Тақырып
Қазақстан террриториясында ұлыстардың құрылуы
Оқу мақсаты
6.1.1.2 XIII-X
V
ғасырлардағы
мемлекеттердің
этноәлеуметтік құрылымын анықтау
Бағалау критерийі
Білім алушы
•
XIII-
XV ғғ. Қазақстан аумағында құрылған
мемлекеттердің этникалық құрылымын анықтайды
Ойлау дағдыларының
деңгейлері
Білу және түсіну
Тапсырма
Карталар мазмұны мен өз біліміңізге сүйеніп, сұрақтарға жауап беріңіз.
1.
XIII-
XV ғғ. Қазақстан аумағындағы қандай халықтар мекендеді?
2. XIII-
XV ғғ. Қазақстан аумағындағы мемлекеттерде қандай әлеуметтік
өзгерістер орын алды?
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________
Дескриптор
Білім алушы
−
XIII-
XV ғғ. Қазақстан аумағындағы мемлекеттерде қандай
халықтар мекендегенін атайды;
−
XIII-
XV ғғ. Қазақстан аумағындағы мемлекеттерде қандай
әлеуметтік өзгерістер орын алғаның сипаттайды.
1-карта. Монғол
империясы
2-карта. Монғол
империясының ыдырауы
58
Тақырып
Қазақстан террриториясында ұлыстардың құрылуы
Оқу мақсаты
6.3.1.7 Ортағасырлық мемлекеттердің ыдырауының негізгі
және жанама себептерін анықтау
Бағалау критерийі
Білім алушы
•
Монғол империясының ыдырау себептерін
анықтайды
•
Алтын Орда империясының ыдырау себептерін
көрсетеді
Ойлау дағдыларының
деңгейлері
Қолдану
Тапсырма
1
.Мәтіндер және сурет мазмұнына сүйеніп, моңғол мемлекетінің ыдырау себептерін
кестеге салалар бойынша топтастырыңыз.
1-
мәтін
1263-
1264 жылы Хулагу хан мен Берке ханның арасында алауыздық туындады.
Екі әскер кездесіп, олардың арасында шайқас болды. Екі жақтан көптеген адам қаза
тапты, оның саны Аллаға ғана белгілі. Татарлар шығыстан шыққанда, Шыңғыс хан
өсиет қалдырды: әрбір жаулап алынған аймақтан алынған пайданың 1/3 бөлігі Берке
үйіне, 1/3 бөлігі Шыңғыс хан үйіне, 1/3 Шыңғысханға және оның әскеріне берілсін.
Шыңғысхан қайтыс болған соң, бұл өсиетті ешбір адам бұзбады. Бірақ билік
басына Хулагу келгенде, ол Ирак жерін басып алды. Хулагу хан Берке сарайына ешбір
сыйлық жібермейді. Бұл Берке үйіне ұнамады. Берке Әл-Мәлік Захирге елші
аттандырды. Мысыр билеушісіне мынадай хабарды жеткізді: «Біз шығыстан соққы
берейік, сен батыстан соққы бер, бірігіп Хулагу әскерін тұтқынға алып, бір адамды
қалдырмайық.
Ибн Васила, еңбегін 1297-1298 жылы
93-
жасындай қайтыс болды.
Ол Хама қаласында басты судья
қызметін атқарған
2-
мәтін
Әртүрлі халықтар мекендеді: «Жасақ» заңы мал шаруашылығын ғана реттеп,
егін шаруашылығын реттемеді; «Жасақ» заңы ислам діні қағидаларына қарама-қайшы
келді; Құрылтай феодалдық бытыраңқылықты күшейтті; Әскерді қамтамасыз етуге көп
қаржы жұмсады; Отырықшы шаруашылықтың дамуына қолдау жасамады; Ұлыстарды
бөліп беру, жергілікті үлестік билеушілердің ықпалын күшейтті; Монғол мемлекетінде
ешбір дінге қолдау көрсетілмеді; Монғолдардың бағындырған халықтан саны аз болып,
мемлекеттің аумағы ұлан-ғайыр болды.
59
Саяси себептері
Мәдени себептері
Экономикалық
себептері
Әлеуметтік
себептері
2. Алтын Орда мемлекетінің ыдырауының 3 себебін көрсетіңіз
1
2
3
Достарыңызбен бөлісу: |
