Арман пв баспасы


Шен­дес­ті­ру,­ба­ян­дау,­су­рет­теу



Pdf көрінісі
бет134/142
Дата15.12.2023
өлшемі3,33 Mb.
#137981
түріКнига
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   142
Шен­дес­ті­ру,­ба­ян­дау,­су­рет­теу
Шен дес ті ру не ме се антитеза – бір-бі рі не ке реғар құ бы лыс тар ды, мән-ма-
ғы на сы әр та рап ұғым дар ды, түр-тү сі әр бө лек нәр се лер ді өза ра бет пе-бет қою 
ар қы лы бұ лар дан мүл де бас қа бір құ бы лыс тың, ұғым ның, нәр се нің су ре тін, 
сыр-си па тын, кес кін-кей пін анық тау, аң ға ру, елес тету. Мы са лы, «Ер Тар ғын» 
жы рын да ғы Ақжү ніс тің Қартқо жақ қа:
Қа ра жер ге қар жа уар,
Қар ды көр де, етім көр.
Қар үс ті не қан та мар,
Қан ды көр де, бе тім көр, – 
де ген жа уа бы шен дес ті ру ге мы сал бо ла ды.
Әде би тіл де гі құ былту дың бір тү рі – 
ƒл ай ту не ме се гипер бо ла. Ұл ғай ту 
ау ыз әде бие тін де, әсі ре се ба тыр лар жы рын да көп кез де се ді.
«Қо бы лан ды ба тыр» жы рын да ғы Тай бу рыл дың ша бы сы:
Жо ғар ғы ер ні көк ті реп,
Тө мен гі ер ні жер ті реп...
Жау атын күн дей күр кі реп,
Жаң быр дай те рі сір кі реп,
Құ бы лып ой нап жер бас ты,
Жал ғаса ұш қан қо ңыр қаз
Тоза ңы нан адас ты,
Ат тың жо лы қа зыл ды,
Ұм тыл ған да қы сы лып,
Бес жүз құ лаш жа зыл ды, – деп су рет те ле ді.
Әде би ет те 
ба ян дау да, су рет теу де бар. Ба ян дау шын дық ты ха бар лап, 
ау ызекі ай тып қа на тын са, су рет теу құ бы лыс ты көз ге елес те те ді, сөз ден өр нек 
тө ге ді.
Ай дап сал дым жыл қым ды тепсең жер ге,
Сен дей адам та был мас ек сем жер ге.
АРМАН
-
ПВ
 
баспасы
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


122
Екін ді мен ақ шам ның ара сын да
Асық қан нан ти мей ді өк шем жер ге.
(«Же еше»)
Екін ді мен ақ шам ның ара сы бұл өлең де жай ха бар ға на, ауызекі ай ты лып, 
ба ян да лып отыр, көз ге елес тей тін кө рі ніс емес. Ал су рет теу де:
Ақ сәу ле сі көк ша ты рын өр нек теп,
Күн ең кей ді. Ал тын арай сән ді еп теп.
Сай-са ла да бұғып жат қан кө лең ке
Дөң ба сы на ба ра жа тыр ең бек теп.
(.Жмалиев)
Мұн да екін ді мен ақ шам ның ара сын да ғы та би ғат құр ба ян дал май, сөз 
өр не гін тө ге кес те леп, құ былта, құл пыр та су рет теп отыр.
(З.аб до лов)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   142




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет