Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрі міндетін атқарушысының 2017 жылғы «25» қазандағы №545 бұйрығына


-сыныпқа арналған «Дүниежүзі тарихы» пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады



бет7/7
Дата28.04.2023
өлшемі183,22 Kb.
#88027
түріБағдарламасы
1   2   3   4   5   6   7

18. 9-сыныпқа арналған «Дүниежүзі тарихы» пәнінің базалық білім мазмұны келесі тараулардан тұрады:


1) ХХ ғасырдың екінші жартысындағы әлемнің саяси картасы. Отарсыздану үдерісінің күшеюі. Әлемдік отарлау жүйесінің дағдарысы және күйреуі. Британдық Үндістанды бөлу және екі мемлекеттің (доминионның) қалыптасуы. Тәуелсіз Үндістанның жариялануы. Африка жылы. Франциядағы отарлық мәселенің шиеленісуі.
Маршалл жоспары. «Қырғи қабақ соғыстың» басталуы. У.Черчилдің Фултон сөзі. Трумэн доктринасы. Екі полюсті әлем. Әскери-саяси одақтар НАТО және ВШҰ қарсылығы. Әлемдік «социалистік лагерьдің» қалыптасуы. Қарулану жолындағы жарыс. 1948-1962 жылдардағы «қырғи қабақ соғыстың» негізгі оқиғалары;
2) халықаралық ұйымдардың қалыптасуы. Біріккен Ұлттар Ұйымының құрылуы мен қызметі. Адам құқықтарының жалпыға бірдей декларациясы. XX ғасырдың екінші жартысындағы халықаралық мәселелерді реттеудің жолдары. Еуропалық интеграция (Еуроодақ, Еуропадағы Қауіпсіздік және Ынтымақтастық Ұйымы);
3) ХХ ғасырдың екінші жартысындағы әлемдік экономиканың дамуы. Екінші дүниежүзілік соғыстың экономикалық салдары. 50-60 жылдардағы «экономикалық ғажайып». Батыс Еуропа мен Америка Құрама Штатындағы «мемлекеттік әл-ауқаттылық» негізінің қалыптасуы.
КСРО-дағы соғыстан кейінгі қалпына келу және әкімшіл-әміршіл жүйенің нығаюы. «Хрущев жылымығы». Кеңестік экономиканы реформалаудың сәтсіздікке ұшырау себептері. «Тоқырау» кезеңі (1960 жылдың ІІ жартысы – 1980 жылдың соңы);
4) екі полюсті әлемнен көп полюсті әлемге бағыт алу үдерісі. 1979-1985 жылдардағы «қырғи қабақ соғыстың» түйінді оқиғалары және оның аяқталуы. Саманта Смиттің КСРО- ға келуі. «Қырғи қабақ соғыстың» салдары: әлем картасындағы өзгерістер, жергілікті әскери шиеленістер;
5) аумақтық мәселелерді шешудегі халықаралық ұйымдардың рөлі. Екінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі араб мемлекеттерінің негізгі даму тенденциялары. Араб-израиль қайшылығы мен Палестина мәселесі. Халықаралық шиеленістерді реттеудегі Біріккен Ұлттар Ұйымының қызметі. «Араб көктемі»: әлемдік саясат үшін себептері мен салдары;
6) Батыс елдерінің ХХ ғасырдың екінші жартысындағы даму ерешеліктері. Франциядағы консерватизмнің неоконсерватизмге ауысуы. «Тэтчеризм». Швеция үлгісіндегі социал-демократиялық мемлекеттің қалыптасуы. Германиядағы «әлеуметтік-нарықтық шаруашылық» белгілері. Әлемдегі жоғары дамыған елдердің әлеуметтік құрылымы мен адамдардың өмір сүру деңгейі;
7) ХХ ғасырдың екінші жартысындағы Азия елдерінің даму ерешеліктері. Коммунистік Қытай: саяси және әлеуметтік-экономикалық жүйе сипаттамасы. Үндістанның тәуелсіз дамуы: мәселелер және шешу жолдары. ХХ ғасырдың екінші жартысындағы кемализм эволюциясы.
1950-1960 жылдардағы жапондық және оңтүстік кореялық «экономикалық ғажайыптың» себептері;
8) қазіргі әлемнің жаһандануы. Жаһандану үдерісінің мәні. Бүгінгі әлемдегі лаңкестік қаупі. Халықаралық лаңкестік және экстремизм. Аса ірі лаңкестік әрекеттер. Жаһандану жағдайында ұлттық бірегейлікті сақтау мәселесі;
9) ХХ ғасырдың екінші жартысындағы - ХХI ғасырдың басындағы ғылым, білім, технология. Қазіргі кездегі ғылымның негізгі даму бағыттары. ХХ ғасырдың екінші жартысы – XXI ғасырдың басындағы жаратылыстану, қоғамдық ғылымдар, техника мен өндірістегі маңызды жаңалықтар мен жетістіктер. Ғылыми-техникалық революция - ғылыми-техникалық прогрестің жаңа кезеңі. АҚШ-тағы ғылыми техникалық революцияның елдердің дамуына әсері. Дамушы елдердің мәдени-техникалық даму ерекшеліктері мен заңдылықтары. «Байқоңыр» ғарыш айлағы. Қоғамның бәсекеге қабілеттілігін арттырудағы білім берудің рөлі;
10) ХХ ғасырдың екінші жартысындағы - ХХI ғасырдың басындағы мәдениет. Мәдениеттің негізгі даму бағыттары. Қазіргі кездегі ақпараттық қоғам. Адамзаттың мәдени мұрасын сақтаудағы ЮНЕСКО-ның қызметі.
3-тарау. Оқыту мақсаттарының жүйесі

19. Бағдарламада, оқыту мақсаттары кодтық белгімен берілген. Кодтық белгідегі бірінші сан сыныпты, екінші және үшінші сан бөлім мен бөлімше ретін, төртінші сан оқыту мақсатының реттік нөмірін көрсетеді. Мысалы, 7.2.1.2 кодында: «7» – сынып, «2.1.» – бөлім мен бөлімше, «2» – оқыту мақсатының реттік саны.


20. Оқу мақсаттарының жүйесі бөлім бойынша әр сыныпқа берілген:
1) әлеуметтік қатынастардың дамуы:



Білім алушылар:

Бөлімше

5-сынып
шамамен 2,5 миллион жыл бұрын – V ғасыр.

Ежелгі Грекия, Ежелгі Рим, Ежелгі Қытай, Ежелгі Үндістан, Египет, Месопота


мия және Парсы, Бактрия, Кушан хандығы,
Эфталит мемлекеттері

6-сынып
V ғасыр. - XVII ғасырдың ортасы

Франция, Германия, Англия, Қытай, Үндістан, Киев Русі, Мәскеу мемлекеті, Осман империясы, Араб халифаты, Византия империясы



7-сынып
XVII ғасырдың ортасы -
XIX ғасыр

Франция, Германия, Ұлыбрита


ния, АҚШ, Қытай, Жапония, Үндістан, Ресей,
Осман империясы

8-сынып
XX ғасырдың бірінші жартысы

Франция, Германия, Ұлыбритания, АҚШ, Қытай, Үндістан, Ресей империясы және КСРО, Түркия, Сауд Арабиясы, Жапония



9-сынып
XX ғасырдың екінші жартысы - XXI ғасыр

Франция, Германия, Ұлыбрита


ния, АҚШ, Қытай, Үндістан, КСРО және Ресей, Корея, Жапония, араб елдері

1.1 Әлеуметтік құрылымдар

5.1.1.1
түрлі теориялар негізінде адамның пайда болуын түсіндіру

6.1.1.1 феодалдық қоғамның әлеуметтік құрылымын сипаттау

7.1.1.1 «капитал», «буржуазия», «жұмысшы табы» \пролетариат\ұғымдарын қоғамның әлеуметтік құрылымын түсіндіру үшін қолдану

8.1.1.1
тарихи оқиғаның нәтижелерін талдау арқылы әлеуметтік құрылымның өзгеруіне Қазан төңкерісі әсерін сипаттау

9.1.1.1 социалистік даму жолынан бас тартуға байланысты әлеуметтік құрылым
дағы өзгерістерді анықтау

5.1.1.2 адамдар тобыры, ру, қауым, тайпа секілді алғашқы бірлестік формаларын және олардың ұқсастықта
ры мен айырмашы
лықтарын түсіндіру




7.1.1.2 мануфак
тура, фабрикалар
дың пайда болуы мен жалдамалы жұмысшы табының қалыптасуы арасындағы байланысты анықтау

8.1.1.2 социалистік қоғамның дамуына байланысты әлеуметтік топтардың (жұмысшы табы, шаруалар, зиялылар) мәртебесіндегі өзгерісті талдау










7.1.1.3 Еуропалық державалар
дың отаршылдық экспансиясы кезеңіндегі Азия мемле кеттерінің әлеуметтік құрылымын
дағы ерекше ліктерді анықтау (Қытай, Үндістан, Жапония)







1.2 Әлеуметтік өзара әрекеттестік

5.1.2.1
ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау



6.1.2.1 үстемдік етушілер мен бағынышты
лардың (феодалдар мен шаруалар
дың) өзара қатынасын сипаттау



7.1.2.1 экономикалық және саяси жүйенің өзгеруіне буржуазия
ның әсерін анықтау



8.1.2.1 қоғамның әлеуметтік өміріндегі өзгерістерге реакцияшыл идеологиялар
дың (фашизм, тоталитаризм, нәсілшілдік, шовинизм, ұлтшылдық) таралу ықпалын талдау

9.1.2.1
батыс және шығыс мемлекетте
ріндегі әлеуметтік құрылым
ның ұқсас
тықтары мен айырмашы
лықтарын анықтап, әлеуметтік тігінен және көлденеңі
нен мобильділікке мысал келтіру

5.1.2.2
ежелгі дүниедегі құлдықтың ерекшелік
терін анықтау






7.1.2.2 трансатлантикалық құлдықтың ерекшелікте
рін анықтау




9.1.2.2 әлемнің жетекші және дамушы мемлекетте
ріндегі халықтың өмір сүру деңгейіне әсер ететін
факторлар
ды анықтау

5.1.2.3 қоғамның әлеуметтік құрылымын түсіндіру үшін Үндістанда
ғы «касталық жүйе» ұғымын қолдану










9.1.2.3 қоғамның тарихи даму бағытын үлгілей (модельдей) отырып, жаһандану процесіне байланысты қазіргі әлемдегі әлеуметтік өзгерістерді бақылау (еңбек миграциясы, әлеуметтік интеграция)













9.1.2.4 қоғамдық сананы қалыптасты
руда бұқаралық ақпарат құралдары
ның рөлін анықтау

2) мәдениеттің дамуы мен өзара әрекеттестігі:





Білім алушылар:

Бөлімше

5-сынып
шамамен 2,5 миллион жыл бұрын – V ғасыр
Ежелгі Грекия, Ежелгі Рим, Ежелгі Қытай, Ежелгі Үндістан, Египет, Месопотамия және Парсы, Бактрия, Кушан хандығы,
Эфталит мемлекеттері

6-сынып
V ғасыр -XVII ғасыр дың ортасы

Франция, Германия, Англия, Италия, Испания, Қытай, Үндістан, Киев Русі, Мәскеу мемлекеті, Осман империясы, Иран, Араб халифаты,


Византия империясы

7-сынып
XVII ғасыр дың ортасы - XIX ғасыр
Франция, Германия, Англия, АҚШ, Қытай, Жапония, Үндістан, Ресей, Осман империясы, Иран

8-сынып
XXғасырдың бірінші жартысы

Франция, Германия, Англия, АҚШ, Жапония, Қытай, Үндістан, Ресей империясы, КСРО, Түркия, Сауд Арабиясы



9-сынып
XX ғасырдың екінші жартысы - XXI ғасыр

Франция, Германия, Англия, АҚШ, Қытай, Жапония, Италия, Үндістан, Ресей, КСРО, араб елдері



2.1 Дін



5.2.1.1
негізгі діни ұғымдарды (Құдай, ғибадат
хана, абыз, қасиетті жазбалар, пұт) түсіндіру

6.2.1.1 адамның дүниетанымы мен қоғамдық өмірдегі дін рөлінің өзгеру себептерін анықтау

7.2.1.1 қоғамда дін рөлінің шектелуі
не байланыс
ты адамдар өмірінде орын алған өзгерістер
ді анықтау

8.2.1.1
тарихи кезеңдердің ерекшеліктерін салыстыра отырып, мемлекет пен діннің өзара қатынасын сипаттау

9.2.1.1
қоғам өміріндегі дәстүрлі және деструктивті діни ұйымдардың іс-әрекетіне баға беру

5.2.1.2 тотемизм, анимизм, фетишизм, магия сияқты ежелгі діни наным-сенімдерді білу



6.2.1.2
тарихи процестер контекстінде «гуманизм», «реформа
ция», «про тестантизм», «лютеран
ство», «каль винизм», «контррефор
мация», «кезуиттер ордені» ұғымдарын түсіндіру

7.2.1.2 миссионер
ліктің міндетте-
рін анықтау

8.2.1.2 «секуляриза
ция» «ұждан бостандығы», «зайырлы мемлекет», «мемлекеттік дін» ұғымдарын түсіндіру

9.2.1.2
қазіргі қоғамдық-саяси мәселелерді түсіну және интерпретациялау үшін дін туралы білімдерін пайдалану

5.2.1.3
ежелгі қоғамның дамуына діндердің ықпалын сипаттау










9.2.1.3
тарихи процестің сабақтасты
ғын орнату арқылы адамзаттың өркениетті даму жолда рын қалыптас тырудағы әлемдік дін дердің рөлін анықтау

2.2 Өнер

5.2.2.1
ежелгі адамдардың тұрмыс салтын сипаттау үшін «алғашқы қауымдық өнер» ұғымын білу

6.2.2.1
тарихи оқиғалардың өзара байланысын орнату арқылы діндердің әлемдік мәдениетке ықпалын анықтау

7.2.2.1 тарихи оқиғалар
ды интерпре
тациялау үшін өнер туындыла рын пайдалану

8.2.2.1
XIX - XX ғасырдың басындағы өнердегі негізгі ағымдарды сипаттау (модернизм, символизм, реализм, авангардизм)



9.2.2.1
танымал өнер қайраткерлері
нің қоғамның дамуына ықпалын талдау және олардың қызметіне дүниежүзілік тарих контекстінде өзіндік баға беру

5.2.2.2
Ежелгі Египеттің ғибадатханалары мен пирамидала
рын сипаттау

6.2.2.2 өнердің (сәулет, сурет өнері) дамуына қоғамдағы өзгерістердің ықпалын анықтау

7.2.2.2 өнердегі негізгі стильдер мен ағымдар
дың белгілерін (неокла
ссицизм, роман
тизм, импрессио низм, реализм) анықтау

8.2.2.2
ХХ ғасырдың бірінші жартысында бұқаралық мәдениеттің (кинематограф, радио) қоғамның рухани дамуына ықпалын талдау

9.2.2.2
ХХ ғасырдың екінші жартысы - ХХI ғасырдың басындағы бұқаралық мәдениеттің қоғамның рухани дамуына ықпалын бағалау

5.2.2.3
ежелгі дүние өнеріне сипаттама беру

6.2.2.3 антикалық мәдениетпен байланыс орнату арқылы Қайта өрлеу дәуірінің мәдениетін (бейнелеу, мүсін өнері) сипаттау







9.2.2.3 ақпараттық қоғам жағдайындағы көркем шығармашы лықтың жаңа түрлерінің қалыптасуын талдау




6.2.2.4 Шығыстың ортағасырлық мәдениетінің ерекшелікте
рін сипаттау










2.3 Философиялық жүйелер



5.2.3.1
ежелгі философтар
дың көзқарастарына қарапайым түсіндірме беру

6.2.3.1 Шығыс ойшылдары жетістіктері
нің маңызын түсіндіру



7.2.3.1 Ресейде жаңа қоғамдық-саяси ағымдар
дың (халықшыл
дық, либерализм) пайда болу себептерін анықтау

8.2.3.1
«позитивизм», «прагматизм», «экзистенциализм» ұғымдарын тарихи кезеңді сипаттау үшін қолдану

9.2.3.1
түрлі философиялық көзқарастар
дың қазіргі қоғамдық өмірге ықпалын бағалау




6.2.3.2 гуманистік идеялардың орта ғасырлық мәдениеттің дамуына ықпалын анықтау



7.2.3.2 Ағартушы
лық дәуір идеялары
ның қоғамдық дамуға ықпалын анықтау




9.2.3.2
адам құқықтарын қорғау идеяларының қазіргі халықаралық құқық қорғау ұйымдарының қызметіне ықпалын бағалау







7.2.3.3
Карл Маркстың көзқарас
тарын және марксизмнің қоғамдық өмірге ықпалын түсіндіру




9.2.3.3 жаһандану жағдайында ұлттық мәдени құндылықтар
ды сақтаудың маңыздылы
ғын дәлелдеу

2.4 Ғылым

5.2.4.1
ежелгі қоғамның дамуындағы жазудың рөлін сипаттау

6.2.4.1
адам өміріндегі қоршаған орта туралы білімнің рөлін түсіндіру

7.2.4.1 өзгерістер мен сабақтас
тықты көрсету арқылы, адам мен қоғам өміріндегі ғылыми жаңалық
тардың маңызын талдау

8.2.4.1
әлем мемлекеттері
нің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы Дж. Кейнс теориясының рөлін сипаттау

9.2.4.1 ғылыми-техникалық революцияның әлеуметтік және экологиялық салдарын бағалау және интерпретациялау

5.2.4.2 ғылымдардың (арифметика, геометрия, астрономия, медицина) пайда болып, дамуына шаруашылық іс-әрекетпен әлеуметтік өзгерістердің ықпалын сипаттау

6.2.4.2 жаратылыс
тану ғылымдары
ның келешектегі дамуы үшін кейінгі орта ғасырлар кезеңінде Жердің құрылысы туралы жасалған ғылыми жаңалықтар
дың маңыздылы
ғын анықтау




8.2.4.2
тарихи оқиғалардың себептерін, нәтижелерін, маңызын тұжырымдау арқылы, ғылымның әлем мемлекеттері
нің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы рөлін бағалау



9.2.4.2
адамзат өркениетінің дамуын үлгілеу арқылы жаһандық мәселелерді шешуде ғылым мен білімнің маңызы туралы қорытынды жасау




6.2.4.3 картадан XV-XVI ғасырдағы саяхатшылардың негізгі бағыт-бағдарларын белгілей отырып,Ұлы географиялық жаңалықтар
дың адамдардың әлем туралы түсінігіне ықпалын анықтау




8.2.4.3
тарихи оқиғаларға түсіндірме бере отырып, әскери ғылым мен техниканың және соғыс стратегиялары
ның рөлін бағалау

9.2.4.3
ғылыми жаңалықтар
дың (генетика, микробио логия, ақпараттық технологиялар, нанотехноло
гиялар, ядролық физика) қоғам дамуына ықпалын талдау

3) саяси жүйелердің дамуы мен өзара әрекеттестігі:





Білім алушылар:

Бөлімше

5-сынып
шамамен 2,5 миллион жыл бұрын - Vғасыр

Ежелгі Греция, Ежелгі Рим, Ежелгі Қытай,


Ежелгі Үндістан, Персия, Мысыр, Месопота
мия, Бактрия, Кушан патшалығы, Эфталиттер мемлекеті

6-сынып
V ғасыр - XVII ғасырдың ортасы

Франция, Германия, Италия, Англия, Қытай, Үндістан, Жапония, Киев Русі, Мәскеу мемлекеті, Осман империясы, Иран, Араб халифаты, Византия империясы, Түркі қағанаты



7-сынып
XVII ғасырдың ортасы - XIX ғасыр.

Франция, Германия, Англия, АҚШ, Қытай, Жапония, Үндістан, Ресей империясы, Италия, Дания, Венгрия, Осман империясы, Иран



8-сынып
XX ғасыр
дың
бірінші жартысы

Франция, Германия, Англия, АҚШ, Қытай, Жапония, Үндістан, Ресей империясы, КСРО, Сауд Арабиясы, Түркия, Австро - Венгрия



9-сынып
XX ғасырдың екінші жартысы
XXI ғасыр

Франция, Германия, Англия, АҚШ, Қытай, Италия, Үндістан, Ресей, КСРО, араб елдері, Корея, Сингапур, Швеция, Малайзия, Жапония



3.1 Мемлекет: белгілері, құрылымы және басқару тәртібі


5.3.1.1
ежелгі мемлекеттердің саяси құрылымы
ның ерекшелікте
рін сипаттау

6.3.1.1
«ерте, орта, кейінгі орта ғасырлар» хронология
лық шегін білу және уақыт сызығында белгілеу

7.3.1.1 республика
лық басқару құрылымының ерекшелікте
рін анықтау

8.3.1.1 қоғамдық-саяси ағымдардың (әлеуметтік либерализм, әлеуметтік консерва
тизм, марксизм, социал-демократия) қоғамның өміріне ықпалын талдау

9.3.1.1 «Мемлекеттік әл-ауқаттылық» ұғымын 1970 – 1980 жылдардағы әлеуметтік саладағы өзгерістерді сипаттау үшін қолдану

5.3.1.2
Афина мемлекетінде демократия
ның пайда болуын түсіндіру

6.3.1.2
Батыс пен Шығыстағы монархия формаларын (сословиелік-өкілдік және шексіз билік) ажырату



7.3.1.2
XIX ғасырдағы Америка Құрама Штаттары территориясы
ның кеңею үдерісін сипаттау

8.3.1.2 тоталита
ризм, әміршіл-әкімшіл жүйе сияқты саяси режимдер
дің қалып тасу алғы шарттары мен тарихын түсіндіру

9.3.1.2
Еуропа мен Азияның жетекші мемлекетте
ріндегі конституция
лық-құқықтық идеологияның қалыптасу жолдарын талдау (Жалпыға бірдей адам құқығы Декларациясы Еуропаның Қауіпсіздік пен Ынтымақтас
тық Ұйымы, Еурокеңес, Гаагадағы Халықаралық сот)




6.3.1.3 феодалдық мемлекеттің даму кезеңдерін сипаттау



7.3.1.3
тарихи оқиғаны түсіндіру үшін «басыбайлы құқық», «декабристер», «халықшыл
дар», «жеке террор», «пролетариат диктатурасы» ұғымдарын қолдану

8.3.1.3 фактілерді, процестер мен оқиғаларды салыстыру арқылы дүниежүзі
лік экономика
лық дағдарырыс
тан шығудың түрлі жолдарын түсіндіру (АҚШ,
Франция, Германия)

9.3.1.3 мемлекеттер
дің тарихи даму заңдылықта
рын анықтау




6.3.1.4 феодалдық соғыстар мен орталықтанды
рылған мемлекеттер
дің құрылуы арасында байланыс орнату

7.3.1.4
әртүрлі елдердің бір уақыт кезеңіндегі тарихи оқиғаларын салыстыру арқылы ұлттық мемлекеттер
дің (Италия, Германия) қалыптасу маңызын анықтау




9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау




6.3.1.5
саяси биліктің ерекшелікте
рін анықтау үшін әр түрлі ел билеуші лерінің қызметін салыстыру
















6.3.1.6
басқару формасына сипаттама беру үшін «парламент», «Бас штаттар», «сейм», «кортес», «Боярлар Думасы» ұғымдарын түсіндіру










3.2 Империя
лар, соғыстар, көтеріліс
тер және революциялар


5.3.2.1
ежелгі заман тарихындағы мемлекетаралық қатынастар
ды түсіндіру үшін «империя» ұғымын білу және пайдалану

6.3.2.1
Рим империясының ыдырау себептерін анықтау және жіктеу



7.3.2.1
Батыс Еуропадағы буржуазиялық революциялар
дың себептерін сипаттау

8.3.2.1 Бірінші дүниежүзі
лік соғыстың алғышарт
тары мен себептерін айқындау

9.3.2.1 отаршылдық жүйе күйреуінің себептері мен салдарын талдау

5.3.2.2 басқыншы
лық соғыстар мен империялар
дың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгергертке
нін түсіндіру

6.3.2.2
кейінгі орта ғасыр кезеңіндегі антифеодал
дық көтеріліс тердің себептері мен салдарын анықтау

7.3.2.2
XVIII–XIX ғасырдың ортасындағы халықаралық қатынастарда
ғы өзгерістерді сипаттау

8.3.2.2 әлемнің саяси картасында
ғы өзгеріс терді сипаттау арқылы империялар дың (Австро – Венгрия, Ресей, Осман империясы) ыдырау себептерін тұжырым
дау

9.3.2.2
«қырғи қабақ соғыс» ұғымын түсіндіру үшін тарихи оқиғаларды талдау

5.3.2.3 Ежелгі Римдегі Спартак көтерілісін сипаттау, себептерін анықтау

6.3.2.3 Византияның ішкі саясатын сипаттап, оның ұзақ өмір сүруінің себептерін анықтау және жіктеу

7.3.2.3 отаршылдық экспансияның салдарын талдау арқылы XIX ғасырдағы әлемнің саяси картасындағы негізгі өзгерістерді анықтау

8.3.2.3 Екінші дүниежүзі
лік соғыстың себептерін, сипаты мен салдарын талдау



9.3.2.3
тарихи фактілер мен картаға сүйене отырып, әскери-саяси одақтар НАТО және ВШҰ-ның қарсылығын сипаттау




6.3.2.4 Византияның дипломатия
лық саясатын оның көршілес елдермен қарым-қатынасының мысалында қарастырып, сипаттау

7.3.2.4 басқыншылық соғыстардың әлемдік саясаттың өзгеруіне ықпалын бағалау
(Наполеон соғыстары мысалында)

8.3.2.4 Ұлттар Лигасының қызметі мен Версаль-Вашингтон жүйесін талдау және бағалау

9.3.2.4
«қырғи қабақ соғыстан» кейін әлемдегі интеграция
лық және дезинтеграциялық процестерді айқындау




6.3.2.5 ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық қатынастар
дың ерекшелікте рін анықтау

7.3.2.5
тарихи оқиғаларды түсіндіру үшін «либерализм, «консерва
тизм», «социализм», «марксизм», «ұлтшылдық» ұғымдарын қолдану

8.3.2.5 ХХ ғасырдың басына қарай әлемнің аумақтық бөлінуін және мемлекеттердің саяси құрылымын сипаттау

9.3.2.5 аймақтық шиеленістер дің себептері мен салдарын тұжырымдау




6.3.2.6
картада оқиғаларды даму динамикасын
да белгілей отырып, 1-4 жорықтар мысалында крест жорықтары
ның себеп-салдарын анықтау

7.3.2.6 еуропалық отаршылдық экспансияның Шығыстың дәстүрлі қоғамдарына ықпалын сипаттау




9.3.2.6 халықаралық шиеленістерді реттеудегі БҰҰ-ның қызметін бағалау




6.3.2.7 «отаршылдық саясат» ұғымын түсіндіру (Испания және Португалия ның жаулап алуының мысалында)

7.3.2.7 еуропалық революциялардың солтүстікамерикалық қоғамның дамуына ықпалын сипаттау




9.3.2.7
қазіргі кездегі халықаралық лаңкестік және экстремизм проблемасын талдау













9.3.2.8
ХХ ғасырдың екінші жартысында әлемнің саяси картасындағы өзгерістерді тұжырымдау және бағалау

4) экономикалық қатынастардың дамуы:





Білім алушылар:

Бөлімше

5-сынып

6-сынып

7-сынып

8-сынып

9-сынып

шамамен 2,5 миллион жыл бұрын - V ғасыр

Ежелгі Греция, Ежелгі Рим, Ежелгі Қытай, Ежелгі Үндістан, Персия, Египет, Месопота


мия, Бактрия, Кушан хандығы, эфталиттер мемлекеті

V ғасыр -XVII ғасырдың ортасы
Франция, Германия, Италия, Англия, Қытай, Үндістан, Осман империясы, Парсы мемлекеті, Араб халифаты,
Византия империясы

XVII ғасырдың ортасы-XIX ғасыр

Франция, Германия, Италия, Англия, Қытай, Жапония, Үндістан, Ресей, АҚШ, Парсы мемлекеті, Осман империясы



XX ғасырдың
бірінші жартысы

Франция, Германия, Англия, АҚШ, Қытай, Италия, Үндістан, Ресей, КСРО, Түркия, Египет



XXғасырдың екінші жартысы - XXI ғасыр

Франция, Германия, АҚШ, Қытай, Италия, Үндістан, КСРО, Ресей, Араб елдері, Корея, Сингапур, Швеция, Малайзия, Жапония



4.1 Шаруа
шылық жүйелер: эволю
ция және өзара әрекеттес тік



5.4.1.1
кәсіп және шаруашы
лық түрлерін (терімшілік, аңшылық, балық аулау, егіншілік, мал шаруа шылығы, металл өңдеу, айырбас сауда) сипаттау

6.4.1.1
қолөнер мен сауданың рөлін анықтай отырып, ортағасырлық қалалардың даму ерекшелікте рін сипаттау

7.4.1.1
себеп-салдарды анықтау арқылы Еуропадағы феодалдық құрылыстан капиталистік шаруашылық
қа (мануфак тура, фабрика) өту процесін түсіндіру

8.4.1.1
XX ғасырдың басындағы техникалық революция жетістіктері
нің (конвейер өндірісі, стандарттау) мемлекеттердің шаруашы лық жүйесінің дамуына ықпалын бағалау

9.4.1.1
XX ғасырдың 70-жылдарын
дағы жұмыссыздық
тың себеп-салдарын талдау



5.4.1.2 «неолиттік төңкеріс» ұғымын түсіндіру, оның мәнін ашу



6.4.1.2 ортағасырлардағы халықаралық сауда мен саяхаттардың рөлін түсіндіру



7.4.1.2 Англияның әлемдік жетекші держава ретінде қалыптасуындағы өнеркәсіп төңкерісінің рөлін сипаттау



8.4.1.2 индустрия
лық қоғамның даму процесін түсіндіру үшін «модерниза ция» ұғымын пайдалану



9.4.1.2 «инфляция», «дағдарыс», «стагнация» ұғымдарын пайдалана отырып, XX ғасырдың екінші жарты сындағы мемлекеттер дің экономика лық дамуын интерпрета циялау

5.4.1.3 ежелгі өркениеттердің шаруашы лық жүйесін сипаттау






7.4.1.3
АҚШ-дағы капиталистік монополия
лардың даму ерекшеліктерін анықтау

8.4.1.3
тарихи оқиғаларды талдау үшін «бағалы қағаздар нарығы», «акция», «алыпсатар
лық», «қор биржасы», «несие», «банкроттық, «инфляция» ұғымдарын пайдалану

9.4.1.3 жаһандану жағдайындағы экономикалық интеграцияның маңызын бағалау







7.4.1.4 «экспорт», «импорт», «экспансия», «отарлау», «фактория» ұғымдарын қолдану арқылы, тауар-ақша қатынастары
ның дамуын түсіндіру

8.4.1.4 фактілерді, процестерді, оқиғаларды салыстыра отырып, индустриялық қоғам қайшылықта
рының (өндіру мен тұтыну теңгерімі) шиеленісу себептерін анықтау

9.4.1.4
себеп-салдарлық байланыстарды талдау арқылы социалистік шаруашылық жүйесінің дамуындағы қарама-қайшылықтар
ды анықтау








8.4.1.5
1930 жылдар
дағы құры
лымдық эко
номикалық дағдарыстың нәтижесінде экономикада орын алған өзгерістерді анықтау

9.4.1.5 Оңтүстік -Шығыс Азия мемлекеттері нің қарқынды экономикалық дамуына ықпал ететін негізгі факторларды талдау

4.2 Экономика
лық
жүйелер
дің тарихи үлгілері

5.4.2.1 экономика лық ілгері леуді түсіну үшін шаруа шылықтың иемденуші және өндіруші түрлерін салыстыру

6.4.2.1 экономикалық қатынастардың формаларын түсіндіру арқылы феодалдық шаруашылық тың ерекшелікте
рін сипаттау

7.4.2.1
түрлі мемлекеттер
дің өнеркәсіп тік даму сатысына өту процесінің ерекшелікте
рін анықтау

8.4.2.1 «жоспарлы экономика», «нарықтық экономика» ұғымдарын қолдана отырып, XX ғасырдың бірінші жартысын дағы капита лизм мен социализм нің экономи калық жүйелерін салыстыру

9.4.2.1 экономикалық жүйелердің тиімділігін интерпретациялау және негіздеу







7.4.2.2 қоғамның индустрияға дейінгі және индустриялық даму кезеңдерінің айырмашылы
ғын анықтау




9.4.2.2
пост
индустриалды қоғамның басты экономикалық ресурсы ретінде ақпараттың рөлін бағалау










7.4.2.3 дүниежүзі тарихының жаңа кезеңін сипаттау үшін «жаңа заман» ұғымын қолдану







21. Осы оқу бағдарламасы негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған «Дүниежүзі тарихы» оқу пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасының Ұзақ мерзімді жоспарына сәйкес жүзеге асырылады.


22.Ұзақ мерзімді жоспардағы тақырыптар білім алушылардың ойлау қабілетін белсендіретін және олардың сын тұрғысынан ойлау, проблемалық сұрақ қою, өздігінен талдау жасау дағдыларын дамытуға мүмкіндік беретін проблемалық сұрақтар түрінде құрастырылған.
23. Тоқсандағы бөлімдер және бөлім ішіндегі тақырыптар бойынша сағат сандарын бөлу мұғалімнің еркіне қалдырылады.

Негізгі орта білім беру деңгейінің
5-9-сыныптарына арналған
«Дүниежүзі тарихы» оқу пәнінен жаңартылған
мазмұндағы үлгілік оқу
бағдарламасына
қосымша
Негізгі орта білім беру деңгейінің 5-9-сыныптарына арналған
«Дүниежүзі тарихы» пәнінен жаңартылған мазмұндағы үлгілік оқу бағдарламасын жүзеге асыру бойынша
ұзақ мерзімді жоспар



  1. 5-сынып:




Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі

Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспар
бөлімінің мазмұны

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар тиісті:

1- тоқсан

Терімшілер-аңшылардан бастап егіншілер мен мал өсірушілерге дейін

Алғашқы адам қалай пайда болды?

5.1.1.1 түрлі теориялар негізінде адамның пайда болуын түсіндіру;
5.1.1.2 адамдар тобыры, ру, қауым, тайпа секілді алғашқы бірлестік формаларын және олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтарын түсіндіру

Неліктен ежелгі адамдар Ласко үңгірінің қабырғаларына сурет салған?

5.2.2.1 ежелгі адамдардың тұрмыс салтын сипаттау үшін «алғашқы қауымдық өнер» ұғымын пайдалану;
5.2.1.2 тотемизм, анимизм, фетишизм, магия сияқты ежелгі діни наным-сенімдерді білу

Неліктен адамдар егіншілікпен және мал шаруашылығымен айналыса бастады?

5.4.1.1 кәсіп және шаруашылық түрлерін (терімшілік, аңшылық, балық аулау, егіншілік, мал шаруашылығы, металл өңдеу, айырбас сауда) сипаттау;
5.4.1.2 «неолиттік төңкеріс» ұғымын түсіндіру, оның мәнін ашу;
5.4.2.1 экономикалық ілгерілеуді түсіну үшін шаруашылықтың иемденуші және өндіруші түрлерін салыстыру

Өзен алқаптары өркениеттері



Неліктен ежелгі өркениеттер өзен алқаптарында дамыды?

5.4.1.3 ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау

Өзен алқаптарындағы өркениеттер туралы қалай біле аламыз?

5.4.1.3 ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау;
5.2.2.3 ежелгі дүниенің өнеріне сипаттама беру

Ежелгі Египет

Неліктен Египет «Қара жер» деп аталған?

5.2.4.2 ғылымдардың (арифметика, геометрия, астрономия, медицина) пайда болып, дамуына шаруашылық іс-әрекет пен әлеуметтік өзгерістердің ықпалын сипаттау;
5.4.1.3 ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау

Ежелгі Египет пирамидалары қалай салынды?

5.2.1.2 тотемизм, анимизм, фетишизм, магия сияқты ежелгі діни наным-сенімдерді білу;
5.2.2.2 Ежелгі Египет ғибадатханалары мен пирамидаларын сипаттау;
5.1.2.1 ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау

Пунт жеріне перғауын Хатшепсут кемелерін не үшін жіберді?

5.1.2.1 ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау;
5.4.1.3 ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау

Ежелгі Египет тұрғындарының өмірі туралы Тутанхамон табытханасы қандай сыр шертеді?



5.2.1.2 тотемизм, анимизм, фетишизм, магия сияқты ежелгі діни наным-сенімдерді білу;
5.2.2.2 Ежелгі Египет ғибадатханалары мен пирамидаларын сипаттау;
5.1.2.1 ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау

2 - тоқсан

Қос дөңгелекті арбалар және империялар

Қос дөңгелекті арбаның пайда болуы әлемді қалай өзгертті?



5.3.2.1 ежелгі заман тарихындағы мемлекетаралық қатынастарды түсіндіру үшін «империя» ұғымын білу және пайдалану;
5.3.2.2 басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгергерткенін талдау

Хаммурапи патша Вавилонды қалай қуатты империяға айналдырды?



5.3.2.1 ежелгі заман тарихындағы мемлекетаралық қатынастарды түсіндіру үшін «империя» ұғымын білу және пайдалану;
5.3.2.2 басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгергерткенін талдау

Таяу және Орта Шығыстағы ежелгі империялар неліктен қуатты болды?

5.3.2.2 басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгергерткенін талдау;
5.1.2.1 ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау;
5.4.1.3 ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау

Ежелгі Орта Азия империялары қаншалықты қуатты болды?

5.3.2.2 басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгерткенін талдау;
5.1.2.1 ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау;
5.4.1.3 ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау

Ежелгі Үндістан: буддизмнің гүлденуі мен индуизмнің салтанат құруы

Ежелгі Мохенджо-Даро қаласы қалай жойылып кетті?

5.4.1.3 ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау;
5.2.2.3 ежелгі дүние өнеріне сипаттама беру

Неліктен Ежелгі Үндістанда индуизм буддизмнен басым болды?



5.1.2.3 қоғамның әлеуметтік құрылымын түсіндіру үшін «касталық жүйе» ұғымын қолдану;
5.2.1.3 ежелгі қоғамның дамуына діндердің ықпалын сипаттау

Ежелгі сауда орталығы ретіндегі Үндістанның рөлі қаншалықты маңызды болды?

5.4.1.3 ежелгі өркениеттердің шаруашылық жүйесін сипаттау;
5.2.4.2 ғылымдардың (арифметика, геометрия, астрономия, медицина) пайда болып, дамуына шаруашылық іс-әрекет пен әлеуметтік өзгерістердің ықпалын сипаттау

Ежелгі Үндістанда ғылыми білімдер қаншалықты дамыды?

5.2.4.2 ғылымдардың (арифметика, геометрия, астрономия, медицина) пайда болып, дамуына шаруашылық іс-әрекет пен әлеуметтік өзгерістердің ықпалын анықтау

3 -тоқсан

Ежелгі Қытай

Ежелгі Қытайдың ойшылдары нені үйретті?

5.2.3.1 ежелгі философтардың көзқарастарына қарапайым түсіндірме беру

Терракот әскері Ежелгі Қытай туралы қандай ақпарат береді?

5.3.1.1 ежелгі мемлекеттердің саяси құрылымының ерекшеліктерін сипаттау

Ежелгі Қытайдың қандай ғылыми жаңалықтары бүгінгі күнге дейін жетті?

5.2.4.2 ғылымдардың (арифметика, геометрия, астрономия, медицина) пайда болып, дамуына шаруашылық іс-әрекет пен әлеуметтік өзгерістердің ықпалын сипаттау

7-бөлім
Ежелгі Грекия

Ежелгі Грекия өркениеті бастауын қайдан алады?

5.2.2.3 ежелгі дүние өнеріне сипаттама беру

Неліктен Ежелгі Грекияны демократияның отаны деп атайды?

5.3.1.1 ежелгі мемлекеттердің саяси құрылымының ерекшеліктерін сипаттау;
5.3.1.2 Афина мемлекетінде демократияның пайда болуын түсіндіру;
5.1.2.1 ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау

Ежелгі Спарта Афиныдан несімен ерекшеленді?

5.3.1.1 ежелгі мемлекеттердің саяси құрылымының ерекшеліктерін сипаттау;
5.1.2.1 ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау

Неліктен Александр Македонский скифтерді бағындыра алмады?

5.3.2.1 ежелгі заман тарихындағы мемлекетаралық қатынастарды түсіндіру үшін «империя» ұғымын білу және пайдалану;
5.3.2.2 басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгергерткенін талдау

Ежелгі Грекия мәдениеті



Ежелгі Грек философтары мінсіз қоғамды қалай елестетті?

5.2.3.1 ежелгі философтардың көзқарастарына қарапайым түсіндірме беру

Ежелгі Грекия өнері қандай болды?

5.2.2.3 ежелгі дүние өнеріне сипаттама беру

Ежелгі Грекияның гимназия, лицей, академиялары нені үйретті?

5.2.4.2 ғылымдардың (арифметика, геометрия, астрономия, медицина) пайда болып, дамуына шаруашылық іс-әрекет пен әлеуметтік өзгерістердің ықпалын сипаттау;
5.2.4.1 ежелгі қоғамның дамуындағы жазудың рөлін сипаттау

4 - тоқсан

Рим империясының гүлденуі



Рим ежелгі дүниенің ең қуатты империясына қалай айналды?



5.3.2.1 ежелгі заман тарихындағы мемлекетаралық қатынастарды түсіндіру үшін «империя» ұғымын білу және пайдалану;
5.3.1.1 ежелгі мемлекеттердің саяси құрылымының ерекшеліктерін анықтау;
5.3.2.2 басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгергерткенін талдау

Ежелгі римдік қоғамның дамуы мәдениет арқылы қалай айқындалады?

5.1.2.1 ежелгі қоғамның әлеуметтік ұйымдасуын сипаттау;
5.2.2.3 ежелгі дүние өнеріне сипаттама беру

Спартактың көтерілісі ежелгі Римдегі құлдықты қалай сипаттайды?

5.1.2.2 ежелгі дүниедегі құлдықтың ерекшеліктерін анықтау;
5.3.2.3 Ежелгі Римдегі Спартак көтерілісін сипаттау, себептерін анықтау

Дәуірлер кезеңіндегі Рим

І-ІІІ ғасырларда Рим империясы қалай дамыды?



5.3.2.2 басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгергерткенін түсіндіру;
5.2.1.3 ежелгі қоғамның дамуына діндердің ықпалын сипаттау;
5.2.1.1 негізгі діни ұғымдарды (Құдай, ғибадатхана, абыз, қасиетті жазбалар, пұт) түсіндіру

IV-V ғасырларда Рим империясы қалай өзгерді?

5.3.2.2 басқыншылық соғыстар мен империялардың пайда болуы мемлекеттердің шекараларын қалай өзгергерткенін түсіндіру;
5.2.1.3 ежелгі қоғамның дамуына діндердің ықпалын сипаттау

Ежелгі дүниенің мәдени мұрасы қандай?

5.2.4.1 ежелгі қоғамның дамуындағы жазудың рөлін сипаттау;
5.2.2.3 ежелгі дүние өнеріне сипаттама беру;
5.2.4.2 ғылымдардың (арифметика, геометрия, астрономия, медицина) пайда болып, дамуына шаруашылық іс-әрекет пен әлеуметтік өзгерістердің ықпалын сипаттау




  1. 6-сынып:




Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі

Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар тиісті:

1- тоқсан

Рим империясының құлауы

Кіріспе. Неліктен Батыс Рим империясы құлады?



6.3.1.1 «ерте, орта, кейінгі орта ғасырлар» хронологиялық шегін білу және уақыт сызығында белгілеу;
6.3.2.1 Рим империясының ыдырау себептерін анықтау және жіктеу

Рим империясы Шығыста неліктен сақталды?



6.3.2.3 Византияның ішкі саясатын сипаттап, оның ұзақ өмір сүруінің себептерін анықтау және жіктеу

Неліктен Византия 568 жылы түрік қағаны Истемиге елші жіберді?

6.3.2.4 Византияның дипломатиялық саясатын оның көршілес елдермен қарым-қатынасының мысалында қарастырып, сипаттау

Княгиня Ольганың Константинопольге сапары Киев Русін қалай өзгертті?

6.3.2.4 Византияның дипломатиялық саясатын оның көршілес елдермен қарым-қатынасының мысалында қарастырып, сипаттау

Феодализм



Феодалдық экономика ерекшеліктері неде?

6.4.2.1 экономикалық қатынастардың формаларын түсіндіру арқылы феодалдық шаруашылықтың ерекшеліктерін сипаттау;
6.4.1.1 қолөнер мен сауданың рөлін анықтай отырып, ортағасырлық қалалардың даму ерекшеліктерін сипаттау;
6.1.1.1 феодалдық қоғамның әлеуметтік құрылымын сипаттау

Феодалдық қоғам қалай ұйымдасқан?

6.1.1.1 феодалдық қоғамның әлеуметтік құрылымын сипаттау;
6.1.2.1 үстемдік етушілер мен бағыныштылардың (феодалдар мен шаруалардың) өзара қатынасын сипаттау

Ортағасырлық қоғамды қаланың сәулеті мен өнері қалай бейнелейді?

6.4.1.1 қолөнер мен сауданың рөлін анықтай отырып, ортағасырлық қалалардың даму ерекшеліктерін сипаттау;
6.2.2.2 өнердің (сәулет, сурет өнері) дамуына қоғамдағы өзгерістердің ықпалын анықтау

Ислам тарихы

Исламның тарихында 610 - 1258 жылдар аралығында қандай басты оқиғалар орын алды?

6.3.2.5 ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық қатынастардың сипатын түсіндіру

Неліктен VIII-XII ғасырды ислам мәдениетінің "алтын ғасыры" деп атайды?

6.2.2.1 тарихи оқиғалардың өзара байланысын орнату арқылы діндерің әлемдік мәдениетке ықпалын анықтау;
6.2.2.4 Шығыстың ортағасырлық мәдениетінің ерекшеліктерін сипаттау;
6.2.3.1 Шығыс ойшылдары жетістіктерінің маңызын бағалау

2- тоқсан

Крест жорықтары

Неліктен крест жорықтары ұйымдастырылды?

6.3.2.6 картада оқиғаларды даму динамикасында белгілей отырып, 1-4 жорықтар мысалында крест жорықтарының себеп-салдарын анықтау

Крест жорықтары христиандық Еуропа мен мұсылман әлемін қалай өзгертті?



6.3.2.6 картада оқиғаларды даму динамикасында белгілей отырып, 1-4 жорықтар мысалында крест жорықтарының себеп-салдарын анықтау;
6.2.2.1 тарихи оқиғалардың өзара байланысын орнату арқылы діндердің әлемдік мәдениетке ықпалын анықтау

Моңғолдар



Монғолдар әлемдік империяны қалай құрды?

6.3.2.5 ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық қатынастардың ерекшеліктерін анықтау

Моңғолдардың жорықтары Еуразияның саяси картасын қалай өзгертті?

6.3.2.5 ортағасырлық шапқыншылықтар кезіндегі халықаралық қатынастардың ерекшеліктерін анықтау

XIV ғасыр- XVI ғасырдың бірінші жартысындағы ортағасырлық еуропалық қоғам



«Қара індет» не себепті жылдам таралды ?

6.2.4.1 адам өміріндегі қоршаған орта туралы білімнің рөлін түсіндіру

«Қара індет» шаруалар көтерілістері мен феодалдық соғыстардың басты себебі болды ма?



6.3.2.2 У.Тайлер, Г. Каль жетекшілігімен болған антифеодалдық көтерілістердің себептері мен маңызын анықтау;
6.3.1.4 феодалдық соғыстар мен орталықтандырылған мемлекеттердің құрылуы арасында байланыс орнату

Еуропада орталықтандырылған мемлекеттер қалай құрылды?

6.3.1.4 феодалдық соғыстар мен орталықтандырылған мемлекеттердің құрылуы арасында байланыс орнату

Неліктен Жанна д̓ Арк француз халқының есінде сақталады?

6.3.1.4 феодалдық соғыстар мен орталықтандырылған мемлекеттердің құрылуы арасында байланыс орнату

3 -тоқсан

Абсолютизм: Батыс пен Шығыс



XIV Людовик және Ұлы Петр: кімнің билігі айтарлықтай шексіз болды?



6.3.1.3 феодалдық мемлекеттің даму кезеңдерін сипаттау;
6.3.1.2 Батыс пен Шығыстағы монархия формаларын (сословиелік-өкілдік және шексіз билік) ажырату;
6.3.1.6 «парламент», «Бас штаттар», «сейм», «кортес», «Боярлар Думасы» ұғымдарын түсіндіру

Юнлэ мен Токугава билігі Батыс билеушілерінің билігіндей шексіз болды ма?

6.3.1.2 Батыс пен Шығыстағы монархия формаларын (сословиелік-өкілдік және шексіз билік) ажырату;
6.3.1.5 саяси биліктің ерекшеліктерін анықтау үшін әр түрлі елдердің билеушілерінің қызметін салыстыру

Неліктен І Карл мен ІІ Осман шексіз монарх бола алмады?



6.3.1.2 Батыс пен Шығыстағы монархия формаларын (сословиелік-өкілдік және шексіз билік) ажырату;
6.3.1.5 саяси биліктің ерекшеліктерін анықтау үшін әртүрлі елдердің билеушілерінің қызметін салыстыру

Сауда, қолөнер және әлемді игеру

Ұлы Жібек жолы Шығыс пен Батысты қалай байланыстырды?

6.4.1.2 ортағасырлардағы халықаралық сауда мен саяхаттардың рөлін түсіндіру

Қытайлықтар мен еуропалықтардың теңіз саяхаттарының айырмашылығы неде?

6.4.1.2 ортағасырлардағы халықаралық сауда мен саяхаттардың рөлін түсіндіру;
6.2.4.3 картада XV-XVI ғасырлардағы саяхатшылардың негізгі бағыт-бағдарларын белгілей отырып, Ұлы географиялық ашылулардың адамдардың әлем туралы түсінігіне ықпалын анықтау

Ұлы географиялық ашулар әлемді қалай өзгертті?

6.2.4.3 картадан XV-XVI ғасырлардағы саяхатшылардың негізгі бағыт-бағдарларын белгілей отырып, Ұлы географиялық ашылулардың адамдардың әлем туралы түсінігіне ықпалын анықтау;
6.3.2.7 «отаршылдық саясат» ұғымын түсіндіру (Испания және Португалияның жаулап алуының мысалында)

4 -тоқсан

Қайта өрлеу дәуірі



Қайта өрлеу дәуірі өнердің дамуын қалай өзгертті?

6.2.2.3 Антикалық мәдениетпен байланыс орнату арқылы Қайта өрлеу дәуірінің мәдениетін (бейнелеу, мүсін өнері) сипаттау;
6.2.3.2 гуманистік идеялардың орта ғасырлық мәдениеттің дамуына ықпалын анықтау

Шығыстағы Ренессанс әлемдік мәдениетті қалай байытты?

6.2.3.2 гуманистік идеялардың орта ғасырлық мәдениеттің дамуына ықпалын анықтау;
6.2.2.4 Шығыстың ортағасырлық мәдениетінің ерекшеліктерін сипаттау

Реформация



Мартин Лютердің наразылығы Еуропаны қалай өзгертті?

6.2.1.1 адамның дүниетанымы мен қоғамдық өмірдегі дін рөлінің өзгеру себептерін анықтау;
6.2.1.2 тарихи процестердің контекстінде «гуманизм», «реформация», «протестантизм», «лютеранство», «кальвинизм», «контр- реформация», «кезуиттер ордені» ұғымдарын түсіндіру

Ғылыми революция

Коперниктің теориясы қаншалықты бірегей болды?

6.2.4.2 жаратылыстану ғылымдарының келешектегі дамуы үшін кейінгі орта ғасырлар кезеңінде Жердің құрылысы туралы жасалған ғылыми жаңалықтардың маңыздылығын анықтау;
6.2.4.1 адам өміріндегі қоршаған орта туралы білімнің рөлін түсіндіру

Орта ғасырлар тарихы бойынша қорытынды сабақ

Бөлімдер бойынша негізгі оқыту мақсаттарын қайталау




  1. 7-сынып:




Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі

Тақырыптар /Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар тиісті:

1- тоқсан

Жаңа заманның басталуы

Курсқа кіріспе.
XVII ғасырдың ортасындағы Ағылшын бұржуазиялық революциясы қандай маңызға ие болды?



7.4.2.3 дүниежүзі тарихының жаңа кезеңін сипаттау үшін «жаңа заман» ұғымын қолдану;
7.3.2.1 Батыс Еуропадағы буржуазиялық революциялардың себептерін сипаттау;
7.1.1.1 «капитал», «буржуазия», «жұмысшы табы» \пролетариат\ ұғымдарын қоғамның әлеуметтік құрылымын түсіндіру үшін қолдану;
7.1.2.1 экономикалық және саяси жүйенің өзгеруіне буржуазияның әсерін анықтау

Өнеркәсіп төңкерісі әлемді қалай өзгертті?

7.4.1.1 себеп-салдарды анықтау арқылы Еуропадағы феодалдық құрылыстан капиталистік шаруашылыққа (мануфактура, фабрика) өту процесін түсіндіру;
7.1.1.2 мануфактура, фабрикалардың пайда болуы мен жалдамалы жұмысшы табының қалыптасуы арасындағы байланысты анықтау;
7.4.1.2 Англияның әлемдік жетекші держава ретінде қалыптасуындағы өнеркәсіп төңкерісінің рөлін сипаттау;
7.4.2.2 қоғамның индустрияға дейінгі және индустриялық даму кезеңдерінің арасындағы айырмашылығын анықтау

XVIІI ғасырдағы Үндістан және Ұлыбритания

Ағылшындар
саудагерлерден Үндістан билеушілеріне қалай айналды?



7.2.2.1 тарихи оқиғаларды интерпретациялау үшін өнер туындыларын пайдалану;
7.1.1.3 Еуропалық державалардың отаршылдық экспансиясы кезеңіндегі Азия мемлекеттерінің әлеуметтік құрылымындағы ерекшеліктерді анықтау (Қытай, Үндістан, Жапония);
7.3.2.6 еуропалық отаршылдық экспансияның Шығыстың дәстүрлі қоғамдарына ықпалын сипаттау;
7.4.1.4 «экспорт», «импорт», «экспансия», «отарлау», «фактория» ұғымдарын қолдану арқылы, тауар-ақша қатынастарының дамуын түсіндіру

Ағартушылық идеяларының таралуы



Ағартушылық дәуірдің қандай идеялары еуропалық монархтардың қызметінде көрініс тапты?

7.2.1.1 қоғамда дін рөлінің шектелуіне байланысты адамдар өмірінде орын алған өзгерістерді анықтау;
7.2.3.2 Ағартушылық дәуір идеяларының қоғамдық дамуға ықпалын анықтау

Ағартушылық идеялар американдықтарға қалай әсер етті?



7.3.2.7 еуропалық революциялардың солтүстікамерикалық қоғамның дамуына ықпалын сипаттау;
7.2.3.2 Ағартушылық дәуір идеяларының қоғамдық дамуға ықпалын анықтау;
7.3.1.1 республикалық басқару құрылымның ерекшеліктерін анықтау

2 -тоқсан

Француз бұржуазиялықреволюциясы
ның көрінісі

1789-1799 жылдар аралығында Францияда қандай өзгерістер орын алды?

7.3.2.1 Батыс Еуропадағы буржуазиялық революциялардың себептерін сипаттау;
7.1.2.1 экономикалық және саяси жүйенің өзгеруіне буржуазияның әсерін анықтау; 7.1.1.1 «капитал», «буржуазия», «жұмысшы табы» \пролетариат\ ұғымдарын тарихи оқиғаны жан-жақты түсіндіру үшін қолдану

Неліктен Давид пен Бодридің Марат туралы көзқарастары әртүрлі болды?

7.2.2.1 тарихи оқиғаларды интерпретациялау үшін өнер туындыларын пайдалану;
7.2.2.2 өнердегі негізгі стильдер мен ағымдардың белгілерін (неоклассицизм, романтизм, импрессионизм, реализм) анықтау;
7.3.1.1 республикалық құрылымның ерекшеліктерін анықтау

Наполеон империясы қалай құрылды және оның құлдырау себептері неде болды?

7.2.2.1 тарихи оқиғаларды интерпретациялау үшін өнер туындыларын пайдалану;
7.3.2.4 империалистік соғыстардың әлемдік саясаттың өзгеруіне ықпалын бағалау (Наполеон соғыстары мысалында);
7.2.3.2 Ағартушылық дәуір идеяларының қоғамдық дамуға ықпалын анықтау

XIX ғасырдағы империялар және олардың бақталастығы

Ресей мен Британия Иранға ықпал ету үшін неге бақталас болды?

7.3.2.2 XVIII-XIX ғасырдың ортасындағы халықаралық қатынастардағы өзгерістерді сипаттау;
7.4.2.1 түрлі мемлекеттердің өнеркәсіптік даму сатысына өту процесінің ерекшеліктерін салыстыру

Танзимат саясаты Осман империясын күшейтуге әсер етті ме?

7.4.2.1 түрлі мемлекеттердің өнеркәсіптік даму сатысына өту процесінің ерекшеліктерін салыстыру;
7.3.2.2 XVIII-XIX ғасырдың ортасындағы халықаралық қатынастардағы өзгерістерді сипаттау

Қырым соғысының себептері мен салдары қандай болды?

7.3.2.2 XVIII-XIX ғасырдың ортасындағы халықаралық қатынастардағы өзгерістерді сипаттау

3 -тоқсан

XІX ғасырдағы Қытай мен Еуропа елдері

Англия және Қытай үкіметтерінің хат алысуынан империализм туралы не біле аламыз?

7.3.2.2 XVIII - XIX ғасырдың ортасындағы халықаралық қатынастардағы өзгерістерді сипаттау

Неліктен Апиын соғыстары осы күнге дейін қытай халқының есінде?



