Қазақ ұлттық қыздар



бет2/2
Дата02.05.2023
өлшемі40,43 Kb.
#88784
1   2
Ғалымдар

Жылдар

Оқиғалар

Гиппократ



Б.з.д 460-377жж



Ежелгі грек дәрігері, көне медицина реформаторы. Ол науқасты емдегенде, аурудың пайда болу жолдары мен негізгі даму кезеңдерін анықтау керек екенін айтып, «Адамзатты табиғат емдейді.

Аристотель



Б.з.д 387-322жж



Ежелгі грек философы, Платонның шәкірті, Ескендір Зұлқарнайынның (Ұлы Ескендір) ұстазы, «адамзаттың бірінші ұстазы».

К. Гален



171-200жж



Гиппократтан кейінгі зерттеулер мен бақылаулар жүргізген римдік анатом және физиолог ғалым. Өзінің оқыған дәрістерінде маймылдың мәйітін алғаш рет қолданған.

Әбу-Насыр Әл-Фараби



870-950жж



Әлемге әйгілі ойшыл, пәлсапашы, әлеуметтанушы, математик, физик, астроном, ботаник, лингвист, логика, музыка зерттеушісі.

Әбу Әли Ибн Сина



980-1037жж



Ғалым, пәлсапашы, астроном. Үлкен атаққа Ибн Сина дәрігер, ғалым және фармацепт ретінде ие болды

У. Гарвей



1578-1657жж



ағылшын ғалымы, дәрігер, эмбриолог. Гарвей ашқан қанайналым желісі жануарлар физиологиясының негізгі бастамасы болып саналып, осы кезде де өзгерусіз қолданылады. Оның “Жануарлардың пайда болуын зерттеу” атты еңбегі эмбриология ғылымының негізін қалады.

М.Мальпиги



1628-1694жж



Италян биологы, дәрігері. Микроскоп арқылы өсімдік клеткасының құрылысын, көк бауырдың лимфа түйінінің, өрмекші тәрізділердің көп аяқтылардың, насекомдардың зәр шығару орындарын, сондай-ақ қан түйіршіктерін, өкпе альвеолын т.б. сипаттап жазды. Капиляр қан айналысын ашты.



А.Везалий



1514-1564жж



Дәрігер және анатом. Қазіргі заманғы ғылыми анатомияның негізін қалаушы. "Адам денесінің құрылысы туралы" еңбегі бар. Везалий ерлер мен әйелдерге қабырға саны бірдей болатының дәлелдеді. Ол адамның шынайы анатомиясының негізін қалауға көп еңбек сіңіріп, анатомдар мектебін құрды.

И.М Сеченов



1829-1905жж



Ойшыл материалист, орыс физиологиялық мектебінің іргесін қалаушы. «Ми рефлексі» деген кітабы жарық көрді.

Клод Бернар



1813-1878жж



Қан тамырлары тонусының реттелуінде көміртек алмасуда жүйке жүйесінің рөлін зерттеді. Организмнің ішкі ортасы туралы түсінік берді.

Дюбуа-Реймон



1818-1896жж



Германияда электрофизиологияның негізін қалады.

Ч.С Шеррингтон



1857-1952жж



Жұлын физиологиясын зерттеді. Британдық физиология және Нейробиология салаларын зерттеуші ғалым. «Нейрондардың функциясына қатысты ашылулары үшін» Физиология немесе медицина саласындағы Нобель сыйлығының 1932 жылғы лауреаты

У.Кеннон



1871-1945жж



Вегетативті жүйке жүйесін зерттеді.

А.Галлер



1757-1766жж



Орыс ғалым, бірінші орыс Нобель сыйлығының лауреаты, физиолог, жоғары жүйке қызметін және жүйке тізбектерін қалыптастыру ғылымын жасаушы; Ресейдің ең ірі физиологиялық мектебінің негізін қалаушы;

А.М. Филомафитский



1807-1849жж



Ол тыныс алу үдерісі мен жылудың түзілуі жайында еңбектер жариялап, орыс тілінде тұңғыш физиология оқулығын жазды.

Ф.В. Овсянников



1826-1906жж



Орыс физиологы және гистологы, Құрметті профессор, Императорлық ғылым академиясының академигі. Отандық нейрофизиологияның және жүйке жүйесінің салыстырмалы физиологиясының негізін қалаушылардың бірі.

К.М. Быков



1886—1959жж



Ми қыртысының ішкі органдарға әсері туралы зерттеулер жүргізген ресейлік және кеңестік физиолог.

Л.Гальвани



1737-1798жж



Италия дәрігері, анатомы, физиологі және физигі, экспериментік электрофизиология мен электрофизиологияның негізін қалаушысы. Алғаш болып бұлшықет түзілісіндегі электрика құбылыстарын («тірі электрқуат») зерттеді.

К. Людвиг



1847жж



Кимографты ойлап табу және қан қысымын графикалық тіркеу әдісін жасады.

Н.Е.Введенский



1856-1925жж



Орыс философы, психолог. Ол жан және оның мәні туралы ілімді психологиядан ажыратуды жақтаған. Кант философиясының идеяларын ары қарай дамытушы ретінде белгілі жаңа кантшылардың бір өкілі.

Рене Декарт



1596-1650жж



Француз философы, жаратылыстанушы, рефлекстік ілімінің негізін қалаушы.

М.В. Ломоносов



1711-1765жж



1748 жылы тұңғыш рет жаратылыстанудың негізгі материя мен энергия сақталу заңын ұсынды. Ол түрлі түсті ажырату теориясын және дәм сезудің қазіргі қайталанып отырған жіктелісін жасады.

Герман Гельмгольц



1821-1894жж



Аспаптық зерттеу әдісінің, биофизика ғылымының негізін жасады.

Л.А. Орбели



1882-1958жж



Эволюциялық физиологияныңнегізін салды.

П.К. Анохин



1898-1974жж



Әрекеттік жүйе теориясының түбегейлі негізін қалады.

В.В. Парин



1903-1971жж



Медицина ғылымының жаңа: клиникалық физиология, ғарыштық және авиациялық медицина, биокибернетика салаларының негізін қалаушы.

Халел Досмұхамедов



1883-1939жж



Ұлттық және әлеуметтік психологияның негізін қалаушы.

А.П. Полосухин



1901-1965жж



Отандық физиологияның ірге тасын қалаған.

Н.У. Базанова



1911-1993жж



ғалым-физиолог, қазақ әйелдері арасынан шыққан тұңғыш биология ғылымының докторы, профессор, Қазақстан ҒА академигі.

Т.Ш. Шарманов



1900жж



нутрициология ғылымының жаңа бағыттарын, тиімді және тірліктік (функциялық) тамақтану қағидаларының, клиникалық диетологияның негізін жасады.











Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет