Аса қауіпті, карантиндік, конвенциялық, нәжіс-ауыз механизмімен таралатын, антропонозды ішек жұқпалы ауруы
бет 1/4 Дата 09.12.2023 өлшемі 435,48 Kb. #135483
Байланысты:
гулнозза (копия) Тырысқақ – аса қауіпті , карантиндік, конвенциялық, нәжіс-ауыз механизмімен таралатын, антропонозды ішек жұқпалы ауруы. Тырысқақ ауруы көбіне гастроэнтерит түрде өтеді, сондықтан организмнің су мен электролиттерді сұйық нәжіс пен құсық арқылы жоғалтуымен , токсикозбен, асқазан-ішектің зақымдалуымен сипатталады. Тырысқақ пандемиялары Бірінші І тырысқақ пандемиясы Индияда 1817 жылы басталған, бүкіл әлемде таралып , 1823 жылы аяқталған; ІІ пандемия 1826-1837 жылдары бүкіл континенттерде таралған; ІІІ пандемия 1844-1859 жылдары таралған ; ІҮ пандемия 1865-1873 жылдары таралған; Ү пандемия 1883-1896 жылдары таралған; ҮІ пандемия 1902-1926 жылдары таралған;. ҮІІ пандемия 1960-1970 жылдары 117 елде таралған, 1 713 057 адам ауырған. Қоздырғышы: үтір белгісі тәрізді, ұзын талшықты, грам теріс өте ұсақ 0,4-0,6 вибриондар. Сүт, балмұздақта 14 күн, шикі етте 7 күн, жеміс-жидектерде 3-8 күн, топырақта 60-90 күнге дейін сақталады Тырысқақ вибриондарының холероген - токсин бөліп шығаратын 3 түрі: Тырысқақ вибриондарының холероген - токсин бөліп шығаратын 3 түрі: классикалық 01 0139 Эль-Тор. Инаба, Гикошима, Огава биотиптері бар. Эль-Тор вибрионының ерекшелігі: эпидемиологиясы Инфекция көзі : науқас адам және вибрион тасымалдаушы Беріліс механизмі : - нәжіс-ауыз механизмі. Берілу жолдары : су, тағам, тұрмыстық заттар мен жанасу. Тырысқақтың негізгі таралу жолы- су арқылы. Патогенезі Ауыз арқылы асқазанға түскен қоздырғыштар асқазан қышқыл сөлі және пепсин әсерінен жойылады. Қоздырғыштың біраз бөлігі ащы ішекке түседі, сілтілі ортада интенсивті көбейеді. Экзотоксин бөлінуінен негізгі клиникалық көрінісі пайда болады. Дегидратация нәтижесінде гемоконцентрация, гиповолемия, гипоксия, бүйректің жедел жетіспеушілігі дамиды. Қан тамыр жетіспеушілігі дамиды. Сумен бірге көп мөлшерде электролиттер кетеді , әсіресе калий. Гипокалиемия бұлшық еттер әлсіздігін тудырады, бұлшық ет топтары тартылуы мүмкін, тырысу синдромы туындайды. Достарыңызбен бөлісу: