15 желтоқсан 1911 Ақын, жазушы Əуезхан Көшімовтың
туғанына
100 жыл
Жазушы Ə.Көшімов 1911 жылы 15 желтоқсанда Қарағанды
облысы, Шет ауданы бұрынғы №3 ауылында дүниеге келген.
Əкесі де, шешесі де өмірден ерте қайтқан, Ə.Көшімов жетімдікті,
жалғыздықты бастан кешеді.
Ə.Көшімов 1923 жылдан оқи бастаған. Əуелі Қарқаралы
қаласындағы бастауыш мектепте, артынан сол қаладағы педтехникумда
оқиды.
1929 жылы Ташкент қаласындағы онжылдықты бітіріп, сол
жылдың аяғында Алматыда жаңа ашылған ҚазМУ-не түседі. 1930 жылы
басында Алматы облыстық əскери комиссарының көмекшісі болып 1
жыл істейді, одан соң өлкелі «əскери округінің «Қызыл əскер» газетіне
ауысады. 30-шы жылдардың ортасынан бермен қарай өлең жазуды бастаған Ə.Көшімов 1940
жылы КСРО Жазушылар одағының мүшелігіне өтті.
1942-1945 жылдары Қарағанды облыстық радио комитетінде бас редактор, 1945-46 жылдары
республикалық радио комитетте бас редактор, 1946-1955 жылдары Қазақстан Жазушылар
одағының Қарағанды облысындағы өкілі, 1956-58 жылдары Алматы облыстық радио комитетінде
бас редактор қызметін атқарады. Содан кейін ол біріңғай шығармашылық жұмысқа көшті.
Ақынның тұңғыш шығармасы – «Құлагер» атты поэма. Бұл шығарма 1935 жылы «Қызыл
əскер» газетінде жарияланған. Тағыда осы газетте «Бұрнақкер» деген поэмасы басылды.
«Қазақтың шежіресі оның күйінде», -дейді Ə.Көшімов. Осы бірегей де өміршең тақырыпқа
ақын бірқатар поэма – дастандар жазған. Атап айтқанда, 1961 жылы ақынның «Күй сөйлейді»
атты поэмалар жинағы шықты. Аталмыш жинағында «Көзғайыр», «Ақлақ», «Кең толғау», «Күй
сөйлейді» деген төрт бірдей туындысы қамтылған.
Ə.Көшімовтың «Көңіл күйі» атты алғашқы өлеңдер жинағы 1948 жылы жарық көрді. 1957
жылы «Қарт мергеннің айтқандары» деген поэмасы, 1948 жылы «Аңшының əңгімелері», 1963
жылы «Екі бүркіт» жинағы «Төгіледі əуендер» 1961 жылы «Жазушы» баспасынан жарық көрген.
1976 жылы «Тепенкөк» атты дастаны шыққан, онда қазақ халқының ХVІІІ ғ. Жоңғар
басқыншыларына қарсы күресін, қатал кездегі ел тағдырын суреттеген. 1984 жылы Ə.Көшімов
«Өзім туралы» атты өлеңін жазған. Өмірінің соңғы жылдарында оқиғасы қалың «Жаралы жылдар»
романын аяқтап шықты.
«1941 – 1945 ж.ж. Ұлы Отан соғысындағы ерлігі үшін» медалімен марапатталған.
Ə
.Көшімовтың шығармалары:
Көшімов Ə. Алатау қойнауындағы көктем: Əңгіме // Орт.Қазақстан.- 1991.- 14 желт.
Көшімов Ə. Əже жұбанышы: Əңгіме // Орт.Қазақстан.- 1969.- 8 сəуір
Көшімов Ə. Əңгімелер, повестер/ Қ. Исабаев, З. Иманбаев ; ред. Қ. Егізбаев, 1990. - 396 б.
Көшімов Ə. Екі бүркіт: повестер, 1983. - 143 б.
Көшімов Ə. Жаңа өлеңдері // Орт.Қазақстан.- 1991.- 20 желт.
