Норма языка (литературная норма) - это правила использования языковых средств, правила единообразного, образцового, общепризнанного использования элементов на определенном этапе развития литературного языка.
Особенности языковой нормы:
• стабильность и стабильность, обеспечивающие баланс языковой системы на долгое время;
• обязательное и общеобязательное соблюдение нормативных положений;
• репутация литературных традиций и источников (но необходимо учитывать индивидуальность автора, он способен нарушать нормы, он оправдан);
• культурно-эстетическое восприятие (оценка) языка и его фактов; норма утверждает все добрые дела, совершенные в речи и поведении человечества;
• динамический характер (вариативность), связанный с развитием всей языковой системы, имеющий место в живой речи;
• возможность языкового «плюрализма» (сосуществование нескольких вариантов, признанных нормативными).
Кодификация - это лингвистически достоверное описание установления норм литературного языка в специально разработанных источниках (учебниках грамматики, словарях, справочниках, учебниках).
|
Тілдің нормасы (әдеби норма) - бұл тілдік құралдарды қолдану ережелері, әдеби тілдің белгілі бір даму кезеңінде элементтерді біркелкі, үлгілі, жалпы танылған қолдану ережелері.
Тілдік норманың ерекшеліктері:
• тұрақтылық пен тұрақтылық, ұзақ уақыт бойы тіл жүйесінің тепе -теңдігін қамтамасыз ету;
• реттеуші ережелерді кеңінен және жалпыға міндетті түрде орындау;
• әдеби дәстүр мен дереккөздердің беделі (бірақ автордың даралығын есте ұстау керек, ол нормаларды бұзуға қабілетті, ол ақталған);
• тіл мен оның фактілерін мәдени -эстетикалық қабылдау (бағалау); нормада адамзаттың сөйлеу мінез -құлқында жасалған барлық жақсылықтар бекітілген;
• динамикалық сипат (өзгергіштік), тірі сөйлеуде жүзеге асатын бүкіл тілдік жүйенің дамуына байланысты;
• лингвистикалық «плюрализмнің» мүмкіндігі (нормативті деп танылған бірнеше нұсқалардың қатар өмір сүруі).
Кодификация - әдеби тіл нормаларының арнайы әзірленген дереккөздерде (грамматикалық оқулықтар, сөздіктер, анықтамалықтар, оқу құралдары) бекітілуінің лингвистикалық сенімді сипаттамасы.
|