7.1.1.3 еуропалық державалардың отаршылдық экспансиясы кезеңіндегі Азия мемлекеттерінің (Қытай, Үндістан, Жапония) әлеуметтік құрылымындағы ерекшеліктерді анықтау;
7.2.1.2 миссионерліктің міндеттерін анықтау;
7.3.2.6 еуропалық отаршылдық экспансияның Шығыстың дәстүрлі қоғамдарына ықпалын сипаттау;
7.4.1.4 «экспорт», «импорт», «экспансия», «отарлау», «фактория» ұғымдарын қолдану арқылы, тауар-ақша қатынастарының дамуын түсіндіру

Революциялық идеялардың XІX ғасырдағы Еуропаға әсері

1848 ж. революциялар Еуропада қандай саяси идеяларды қалыптастырды?

7.3.2.1 Батыс Еуропадағы буржуазиялық революциялар дың себептерін сипаттау;
7.1.2.1 экономикалық және саяси жүйенің өзгеруіне буржуазияның әсерін анықтау;
7.2.3.2 Ағартушылық дәуір идеяларының қоғамдық дамуға ықпалын анықтау;
7.2.3.3 К. Маркстың көзқарастарын және марксизмнің қоғамдық өмірге ықпалын түсіндіру;
7.3.2.5 тарихи оқиғаларды түсіндіру үшін «либерализм», «консерватизм», «социализм», «марксизм», «ұлтшылдық» ұғымдарын қолдану

Италия және Германияның бірігу жолдары қаншалықты бір-біріне ұқсас болмады?

7.3.1.4 әртүрлі елдердің бір уақыт кезеңіндегі тарихи оқиғаларын салыстыру арқылы ұлттық мемлекеттердің (Италия, Германия) қалыптасу маңызын анықтау;
7.3.2.5 тарихи оқиғаларды түсіндіру үшін «либерализм», «консерватизм», «социализм», «марксизм», «ұлтшылдық» ұғымдарын қолдану

XІX ғасырдағы Ресейдегі қоғамдық-саяси ойдың дамуы

Неліктен ІІ Александр патша «Халық еркі» ұйымының құрбаны болды?

7.2.3.1 Ресейде жаңа қоғамдық-саяси ағымдардың (халықшылдық, либерализм) пайда болу себептерін анықтау;
7.3.1.3 тарихи оқиғаны түсіндіру үшін «басыбайлы құқық», «декабристер», «халықшылдар», «жеке террор», «пролетариат диктатурасы» ұғымдарын қолдану

XІX ғасырдағы еуропалық отаршыл үстемдік

1857-1859 жылдардағы. Үндістандағы оқиғаларды XIX ғасырдағы британдықтар мен қазіргі кездегі үндістер қалай баяндайды?



7.1.1.3 Еуропалық державалардың отаршылдық экспансиясы кезеңіндегі Азия мемлекеттерінің (Қытай, Үндістан, Жапония) әлеуметтік құрылымындағы ерекшеліктерді анықтау;
7.3.2.6 еуропалық отаршылдық экспансияның Шығыстың дәстүрлі қоғамдарына ықпалын сипаттау

Әлемдік отарлау жүйесі қалай қалыптасты?

7.3.2.6 еуропалық отаршылдық экспансияның Шығыстың дәстүрлі қоғамдарына ықпалын сипаттау;
7.3.2.3 отаршылдық экспансияның салдарын талдау арқылы XIX ғасырдағы әлемнің саяси картасындағы негізгі өзгерістерді анықтау

4 -тоқсан

Америка Құрама Штаттарының күшеюі

АҚШ-тың батыс бағыттағы аумағы қалай кеңейді?

7.3.1.2 XIX ғасырдағы Америка Құрама Штаттары территориясының кеңею үдерісін сипаттау

АҚШ-тағы құлдық қалай жойылды?

7.1.2.2 трансатлантикалық құлдықтың ерекшеліктерін анықтау;
7.4.2.1 түрлі мемлекеттердің өнеркәсіптік даму сатысына өту процесінің ерекшеліктерін анықтау

Неліктен АҚШ өз әскери кемелерін Жапонияға жіберді?

7.4.1.3 АҚШ-ғы капиталистік монополиялардың даму ерекшеліктерін анықтау;
7.3.2.6 еуропалық отаршылдық экспансияның Шығыстың дәстүрлі қоғамдарына ықпалын сипаттау;
7.4.2.2 қоғамның индустрияға дейінгі және индустриялық даму кезеңдерінің арасындағы айырмашылығын анықтау;
7.2.1.2 миссионерліктің міндеттерін анықтау

Суретшілер мен жазушылардың көзқарасымен
XІX ғасырдағы өзгерістерге шолу

XІX ғасырдағы өнер мен әдебиет әлеуметтік әділетсіздікті қалай суреттейді?

7.2.2.2 өнердегі негізгі стильдер мен ағымдарды (неоклассицизм, романтизм, импрессионизм, реализм) анықтау;
7.2.2.1 тарихи оқиғаларды интерпретациялау үшін өнер туындыларын пайдалану

Эмиль Золяның «Мен айыптаймын!» атты мақаласы сөз құдіретін қалай көрсетеді?

7.2.2.1 тарихи оқиғаларды интерпретациялау үшін өнер туындыларын пайдалану;
7.3.2.5 тарихи оқиғаларды түсіндіру үшін «либерализм», «консерватизм», «социализм», «марксизм», «ұлтшылдық» ұғымдарын қолдану

Ғылыми ойдың дамуы



XIX ғасырдағы қай ғылыми жаңалықтың адамдар өміріне ықпалы зор болды?



7.2.4.1 өзгерістер мен сабақтастықты көрсету арқылы адам мен қоғам өміріндегі ғылыми жаңалықтардың маңызын талдау;
7.2.1.1 қоғамда дін рөлінің шектелуіне байланысты адамдар өмірінде орын алған өзгерістерді анықтау




  1. 8- сынып:

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі

Тақырыптар/Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар тиісті:

1 -тоқсан

ХХ ғасырдың басындағы әлем

ХХ ғасырдың басында әлем бейнесі қандай болды?

8.3.2.5 ХХ ғасырдың басындағы әлемнің аумақтық бөлінуін және мемлекеттердің саяси құрылымын сипаттау

ХХ ғасырдың бірінші жартысындағы қандай ғылыми ашулар мен жаңа технологиялар ерекше маңызды болды?



8.2.4.2 тарихи оқиғалардың себептерін, нәтижелерін, маңызын тұжырымдау арқылы ғылымның әлем мемлекеттерінің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы рөлін бағалау;
8.4.1.1 XX ғасырдың басындағы техникалық революция жетістіктерінің (конвейер өндірісі, стандарттау) мемлекеттердің шаруашылық жүйесінің дамуына ықпалын бағалау;
8.4.1.2 индустриялық қоғамның даму процесін түсіндіру үшін «модернизация» ұғымын пайдалану

XIX ғасырдың аяғы - ХХ ғасырдың басында өнер қалайша өзгерді?

8.2.2.1 XIX ғасырдағы - XX ғасырдың басындағы өнердегі негізгі ағымдарды сипаттау (модернизм, символизм, реализм, авангардизм);
8.2.2.2 ХХ ғасырдың бірінші жартысында бұқаралық мәдениеттің (кинематограф, радио) қоғамның рухани дамуына ықпалын талдау

Бірінші дүниежүзілік соғыс: себептері мен салдары



Бірінші дүниежүзілік соғыстың себептері қандай?

8.3.2.1 Бірінші дүниежүзілік соғыстың алғышарттары мен себептерін айқындау;



Бірінші дүниежүзілік соғыстың негізгі шайқастары қандай?



8.2.4.3 тарихи оқиғаларға түсіндірме бере отырып, әскери ғылым мен техниканың және соғыс стратегияларының рөлін бағалау

Бірінші дүниежүзілік соғыс әлем картасын қалай өзгертті?

8.3.2.2 әлемнің саяси картасындағы өзгерістерді сипаттау арқылы империялардың (Австро - Венгрия, Ресей империясы, Осман империясы) ыдырау себептерін тұжырымдау

Неліктен Ұлттар Лигасы Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейін әлемде бейбітшілікті сақтай алмады?

8.3.2.4 Ұлттар Лигасының қызметі мен Версаль-Вашингтон жүйесін талдау және бағалау



2 -тоқсан

1917 жылғы Ресейдегі революция

Ресейдегі самодержавие не себепті жойылды?



8.3.1.1 қоғамдық-саяси даму үлгісін сипаттау: әлеуметтік либерализм, әлеуметтік консерватизм, марксизм, социал-демократия

Большевиктер Уақытша үкіметтің билігін қалай жойды?

8.1.1.1 тарихи оқиғаның нәтижелерін талдау арқылы әлеуметтік құрылымның өзгеруіне Қазан төңкерісінің әсерін сипаттау

Неліктен қоғам «қызылдар» мен «ақтарға» қақ жарылды?

8.1.1.1 тарихи оқиғаның нәтижелерін талдау арқылы әлеуметтік құрылымның өзгеруіне Қазан төңкерісінің әсерін сипаттау

1917-1924 жылдарда Ресей қаншалықты өзгерді?

8.1.1.1 тарихи оқиғаның нәтижелерін талдау арқылы әлеуметтік құрылымның өзгеруіне Қазан төңкерісінің әсерін сипаттау;
8.2.1.1 тарихи кезеңдердің ерекшеліктерін салыстыру арқылы мемлекет пен діннің өзара қатынасын сипаттау

Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейінгі Азия елдері

Неліктен Мұстафа Кемалді «Ататүрік» деп атады?

8.2.1.1 тарихи кезеңдердің ерекшеліктерін салыстыру арқылы мемлекет пен діннің өзара қатынасын сипаттау

Сунь Ятсеннің үш қағидаты Қытайды қалайша өзгертті?

8.3.1.1 қоғамдық-саяси ағымдардың (әлеуметтік либерализм, әлеуметтік консерватизм, марксизм, социал-демократия) қоғамның өміріне ықпалын талдау

«Танака меморандумы» қаншалықты қауіпті болды?

8.1.2.1 қоғамның әлеуметтік өміріндегі өзгерістерге реакцияшыл идеялогиялардың (фашизм, тоталитаризм, нәсілшілдік, шовинизм, ұлтшылдық) таралу ықпалын талдау;
8.3.1.2 тоталитаризм, әміршіл-әкімшіл жүйе сияқты саяси режимдердің қалыптасу алғышарттары мен тарихын түсіндіру;
8.4.1.5 1930 жылдардағы құрылымдық экономикалық дағдарыстың нәтижесінде экономикада орын алған өзгерістерді анықтау

Неліктен М. Джинна мен М. Ганди Үндістанның тәуелсіздікке қол жеткізуі туралы әр түрлі көзқараста болды?

8.2.1.1 тарихи кезеңдердің ерекшеліктерін салыстыру арқылы мемлекет пен діннің өзара қатынасын сипаттау

3-тоқсан

Әлемдік экономикалықдағдарыс



Неліктен АҚШ-та 1920-шы жылдарды «гүлдену кезеңі» деп атайды?

8.4.1.2 индустриялық қоғамның даму процесін түсіндіру үшін «модернизация» ұғымын пайдалану;
8.4.1.1 XX ғасырдың басындағы техникалық революция жетістіктерінің (конвейер өндірісі, стандарттау) мемлекеттердің шаруашылық жүйесінің дамуына ықпалын бағалау

Уолл-стриттің күйреу себептері мен салдары?

8.4.1.3 тарихи оқиғаларды талдау үшін «бағалы қағаздар нарығы», «акция», «алыпсатарлық», «қор биржасы», «несие», «банкроттық», «инфляция» ұғымдарын пайдалану;
8.4.1.4 фактілерді, процестерді, оқиғаларды салыстыра отырып, индустриялық қоғам қайшылықтарының (өндіру мен тұтыну теңгерімі) шиеленісу себептерін анықтау

Әлем елдері Ұлы дағдарыстан қалай шықты?

8.2.4.1 әлем мемлекеттерінің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы Дж. Кейнс теориясының рөлін сипаттау;
8.4.1.5 1930 жылдардағы құрылымдық экономикалық дағдарыстың нәтижесінде экономикада орын алған өзгерістерді анықтау;
8.3.1.3 фактілерді, процестер мен оқиғаларды салыстыру арқылы дүниежүзілік экономикалық дағдарырыстан шығудың түрлі жолдарын түсіндіру (АҚШ, Франция, Германия)

Еуропа елдеріндегі
тоталитарлық
режимдер



Сталиннің билігі тұсында КСРО қалай дамыды?

8.1.1.2 социалистік қоғамның дамуына байланысты әлеуметтік топтардың (жұмысшы табы, шаруалар, зиялылар) мәртебесіндегі өзгерісті талдау;
8.4.2.1 «жоспарлы экономика», «нарықтық экономика» ұғымдарын қолдана отырып,
XX ғасыр бірінші жартысындағы капитализм мен социализмнің экономикалық жүйелерін салыстыру;
8.3.1.2 тоталитаризм, әміршіл-әкімшіл жүйе сияқты саяси режимдердің қалыптасу алғышарттары мен тарихын түсіндіру

«Адамның жандүниесінің инженерлері»: Сталин халыққа ықпал ету үшін өнерді қалай пайдаланды?

8.2.2.1 XIX ғасырдағы - XX ғасырдың басындағы өнердегі негізгі ағымдарды сипаттау (модернизм, символизм, реализм, авангардизм);
8.2.2.2 ХХ ғасырдың бірінші жартысында бұқаралық мәдениеттің (кинематограф, радио) қоғамның рухани дамуына ықпалын талдау

Неліктен фашизм Италия мен Германияда өрбіді?

8.1.2.1 қоғамның әлеуметтік өміріндегі өзгерістерге реакцияшыл идеологиялардың (фашизм, тоталитаризм, нәсілшілдік, шовинизм, ұлтшылдық) таралу ықпалын талдау;
8.3.1.2 тоталитаризм, авторитаризм сияқты саяси режимдердің қалыптасу алғышарттары мен тарихын түсіндіру

Нацистердің саясаты Германия тұрғындарына қандай әсерін тигізді?

8.1.2.1 қоғамның әлеуметтік өміріндегі өзгерістерге реакцияшыл идеялогиялардың (фашизм, тоталитаризм, нәсілшілдік, шовинизм, ұлтшылдық) таралу ықпалын талдау;
8.3.1.2 тоталитаризм, әміршіл-әкімшіл жүйе сияқты саяси режимдердің қалыптасу алғышарттары мен тарихын түсіндіру

Франция мен Испаниядағы «Халық майданы» қаншалықты тұрақты болды?

8.1.2.1 қоғамның әлеуметтік өміріндегі өзгерістерге реакцияшыл идеялогиялардың (фашизм, тоталитаризм, нәсілшілдік, шовинизм, ұлтшылдық) таралу ықпалын талдау;
8.3.1.1 қоғамдық-саяси ағымдардың (әлеуметтік либерализм, әлеуметтік консерватизм, марксизм, социал-демократия) қоғамның өміріне ықпалын талдау

4 -тоқсан

Екінші дүниежүзілік соғыстың себептері мен салдары

Екінші дүниежүзілік соғыс қарсаңы мен барысында елдер арасында қандай келісімшарт қарым-қатынастары қалыптасты?

8.3.2.3 Екінші дүниежүзілік соғыстың себептерін, сипаты мен салдарын талдау



Екінші дүниежүзілік соғыстың қандай оқиғалары түйінді болып табылады?

8.2.4.3 тарихи оқиғаларға түсіндірме бере отырып, әскери ғылым мен техниканың және соғыс стратегиялардың рөлін бағалау

Кеңес Одағының фашистік Германияға қарсы соғысы неліктен Ұлы Отан соғысы деп аталды?

8.3.2.3 Екінші дүниежүзілік соғыстың себептерін, сипаты мен салдарын талдау;
8.2.4.3 тарихи оқиғаларға түсіндірме бере отырып, әскери ғылым мен техниканың және соғыс стратегиялардың рөлін бағалау

Екінші дүниежүзілік соғыстың қорытындылары мен сабақтары қандай болды?

8.3.1.1 қоғамдық-саяси ағымдардың (әлеуметтік либерализм, әлеуметтік консерватизм, марксизм, социал-демократия) қоғамның өміріне ықпалын талдау;
8.3.2.3 Екінші дүниежүзілік соғыстың себептерін, сипаты мен салдарын талдау

ХХ ғасырдың бірінші жартысындағы мәдениет және
ғылым

ХХ ғасырдың бірінші жартысында мәдениеттің даму ерекшеліктері қандай?

8.2.1.1 тарихи кезеңдердің ерекшеліктерін салыстыру арқылы мемлекет пен діннің өзара қатынасын сипаттау;
8.2.2.2 ХХ ғасырдың бірінші жартысында бұқаралық мәдениеттің (кинематограф, радио) қоғамның рухани дамуына ықпалын талдау;
8.2.3.1 «позитивизм», «прагматизм», «экзистенциализм» ұғымдарын тарихи кезеңді сипаттау үшін қолдану

ХХ ғасырдың бірінші жартысында ғылым қалай дамыды?

8.2.4.2 тарихи оқиғалардың себептерін, нәтижелерін, маңызын тұжырымдау арқылы ғылымның әлем мемлекеттерінің әлеуметтік-экономикалық дамуындағы рөлін бағалау




  1. 9- сынып




Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі

Тақырыптар/ Ұзақ мерзімді жоспар бөлімінің мазмұны

Оқыту мақсаттары. Білім алушылар тиісті:

1 -тоқсан

ХХ ғасырдың екінші жартысындағы әлемнің саяси картасы



Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін әлемнің саяси картасы қалай өзгерді?



9.3.2.8 ХХ ғасырдың екінші жартысында әлемнің саяси картасындағы өзгерістерді айқындау;
9.3.2.4 «қырғи қабақ соғыстан» кейін әлемдегі интеграциялық және дезинтеграциялық процестерді айқындау;
8.3.2.3 Екінші дүниежүзілік соғыстың себептерін, сипаты мен салдарын талдау

ХХ ғасырдың екінші жартысында отарсыздандыру процесі неліктен күшейді?



9.1.1.1 социалистік даму жолынан бас тартуға байланысты әлеуметтік құрылымдағы өзгерістерді анықтау;
9.3.1.3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау;
9.3.2.1 отаршылдық жүйе күйреуінің себептері мен салдарын талдау

Әлемнің екі полюсті жүйесі қалай қалыптасты?

9.3.2.2 «қырғи қабақ соғыс» ұғымын түсіндіру үшін тарихи оқиғаларды талдау;
9.3.2.3 тарихи фактілер мен картаға сүйене отырып, әскери-саяси одақтар НАТО және ВШҰ-ның қарсылығын сипаттау;
9.3.2.8 ХХ ғасырдың екінші жартысында әлемнің саяси картасындағы өзгерістерді айқындау

1946-1963 жж. қырғи қабақ соғыстың ерекшелігі неде?

9.3.2.2 «қырғи қабақ соғыс» ұғымын түсіндіру үшін тарихи оқиғаларды талдау;
9.3.2.3 тарихи фактілер мен картаға сүйене отырып, әскери-саяси одақтар НАТО және ВШҰ-ның қарсылығын сипаттау;
9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін анықтау

Халықаралық ұйымдардың қалыптасуы

Неліктен Біріккен Ұлттар Ұйымы Жалпыға бірдей адам құқығы Декларациясын жариялады?

9.2.3.2 адам құқықтарын қорғау идеяларының қазіргі халықаралық құқық қорғау ұйымдарының қызметіне ықпалын сипаттау;
9.3.1.2 Еуропа мен Азияның жетекші мемлекеттеріндегі конституциялық-құқықтық идеологияның қалыптасу жолдарын талдау (Жалпыға бірдей адам құқығы Декларациясы, ЕҚЫҰ, Еурокеңес, Гаагадағы Халықаралық сот)

Соғыстан кейінгі уақыттағы еуропалық интеграцияның себептері қандай?

9.2.3.2 адам құқықтарын қорғау идеяларының қазіргі халықаралық құқық қорғау ұйымдарының қызметіне ықпалын сипаттау;
9.3.2.4 «қырғи қабақ соғыстан» кейін әлемдегі интеграциялық және дезинтеграциялық процестерді айқындау

2- тоқсан

ХХ ғасырдың екінші жартысындағы әлемдік экономиканың дамуы

Неліктен XX ғасырдың екінші жартысында «әл-ауқатты мемлекеттер» экономикалық дағдарысқа ұшырады?

9.3.1.1 «әл-ауқатты мемлекеттер» ұғымын 1970 - 1980 жж. әлеуметтік саладағы өзгерістерді сипаттау үшін қолдану;
9.4.1.1 XX ғасырдың 70-жылдарындағы жұмыссыздықтың себеп-салдарын талдау;
9.4.1.2 «инфляция», «дағдарыс», «стагнация» ұғымдарын пайдалана отырып, XX ғасырдың екінші жартысындағы мемлекеттердің экономикалық дамуын интерпретациялау

XX ғасырдың 60-70- жылдарында КСРО қандай экономикалық қиыншылықтарға тап болды?

9.4.1.2 «инфляция», «дағдарыс», «стагнация» ұғымдарын пайдалана отырып, XX ғасырдың екінші жартысындағы мемлекеттердің экономикалық дамуын интерпретациялау;
9.4.1.4 себеп-салдарлық байланыстарды талдау арқылы социалистік шаруашылық жүйесінің дамуындағы қарама-қайшылықтарды анықтау;
9.4.2.1 экономикалық жүйелердің тиімділігін интерпретациялау және негіздеу

Екі полюсті әлемнен көп полюсті әлемге



1979-1985 жылдар аралығындағы «қырғи-қабақ соғысы» оқиғаларының ерешеліктері қандай?



9.3.2.3 тарихи фактілер мен картаға сүйене отырып, әскери-саяси одақтар НАТО және ВШҰ-ның қарсылығын сипаттау;
9.3.2.5 аймақтық шиеленістердің себептері мен салдарын тұжырымдау;
9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау

Саманта Смиттің КСРО-ға сапары неге мүмкін болды?

9.3.2.4 «қырғи қабақ соғыстан» кейін әлемдегі интеграциялық және дезинтеграциялық процестерді айқындау;
9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау

Қырғи-қабақ соғыстың аяқталуының себептері қандай болды?

9.3.2.4 «қырғи қабақ соғыстан» кейін әлемдегі интеграциялық және дезинтеграциялық процестерді айқындау;
9.3.1.3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау

Қырғи-қабақ соғыстың аяқталуымен әлемдегі қауіпсіздік артты ма?

9.3.2.4 «қырғи қабақ соғыстан» кейін әлемдегі интеграциялық және дезинтеграциялық процестерді айқындау;
9.3.2.8 ХХ ғасырдың екінші жартысында әлемнің саяси картасындағы өзгерістерді айқындау;
9.3.2.5 аймақтық шиеленістердің себептері мен салдарын тұжырымдау

Аумақтық мәселелерді шешудегі халықаралық ұйымдар

БҰҰ Таяу Шығыстағы дағдарысты шешудің қандай бейбіт жолдарын ұсынады?

9.3.2.5 аймақтық шиеленістердің себептері мен салдарын тұжырымдау;
9.3.2.6 халықаралық шиеленістерді реттеудегі БҰҰ-ның қызметін бағалау

«Араб көктемінің» себептері мен салдары қандай?

9.3.2.5 аймақтық шиеленістердің себептері мен салдарын тұжырымдау;
9.3.2.6 халықаралық шиеленістерді реттеудегі БҰҰ-ның қызметін бағалау;
9.1.2.4 қоғамдық сананы қалыптастыруда бұқаралық ақпарат құралдарының рөлін анықтау

3 - тоқсан

ХХ ғасырдың екінші жартысындағы батыс елдерінің даму ерекшеліктері



Неліктен Францияда консерватизм жаңа консерватизммен ауысты?

9.3.1.3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау;
9.1.2.2 әлемнің жетекші және дамушы мемлекеттеріндегі халықтың өмір сүру деңгейіне әсер ететін факторларды анықтау;
9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау

Социализмнің «шведтік моделінің» белгілері қандай?

9.1.2.1 батыс және шығыс мемлекеттеріндегі әлеуметтік құрылымның ұқсастықтары мен айырмашылықтарын анықтап, мобильділікке тігінен және көлденеңінен мысал келтіру;
9.1.2.2 әлемнің жетекші және дамушы мемлекеттеріндегі халықтың өмір сүру деңгейіне әсер ететін факторларды анықтау;
9.3.1.1 «әл-ауқатты мемлекеттер» ұғымын 1970 1980 жылдардағы әлеуметтік саладағы өзгерістерді сипаттау үшін қолдану

Германдық «әлеуметтік-нарықтық шаруашылық» ерекшеліктері қандай?

9.3.1.3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау;
9.1.2.2 әлемнің жетекші және дамушы мемлекеттеріндегі халықтың өмір сүру деңгейіне әсер ететін факторларды анықтау;
9.3.1.1 «әл-ауқатты мемлекеттер» ұғымын 1970 1980 жылдардағы әлеуметтік саладағы өзгерістерді сипаттау үшін қолдану

ХХ ғасырдың екінші жартысындағы Азия елдерінің даму ерекшеліктері

1949 жылғы коммунистік партия жеңісі нәтижесінде Қытай қалай өзгерді?

9.4.1.4 себеп-салдарлық байланыстарды талдау арқылы социалистік шаруашылық жүйесінің дамуындағы қарама-қайшылықтарды анықтау;
9.3.1.3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау;
9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау

«Азиялық серпіліс» неліктен мүмкін болды?

9.4.2.1 экономикалық жүйелердің тиімділігін интерпретациялау және негіздеу;
9.4.1.5 Оңтүстік - Шығыс Азия мемлекеттерінің қарқынды экономикалық дамуына ықпал ететін негізгі факторларды талдау;
9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін анықтау

Тәуелсіз Үндістанның қандай мәселелері отарлық өткенімен байланысты?



9.2.1.2 қазіргі қоғамдық-саяси мәселелерді түсіну және интерпретациялау үшін дін туралы білімдерін пайдалану;
9.3.1.3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау;
9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау

ХХ ғасырдың екінші жартысындағы кемализм эволюциясы қалай айқындалды?



9.3.1.3 мемлекеттердің тарихи даму заңдылықтарын анықтау;
9.2.1.3 тарихи процестің сабақтастығын орнату арқылы адамзаттың өркениетті даму жолдарын қалыптастырудағы әлемдік діндердің рөлін анықтау;
9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау

4- тоқсан

Қазіргі әлемнің жаһандануы



Жаһанданудың негізгі ерекшеліктері қандай?

9.1.2.3 қоғамның тарихи даму бағытын үлгілей отыра, жаһандану процесіне байланысты қазіргі әлемдегі әлеуметтік өзгерістерді (еңбек миграциясы, әлеуметтік интеграция) бақылау;
9.1.2.4 қоғамдық сананы қалыптастыруда бұқаралық ақпарат құралдарының рөлін анықтау

Жаһандану саясат пен әлемдік экономиканың дамуына қаншалықты ықпал етеді?

9.1.2.3 қоғамның тарихи даму бағытын үлгілей (модельдеу) отыра, жаһандану процесіне байланысты қазіргі әлемдегі әлеуметтік өзгерістерді бақылау (еңбек миграциясы, әлеуметтік интеграция);
9.4.1.3 жаһандану жағдайындағы экономикалық интеграцияның маңызын бағалау;
9.4.2.2 постиндустриалды қоғамның басты экономикалық ресурсы ретінде ақпараттың рөлін анықтау

Адамзат үшін лаңкестік несімен қауіпті?

9.3.2.7 қазіргі кездегі халықаралық лаңкестік және экстремизм проблемасын талдау;
9.2.1.1 қоғам өміріндегі дәстүрлі және деструктивті діни ұйымдардың іс-әрекетіне баға беру;
9.2.1.2 қазіргі қоғамдық-саяси мәселелерді түсіну және интерпретациялау үшін дін туралы білімдерін пайдалану

Жаһандану жағдайында ұлттық бірегейлікті қалай сақтауға болады?

9.2.3.3 жаһандану жағдайында ұлттық мәдени құндылықтарды сақтаудың маңыздылығын дәлелдеу;
9.2.2.2 ХХ ғасырдың екінші жартысы - ХХI ғасырдың басындағы бұқаралық мәдениеттің қоғамның рухани дамуына ықпалын бағалау

ХХ ғасырдың екінші жартысындағы- ХХI ғасырдың басындағы ғылым, білім, технология

АҚШ тағы Ғылыми техникалық революцияның қазіргі әлемдегі елдердің дамуына әсері қандай?

9.2.4.1 ғылыми-техникалық революцияның әлеуметтік және экологиялық салдарын бағалау және интерпретациялау;
9.2.4.3 ғылыми жаңалықтардың (генетика, микробиология, ақпараттық технологиялар, нано технологиялар, ядролық физика) қоғам дамуына ықпалын талдау;
9.2.4.2 адамзат өркениетінің дамуын үлгілеу арқылы жаһандық мәселелерді шешуде ғылым мен білімнің маңызы туралы қорытынды жасау

Әлемдік ғылымның дамуында Байқоңыр ғарыш айлағының маңызы қандай?

9.2.4.1 ғылыми-техникалық революцияның әлеуметтік және экологиялық салдарын бағалау және интерпретациялау;
9.2.4.2 адамзат өркениетінің дамуын үлгілеу арқылы жаһандық мәселелерді шешуде ғылым мен білімнің маңызы туралы қорытынды жасау

Қазіргі әлемдегі білімнің маңызы неде?

9.2.4.2 адамзат өркениетінің дамуын үлгілеу арқылы жаһандық мәселелерді шешуде ғылым мен білімнің маңызы туралы қорытынды жасау

ХХ ғасырдың екінші жартысындағы- ХХI ғасырдың басындағы мәдениет



ХХ ғасырдағы мәдениет қайраткерлері адамзаттың рухани дамуына қандай ықпал жасады?

9.2.2.1 танымал өнер қайраткерлерінің қоғамның дамуына ықпалын талдау және олардың қызметіне дүниежүзілік тарих контекстінде өзіндік баға беру;
9.2.2.3 ақпараттық қоғам жағдайындағы көркем шығармашылықтың жаңа түрлерінің қалыптасуын талдау;
9.2.3.1 түрлі философиялық көзқарастардың қазіргі қоғамдық өмірге ықпалын бағалау;
9.3.1.4 тұлғаның тарихтағы рөлін бағалау

Қоғамның рухани дамуына бұқаралық мәдениеттің әсері қандай?

9.2.2.2 ХХ ғасырдың екінші жартысы - ХХI ғасырдың басындағы бұқаралық мәдениеттің қоғамның рухани дамуына ықпалын бағалау;
9.1.2.4 қоғамдық сананы қалыптастыруда бұқаралық ақпарат құралдарының рөлін анықтау


2-қосымша
Түсіндірме жазба

Орта білім беру мазмұнын жаңарту аясында «Қазақстан тарихы» және «Дүниежүзі тарихы» оқу пәндері мазмұнының жаңа құрылымы (сыныптар бойынша тарихи кезеңдерді бөлу) ұсынылуда:



  1. - сынып – ежелгі заман (шамамен 2 миллион жыл бұрын - V ғасыр);

  2. - сынып – ортағасырлар кезеңі (V - XVII ғасырлар);

  3. - сынып – жаңа заман кезеңі (XVIII -XIX ғасырлар);

  4. - сынып – қазіргі заман (XX ғасырдың бірінші жартысы);

9 - сынып – қазіргі заман (XX ғасырдың екінші жартысы – бүгінгі күнге дейін).
«Қазақстан тарихы» оқу пәні бойынша жаңа оқу бағдарламасына сәйкес 5-сыныпта «Қазақстан тарихынан әңгімелер» оқытылмайды. Бұл бастауыш мектептегі «Дүниетану» пәнінің жаңартылған оқу бағдарламасындағы білім алушылардың жас ерекшеліктерін ескере отырып, Қазақстан тарихының ежелгі дәуірден бүгінгі күнге дейінгі маңызды тарихи оқиғаларын зерделеуге ерекше назар аударылғанымен байланысты. Сондықтан да 5-сыныптың жаңа оқу бағдарламасында отандық тарихтың барлық курсы емес, тек қана Қазақстанның ежелгі заман тарихы (дүниежүзі тарихымен қатар) оқытылады. Оған қоса білім беру мазмұнының жаңа құрылымы қазіргі заман тарихын 8 және 9-сыныптарда (8-сынып – XX ғасырдың бірінші жартысы, 9-сынып – XX ғасырдың екінші жартысы - бүгінгі күнге дейін) бөліп оқытуды ұсынады. Қысқа хронологиялық шеңберлерге қарамастан осы кезеңдегі отандық және дүниежүзі тарихы бүгінгі күнгі әлем бейнесінің қалыптасуына елеулі түрде әсер еткен/әсер ететін оқиғаларға толы екендігімен негізделеді. Сондықтан да сол уақытта орын алған оқиғалар, құбылыстар, процестерді зерттеуге көбірек уақыттың берілуі білім алушылардың бойында Қазақстанның және жалпы әлемнің қазіргі заман проблемаларының мәні туралы түсінік қалыптастыруға мүмкіндік береді.
Жаңартылған білім мамұнына көшу кестесіне сәйкес тарих пәндері бойынша жаңа оқу бағдарламаларын енгізу барысында қолданыстағы және жаңартылған бағдарламаларының мазмұнында хронологиялық кезеңдердің сәйкессіздігі орын алады.



Қолданыстағы оқу бағдарламалары

Жаңа оқу бағдарламалары

5-сынып – Қазақстан тарихынан әңгімелері

5-сынып – ежелгі заман тарихы

6-сынып – ежелгі заман тарихы

6-сынып - ортағасырлар тарихы

7-сынып – ортағасырлар тарихы

7-сынып – жаңа заман тарихы

8-сынып – жаңа заман тарихы

8-сынып – қазіргі заман тарихы (ХХ ғасырдың бірінші жартысы)

9-сынып – қазіргі заман тарихы

9-сынып – қазіргі заман тарихы
(ХХ ғасырдың екінші жартысы – бүгінгі күнге дейін )

Алдағы уақытта жаңартылған білім беру мазмұнын кезең-кезеңмен енгізуде мазмұнның сабақтастығын сақтау мақсатында:


7-сыныпта 6-сыныптың (орта ғасырлар) жаңа бағдарламасы енгізіледі, бұл тарихи кезеңдерді оқытуда сабақтастықты сақтап қалуға мүмкіндік береді;
8-сыныпта 7- сыныптың (жаңа кезең) жаңа бағдарламасы енгізіледі, бұл да тарихи оқиғаларды оқытуда сабақтастықты сақтауға мүмкіндік береді;
9-сыныпта 8-9- сыныптардың (қазіргі заман тарихы) мазмұнын қамтитын өтпелі бағдарлама енгізіледі.
Барлық жалпы білім беретін мектептерде 9-сыныптың өтпелі бағдарламасы екі оқу жылында қолданылатын болады.







Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет