41
Терморезисторлардың температураға қарсы кедергінің сипаттамасында
айтарлықтай шашырауы болады. Сондықтан қажетті
градуировкаларды алу
үшін аспаптың шкалалары R8 жəне R9 кедергілерімен қосымша жəне
қиыстыратын Резисторларды қолдануға тура келеді. Осы резисторлардың
көмегімен бастапқы өлшенетін температурада көпірді теңестіруді жүзеге
асырады (шкаланың нөлдік нүктесін градуциялайды).
39-сурет.Терморезисторлы датчигі бар электрлік термометрдің
принципиалдық схемасы
Термометр жиынтығына термоэлектрлік датчик (термопара) жəне
көрсеткішпен қызмет ететін милливольтметр кіреді.
40-сурет. Электрлік
термоэлектрлік датчигі бар термометр
Термоэлектрлік датчик металдардан немесе
қорытпалардан жасалған
екі дəнекерленген сымдардан немесе пластиналардан жасалған. Мұндай екі
жолсерік A жəне B (40-сурет) қандай да бір нүктеде жалғанады жəне
тұйықталған электр тізбегіне қосылады, олардың тізбектегі қосылу орнының
температурасы өзгерген кезде термо-э.д.с. деп
аталатын электр қозғаушы
күш пайда болады. Спай 1 екі əр түрлі металдың термобулары ыстық спай, ал
2 жəне 3 ұштары еркін немесе суық деп аталады.
42
Электродтар ретінде қолданылатын материалдардың табиғатына жəне
А жəне В өткізгіштерінің 2 жəне 3 ұштарының қыздырылған 1 жəне t
2
температурасының айырмасына байланысты. Егер бос ұштардың
температурасы тұрақты жəне бірдей болса, онда термо э.д.с. ыстық ұйықтау
температурасына пропорционалды болады.
Термопарлар салыстырмалы
түрде шағын термо-э.д.с
дамытады, сондықтан оны өлшеу үшін
пайдаланылатын милливольтметрлердің нақты
температуралық өтемақысы
болуы тиіс. Мұндай аспаптың шкаласы °С градуирленген.
Достарыңызбен бөлісу: