Асанбай Асқаров атындағы №77 мектеп лицейінің 9А лицей сыныбының химия электив ашық сабағынан кері байланыс

• Сілтілік металдардың жалпы сипаттамасы

• Алынуы

• Балқыған натрий гидроксидін электролиздеу арқылы алады:
• NaOH=> Na+ +OH-

• Натрий-

• КОН н/се КCl балқымасын
• Электролиздеу арқылы калий
• алынады:
• KOH +Na =>Na OH + K
• KCl+ Na=› NaCl + K

• Калий

• Литий

• Лабороторияда литий азидін
• ыдырату арқылы литий алынады:
• 2LiN3―›2Li+3N2

• Рубидий

• Рубидийді оның хлоридінен кальциймен вакуумде
• тотықсыздандыру арқылы алады:
• 2RbCl+ Ca―>CaCl2 +2Rb

• Цезий

• Вакуумды термиялық тотықсыздандыру
• арқылы поллуциттен алады.Полуцитті өңдеу арқылы
• хлорид алынады да, оны кальциймен
• тотықсыздандырады:
• 2CsCl+Ca―›CaCl2+2Cs

• Физикалық қасиеті

• Натрий- жұмсақ,металдық жылтыры бар,ауада тез тотығатын элемент.

• Калий- жұмсақ, пышақпен оңай кесілетін сілтілік метал өкілі.

• Литий- судан жеңіл, ауада тотығатын, ашық металдық жылтыры бар сілтілік металл.

• Рубидий- жұмсақ, металдық жылтыры бар, оңай балқитын сілтілік металл.
• Цезий-тұтқырлығы жоғары,кәдімгі температурада сүзбе күйінде болатын сілтілік металл.
• Франций- радиоактивті элемент, сілтілік металл.

• Химиялық қасиеті

• 2Na+F2=>2NaF
• 2Na+Cl2=›2NaCl
• Na+O2=›NaO2
• 2Na+S=>NaS2
• 2Na+C2H2=>Na2C2+H2↑
• 2Na +Se = Na2Se
• 4Na +C2H2=Na2C2 +H2↑
• 2Na +H2 =2NaH
• 2Na +H2SO4 =Na2SO4 +H2↑

• натрий

• K+ Cl2 =› 2KCl
• 3K + P =K3P
• K + O2= KO2
• 2K + 2H2O= 2KOH+ H2↑
• 2K+2HCl=2KCl+H2↑
• 2K +H2SO4=K2SO4+H2↑

• Калий

• 2Li + F2 =2LiF
• 2Li + Cl2 =2LiCl
• 4Li + O2 =2Li2O
• 2Li +S =Li2S
• 2Li +H2 =2LiH
• 2Li +2C =Li2C2
• 2Li +2H2O =2LiOH +2H2↑
• 2Li + 2HCl =2LiCl +H2↑

• Литий

• 2Rb+ CaCl2= 2RbCl+ Ca
• Rb+O2= RbO2
• 2Rb+ Cl2=2RbCl
• 2Rb +S =Rb2S
• 2Rb +H2 =2RbH

• Рубидий

• Франций

• 2Fr +Cl2=2FrCl
• 2Fr +O2=Fr2O2

• 2Cs +Cl2=2CsCl
• Cs + O2= CsO2
• 2Cs+ CaCl2 = 2CsCl +Ca

• Цезий

• қосылыстары

• NaCl - тастұз
• Na2SO4-тенардит
• Na2SO4*10H2O-мирабилит н/се Глаубер тұзы
• NaNO3-Чили селитрасы
• Na3[AlF6]-криолит

• Табиғаттағы

• KCl*MgCl2*6H2O- карналлит
• KCl-сильвин
• KCl*NaCl-сильвинит
• KNO3-калий селитрасы
• KMg(SO4)Cl*3H2O-каиинит
• K2Mg2(SO4O)3-лангбейнит

• Калий қосылыстары

• Литий
• қосылыстары

• LiAl[Si2O6]-сподумен
• LiAl[Si4O10]-петалит
• LiAl[PO4] (F,OH)-амблигонит
• K Li(Fe,Mg) Al[Si3Al10](F,OH)-циннвальдит

• Цезий қосылыстары

• (Cs,Na) [AlSi2O6]*nH2O-поллуцит
• KCs(BF4)-авогадрит

Натрий-түсті металдар өндірісінде металлургияда

• Натрий-түсті металдар өндірісінде металлургияда
• Калий-синтетикалық каучук алу барысында катализатор ретінде,ал тұздары тыңайтқыш ретінде,қопарғыш зат,оқ-дәрі өндірісінде
• Литий-шойын,қола,магний,алюминий,қорғасын құймаларын алуда
• Рубидий қосылыстары-жарақат ауыртпалығын ауырсынбау үшін эпилепсияның кейбір түрлерін емдеуде,мазасызданып ұйқы қашқанда жайбарақаттандырып ұйқы шақыру дәрмегі ретінде
• Цезий-радиотехникада,әртүрлі приборлар жасауда т.б қолданылады.
• Франций-тұрмыста кең қолданыс таба қойған жоқ.

• Қолданылуы