Көшімов Ə. Жаралы теке: Қаз қалпында // Орт.Қазақстан.- 1993.- 10 маусым
Көшімов Ə. Жас аңшы: əңгімелер, 1971. - 118 б.
Көшімов Ə. Жыр дəптерінен: /Өлеңдер/ // Орт.Қазақстан.- 1990.- 18 қазан
Көшімов Ə. Күй сөйлейді: поэмалар: Алматы: Қазмемкөркемəдеббас, 1961.- 128 б.: порт.
Көшімов Ə. Қоңыр құлжа мен көк төбет: Əңгіме // Орт.Қазақстан.- 1991.- 11, 12 маусым; 5
шілде
Көшімов Ə. Қысталған жыл: Повесть.- Алматы.- 1969.- 183 б.
Көшімов Ə. Мұзбұлақ: Əңгіме // Орт.Қазақстан.- 1968.- 3 желт.
Көшімов Ə. Лашын хикаясы: Повесть, Əңгімелер.- Алматы: Жазушы, 1965.- 108 б.
Көшімов Ə. Өлеңдер жинағы.- Алматы.- 1948 ж.
Көшімов Ə. Саяткердің соңғы сапары: Хикая // Орт.Қазақстан.- 1990.- 21 ақпан
Көшімов Ə. Сонар күнгі хикая: Өлең // Орт.Қазақстан.- 1968.- 17 қараша
Көшімов Ə. Тағдырлар мен табиғат перзенті: Əңгіме // Орт.Қазақстан.- 1968.- 6 қырк.
Көшімов Ə. Тепеңкөк: дастан, 1976. - 58 б.
Ə
.Көшімовтың шығармашылығы туралы:
Əдеби Қарағанды: Библиографиялық əдебиеттер көрсеткіші / Қарағанды обл. ғылыми-
əмбебап кітапханасы; Құраст.: Г.Н.Умбединова.- Қарағанды: б.ж., 2000.- 89 б.-(Облыстық
кітапхана-өлкетану орталығы)
Бексейіт С. Ғасырластарым: Əр жылдардағы жазбалар / С. Бексейіт, 2005. - 200 б.
Бексейіт С. "Қазақтың Пришвині": Əуезхан Көшімовтің туғанына - 90 жыл // Азия Транзит.-
Қарағанды, 2002.- N8.-45-48 б.
Бексейітов С. Талабым, тілім тасқа шайылған жоқ: /Жазушы Ə.Көшімов-60 жаста/ //
Орт.Қазақстан.- 1991.- 20 желт.
Кəріпұлы Ө. Дала жыршысы: Əузхан Көшімовтың туғанына - 90 жыл // Орт.Қазақстан.-2002.-
5 қаңтар
Көшімов Əуезхан // Қарағанды.Қарағанды облысы. Энциклопедия.- Алматы, 1990.-247 б.
Көшімов Əуезхан //Қарағанды. Қарағанды облысы: энциклопедия / ред. А. А. Абдулин, 2006.
- 304 б.
Көшімов Əуезхан //Қазақстан жазушылары XX ғасыр: анықтамалық, 2004. - 389 б.
Көшімов Əуезхан //Қазақстан жазушылары: анықтамалық : 75 жыл / құраст. С. Қамшыгер,
2009. - 210 б.
Көшімов Əуезхан //Советтік Қазақстан жазушылары: Био-библиогр. анықтамалық. Құраст.
С.Ахметов. Алматы, Жазушы-1987.- 315 б.
Майбас Т. Ескерусіз қала жаздаған тұлға: Əузхан Көшімовтың туғанына - 90 жыл //
Орт.Қазақстан.- 2002.-5 қаңтар
Оңайбеков Қ. Күйге толы əр жыры күмбірлеген: Жазушы Ə.Көшімов-60 жаста //
Орт.Қазақстан.- 1991.- 17 желт.
Ыбышұлы С. Асыл сөздің зергері: [Жазушы Ə.Көшімов туралы] // Орт.Қазақстан.- 2001.- 5
желтоқсан
17-18
желтоқсан
1986
Қарағандыда
студенттердің
«Желтоқсан» оқиғасына қатынасқанына 25 жыл
Желтоқсан оқиғасы Алматыдан басталып, ол Қазақстанның көптеген
аймақтарын, соның ішінде Қарағандыны шарпыды. Оқиға барысынан
құлағдар болған қарағандылықтар оны сырттай қызықтаушы, бақылаушы
болып қана қалмай, оған үн қосты. Студенттер мен жұмысшы-жастар
алматылық құрбыларына жасалып жатқан зобалаңды білсе де, өз жеке басын
күйттеп, пендншілік танытпады, тəуекелге бел буып, əлденеше мəрте орап
алатындығына қарамастан жалындаған жастарымыз қаймықпай, сол кездегі
сыңаржақ саясатқа наразылығын білдірді.
16 желтоқсанда Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің Пленумы
болып, онда ұйымдық, мəселе қаралды. Пленум Д.Қонаевты зейнеткерлікке
шығуына байланысты республика Компартиясы Орталық Комитетінің бірінші секретары
міндетінен босатты. Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің бірінші секретары болып бұған
дейін Ульянов облыстық партия комитетінің бірінші секретары болып істеген Г.Колбин сайланды.
Облыстардың жөні бір бөлек, республика компартиясының бірінші басшылығына халықтың
арасында алдын-ала үгіт-түсінік жұмыстарын жүргізбей, бірден сырттан əкелінген көлденең көк
атты тағайындалар деп бір де бір қазақстандық ойлаған емес еді. Г.Колбиннің жасырын жəне
халықты қорлайтындай түрде тағайындалуы ел ішінде толқу тудырып, жүрек түбінде жатқан
запыран, ашу мен ыза жастар қозғалысы болып желтоқсанда бұрқ етті.
Сол кездегі астана - Алматыда басталған жастар толқуының жаңғырығы республикамыздың
бар аймағына, соның ішінде Қарағандыға да жетті. (Е.Лұқпанов «Желтоқсан жаңғырығы»
Болашақ Баспа, 2001 ж.)
Бұл күнде сақталған сол 1986 жылдың 19 желтоқсанындағы Қазақстан Компартиясы
облыстық комитетінің құпия анықтамасы төмендегі жайлардан мағлұмат береді. Алматыдағы
жастар толқуы туралы хабардың елге тарамауын қаншалықты қадағалап, тиісті шараларды қолға
алғанымен (Алматымен телефон, телеграф байланысы үзілді, жолдарға күзет қойылды, поездар
барар жеріне жете алмай қаңтарылып тұрды, самолеттердің ұшуына тиым салынды, қалаға
сырттан автокөліктің келуі мен шығуына кедергі қойылды) сымсыз телефон бұрын-соңды
болмаған оқиғаның өріс алып, кар құрсанып, мұз жастанған өрім жастардың тоталитарлық билік
пен үлтты кемсітушілікке қасқая қарсы шыққан жанкештілігі туралы хабарды жамиғатқа жария
етіп жіберген. Осы себептен Алматыда жастар толқуы 17-18 желтоқсан күндері болса,
Қарағандыда 19-20 желтоқсан күндері өтті. Қарағанды облыстық партия комитеті шұғыл түрде
оперативті топтар құрып, жастар арасында үгіт-насихат жұмысын жүргізу шараларын қауырт
қолға алды. Олар жоғары оқу орындарында, студент жəне жұмысшы жастар жатақханасында
болды. Соған қарамастан жастардың топттасуына кедергі қоя алмады. Жоғары оқу орындары
студенттері арасында байланыс орнап, жастар 19 желтоқсан күні сағат кешкі 20.00-де өздерінің
Қазақстан Компартиясының Орталық Комитетінің V пленумының шешімімен келіспейтіңдіктерін
білдіру үшін қаланың Гагарин атындағы алаңыңда жиналатын болды.
