10
Нақты балл қою кестесі
Тапсыр
ма
Сұрақ
Жауабы
Балл
Қосымша
ақпарат
1
1
ерекше
1
Ұсынылған
сөздерге
балама
сөздер
дұрыс
жауапқа
қабылданбайды.
Сөздерде
жіберліген
орфографиялық
қателер
үшін
балл
саны
шегерілмейді
2
бірінші
1
3
қолдану
1
4
орасан
1
5
адамдар
1
2
1
Қоршаған
ортаны
қорғау/сақтау
шараларының
бірі
–
Жер
күні
халықаралық/дүниежүзілік
деңгейде
аталып өтетін/тойланатын.
Қоршаған ортаны қорғау/сақтау үшін
халықаралық
деңгейде
атап
өтілетін/тойланатын шара – Жер күні.
1
Білім
алушы
сөздердің орнын
ықтимал
жауаптардан
бөлек
өзгерте
алады, бастысы
ой
мен сөйлем
құрылымы
сақталуы қажет.
Жауаптардың
ұсынылған
жауаптарға жуық
болуын
ескеру
қажет.
2
Адамзаттың
міндеті
–
Жердің
биологиялық
әр
алуандылығы/көптүрлілігі
туралы/жайлы/жөнінде білу және оны
қорғау/сақтау.
Адамзаттың міндеті Жердің көптүрлі
екендігі туралы біліп жүру және оны
сақтауға тырысу.
1
3
АҚШ
сенаторы Гэйлорд Нелсон Жер
күнін
атап
өтуді/тойлау
туралы
ұсынған/ұсыныс жасаған/ ой тастаған.
1
4
Судың,
жердің
және
ауаның
ластануына/экологиялық
тұрғыдан
нашарлауына
себепші
болатын/туындатататын
–
aдамзаттың/адамдардың/халықтың жер
қойнауындағы/жер астындағы табиғи
көздерді/байлықтарды/қазбаларды
жауапсыз/ысыраппен
қолдануы/пайдалануы/тұтынуы.
Суды, жерді ауаны ластайтын адамдар.
Олар жер асты байлықтарын қалай
1
11
болса,
солай қолданып, табиғатқа залал
келтіреді.
5
Ауа/ауа
қабаты/атмосфера
ластанған/кірлеген сайын озон қабаты
жұқарып,
тесіктер/көп
саңылаулар
көбейе
түседі/пайда
болады
деп
санайды/есептейді/дейді
зерттеушілер/ғалымдар.
1
6
Мұхиттағы
тіршілікке/тіршілік
иелеріне/жан-жануарларға
ұзындығы
мен ені бірнеше шақырым/көлемі үлкен
бұл/осы
аралдар
орасан/көп/үлкен/
зиян/залал
келтіріп
жатқаны
сөзсіз/келтіріп
жатыр/тигізіп
жатыр/тигізуде/келтіруде.
Мұхиттағы
тіршілікке зиянын тигізіп
жатқан – ұзындығы мен ені бірнеше
шақырымға
созылатын
осындай
аралдар.
1
7
Бүкіл
адамзаттың/адам
баласының/халықтың/адамдардың
күнделікті өмір сүру салтын/тәртібін
өзгерту қажеттілігін/керектігін еске
салатын/түсіретін күн – Жер Күні.
Бүкіл адамзат баласы Жер күні
өздерінің өмір сүру тәртіптерін өзгерту
керектігін естеріне түсіреді.
1
8
Aғаштардың
Жер
мен
ауаның
тазалығында орны/рөлі бөлек/ерекше
екені белгілі/мәлім/барлығымыз білеміз.
Ағаштардың
қоршаған
ортаның
тазалығында
алар
орны
ерекше
екендігін білеміз.
1
9
Aямай
қолданып отырған ағаштардың
орнын толтыруға/ағаштарды қалпына
келтіру
үшін
aдамзаттың/адам
баласы/адамдар
өзі
жауапты/жауапкершілік алу керек.
1
10
Жер
байлығын
ескі/жарамсыз
заттарға/нәрселер/дүниелер жаңа өмір
беру/қайта қалпына келтіру/жөндеу,
ескі
заттардан/нәрселерден
мүлдем
басқа зат жасап шығару/жаңа
нәрсе
ойлап
табу/жасау
арқылы/негізінде
қаншама/көптеген үнемдеуге/ысырапқа
1
12
жол бермеуге болар еді.
Тіл сапасы үшін қосымша бес балл беріледі.
5
3
1
Әлемдегі барлық адамдарды өсімдіктер
мен аңдарды қорғауға,
өзіміз өмір
сүретін
жерді
таза
ұстауға
ынталандыру; қоршаған ортаны қорғау
туралы адамдардың білуіне ықпал ету.
1
Білім алушының
мәтін
ақпаратын
қолданып
өз
сөзімен
жазған
жауаптары
қабылданады.
Бірақ
жауаптар
ұсынылған
жауаптарға жуық
болуын
ескеру
қажет.
2
1. Су, ауа ластанған сайын озон қабаты
жұқарып, тесіктер көбейе түседі
.
2. Мұхитқа төгілетін қоқыстар, пластик
аралдардың
тіршілікке
зиянын
тигізеді.
1
1
3
1. Оттегі шығарып, ауаны тазартады.
2.
Ауа райына әсер етіп, климатты
реттеп тұрады.
1
1
Тіл сапасы үшін қосымша бес балл беріледі.
5
Достарыңызбен бөлісу: