TCP/IP
HTTP
FTP
SMTP
POP3
қызметтердің барлық протоколдары TCP/IP-ге негізделген!
!
IP-адрестер
193.162.230.115
0..255
0..255
0..255
0..255
IP-адрес:
w.x.y.z
желі нөмірі + компьютердің желідегі нөмірі
Желі кластары
|
w
|
Желі нөмірі
|
Компьютер нөмірі
|
Желілердің саны
|
Компьютерлердің саны
|
A
|
1..126
|
w
|
x.y.z
|
126
|
16777214
|
B
|
128-191
|
w.x
|
y.z
|
16384
|
65534
|
C
|
192-223
|
w.x.y
|
z
|
2097151
|
254
|
D және E кластары қызметтік мақсатта қолданылады.
Домендік адрестер
Домен – ортақ қасиеті бойынша біріктірілген компьютерлер тобы.
www.qqq.microsoft.ru
1-деңгейдегі домен
2-деңгейдегі домен
3-деңгейдегі домен
4-деңгейдегі домен
1-деңгейлі домендер (домендік аймақтар)
Ұйым түрі
|
Ел аты
|
.com коммерциялық ұйымдар
|
.ru Ресей
|
.edu білім беру
|
.ua Украина
|
.gov АҚШ үкіметі
|
.by Белоруссия
|
.mil АҚШ-тың әскери ұйымдары
|
.uk Ұлыбритания
|
.org, .net әр түрлі ұйымдар
|
.it Италия
|
.info ақпараттық сайттар
|
.jp Жапония
|
.biz бизнес
|
.cn Қытай
|
Адрестердің түрленуі
DNS (Domain Name Service) – домендік адрестерді IP-адрестерге түрлендіретін домендік аттар қызметі.
www.google.com
- www.google.com сайтының IP-адресін алу үшін DNS серверіне сұраныс жіберу
- жауап күту
- алынған 66.102.9.47 IP-адресі бойынша Web-параққа сұраныс жіберу
DNS-сервер
193.124.85.210
Құжаттың Интернеттегі адресі
URL (Uniform Resource Locator) – құжаттың Интернеттегі әмбебап адресі.
http: // www.vasya.ru / images/new/ qq.jpg
сайт адресі
каталог (қапшық)
Файл аты
http: // www.vasya.ru
сайттың бастапқы беті : index.html, index.htm
ftp: // files.vasya.ru / pub / download / qq.zip
FTP-сервердегі файл
протокол
WWW қызметі
WWW (World Wide Web) – деректерді гипермәтін түрінде тасымалдау қызметі.
Гипермәтін – басқа құжаттарға сілтеме жасайтын мәтін.
Гипермедиа – құрамында басқа құжаттарға сілтеме жасайтын мәтін, сурет, дыбыс, видеосы бар құжат.
Браузер (броузер, browser) – Web-парақтарды экранда көруге арналған программа:
- Mosaic (1993-1995), Иллинойс университеті, США
- Netscape Navigator ( 1995-тен 2002 жылға дейін)
- Internet Explorer (6.0,. 7.0 версиялары), Windows құрамында, 70%
- Mozilla FireFox (2.0 версиясы), http://www.mozilla.org, 15%
- Opera (9.0 версиясы), http://www.opera.com, 15%
Толығырақ келесі тараудан білуге болады.
FTP қызметі (файлдық архивтер)
Мүмкіндіктері
- серверден файлдарды құйып алу (download)
- файлдарды, сонымен қоса Web-сайттарды серверге жүктеу (upload)
Қол жеткізу құқығы
- login: пайдаланушының кодталған аты
- password: құпиясөз(пароль)
Анонимді кіріс (браузерларда – автоматты түрде)
- login: anonymous
- password: кез-келген
FTP-серверде файл іздеу
- dirinfo, readme, index
- ftpsearch.com
ftp:// user : asd @ files.vasya.ru
ftp:// files.vasya.ru
FTP арқылы программаларды тарату
- freeware – тегін программалар
- registerware – электронды почта арқылы тегін тіркелу
- shareware (try before you buy) – шартты-тегін программалар (уақыт бойынша шектеу, адамның мазасын алатын хабарлармалар)
- демо-версия – программаның мүмкіндіктерін көрсету (функцияларды шектеу)
- бета-версия –коммерциялық программалардың алдын-ала шығарылған нұсқасы, мақсат – қателерді анықтау
Электронды пошта (e-mail)
vasya@mail.ru
коммерциялық «at»
«собака» (Ресейде)
«мысық» (Польшада)
«раушан» (Түркия)
XVI ғасыр:
салмағы 10 кг, көлемі 15 л
1972 Р. Томлисон
john@yahoo.com
www.yahoo.com
SMTP
SMTP
POP3
POP3
пошталық сервер
пошта жәшігі
поштолық сервер
пошта жәшігі
@
www.mail.ru
пошталық сервер
Электронды поштаның хабарламасы
john@yahoo.com
vasya@mail.ru
vasya@mail.ru
boss@mail.ru
john2@yahoo.com
Пілді сатып алу жөнінде
Кімге (To):
Кімнен (From):
Жауап беру (Reply To):
Көшірмесі (CC):
Жасырын көшірмесі (BC):
Тема (Subject):
Хаттың тақырыбы
Сәлем, Джон!
Сенің піл сатып алғың
келе ме?
Ізгі ниетпен, Василий Пупкин,
атқарушы директор
ЖШС «Рога и копыта»,
Санкт-Петербург, Рогокопытная көшесі-2
тел. +7 (812) 111-22-33
факс +7 (812) 111-22-34
http://rogakopyta.ru
сәлемдесу
негізгі мәтін
қол қою
фирманың реквизиттері
жалғанды файлдар
(attachments)
Пошталық программалар
- Outlook Express – Windows-тың құрамында
- Outlook – Microsoft Office-тің құрамында
- TheBat (http://www.ritlabs.com)
Мүмкіндіктері:
- хабарламалар құру, оған файлдарды жалғау
- хабарламаларды қабылдау және жөнелту
- хабарламаларды кері жөнелту (forward)
- көрсетілген мерзім бойынша поштаны автоматты түрде тексеріп отыру
- адрестік кітапша (контакттар тізімі)
- хабарламаларды қапшықтарға сорттау
Көптеген серверлерде поштамен Web-сайт арқылы жұмыс істеуге болады (Web-интерфейс)!
!
Телеконференциялар, форумдар
Телеконференциялар (конференциялар, жаңалықтар топтамасы) – хабарламалар алмасу түрінде болатын дискуссия.
Модератор (администратор) -
деп хабарламаларды:
- off-topic (бөгде хабарламалар, жарнама)
- басқа қатысушыларды балағаттағаны
- ұятты сөздер жазылғаны
үшін алып тастауға құқылы
қатысушыны айтады
FAQ (Frequently Asked Questions)
ЧаВо (жиі қойылатын сұрақтар) – жаңадан үйренушілердің жиі қоятын сұрақтары мен олардың жауаптарының тізімі.
Тред (жіп, thread) сұрақтан, сол сұрақтың жауаптарынан және комментарийлердан тұратын хабарламалардың тізбектелген жиынтығы
аватор
ник (псевдоним)
цитата
Ник (ағылш. nickname) – лақап ат, псевдоним.
Іздеу жүйелері
Индекстер – интернетті үнемі бақылай отырып, деректер базасын толтырып отыратын робот-программалар.
Каталогтар – тәжірибелі мамандардың(гидтер) өз қолымен толтырылатын деректер базасы.
Көптеген сілтемелерді тауып береді
- кейбір сілтемелер тақырыпқа сәйкес келмейді
- керектісін таңдап алу қиын
сілтемелер каталог тақырыптарына сәйкес келеді
сілтемелердің саны әлдеқайда аз
www.google.comwww.google.com, www.yandex.ruwww.google.com, www.yandex.ru, www.rambler.ru
www.yahoo.comwww.yahoo.com, www.google.comwww.yahoo.com, www.google.com, list.mail.ru, www.yandex.ru
Гибридтік жүйелері – индекс + каталог.
Нақты уақыт кезеңінде әңгімелесу (online)
Чаттар (ағылш. chat – әңгімелесу) нақты уақыт кезеңінде мәтіндік хабарламалар түрінде сөйлесу
- Web-чаттар (Web-парақтарда): барлығының құқығы бірдей
- IRC-чаттар (Internet relay Chat, 1988) арналарда «сөйлесу», кейбіреулерге жеңілдіктер ұсынатын арна операторлары бар
Нақты уақыт кезеңінде әңгімелесу (online)
ICQ (ағылш. I Seek You), «аська», Интернет-пейджер.
Тіркелу: www.mirabilis.com,
нөмір 23456789
Мүмкіндіктері:
- диалог
- топ болып талқылау
- файлдармен алмасу
орысша версиясы icq.rambler.ru
Интернет-телефон
Skype (www.skype.comwww.skype.com, www.skype.ru) нақты уақыт кезеңінде сөйлесу
ТЕЛЕФОН
СТАНЦИЯСЫ
Skype
Skype
Тегін
- Skype – Skype телефон қоңыраулары
- Файлдар алмасу
- Топтық және жеке чаттар
- Телеконференциялар (9 адамға дейін)
Ақылы
- Жергілікті және ұялы телефондарға телефон шалу
- Қарапайым телефондардан келіп түскен қоңырауларды Skype-та қабылдау
- Дауыстық хабарламалар мен SMS-терді қабылдау және жөнелту
Ұялы телефон арқылы интернет
WAP (Wireless Application Protocol)
- ойындарды, музыканы, ауа райы болжамдарын жүктеу
- байланыс операторларының, метеосайттар, электронды пошта, Интернет-дүкендердің сайттары ғана
- бағасы қымбат (ескі технологиялар)
- мүмкіндіктері шамалы
GPRS (General Packet Radio Service) немесе
EDGE (Enhanced Data for Global Evolution)
- кірістірілген браузер (Opera Mini – парақтарды сығу)
- Java тілін қолдау
- e-mail-ға қажетті кірістірілген программа
- компьютерде модемнің орнына қолдануға болады
Смартфондар: сонымен қатар
- музыканы ойнату, видео
- фото мен видео түсіру
- операциялық жүйе, офистік программалар
Нетикет
Нетикет (net + etiquette) – интернетте сөйлесу кезінде әдептілікті сақтау ережесі.
Электронды пошта:
- хаттың тақырыбы, сәлемдесу, қол қою
- сөздерді бас әріптермен жазбау
- алдын-ала келісім болмаса көлемі үлкен файлдарды жібермеу
- жүктелетін файлдарды(*.exe) жөнелтпеу
- ұятты сөздер мен түсініксіз сөз тіркестерін қолданбау
Форумдар:
- сұрақтар мен жауаптар тізімін әуелі оқып шығу (FAQ, ЧаВо)
- форумның тақырыбынан ауытқымау (off-topic – «тақырыптан тыс»)
- сөздерді бас әріптермен жазбау
- басқа қатысушыларды балағаттамау
Чаттар:
- өзгелердің әңгімесіне кіріспеу
- сөйлесіп отырған адамыңыз кетіп қалса, оған ренжімеу
Достарыңызбен бөлісу: |