[3] Оқылым Мұхитта да пластик қоқысты мекен етушілер бар Көрінген жерге тасталған қоқыс әлемдік мұхитты үлкен қоқыс қоймасына айналдыруда. Ең әуелі қоқыс үйіндісін жұтқан немесе соған шырмалып қалған балықтар мен теңіз жәндіктері зиян шегеді.
Бірақ пластик қоқыстар – кейбір организмдердің мекені. Ғалымдар пластик үйінділерінде көптеген микробтар өсіп-дамитынын анықтап, оларды шартты түрде «пластисфера» деп атайды.
Пластик құты немесе пакет АҚШ-тың шығыс жағалауынан Атлант мұхитының ортасындағы Саргасс теңізіне алты аптада жетеді. Қоқыстардың басым бөлігі мұхиттағы ең үлкен осы иірімге жиналып қалады.
Трейси Минсер, Вудс-Хол мұхиттану институтының микробиологі:
– Пластик заттардағы микробтар кездейсоқ жиналмаған сияқты, ол жерге әдейі ұйысқан тіршілік иелері деген болжам жасадық. Олар әр нәрсеге жабыса бермейді. Микробтар пластикке белгілі бір себепке байланысты шоғырланады.
Ғалымдар «Пластик заттарды жейтін балықтар ондағы улы заттарды сіңіре ме, жоқ па? Пластиктер қалай жойылады? Кішкентай бөлшектерге ыдырап кете ме?» деген сауалдар қояды.
Алдын ала зерттеу бойынша, микробиологтер пластикпен әрекеттесетін мыңға жуық микробты анықтаған. Енді ғалымдар микробтердің геномын зерттеп, «олардың расымен зияны бар ма, жоқ па?» деген сауалға жауап іздемек.
Жазылым Берілген мәтінді оқып, оның негізгі ойы мен мазмұнын сақтай отырып, ықшамдаңыз. (диалог жазыңыз).
Прочтите текст и обобщите его, сохранив основную идею и содержание (напишите диалог). [5] ________________________________________________________________________________________________________________________________________
Айтылым Бір тақырыпқа таңдау жасап, сол тақырып бойынша диалог дайындаңыз (9-12 сөйлем). Тақырыпқа сай сөздерді орынды қолдана отырып, мақсатты аудиторияға арналған ауызша мәтіндер құрап айтыңыз.
Выберите одну тему и подготовьте диалог на эту тему (предложения 9–12). Ұсынылатын тақырыптар: 1.Еліміздің нарығы 2. Ғаламтордың зияны 3.Қазіргі кезде Қазақстан 4.Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұжымы
Предлагаемые темы:
1. Рынок страны 2. Вред Интернета 3. В настоящее время Казахстан 4. Всемирная организация здравоохранения [5]