Олардың арасында кейін билік орындары мың құбылтқандай нашақорлар да, маскүнемдер де
болған жоқ. Жастардың көкейіндегі: «Қазақстанға бірінші басшы неге сырттан əкелінеді, қазақ
елін неге қазақ басқармайды» деген сауалға ешкім жауап бере алмады. Жауабын бермейін деген
жоқ, жергілікті шенеуніктердің өзі де орталықтың сыңаржақ саясатын қалың елге қайтып
түсіндірудің ретін білмей тосылды. Сол күні кешкілік алаңға жиналған жастарды ішкі істер
органдарының қызметкерлері күш жұмсап таратуға мəжбүр болды. Жастардың көбі құтылғанымен
бір тобы ішкі істер органдарына жеткізіліп, олардан түсінік алынды. Оларды «анығын айтып,
кешірім сұрамасаңдар оқудан шығарамыз, комсомолдан қуамыз, жалпы жиналысқа саламыз,
елдегі ата-аналарыңа хабарлаймыз» деп қорқытты. Бүгінде сол жастардың тиісті органдардың
күштеп жаздырған түсініктемелерінің бəрі болмаса да біршамасы тиісті орындарда сақтаулы
19 желтоқсан күні кешкілік қуғын көрген жастар бастарын сауғалап, төнер қауіптен тосылып,
бұғып қалмады. Ертеңінде 20 желтоқсан күні таңғы сағат 8-9-дан бастап кешегі алаңға жастар
тағы да шоғырланды. Бұл сенбі күні болатын. Бұл уақытта Алматыдағы жастар толқуы күшпен
басылып, ереуілшілерге қарсы тек милиция күші ғана емес, ішкі əскер, арнайы топтар да
жұмылдырылған. Осы əсер етті ме жергілікті жердегілер бұл күні жастармен диалог жасауды
қажет деп таппады. Қолға түскен қазақ жастарын топырлатып ұстап, машинаға тиеп, ішкі істер
органдарына жеткізді. Олардан қатал түрде тергеу алынды. Қарағанды Желтоқсан оқиғасына
қатысқандардың ішінде ресми тізімге 269 адамның есімі ілінген. Мұның 206 студент. Солардың
ішінде университеттің 120, медициналық институттың 42, кооператив институтының 26,
политехникалық институттың 5 студенті, мəдени-ағарту училищесінің 31, есеп-кредит
техникумының 19, индустриалды-педагогикалық техникумның 9, музыка училищесінің 2
оқушысы болды. 20 желтоқсан күні жастар ереуілі одан əрі жалғасты.
Кейін осы оқиғаға қатысуына байланысты Қарағанды университетінен 12, политехникалық
институттан 6, мединституттан 28, кооператив институтынан 3, сондай-ақ пединституттан да
бірнеше студент оқудан шығарылды. Мəдени-ағарту училищесінен 9, есеп-кредит техникумынан 2
оқушы оқудан кетуге мəжбүр болды. Жоғары оқу орындарындағы қызмет атқарушы 59 адамға
қатаң сөгіс берілді. Еңбек ұжымдарында желтоқсан оқиғасына қатысы бар дегендер жалпы
жиналыстарға салынып, қатаң сынға алынды. Студенттер мен жұмысшы жастардың ата-аналары
да жазасыз қалмады. Олар жас ұрпақты коммунистік рухта тəрбиелеуде кемшілік жібергендері
үшін қатаң жазаланды. Партияда барлар қатаң сөгіс алды, тіпті кейбірінің қызметі төмендетілді.
Бірнеше адамға сот болып, оның барысы жергілікті бұқаралық ақпарат құралдары арқылы елге
сабақ болу үшін баршаға жария етілді.
Бір сөзбен айтқанда, желтоқсан оқиғасына қатысы бар деп танылған еш адам жазасыз
қалмады. Бірақ та бұл барша еліміз тəрізді Қарағанды жастарын да жасыта алмады. Олар ортақ
мүдде, ел болашағы үшін күресте өздерінің барша əріптестерімен ниеттес екендігін өз істерімен,
əрекеттерімен таныта білді.
КСРО-ның тоталитарлық, отаршыл саясатына қарсы жасалған жастардың бұл қозғалысы
тарихи маңызы бар үлкен оқиға болды. ҚР Президенті Н.Ə.Назарбаевтың 1991 ж. 12
желтоқсандағы «Қазақстандағы 1986 ж. Желтоқсанның 17-18-індегі оқиғаларға қатысқаны үшін
жауапқа тартылған азаматтарды ақтау туралы» Жарлығына сəйкес 1986 ж. Желтоқсан оқиғасына
қатысып, жазықсыз қуғынға ұшырағандар толық ақталды.
Əдебиеттер
:
Алдаберген М. Желтоқсан көтерілісінің түпкі себебі тереңде: Ө.Байқоңыров атынд. ЖУ
экономика жəне құқық институты дир. орынбасары М.Алдабергенмен əңгіме / əңгімелескен
Қ.Құрмансейіт // Мысты өңір.- Жезқазған, 2006.- 24 қараша(N47).-8 б.
Аманбай қажы тегi А. Желтоқсанға арнау: Өлеңдер//Азия Транзит.- 2001.-N12.-48 б.
Арғынбаев Қ. Туған жер: [Өлеңдер]// Азия Транзит.-2002.-N3.-51 б.
Арынғазин Ғ. Желтоқсан оқиғасы жəне оның бүгінгі көрінісі // Балқантау.- Қарағaнды, 2007.-
22 ақпан.-5 б.
Асанұлы Қ. Желтоқсан қазаққа не берді... немесе жиырма жылдан кейінгі жүрек сыры:
желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл // Орт.Қазақстан.- 2006.- 25 қараша.-4 б.
Асқаров Қ. Рухым, арым - Желтоқсан: Өлең// Азия Транзит.- 2001.-N12.-6 б.
Ахметов І. Жала мен жара немесе М.Абақанов жайлы ақиқат// Орт.Қазаєстан.- 2001.-10,24
ақпан
Əбiшев Ə. Айтпай кеттi демеңдер: Естелiк// Орт.Қазақстан.- 2000.-17-31 мамыр, 3-14 маусым
Əбіш С. Батыл ана: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл // Орт.Қазақстан.- 2006.- 14 желтоқсан.-7
б.
Əйнекбайұлы С. Ақиқатына əлі жеткен жоқпыз: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл
//Орт.Қазақстан.- 2006.- 16 желтоқсан.-8 б.
Əлкебай Ж. Арнау: 1986 жылғы желтоқсан көтерілісіне 20 жыл // Алтын аймақ.-Жезқазған,
2006.- 9 қараша.- 2 б.
Əлкебайұлы Ж. Арнау: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл // Орт.Қазақстан.- 2006.- 26
желтоқсан.-5 б.
Балташұлы Е. Қазақ жастарының ғаламат ерлiгi немесе Желтоқсан көтерiлiсiнiң тарихи мəнi:
Тəуелсiздiк жылнамасы-1996// Орт.Қазақстан.- 2001-25 шiлде
Балшикеев С. Тəуелсіздіктің ақ таңы: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл // Орт.Қазақстан.-
2006.- 16 желтоқсан.-8 б.
Баязит А. "Желтоқсан жəне БАҚ": пікір // Орт.Қазақстан.- 2007.- 31 мамыр.-3 б.
Бекмаханұлы И. Желтоқсан жаңғырығы ұмытылмайды: Театр// Сарыарқа.- Жезқазған, 2001.-
25 мамыр
Бекмаханұлы И. Дəуiр шындығын бейнелеген қойылым: Театр// Сарыарқа.- Жезқазған, 2001.-
25 көкек
Бекмаханұлы И. Мұз үстiнде жанған от: Желтоқсан оқиғасының құрбаны, батыр қыз
Л.Асанованың рухына//Сарыарқа.- Жезқазған, 2001.- 15 желтоқсан
Бердалина Т. Əлемге əйгілі - 1986: мұзда жанған алау // Сыр мен сымбат.- Қарағанды, 2004.-
N12.-4-5 б.
Дастанбеков І. Желтоқсан құрбандары //Сарыарқа.- Жезқазған, 2003.- 12 желтоқсан
Дастанов А. Желтоқсанды жақындатқан жағдайлар: Тəуелсіздікке - 15 жыл // Шарайна.-
Сəтбаев, 2006.- 17 мамыр (N55).-4 б.
Даулетова А. Желтоқсанда ызғар өткен, жел өткен..: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл //
Қарқаралы.- 2006.- 14 қазан.-2 б.
Есеева Б. Желтоқсан жаңғырығы мəңгілік жадымда: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл /Абай-
Ақиқат.- Абай, 2006.- 2 желтоқсан.-2 б.
Есеева Б. "Қанды қырғынға куəмін": желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл // Орт.Қазақстан.-
2006.- 26 желтоқсан.-4 б.
Жақыпханова Г. "Құйынға" түскен ғұмыр: Желтоқсан желі ызғарла // Қарқаралы.- 2005.- 16
желтоқсан.-3 б.
Жанботаев Д. Ерлiктi дəрiптеген қойылым: Театр//Сарыарқа.- Жезқазған, 2001.- 15 желтоқсан
Жанғожин А. Ақиқатқа айналған арман: Тəуелсiздiк жылнамасы-1991// Орт.Қазақстан.-
2001.-28 ақпан
Жанғожин А. Желтоқсан жаңғырығы: Қазыналы қарашаңырақ/ А.Жанғожин, Е.Лұқпан//
Орт.Қазақстан.-2004.- 27 қаңтар.-4 б.
Жəбек Т. Қайсар еді қайран бауырым: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл // Орт.Қазақстан.-
2006.- 14 желтоқсан.-7 б.
Жəнібеков Е. Ауыл да дүрліккен еді: желтоқсан жаңғырығы // Орт.Қазақстан.- 2007.- 31
мамыр.-3 б.
Желтоқсан оқиғасы //Қарағанды. Қарағанды облысы: энциклопедия / ред. А. А. Абдулин,
2006. - 262 б.
Желтоқсан оқиғасы: Оған демократиялық жəне халықаралық стандарттар бойынша саяси əрі
құқықтық тұрғыдан жаңаша обьективті баға беру барынша қажет етіліп отыр // Орт.Қазақстан.-
2006.- 3 маусым.-4 б.
Жүнісбекұлы Д. Ызғарлы күндер елесі: желтоқсан алауы- жеңістің жалауы // Қарқаралы.-
2006.- 16 желтоқсан.- 2 б.
Жүнісұлы О. Жастарды қорғағаны үшін жапа шекті // Орт.Қазақстан.- 2005.- 16 желтоқсан.-4
б.
Жүнiсұлы О. "Жүрегiмде жазылмас жара қалды": Желтоқсан жаңғырығы// Орт.Қазақстан.-
2004.- 16 желтоқсан.-11 б.
Жұқанұлы Ш. Табанды азамат еді: Желтоқсан оқиғасына-20 жыл // Заман.- Ақсу-Аюлы,
2006.- 24 тамыз.-2 б.
Жұмасұлтанов Ə. Желтоқсан оқиғалары: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл // Балқантау.-
Қарағaнды, 2006.- 10 тамыз.-8 б.
Исақов Е. Желтоқсан: желтоқсан алауы- жеңістің жалауы // Қарқаралы.- 2006.- 16
желтоқсан.- 2 б.
Кежекұлы Ж. Рух бар жерде халық бар: Жебе сөз// Сана.- Қарағанды, 2000.-14 желт (N47).-3
б.
Көшенов Б. Тектiлiк тiршiлiктiң бəрiне тəн: Өлеңдер// Орт.Қазақстан.- 2001.-7 шiлде
Күлмағанбетов Ж. Ар - намысым, қасіретім, мақтанышым - желтоқсан // Нұра.- Киевка,
2006.- 30 желтоқсан (№54) - 5 б.
Қабылдаұлы С. Желтоқсан дауысы: [Өлеңдер]// Орт.Қазақстан.- 2000.-16 желт.
Қабылдақызы А. Желтоқсан алауының ұшқыны едім: естелік // Орт.Қазақстан.-2007.- 20
қаңтар.-10 б.
Қабылдақызы А. Желтоқсан алауының ұшқыны едім: естелік // Орт.Қазақстан.-2007.- 20
қаңтар.-10 б.
