6. Составные поверхности
В развитых системах поверхностного моделирования составную поверхность можно полностью
определить, покрыв ее сеткой четырехугольных кусков, т.е. участками ограниченной продольными и
поперечными линиями на поверхности. Каждый кусок имеет геометрическую форму
топологического прямоугольника, который отличается от обычного тем, что его стороны не
обязательно прямые и попарно перпендикулярные. Границы кусков представляют собой
непрерывные кривые, что обеспечивает гладкость поверхности натянутой на сетку. Внутренняя
область каждого куска определяется методом интерполяции. Изображение составной поверхности,
реализованное указанным способом, м.б. получено на экране дисплея, либо с помощью построения
по точкам сплайновых кривых, либо путем создания многогранного каркаса, на который система
будет автоматически аппроксимировать натяжение гладкой криволинейной поверхности.
3. Твердотельное моделирование (ТМ)
ТМ - единственное средство, которое обеспечивает полное однозначное описание 3D
геометрической формы.
+ Т моделей: полное определение объемной формы с возможностью разграничивать внутренний
и внешние области объекта, что необходимо для взаимовлияний компонент; обеспечение
автоматического удаления скрытых линий; автоматическое построение 3D разрезов компонентов, что
особенно важно при анализ сложных сборочных изделий; применение методов анализа с
автоматическим получением изображения точных весовых характеристик методом конечных
элементов; получение тоновых эффектов, манипуляции с источниками света.
Методы твердотельного моделирования, которые обычно используются в прикладных системах,
делятся на 2 класса:
1.Метод конструктивного представления (C-Rep)
2.Метод граничного представления (B-Rep)
Они близки, но отличаются способами хранения данных памяти машины.
3.1 C-REP
Этот метод состоит в построении твердотельных моделей из базовых составляющих элементов,
называемых твердотельными примитивами, и определяемыми формой, размерами, точкой привязки и
ориентацией. Типичные примеры: параллелепипеды, сферы.
Булевы операции являются существующим инструментарием для построения модели C-REP при
определении взаимоотношений между соседними примитивами. Булевы операции базируются на
понятиях алгебраической теории множеств, и имеют обычный смысл, когда применяются к
твердотельным объектам. Наиболее часто следующие операции: пересечение, объединение и разность.
Модель конструктивной геометрии представляет собой бинарный древовидный граф G=(V,U),
где V — множество вершин — базовые элементы формы — примитивы, из которых конструируется
объект, а U — множество ребер, которые обозначают теоретико-множественные операции,
выполняемые над соответствующими базовыми элементами формы. Каждый примитив модели задан
330
множеством атрибутов A=, где x,y,z — координаты точки привязки
локальной системы координат примитива к системе координат синтезируемого объекта, ax, ay, az, -
углы поворота примитива вокруг соответствующих осей координат, Sx, Sy, …, Sn - метрические
параметры объекта.
3.2 B-REP (метод граничного представления)
Описание тела с помощью представления границ или точного аналитического задания граней,
ограничивающих тело. Этот метод позволяет создавать точное, а не приближенное представление
геометрического твердого тела. B-REP требует, чтобы пользователь задал контуры или границы
объекта, а также эскизы разных видов объекта, указав линии связи между ними, чтобы можно было
установить взаимооднозначное соответствие.
Любой из двух названных методов имеет свои + и — по сравнению с другими. Системы в C-REP
представлении имеют значительные процедурные преимущества при начальном формировании моделей.
Так как построить точную объемную модель из объемных примитивов правильной формы с помощью
булевых операций сравнительно не сложно. Этот метод обеспечивает также более компактное описание
модели в БД. В то же время системы с B-REP представлением обладают своими достоинствами. Одно из
них становится очевидным, когда встречаются необычные формы, которые не перекрываются
имеющимся набором примитивов метода c-Rep. Примером ситуации такого рода может служить форма
фюзеляжа и крыльев самолета. Второе отличие заключается в следующем: в C-REP методе модель
хранится в виде комбинации данных и логических процедур. При этом требуется меньше памяти, но
больше оказывается объем вычислений при воспроизведении модели и ее изображении.
Система с B-REP представлением хранит точное описание границ модели. Здесь и больше
памяти, но не требуется почти никаких вычислений для создания изображения.
Относительным достоинством систем с B-REP является сравнительная простота преобразования
граничного представления в соответствующую каркасную модель и обратно. Причина такой
простоты заключается в том, что описание границ подобно описанию каркасной модели, а это
облегчает преобразование модели из одной формы в другие, что делает системы в B-REP
представлении совместимыми с уже имеющимися системами.
Примерами пакетов 3d моделирования являются: Power Shape, Solid Edge.
В виду относительного характера преимуществ и недостатков C-rep и B-rep были разработаны
гибридные системы, которые сочетают в себе оба метода (CADDS5, UnitGraph/Solid Modeling, Euclid,
CATIA). Эти системы позволяют сочетать каркасную, поверхностную и твердотельную геометрию и
использовать комбинации жестко размерного моделирования, т.е. использовать гибридное моделирование.
Лучше было бы искать стратегию моделирования для всех продуктов, но:
1. часто приходится использовать ранее наработанные данные, либо данные, введенные из
других систем, а они могут иметь разное происхождение;
2. в какие-то моменты эффективнее работать с проволочными моделями или 3d геометрией,
описанной поверхностью;
3. часто проще иметь различные представления для разных компонентов.
ЛИТЕРАТУРА
1. Электронный ресурс //http://www.mir3d.ru/learning/766/. Все, что касается 3D моделирования.
2. Бердичевский М.Н., Дмитриев В.И. Модели и методы 3D моделирования. М.: Научный мир, 2009. - 680 с.
3. Большаков В.П. 3D-моделирование в AutoCAD, ArchiCAD, КОМПАС-3D, Solid Works, Inventor, T-Flex:
учебный курс /В.П.Большаков, А.Л.Бочков, А.А.Сергеев. -
СПб. :Питер, 2011. — 336с.
4. Дж. Ли, Б. Уэр. Трёхмерная графика и анимация. — 2-е изд. — М.: Вильямс, 2002. — 640 с.
5. Д. Херн, М. П. Бейкер. Компьютерная графика и стандарт OpenGL. — 3-е изд. — М., 2005. — 1168 с.
6. Э. Энджел. Интерактивная компьютерная графика. Вводный курс на базе OpenGL. — 2-е изд. — М.:
Вильямс, 2001. — 592 с.
7. Г. Снук. 3D-ландшафты в реальном времени на C++ и DirectX 9. — 2-е изд. — М.: Кудиц-пресс,
2007. — 368 с. — ISBN 5-9579-0090-7.
8. В. П. Иванов, А. С. Батраков. Трёхмерная компьютерная графика / Под ред. Г. М. Полищука. — М.:
Радио и связь, 1995. — 224 с. — ISBN 5-256-01204-5.
9. "ERIS проект начинается". ESO объявления. Источник 14 июня 2013.
10. "3D сканирования Достижения медицинской науки". Konica Minolta. Источник 24 октября 2011.
11. Джон Радофф, Анатомия MMORPG, 22 августа 2008
12. "3D Печать игрушки". Business Insider. Источник 25 января 2015.
331
13. "Новые тенденции в 3D-печать - Индивидуальные медицинские приборы". Envisiontec. Источник 25
января 2015.
14. "Lands 'End первый с новыми« Моя виртуальная модель "Технология: принимает догадки из веб-
покупка одежды, которые соответствуют". PRNewswire. Lands 'End. February 12, 2004 Источник 2013-11-24.
