Қатысымдық дағдылар: тілдік норма; этика; коммуникативті норма


Грамматика-тілдің ішкі құрылымы туралы ғылым



бет2/3
Дата25.09.2022
өлшемі84,28 Kb.
#40119
1   2   3
Байланысты:
6 тапсырма Тілдік норма

Грамматика-тілдің ішкі құрылымы туралы ғылым

Тілдің грамматикалық құрылысы


Сөз мағыналары

Тілдің дыбыс жүйесі

Менталды карта Әдісі





Жуан

Жіңішке

Ашық

Қысаң

Еріндік

Езулік



Контекстік

Көп мағыналы

Тілдің қатысына қарай



Жақтың қатысына қарай

Еріннің қатысына қарай



Грамматикалық

Лексикалық


Дауысты

Дауыссыз




Ауыспалы—сөздің мағынасы ауысып, өзге мағынада қоланылуы




Грамматикалық мағына

Сөйлем құрау



Грамматикалық форма

Сөз тіркесі



Тура-сөздің бастапқы негізгі мағынасы


3.Сөз әдебі - тіл қатудың, сөз жұмсаудың қоғам қабылдаған, жұртшылық ұйғарған, ұлттық сипатқа ие ережелері мен тәртібі.
Тіл қатудың тәртібі қарым-қатынас жағдайына қарай жұмсалатын арнайы сөздер мен тұрақты сөз орамдарының жүйесі арқылы жүзеге асады.
Сөз әдебінің өзіне тән лингвистикалық табиғаты олардың құрылымдық және функционалдық қасиетіне тығыз байланысты. Сөз әдебінің бірліктері таңбалары - байланыс жасау мақсатында тыңдаушы жаққа берілген белгі, олай болса, бұл белгі коммуникативтік бірлікке жатады. Ал кез келген коммуникативтік бірліктің предикативтік мазмұны (жақ, шақ,рай т.б) болуға тиіс.
Сөз әдебінің коммуникативтік және одан басқа да байланыс орнату (фатикалық), тыңдаушының назарын аудару (апеллятивтік), сыпайылық таныту (конативтік), тыңдаушының көңілін аулау, көтеру (эмотивтік) т.б тәрізді функциялары бар. Сөз әдебі – адамдар арасындағы тілдік қарым-қатынастың, тілдесудің қоғамдық жұртшылық қабылдаған, ұлттық сипаты бар ережесі мен этикеті. Сөз әдебі амандасу, танысу, сұхбаттасу, ризашылық білдіру, құттықтау, жұбату, өтіну, тыңдаушының назарын аудару, сыпайлық таныту, қоштасу, құрмет көрсету сияқты адамдардың өзара қарым-қатынасы кезінде айтылатын арнайы сөздер мен тұрақты сөз орамдарынан көрінеді. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет