовтың туғанына 80 жыл
1952
Қарағанды аяқ киім фабрикасына 60 жыл
1952
Қарағанды көмір ғылыми зерттеу институтының
құрылғанына 60 жыл (ҚКҒЗИ)
Шығарылымға жауапты: Н.В. Гоголь атындағы ҚОҒƏК директоры Д.Б. Аманжолова
Құрастырушы:
Н.В.
Гоголь
атындағы
ҚОҒƏК
өлкетану
бөлімі
жəне
цифрлау
лабораториясының меңгерушісі С.О.Телпекбаева
©Қарағанды облыстық Гоголь атындағы ғылыми-əмбебап кітапханасы, 2011 ж.
Қарағанды қ.
С.Ерубаев көшесі, 44 үй
Н.В. Гоголь атындағы ҚОҒƏК
http://karlib.kz
E-mail: info@karlib.kz
өлкетану бөлімі жəне цифрлау лабораториясы
Тел: 49-33-75
Достарыңызбен бөлісу: |