REFERENCES:
1. Elektronnyiy resurs //http://www.mir3d.ru/learning/766/. Everything related 3D modeling.
2. Berdichevsky M.N., Dmitriev V.I. Models and methods for 3D modeling. M .: Scientific World , 2009. - 680 p.
3. Bolshakov V.P. 3D-modeling in AutoCAD, ArchiCAD, KOMPAS -3D, Solid Works, Inventor, T-Flex:
Training Course /V.P.Bolshakov , A.L.Bochkov , A.A.Sergeev . -
St. Petersburg . : Peter , 2011. - 336s .
4. J. Lee, B. Ware. Three-dimensional graphics and animation. - 2nd ed. - M .: Williams, 2002. -640p.
5. D. Hearn and MP Baker. Computer graphics and standard OpenGL. - 3rd ed. - M., 2005. - 1168p.
6. E. Engel. Interactive computer graphics. Introductory course on the basis of OpenGL. - 2nd ed. - M .: Williams,
2001. - 592 p.
7. G. Snook. 3D-landscapes in real-time in C ++ and DirectX 9. - 2nd ed. - M .: Kudits Press, 2007. - 368 p. -
ISBN 5-9579-0090-7.
8. VP Ivanov, A. Batrakov. Three-dimensional computer graphics / Ed. GM Polishchuk. - M .: Radio and
Communications, 1995. - 224 p. - ISBN 5-256-01204-5.
9. "ERIS Project Starts". ESO Announcement. Retrieved 14 June 2013.
10. "3D Scanning Advancements in Medical Science". Konica Minolta. Retrieved 24 October 2011.
11. Jon Radoff, Anatomy of an MMORPG, August 22, 2008
12. "3D Printing Toys". Business Insider. Retrieved 25 January 2015.
13. "New Trends in 3D Printing – Customized Medical Devices". Envisiontec. Retrieved 25 January 2015.
14."Lands' End First With New 'My Virtual Model' Technology: Takes Guesswork Out of Web Shopping for
Clothes That Fit". PRNewswire. Lands' End. February 12, 2004. Retrieved 2013-11-24.
Орманов Т.А., Козбакова А.Х., Калижанова А.У.
3D нысандарды модельдеу негізгі əдісі
Түйіндеме. Қағаз 3D модельдеу əдістері бойынша материалдар жинақталған. Біз 3D нысандарды жасау
үшін арналған негізгі əдістерін қарастыру , дəйектілігі 3D көріністе механикалық суреттер бөлшектелген
күйінде осы өнімді механизмі ортогоналды проекция айырбастау қабілетті жүйесін салып , генерациялайтын
траекториясын мүмкіндігі жəне 3D модельдерін жұмысын модельдеуге .
Түйін сөздер: 3D модельдеу. 3D модельдеу əдістері. Беттік.
Ormanov T.A., Kozbakova A.Kh., Kalizhanova A.U.
Main method of modeling 3D objects
Summary. The paper summarizes the materials on the methods of 3D modeling . We consider the basic methods
for creating 3d objects , the sequence builds a system capable of converting mechanical drawings mechanism
orthogonal projection in 3d view this product in a disassembled state , the possibility of generating toolpaths and
simulate the operation of 3D models.
Key words: 3D modeling. 3D modeling techniques . Prefab . Surface . Solid .
ƏОЖ: 683.9:621.7
Өжікенов Қ.Ə., Саутова А.Х магистрант.
