Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі ұлттық тестілеу орталығЫ
жүктеу/скачать 0,95 Mb. Pdf көрінісі
|
Қазақ тілі және әдебиеті Әдістемелік құрал
- Бұл бет үшін навигация:
- Емтиханда жазылатын эссе түрі Академиялық эссе
- Академиялық эссе
|
Эссе Шығарма А ны қта м асы Эссе дегеніміз (фр. тіл. Essai –тәжірбие, лат.т. exagium – құрау) – философиялық, әдеби, тарихи,
публицистикалық, әлеуметтану, саяси және тағы басқа саладағы ғылыми емес, автордың жеке кӛзқарасын білдіретін прозалық мәтін. Эссе жазылу мақсатына қарай оған қойылатын талаптар да әртүрлі болады. Эссе жазушы мақсатқа сәйкес эссе түрінің талаптарын сақтап отырып
жазады. Шығарма – оқушының туған халқының әдебиетінен алған білімін ӛз
ойымен, дүниетанымдық кӛзқарасымен еркін ұштастыра отырып баяндайтын шығармашылық тӛл еңбегі. Шығарма – берілген белгілі бір тақырып бойынша жазылатын, міндетті құрылымнан тұратын, пәндік
білімге бағытталған шығармашылық жұмыс. Эссенің қатаң түрде жоспарға негізделуі міндетті емес. Шығармада жоспарды жазу міндетті. Эссе жеке кӛзқарас, сараптама, дәлелдемелерге негізделеді. Шығарма
кӛбінесе кӛркем
мәтінді талдауға негізделеді. Эссенің
мақсаты – эссе жазушының ӛзіндік кӛзқарасын, сыни ойын жетілдіру, ұстанымын дәлелді бекіту үшін жан-жақты білім алып, ақпараттық қарулану, тақырыпты ашуда метатанымдық білігін
тиімді қолдану, шығармашылық қабілетін шыңдау, ой жүйелілігін реттеу, жазу
түрлеріне қарай
жазу тәсілдерін таңдай біліп, эссе түріне қарай жазу стилін сақтау, ой
жүйесінің бірізділігін сақтаудағы сӛз оралымдарын тиімді қолдану, шығармашылық жазбаларда сӛздік
қорының байлығын дамыту, талдау
жұмыстарында қажетті термин сӛздерді тиімді қолдану. Шығарманың мақсаты
– жазылым тілін, логикалық ойлауды дамыту. Шығармашылық қиялды, нақты нәрсені еркін, қызықты түрде беру, әдебиетті іштей түсіне отырып, оның мәні мен тиісті орнын ӛз танымымен кӛркемдеп бере алу.
4
Жазбаша емтихан жұмысы – эссе. Уақыты: 3 сағат (180 минут). Оқушылар берілген тақырыптардың ішінен біреуін таңдайды. Жазылған эссе жұмысы жалпы 20 балмен бағаланады. Оқушылар ӛздері таңдаған тақырып бойынша эссе кӛлемі 200 – 250 сӛз болса, қазақ әдебиетінен тереңдетілген сыныптарда 250 – 300 сӛзден тұратын эссе жазады. Оқушылар шимай парақты қолдана алады. Шимай парақты
оқушы жұмыспен бірге тапсырады, бірақ тексерілмейді. Емтихан уақытында әдебиет хрестоматиясы, тақырыпқа қатысты кӛркем әдебиеттер, мақал-мәтел, қанатты сӛздер кітаптары аудиторияға қойылады.
Қорытынды аттестаттау емтихан болғандықтан, жазба жұмысы Академиялық эссе түрі бойынша жазылады. Академиялық эссе ұзақ және қысқа мерзімді қамтиды. Зерттеу жұмыстарына ұзақ мерзімді академиялық эссе тән. Ұзақ мерзімді академиялық эссеге кеңейтілген эссе түрі жатады. Оқушы қызығушылығымен таңдап алған тақырыбына зерттеу жүргізеді. Зерттеу 1- 1,5 жыл мӛлшерін қамтуы мүмкін. жүктеу/скачать 0,95 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|