Алгоритмдер жєне деректер структурасы


Идентификация, аутентификация, авторизация



бет35/93
Дата07.01.2022
өлшемі2,09 Mb.
#18238
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   93
Идентификация, аутентификация, авторизация. Ақпараттық жүйемен жұмыс істер алдында тұтынушы өзінің идентификаторын енгізуі тиіс. Идентификатор көмегімен жүйе тұтынушыны таниды. Енді жүйе тұтынушының шынайылығын тексереді, яғни аутентификация процедурасын орындайды. Ол үшін пайдаланушы пароль енгізу немесе тестік сұрақтарға жауап беруі мүмкін. Кейбір жүйелер биометриялық қасиеттерді пайдаланады (дауысы, бармақ басымы т.б.). Басқа сөзбен айтқанда тұтынушы өзі ғана білетін және өзін жүйе алдында растайтын құпия мәліметі бар екендігін дәлелдейді. Сонымен, қарапайым жағдайда тұтынушы келесі мәліметті енгізеді: идентификатор+пароль. Идентификатор ашық мәлімет болып саналады (мысалы, сіздің e-mail), парольді құпия сақтау қажет. Парольді ашу үшін көбінесе тікелей шабуыл, сөздік бойынша шабуыл, немесе тұтынушыға қатысты мәлімет жинау (автомобиль нөмірі, туған жылы, күйеуінің немесе әйелінің аты, т.б.) қолданылады.

Аутентификация процедурасынан кейін жүйе пайдаланушының қатынау мүмкіндіктерін тексереді. Бұл қадам авторизация деп аталады. Қатынау мәселесін шешу үшін негізінен қатынау кестесі қолданылады. Кестенің бағаналарында жүйе ресурстарының идентификаторлары жазылады, ал жолдарында тұтынушылардың идентификаторлары жазылады. Қатынау түрі сәйкес бағана мен жолдын қиылысуында жазылады.

Мысал келтірейік. Бізде үш ресурс account.doc, game.com, edit.exe және екі тұтынушы – Айгүл мен Болат. Болат account.doc файлын оқуға, өзгертуге, game.com программасын оқуға және орындауға құқығы бар. Ал edit.exe программасын тек орындай алады.

Айгүл – программист, ол game.com жазды. Сондықтан ол артынан game.com программасын оқу, орындау және өзгерту құқығын қалдырды. Айгүл account.doc файлына қатынауға рұқсаты жоқ. Болат сияқты ол edit.exe файлын тек орындай алады.

Қатынау кестесінің түрі төмендегідей болуы мүмкін (7.1-кестесі).





account.doc

game.com

edit.exe

Айгүл

-

{read, write,

execute}


{execute}

Болат

{read, write}

{read, execute}

{execute}

Шнорр аутентификациясы

Шнорр протоколы шынайылықты тексерудің кеңінен тараған сүлбенің күрделілігіне негізделген. Алдымен р және q жай сандарын таңдап алады, мұндағы q қалдықсыз (р-1) санын бөледі. Енді aq = 1(mod p), a  1 теңдігі орындалатындай а саны таңдап алынады. Құпия кілт ретінде кездейсоқ s, ss mod p мәні алынады.


  • Айгүл кездейсоқ r, rr mod p мәнін есептейді. Алынған нәтижені Болатқа жібереді.

  • Болат e кездейсоқ санын {0,1,...(2’-1)} диапазонынан таңдап алып Айгүлге жібереді

  • Айгүл y=(r+se) mod q мәнін есептеп Болатқа жібереді.

  • Болат x=ay ve mod p теңдігін тексереді. Егер теңдік орындалса, ол шынайылықты растайды, әйтпесе қабылдамайды.

Алгоритм сенімділігі t санына байланысты. Шнорр t ұзындығын 72 разрядтан кем емес сан алу керек деп ұсынады.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   31   32   33   34   35   36   37   38   ...   93




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет