34 – тарау. Ханның шайқасынан кейінгі болған оқиғалар туралы Қасым хан таққа отырмай тұрып, Бұрындық ханды ешкім білмейтін. Бұрындық хан
Керей ханның ұлы болса, Қасым хан Жәнібек ханның ұлы еді. Бұрындық хан Сарайшық
қаласына қоныстанды. Қасым хан Бұрындық ханның сұлтаны қызметін атқарды. Оның
ұлысы Моғолстан жақта орналасты.
1512 жылдың көктемінде Шайбан өзбектері Мауреннахрда билік құрды. Өзбектер
Шаһибек ханның қол астында еді. Саид хан қыс кезінде көктемдегі жағдайды ойлады.
Саид хан Ташкент қаласына қарайтын Ахангаранға жорық жасады. Мен ол жорықта
ханның жанында болдым. Сол жорықтан Саид хан олжалы оралды. Ізінше Қасым хан
Ташкентке Сүйініш ханға шабуыл жасады деген хабар келді. Саид хан тездетіп
Ташкентке бет алды. Кендірлік асуына жеткенде, Қасым хан қайтып кеткені туралы
хабар жетті. Саид хан осыдан кейін қазақтарға бет алды. Ондағы ойы Ташкентті алуға
тағы да қазақтарды көтеру болатын. Қасым хан жасы ұлғайғандықтан, Саид ханды
қарсы ала алмайтынын айтып, кешірім сұрайды. Жошы әулиетінің жасы елу мен
алпысқа толған отыз-қырық сұлтанды жіберіп, тізе бүгіп қарсы алсын деп бұйырады.
Соның ішінде Жаныш хан мен Таныш хан жас жағынан Саид ханнан көп үлкен еді.
Олар тізе бүккенде, хан орнынан тұрды. Қалған сұлтандардың бәрі тізе бүккенде, хан
орнына отырды. Олардың сәлемін қабылдады. Қасым хан Саид хан алдына келгенде,
жылы жүздесіп, құрметтегені сондай хан өмірінің соңына дейін, оның кішіпейілдігін
ұмытқан емес.
Мұхаммед Хайдар Дулат. «Тарихи Рашиди». 1543 ____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
Дескриптор Білім алушы −
Қасым ханның сыртқы саясатта жүргізген саясатын атайды;
−
Қасым ханның Қазақ хандығының дамуына қосқан үлесін
талдайды
78