Қазақ хандығы дәуіріндегі ақын-жыраулар мен би-шешендердің шығармашылығындағы рухани құндылықтар
жүктеу/скачать 2 Mb.
|
Қазақ хандығының жыраулар кезеңіЖыраулар өнері жауынгерлік сиқырмен де байланысты болды, өйткені көшпенділердің өмірі көптеген әскери іс-қимылдармен, көрші тайпалардың шабуылдарын бейнелеумен және басқыншылық жорықтармен ұштасқан. Жыраулар хан ордасында жүргенде әскери және саяси кеңесшілер, халықтың тәлімгерлері болған, тарихи әндер мен батырлық ертегілерде хандардың, батырлардың, өз тайпаларының ерліктерін жырлаған. Бірақ жыраулардың тағы бір дарыны болды, сондықтан олар батырларды мадақтап, халықты жаңа ерліктерге шабыттандыру үшін, шайқас алдында қобыз үнімен ата-бабаларымыздың рухы мен қаза тапқан батырларды шақырып, сол арқылы олардың қамқорлығын алып, болашақты болжап, әскери жорықтардың нәтижесін болжау үшін қасиетті аспапты алды. XV-XVIII ғғ. жыраулар поэзиясының ірі өкілдері:Асан Қайғы жырау, Қазтуған жырау, Доспамбет жырау, Сыпыра жырау, Шалкиіз жырау, Жиембет жырау, Марғасқ жырау, Ақтамберді жырау, Үмбетей жырау, Бұқар жырау болды. Патриархалдық-рулық қоғам жағдайында толгау үлкен қоғамдық рөл атқарғанын атап өткен жөн. Толғау жырау орындаушылары қоғамда ерекше орын алып, үлкен құрметке ие болды, олар көбінесе маңызды мемлекеттік міндеттерді шешуге көмектесті. жүктеу/скачать 2 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|