Қарым-қатынастың əлеуметтік психологиялық негіздері Қарым-қатынас (общение)

Қарым-қатынастың əлеуметтік психологиялық негіздері
Қарым-қатынас (общение) – бұл бір-бірін қабылдау мен түсінуге
негізделген ақпарат алмасу жəне адамдар арасындағы өзара əрекеттесу
процесі.
Əлеуметтік жұмыстағы қарым-қатынастың əлеуметтік-психологиялық
негіздері - бұл клиенттермен, əріптестермен жəне жалпы қоғаммен
қарым-қатынас кеңістігін құру үшін маманның жеке басының қасиеттері.
Қарым-қатынас негізі
–
ақпарат.
Қарым-қатынас құралдарына жатады:
1. Тіл - адамдардың қоғамдық өмірде бір-бірімен қарым-қатынас
жасауының құралы. Тіл арқылы адамдар бір-бірін түсінеді, пікір
алмасады, ойын жеткізеді.
2. Интонация
3. Қарым-қатынас құралы ретіндегі ым-ишара (жесты) адамдардың
бір-бірін сөзсіз түсінуге көмектеседі.
Іскерлік қарым-қатынас, əдетте, адамдардың кез-келген бірлескен өнімді
(продуктивный) іс-əрекетіне бағытталады. Іскерлік қарым-қатынас құра
алу үшін коммуникативтік қабілеттерді жақсарту керек. Адамдарды
тыңдай алу, сөзін бөлмеу, өз ойынды дұрыс əрі толық жеткізе алу
күнделікті өмірде де, кəсіби қарым-қатынас құруда да қажет. Сонымен
қатар кəсіби қызметте өз міндеттерінді толық білу жəне оларды уақытылы
орындау түсініспеушіліктің алдын алады.
Жеке қарым-қатынас, керісінше, негізінен ішкі сипаттағы психологиялық
мəселелерге, қызығушылықтар мен қажеттіліктерге бағытталған.
Адамдармен
қарым-қатынас
құру
арқылы
біз
жетіле
аламыз.
Қарым-қатынас – бірлескен іс-əрекетте қалыптасатын негізі құрылым,
мəдениет сапасын анықтайтын қоғамдық тарихи дамудың жемісі.

Қарым-қатынастың қиындығы адамдырдың бірі-бірін түсіне алмауында.
Мысалы, басқа мемлекеттегі адамдарды түсіну үшін белгілі бір тілді
үйрену керек. Бірақ бір тілде сөйлесе де адамдар кейде бір-бірін түсіне
алмай жатады. Сондықтан кəсіби қызметті жүзеге асыру барысында
іскерлік қарым-қатынас этика нормаларын сақтау маңызды.
Адамдармен
тиімді
қарым-қатынас
жасау
үшін
қарым-қатынас
психологиясының негіздерін білу кез-келген адамның өмірінде маңызды
рөл атқара алады.
Ситуациялық тапсырма
Белгілі бір автокөлік фирмасының алты клиенті оларға көрсетілген қызмет
ақысын төлеуден бас тартты. Олардың ешқайсысы шотты тұтастай дұрыс
емес деген жоқ, бірақ əр клиент шоттың бір пунктымен келіспеді. Барлық
клиент жұмыстың жасалғанына, оларға қызмет көрсетілгеніне қол қойды,
сондықтан фирма өзінің дұрыс əрекет істегеніне сенімді болды. Бұл оның
алғашқы
қателігі
болды.
Төменде
фирманың
несие
бөлімінің
қызметкерлері осы кешіктірілген шоттардың төленуін қамтамасыз ету
үшін жасаған қадамдары келтірілген. Олар сəтті болды деп ойлайсыз ба?
1. Олар əр клиентке барып, мерзімі өткен шот бойынша төлем алуға
келгендерін айыпсыз (без обвинений) айтты.
2. Олар фирманың іс-əрекеті толық жəне сөзсіз дұрыс екенін, ал клиент
кінəлі екенін анық көрсетті.
3. Олар автомобильдер туралы клиенттен де көп білетінін айтты.
4. Нəтижесі: олар дауласты
Осы əдістердің кем дегенде біреуі клиентті шотты төлеуге көндірді ме?
Қақтығыстың осы кезеңінде несие бөлімінің қызметкері клиентпен сөзге
келіп қалды, қақтығыс шиеленіскен кезде орын алған жағдай туралы бас
директор білді. Ол клиенттер туралы мəліметтерді жинады жəне олардың
барлығы əдетте есепшоттарды еш қиындықсыз төлейтіні белгілі болды.
Бұл дегеніміз, қарызды өндіріп алу тəсілінде қателік жіберілді. Содан кейін
бас директор менеджерді шақырып, оған осы өтелмеген шоттар бойынша
ақша алуды тапсырды.