Фармакологиялық әсерінің ұзақтығына байланысты үш топқа

Сульфаниламидті препараттардың химиялық жіктелуі
06.09.2023
15
Барлық сульфаниламидті препараттар химиялық құрылымына қарай
жіктеледі:
1. Алифаттық туындылар
Сульфаниламид (ақ стрептоцид);
Натрий сульфацетамиді (сульфацил-натрий);
Уросульфан.
2. Гетероциклді туындылар
Сульфадиметоксин;
Сульфален.
3. Ароматты және гетероциклді туындылар
Фталилсульфатиазол (Фталазол);
Салазодин (Салазопиридазин).
Сақталуы.
Сульфаниламидтерді Б тізімі бойынша
жақсы
тығындалған тарада, құрғақ, жарық түспейтін жерде сақтайды.

Фенол таскөмір шайырында кездеседі, сонымен қатар оны
бензолдан синтетикалық жолмен алады. Фенол көп мөлшерде
дәрілік препараттар, бояғыштар мен пластмасса алуға шикізат
ретінде пайдаланылады.
Фенол
қосылыстары
деп
құрамындағы
ароматты
сақинасында гидроксил тобы және оның функционалды
туындылары бар қосылыстарды айтады.
Фенол және оның туындылары

Фенол - тікелей бензол сақинасымен байланысқан,
молекуласы бір немесе бірнеше гидроксил топтарынан тұратын
ароматты көмірсутектер. Фенол гидроксил тобының санына
байланысты біратомды, екіатомды, үшатомды фенолдар болып
бөлінеді:
Сақинасында біреуден жоғары гидроксил тобы бар фенол
қосылыстарын полифенолдар деп атайды.

Фенолдың туындыларына бензол сақинасында бір немесе
бірнеше ОН- тобы болатын қарапайым фенолдар; полифенолды
қосылыстар; хинондар, антрацен туындылары; лигнандар;
флаваноидтар және т.б. жатады.
Фенол туындыларын екі топқа бөліп қарастыруға болады:
табиғи және синтетикалық.
Табиғи фенол туындыларына адреналин гидротартраты;

морфин гидрохлориді;

рутозид;

пиридоксин гидрохлориді;

эфедрин гидрохлориді және т.б.
Синтетикалық фенол туындыларына жатады:

викасол;

гексэстрол (синэстрол);

диэтилстильбэстрол;

тамоксифен және т.б.

Полифенолдар жасушадағы алмасудың белсенді
метаболиттері бола отырып, түрлі физиологиялық
процестерде
фотосинтезде, тыныс алуда, дамуда
инфекциялық
ауруларға
тұрақтылығы
бойынша
маңызды роль атқарады. Полифенолдардың өсімдік
тіршілігіндегі маңызды ролін олардың өсімдіктерде
таралуынан білуге болады.
Полифенолдар өсімдіктердің жапырақтарында,
гүлдерінде, жемістерінде, бүршіктерінде кездеседі.

Химиялык касиеттері бойынша фенол мен оның
туындыларының спирттерден өзгешіліктері бар. Бұл өзгешелік -
фенол молекуласындағы гидроксил тобы мен фенил
радикалының /C6H5-/ өзара байланысына негізделген. Яғни,
бензол ядросындағы п-электрондар өз сферасына гидроксил
тобындағы оттегі атомының бөлінбеген электрондық жұбын
тартып, оттегі атомындағы электрон тығыздығы азаяды. Бұл өз
кезегінде электрон тығыздығының сутегіден оттегіне қосымша
ығысуына әкеледі. Сутегі қышқылдық қасиетке ие болып
жылжығыш және реакцияға кабілеттілеу болады. Сондыктан,
олар күйдіргіш сілтілермен оңай әрекеттесіп, сулы ерітінділерде
тұрақты фенолдар түзеді.

Фенолдардың спирттерге қарағанда қышқылдық
қасиеттері күштірек.
С6Н5ОН – спиртте, эфирде,
хлороформда жақсы еритін, өзіне тән өткір иісі бар,
түссіз, кристалды улы зат. Балқу t 43 С, қайнау t
182 С, ауада тотығып, түсі қызғылттанады. Оның
судағы 3–5%-дық ерітіндісі «карбол қышқылы» деп
аталады.
Антисептик болып табылады, теріге тисе
күйдіреді. Сумен әрекеттесіп, әуелгі фенолдан гөрі
балқу температурасы төменірек кристаллогидраттар
түзеді.

жүктеу/скачать 2,27 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: