Анықтама. Егер жиынының кез келген элементтері үшін жоғарыдағы 10 – 50 қасиеттері орындалатын болса, онда қосу және көбейту амалдары анықталған жиыны сақина деп аталады және егер жиынында 0 -ден өзгеше элементтер болып, жоғарыдағы 10 – 70 қасиеттері орындалатын болса, онда жиыны өріс деп аталады.
Анықтамадан, өріс құрайтын жиындар сақина болып табылады. Өріс құрамайтын сақиналар кездеседі, яғни 60 – 70 қасиеттері орындалмайды.
Сонымен, алгебралық жүйесі төмендегі аксиомаларды қанағаттандырса, онда оны сақина деп атайды:
С1) ;
С2) ;
С3) ;
С4) ;
С5) ;
С6) , ;
С7) .
Бұл аксиомалардан сақина болса, абельдік топ болатыны шығады. элементті сақинаның бірлігі деп атайды, көбінесе оны 1 деп белгілейді.
Егер сақинада 60 қасиет немесе С8) аксиома орындалса, онда сақинасын коммутативті сақина деп атайды.
Мысал 2.2.1.
1) бүтін сандар сақинасы;
2) рационал сандар сақинасы;
3) нақты сандар сақинасы;
4) - мен кесіндіде анықталған барлық үзіліссіз функциялардың жиыны:
а) функцияларды қосу;
б) функцияларды көбейту. сақина болады.
Сақинаның қарапайым қасиеттері
Теорема. сақинасы үшін мына қасиеттер орындалады:
элементтері үшін
10. 0 элемент біреу ғана; 20. ;
30. ; 40. ;
50. ; 60. а) ,
б) ;
70. ; 80. ;
90. ; 100. ;
110. .
Дәлелдеуі. 10 - 60 қасиеттер топтың қасиеттерінен белгілі.
70. .
Осымен бірдей дәлелденеді.
80. . . Осымен бірдей дәлелденеді.
90. .
100. .
Осымен бірдей 110 дәлелденеді.
Ішкі сақина. сақина берілген болсын. . алгебралық жүйесі сақина болатын болса, онда оны сақинаның ішкі сақинасы деп атайды.
Мысалы, - жұп сандар жиыны. . сақина болады және ол сақинасының ішкі сақинасы болып табылады.
Достарыңызбен бөлісу: |