Қ.И. Сатпаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университеті
Алматы қ., Қазақстан Республикасы,
eradi13@gmail.com
ОТТЕГІ СТАНЦИЯСЫНДАҒЫ АДСОРБЦИЯЛЫҚ БАҒАНЫНДАҒЫ ҚЫСЫМДЫ
БАСҚАРУ БЛОГЫ
Аңдатпа. Жұмыста адсорбция мен ауадан газ күйіндегі оттегін алу технологиясының қазіргі замандағы
жағдайы мен адсорбция колоннасының жұмыс істеу режимі жəне оттегі станциясының адсорбция
қондырғысының жұмыс істеу принципі қарастырылған. Вакуум компрессоры мен клапандардың ашылу-
жабылуын, колоннадағы қысымды бақылап отыру микроконтролер жүйесі арқылы жүзеге асырылатыны
көрсетіледі. Осы заманғы оттегі адсорбциялық құрылғыларына негізделген адсорбенттердің газды сіңіруі
температурамен компоненттердің парциалды қысымына байланыстылығы анықталынады. Қысым мен
температураны өзгерту арқылы адсорбенттің газ сіңіруі мен қайта қалпына келу процесін реттелінетіндігі
айқындалады. Мұнда оттегі станциясын компьютерлік модельдеу Proteus жəне Proton+IDE бағдарламаларын
332
қолдану арқылы орындалды. Ауаның массалық шығыны есептелініп, графигі тұрғызылынып, қысым өзгерісі
жəне осы алынған мəліметтер арқылы керекті диапазонда қолданылатын датчиктің түрі анықталды.
Түйін сөздер: адсорбция, датчик, генератор, компьютерлік модель, оттегі станциясы, компрессор.
Оттегі станциясы атмосфералық ауадан оттекті бөліп, оны баллондарға толтыруға арналған
құрылғылардың кешенінен тұрады. Станцияның негізі оттегі генераторы болып табылады. Оттегі
генераторында жұмыс істеу үшін қысымы 6 атм. көп емес сығылған құрғақ атмосфералық ауа қажет,
сондықтан станцияның құрамына ауа компрессоры, құрғатқыш жəне ресивер кіреді. Бастапқы ауаны
сонымен қатар шаң мен майдан тазарту қажет. Тазарту қызметін станцияның құрамына кіретін
арнайы фильтрлер атқарады. Оттегі ресивері оттегі генераторы беретін 95,5%-ке дейін оттекпен
қаныққан газды жинауға арналған. Соңында газ арнайы компрессор арқылы 150 атм дейін сығылады.
Газ толтыратын рампа бір мезгілде бірнеше баллондарды толтыруға мүмкіндік береді.
Газдарды адсорбция жүйесімен бөлу газ қоспасының жеке компоненттерін адсорбент деп
аталатын қатты заттарға байланыстыруға негізделген. Бұл құбылыс физикада газ молекулалары мен
адсорбент молекулаларның арасындағы өзара байланыс күшіне негізделген.
Адсорбция технологиясы мен ауадан газ күйіндегі оттегін алу қазіргі заманда кемеліне жетті десе де
болады. Осы заманғы оттегі адсорбциялық құрылғылары негізделген адсорбенттердің газды сіңіруі
температурамен компоненттердің парциалды қысымына аса тəуелді. Осылайша қысым мен температураны
өзгерту арқылы адсорбенттің газ сіңіруі мен қайта қалпына келу процесін реттеуге болады.
Оттегі қондырғысындағы жұмыс істеу принципі төмендегідей:
Газ қоспасындағы оңай адсорбцияланатын компоненттерді (азот, су буы, көмірқышқыл газ)
адсорбент өз бойына сіңіріп алады да, оңай сіңірілмейтін компоненттер құрылғы бойымен өте шығады.
Бұл күндері газ бөлудің циклды қыздырусыз адсорбциялау технологиясының үш түрі кең таралған:
қысымдық,
вакуумдық,
араласпа.
Қысымдық үшін оттегі қысымы атмосфералық қысымнан жоғары жағдайда жүреді, ал
адсорбенттің қалпына келуі атмосфералық қысымда жүреді. Ал вакуумдық үшін оттегі атмосфералық
қысымда алынады да, адсорбенттің қалпына келуі кері қысым кезінде жүреді. Араласпа үшін жұмыс
кезінде қысым оң қысымнан кері қысымға дейін өзгереді.
Өндірісте қысымдық түрдегі оттекті қондырғы кең таралған. Жұмыс істеу принципі
төмендегідей: ауа компрессоры атмосферадағы ауаны сығымдап ауа ағынын қысымды реттегіш,
сығымдалған ауаны жинақтаушыға жібереді, одан ары қарай газ дайындаушы жүйеге түседі. Ауадағы
механикалық қоспалардан, майдың буынан, ылғалдардан тазартылған соң ауа адсорбциялық ауа
бөлгіш блокқа түседі
1 сурет - Адсорбция колоннасының сұлбасы
.
Ауа бөлгіш блок ішінде ауадағы азот пен су буын таңдамалы сіңіретін зат, түйіршіктелген
адсорбенті бар екі адсорбентті қамтиды. Адсорбент құрылғылар жұмыс кезінде кезектесіп сіңіру
жəне қайта қалпына келу сатысында болады. Сіңіру сатысында адсорбент аудағы азотты өзіне тартып
333
алып, жинақтағышқа жіберілетін өнім таза оттегіні қалдырады. Ал қайта қалпына келу сатысында
адсорбент сіңірген азот ауаға шығарылады. Осылай процесс көп мəрте қайталана береді.
Жинақтағыштағы оттегі ары қарай тұтынушыға жіберіледі болмаса сығымдағыш компрессорға
түсіп жоғары қысыммен оттегі балондарына толтырылады.
2-сурет. Газ бөлудің технологиясы
Адсорбция колоннасының жұмыс режимі əр түрлі болады. Вакуум компрессоры мен
клапандардың ашылу-жабылуын, колоннадағы қысымды бақылап отыру микроконтролер жүйесі
арқылы жүзеге асырылады.
Бұл жұмыста оттегі станциясының компьютерлік моделі Proteus Professional жəне Proton+IDE
бағдарламалары арқылы орындалды.
Адсорбциялық колоннаны басқару блогын компьютерлік модельдеу бағдарламасында алдын ала
жобалап алу, басқару блогын монтаждаудан бұрын микроконтролердің дұрыс жұмыс істейтіне
кепілдік береді, əрі өте қолайды болады. Бағдарлама базасының шектеулі болуына байланысты
сұлбадағы кейбір детальдар мен датчиктер шартты түрде алынды. Бақылау блогы екі
микроконтроллерден, сұйық кристалды мəтіндік дисплейден, басқару тетіктерінен, əр-түрлі
датчиктерден тұрады.
RL1
24V
RL1(COM)
klapan 1
klapan 2
klapan 3
klapan 4
klapan 5
PSA — Pressure Swing Adsorption
ATM
A
ds
or
ber
1
A
ds
or
ber
2
Pneumatic throttle
Dropping
AIR
Oxygen outlet
klapan 4
klapan 5
klapan 6
klapan 7
RL2
24V
RL3
24V
RL4
24V
RL5
24V
RL7
24V
RL8
24V
RL9
24V
RL10
24V
RL2(COM)
RL3(COM)
RL4(COM)
RL5(COM)
RL7(COM)
RL8(COM)
RL9(COM)
RL10(COM)
klapan 8
klapan 9
D6
LED-YELLOW
D7
LED-YELLOW
D8
LED-YELLOW
D9
LED-YELLOW
D10
LED-YELLOW
D11
LED-YELLOW
D12
LED-YELLOW
D13
LED-YELLOW
klapan 6
klapan 7
klapan 8
klapan 9
D14
LED-YELLOW
R13
220
R14
220
R18
220
R19
220