Қабылдаұлы С. Елім деп өлу- бір арман: Желтоқсан оқиғасына-20 жыл // Заман.- Ақсу-Аюлы,
2006.- 2 қараша-5 б.
Қалымбай Е. Желтоқсан - қазаққа киелі ай // Орт.Қазақстан.- 2005.- 16 желтоқсан.-16 б.
Қашқынбайұлы Ж. Тəуелсіздігіміздің алғашқы қарлығаштары: желтоқсан көтерілісіне - 20
жыл // Орт.Қазақстан.- 2006.- 21 қараша.-3 б.
Қожамсейітов С. Жезқазған өңірін шарпыған ызғар: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл
//Орт.Қазақстан.- 2006.- 14 желтоқсан.-8 б.
Қойшыбекұлы А. Өз ұлын, өз ерлерін ескермесе..: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл //Мысты
өңір.- Жезқазған, 2006.- 1 желтоқсан(N48).-8 б.
Лұқпанов Е. Желтоқсан жаңғырығы: Қарағанды 19-20.Х11.1986 ж.- Қарағанды: Болашақ-
Баспа, 2001.- 36 бет.
Маханбет Қ. Айбынды елдің айбарымыз: Желтоқсан оқиғасына-20 жыл // Қарқаралы.- 2006.-
30 қыркүйек.- 3 б.
Махметов М. "Ит үреді, керуен көшеді": желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл // Алтын аймақ.-
Жезқазған, 2006.- 4 тамыз.-2 б.
Машайықұлы М. Желтоқсан ардагеріне құрмет: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл
//Орт.Қазақстан.- 2006.- 26 желтоқсан.-7 б.
Мұғалiмжанұлы С. "Ақмола оқиғасына" қатысқан ардақты аға// Азия Транзит.- 2002.-N3.-50
б.
Мұщанов М. Заң бұзушылардан зардап шеккен Мейрам Абақановты ақтап алу парызым едi
//Сарыарқа.- Жезқазған, 2001.- 10 қазан. Орт.Қазақстан.- 2002.- 14 тамыз.-11 б.
"Ол күндердi еске алудың өзi қиын" - дейдi қанды оқиғаның ортасында болғандар//
Сарыарқа.- Жезқазған, 2001.- 15 желтоқсан
Омарбекұлы М. Мың өлiп, мың тiрiлген халықпыз...немесе Тəуелсiздiгiмiздiң 10 жылдығы
қарсаңындағы сөз// Орт.Қазақстан.- 2000.- 16 желтоқсан
Омарбекұлы М. Көресiң бе сен менi, мен - қазақтың баласы // Орт.Қазақстан.- 2003.- 11
желтоқсан-5 б.
Омарбекұлы М. Қазақ рухы// Қарқаралы.- 2004.- 14 желтоқсан
Оразалиева Г. Орталықтың өктемділігі: естелік // Орт.Қазақстан.- 2006.- 7 желтоқсан.-4 б.
Оразбай Е. Ұлт азаттығына бастаған ұлы қадам: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл
//Орт.Қазақстан.-2006.- 23 қараша.-3 б.
Өскембаев Қ. Ұлттық сананың жаңғыруы: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл //Орт.Қазақстан.-
2006.- 2 желтоқсан.-4 б.
Өскембаев Қ. Желтоқсан оқиғасы //Балқантау.- Қарағaнды, 2006.- 23 қараша(N22).-3 б.
Рахұлы А. Оқиға ортасында болған едім: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл // Орт.Қазақстан.-
2006.- 21 желтоқсан.-5 б.
Сағынтай С. Ұлтымның ұлы ұраны: Желтоқсан оқиғасына-15 жыл// Балқаш өңiрi.- 2001-14
желтоқсан
Саққұлақов Ж. Тағдырыма əсер етті: жаңа айдар: Желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл
//Орт.Қазақстан.-2006.- 3 қаңтар.-3 б.
Сапарғалиев Қ. Қарқаралы қаласында болған "Желтоқсан" жаңғырығы: желтоқсан
көтерілісіне - 20 жыл // Қарқаралы.- 2006.- 16 желтоқсан.- 2; 30 желтоқсан.- 4 б.
Сейдалиұлы Б. Желтоқсан құрбандары: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл // Орт.Қазақстан.-
2006.- 21 желтоқсан.-5 б.
Сейдахметов А. Желтоқсан //Сарыарқа.- Жезқазған, 2007.- 14 желтоқсан(N72).-3 б.
Сексенұлы С. Зардап шеккен ұстаз: желтоқсан жаңғырығы // Орт.Қазақстан.- 2005.- 16
желтоқсан.-4 б.
Смағұл С. Желтоқсан жаңғырығы //Сарыарқа.- Жезқазған, 2001.- 19 желтоқсан
Смағұлов Ғ. Əрiптесiмiздiң жаңа еңбегi: [Е.Лұқпановтың "Желтоқсан жаңғырығы" кiтабы
туралы] // Орт.Қазақстан.- 2002.-17 сəуiр
Смайылова С. Ерлікке толы екі күн: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл // Заман.- Ақсу-Аюлы,
2006.- 30 қараша.-5 б.
Суханберлин О. Желтоқсанда: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл // Орт.Қазақстан.-2006.- 26
желтоқсан.-5 б.
Сүлейменова Н. Мерекелі кеш болды // Нұра.- Киевка, 2007.- 6 қаңтар -2 б.
Тайшыбай З. Бүгінгі жастар білсе екен: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл // Орт.Қазақстан.-
2006.- 16,19 желтоқсан.-9 б.
Темiрұлы М. Қуан қазақ азаттық алғаныңа": Азап пен Азаттық жайындағы толғаулар // Азия
Транзит.- 2002.- N12.-22-25 б.
Тойбек Ж. Жүректерге жара салған желтоқсан: желтоқсан көтерілісіне - 20 жыл //
Орт.Қазақстан.-2006.- 12 желтоқсан.-5 б.
Тiлеубай Т. Қазақтың қаhарман қызы: [Желтоқсан оқиғасының құрбаны, батыр қыз
Л.Асанованың рухына]// Сана.-2000.-14 желт. (N47).-1 б.
Тiлеубай Т. Қыран-жырдың дабылы "Саржайлауда" қағылды..// Сана.- Қарағанды, 2000.-29
желт. (N48).-3 б.
Тiлеукеұлы А. Желтоқсан// Қарқаралы.- 2001.- 20 қаңтар
Ұлтын сүйген ұландар: 1986 жылғы Желтоқсан оқиғасының (19-20) Қарағандыдағы қаралы
iздер// Азия Транзит.- 2000.-N9 (желт.).-4-7 б.
Үсiкке ұрынған үш тал гүл. Қайда жүр екен, хабарласса ғой шiркiн-ай.: Желтоқсан
оқиғасына-14 жыл//Азия Транзит.- 2000.-N9 (желт.).-8 б
Халиолла М. Желтоқсаншылар аманаты елiм деген ерге сын: 17 желтоқсан-Демократиялық
жаңару күнi// Орт.Қазақстан.- 2000.-16 желт..
Шаханов М. Сертке берiк Серiкхан: [Қар. обл. прокуроры, аға заң кеңесшiсi С.Жақыпов
туралы]//Орт.Қазақстан.- 2000.-16 желт.
Шаяхметова Т. Желтоқсан - бастау // Нұра.- Киевка, 2006.- 30 желтоқсан (№54) - 5 б.
Шындығымның шылдырлаған шынжыры.: [Желтоқсан оқиғасы туралы]// Сана.- 2000.-14
желт. (N47).-3 б.
Ырысбайұлы Д. 1986 жыл. Желтоқсан: Өлең// Сана.- 2000.-14 желт. (N47).-1 б.
Iзтiлеуов Д. Азаттық үшiн алысқан едi, есiл ер: Жанайдар Сəдуақасов өмiрiнен //
Орт.Қазақстан.- 2000.- 31 мамыр
Достарыңызбен бөлісу: |