R28
220
R29
220
R30
220
R31
220
R32
220
(klapan 3.1)
(klapan 2)
(klapan 1)
recei
v
er
Flowmeter
O
x
y
ge
n 9
5
%
O2 - sensor
P1 - Air pressure sensor
C8
1nF
C9
1nF
X6
CRYSTAL
R36
10k
1B
1
1C
16
2B
2
2C
15
3B
3
3C
14
4B
4
4C
13
5B
5
5C
12
6B
6
6C
11
7B
7
7C
10
COM
9
U22
ULN2003A
1B
1
1C
16
2B
2
2C
15
3B
3
3C
14
4B
4
4C
13
5B
5
5C
12
6B
6
6C
11
7B
7
7C
10
COM
9
U23
ULN2003A
MCLR/Vpp
1
RA0/AN0/CVREF
2
RA1/AN1
3
RA2/AN2/VREF-
4
RA3/AN3/VREF+
5
RA4/T0CKI
6
RA5/AN4/SS/LVDIN
7
RE0/RD/AN5
8
RE1/W R/C1OUT/AN6
9
RE2/CS/C2OUT/AN7
10
OSC1/CLKI
13
RA6/OSC2/CLKO
14
RC0/T1OSO/T1CKI
15
RC2/CCP1
17
RC3/SCK/SCL
18
RD0/PSP0/C1IN+
19
RD1/PSP1/C1IN-
20
RD2/PSP2/C2IN+
21
RD3/PSP3/C2IN-
22
RD4/PSP4/ECCP1/P1A
27
RD5/PSP5/P1B
28
RD6/PSP6/P1C
29
RD7/PSP7/P1D
30
RC4/SDI/SDA
23
RC5/SDO
24
RC6/TX/CK
25
RC7/RX/DT
26
RB0/INT0
33
RB1/INT1
34
RB2/INT2/CANTX
35
RB3/CANRX
36
RB4
37
RB5/PGM
38
RB6/PGC
39
RB7/PGD
40
RC1/T1OSI
16
U21
PIC18F448
A
K
C
E
1
2
4
3
U24
PC817
R37
10k
R38
330
D15
LED-RED
R39
220
U23(COM)
R4
470
D4
LED-YELLOW
(klapan 3.2)
rece
iver
s
(
4
p
cs
)
P - pressure sensor
recei
v
er
Compressor
electric contact pressure gauge
SW1
SW -SPDT-MOM
Pnevmo-Klapan control module
A
K
C
E
1
2
4
3
U1
PC817
R21
10k
R22
330
R23
470
3 сурет - Адсорбциялық колоннаның Proteus бағдарламасында модельденген сұлбасы
Бірінші контроллерге датчиктерден сигналдар түседі, осы алынған мəліметтер негізінде
клапандар басқарылады. Клапандардың қосылуы мен ажыратылуы екінші микроконтроллер арқылы
жүзеге асырылады. Оларды қосу мен ажыратуға бұйрықты бірінші микроконтроллер береді.
Микроконтроллер жоғары кернеулі клапандарды тікелей қосып-ажырата алмайтындықтан
электромагниттік релені қолдануға тура келеді.
Ауаны жинағыш арқылы вакуумдық компрессормен айдаудың технологиялық үрдісінің жүру
334
процесін
қадағалау
өнеркəсіптік
микроконтроллер PIC18F448 көмегімен
орындалады.
Микроконтроллердің жұмыс циклдерінің бағдарламасы Proton+IDE компиляторында PICbasik тілінде
жазылды. Ол үшін ең алдымен микроконтроллер құрылғысын таңдаймыз: Device = 18F448.
Конфигурацияны бастау үшін: Config_Start сөзін енгіземіз. Барлық порттар өшіп тұрғанын
OSCS = OFF ... EBTRB = OFF деп бейнелейміз жəне конфигурацияның соңын Config_End деп
жазамыз.
PortB_Pullups = off тартқыш PORTB резисторларының өшіп тұрғанын білдіреді.
Declare All_Digital = off' əрбір порт өз функциясын үнсіз атқарып тұрғанын жариялайды.
Компилятор опцияларына келетін болсақ:
Declare SHOW_SYSTEM_VARIABLES = On' Proteus бағдарламасында ішкі айнымалыларын
көрсетеді
Declare FSR_CONTEXT_SAVE = On 'FSR регистор мазмұнын сақтауды қамтамасыз етеді
Declare Reminders = OFF' компилятордың еске салуларын өшіру
Declare Optimiser_Level 0' бағдарлама оңтайландыруын өшіру
Declare Warnings = OFF' компилятор ескертуін өшіру
Declare Bootloader = OFF' жүктеуді өшіру
Symbol rtc_write = %11010000' DS1307 мақсаты оқылым үшін сағат мекен- жайын жазу
Symbol rtc_read = %11010001' DS1307 мақсаты жазба үшін сағат мекен- жайын жазу
Symbol Ctrl = %000100 ' басқарушы регистор
Symbol memory_read = %10100001
Symbol memory_write = %10100000
Яғни, жадыдағы символдарды оқу жəне жазу қызметін атқарады.
Вакуум компрессоры мен клапандардың ашылу-жабылуын, колоннадағы қысымды бақылап,
саңылау арқылы өтетін сығылған ауаның шығынын бақылап, оның сол уақыттағы күйі туралы
сигналды басқарушы микроконтролер жүйесіне беріп отыратын датчикті таңдау – осы жұмыстың
келесі сатысы.
Саңылау арқылы өтетін сығылған ауаның шығынын есептеу үшін диаметрі белгілі саңылау
арқылы шығатын сығылған ауаның көлемін анықтау қажет. Бұл қондырғының ауаны қаншалықты
пайдаланатынын немесе қандай көлемде кемуін табу үшін керек.
Саңылаудың өткізу қабілеттілігі, біріншіден, өзінің геометриялық параметрлерінен тəуелді жəне
саңылаудың кіріс/шығысына байланысты. Сондықтан, төменде келтірілген формула арқылы алатын
шығын жуықтап жəне тұспалданған сан ретінде алынған.
Сонымен, саңылау арқылы өтетін газдың массалық шығынын келесі формула арқылы есептеуге
болады:
m= CAP
(1)
мұндағы, m - ізделіп отырған газдың массалық шығыны, (кг/с); С - саңылаудың өткізу қабілеті
бойынша түзету коэффициенті (егер белгілі болмаса шартты түрде 1 деп алынады); А - саңылаудың
қимасының ауданы (
), оның радиусынан есептелінеді мына формула бойынша А=π*r
2
; P - саңылау
алдындағы газдың абсолютті қысыма (Па =Н/м
2
= кг/м*с
2
); k=cp/cv, cp - ауа үшін меншікті жылу
сыйымдылығы тұрақты қысымда 29,12Дж·моль
-1
·K
-1
, cv - ауа үшін меншікті жылу сыйымдылығы
тұрақты температурада 20,8 Дж·моль
-1
·K
-1
, яғни k=1,4; М - молекулалық масса, кг/моль. Қысылған
ауа үшін 28 кг/моль; Z - қысыммен температура белгілі болғандағы сығылу коэффициенті. Сығылған
ауа үшін 1 деп алынады; R - идеалды газдың тұрақтысы 8314,5 (н*м)/(кмоль*К); Т - саңылау
алдындағы газдың температурасы, К.
Жоғарыда келтірілген формула бойынша ауаның массалық шығынын есептегеннен кейін,
алынған мəнді ауаның қаттылығына бөлу арқылы оны көлемдікке ауыстыруға болады, яғни шамамен
1,2 кг/м
3
-қа.
Қысымды табу үшін P=nkT формуласы пайдаланылады. Мұндағы, k - Больцман тұрақтысы
(k=1,38*10
-23
моль*К
-1
); Т - Кельвин шамасы бойынша температура; n - концентрация. Ауадағы
оттегінің концентрациясының орташа шамасы көлем бойынша (%) – 20,946; масса бойынша (%) -
23,10 болып алынады.
А=π*r
2
= 3,14* 0,025= 0,0019625 м
2
(2)
Р= 23,10* 1,38*10
-23
* 273= 8702,710
-23
Па (масса бойынша) (3)
335
1-кесте
Қысым мен массалық шығынның тəуелділігі
P, Па m
6921,5*10
-23
2,079
8702,7*10
-23
2,616
9105,7*10
-23
2,736
9806,4*10
-23
2,948
Есептеу нəтижелері масса мен қысым бір-біріне тура пропорционал болатындығынан жəне
қысым артқан сайын масса артатындығын көрсетеді, мұны 4-суреттегі графиктен көруге болады.
4 сурет - Массаның қысымға тəуелді графигі
Есептеу нəтижелері бойынша алынған мəліметтерді қолдана отырып, оттегі станциясының
компрессорлық қондырғысындағы қысымды ұстап отыратын датчиктің түрін таңдауға мүмкіндік
береді. Таңдау нəтижесі параметрлері есептеу бойынша алынған параметрлерге сай келетін DP2500
жəне DP0250 дифференциалдық датчиктер (5-сурет).
5 сурет - DP2500 типті қысымның дифференциалды датчиктері
Техникалық сипаттамалары:
Қорек көз кернеуі 24 VAC/DC,
Қысымды бақылаудың диапазондары: 1 аспапта 8 түрлі диапазон,
Қысым бойынша шығыс сигналы: 0-10 VDC немесе 4-20 мА,
Нөлдік нүкте автоматты түзетіледі,
Басқарылатын инерттілік,
4-санды дисплей,
Қабықшаның қорғау деңгейі: IP 30.
336
ƏДЕБИЕТТЕР
1. Трубицына Г.Н., Леготин А.А., Пушкарев О.А. Оценка экономичности различных способов
регулирования компрессора // Материалы 7-й Всероссийской научно-практической конференции «Энергетики
и металлурги настоящему и будущему России». — Магнитогорск: ГОУ ВПО «МГТУ», 2006. — С.141-142.
2. ОАО Уральский компрессорный завод «Компрессорное оборудование для любой отрасли
промышленности» – Екатеринбург, 2005. – С.33-34.
3. Воронецкий А. В. Современные центробежные компрессоры. — Москва: Премиум Инжиниринг,
2007. — С.36-37.
4. Хванг С.-Т., Каммермейер К., Мембранные процессы разделения, пер. с англ. — Москва: Издательство
«Химия», 1981— С.130-131.
5. Беляков В. П., Криогенная техника и технология. — Москва: Энергоиздат, 1982. — С.47-48.
6. http://www.pomorie.ru/news/kislorodnaya-stanciya-nachala-rabotat-v-pervoy-gor.
7. http://www.medpraxis.ru.
8. www.medprom.kz.
REFERENCES:
1. Trubitsyna G.N, Legotin A.A, Pushkarev O.A. Evaluation of efficiency of different ways to regulate the
compressor // Proceedings of the 7th All-Russian scientific- practical conference "energy and metallurgy present and
the future of Russia." - Magnitogorsk: GOU VPO "Moscow State Technical University" ,2006-P.141-142.
2. JSC Ural compressor plant "Compressor equipment for any industry" - Ekaterinburg, 2005. - P. 33-34.
3. Voroneckii A.V. Century Modern centrifugal compressors. - Moscow: Premium Engineering, 2007. - P. 36-37.
4. Hwang, S.-T., Kammermeier K., Membrane separation processes, translation from English. - Moscow:
Publishing House "Chemistry", 1981 - P. 130-131.
5. Belyakov B. N., Cryogenic engineering and technology. - Moscow: Energoizdat, 1982. - P. -48.
6. http://www.pomorie.ru/news/kislorodnaya-stanciya-nachala-rabotat-v-pervoy-gor.
7. http://www.medpraxis.ru.
8. www.medprom.kz.
Ожикенов К.А., Саутова А.Х.
Достарыңызбен бөлісу: |