158
ӘДЕБИЕТТЕР:
Аметова Л. Қазіргі білім беру жүйесінде рухани-адамгершілік
тәрбиені жүзеге асыру – қоғам қажеттілігі / Л. Аметова //Өзін-өзі
тану=Самопознание. - 2015. - № 1. - 5-7 б.
Әділова
А. Рухани-адамгершілік
құндылықтар
оқушыларды
тәрбиелеудің өзегі ретінде / А. Әділова //Воспитание школьника=Оқушы
тәрбиесі. - 2013. - № 8. - 5-7 б.
Балқыбекова Э.Е. Оқушылардың рухани-адамгершілік мәдениетін
қалыптастырудағы педагог ролі / Э. Е. Балқыбекова // Білім әлемінде=В мире
образования=In the world of EDUCATION. - 2013. - № 4. - 5-7 б.
Бейсенбаев Б. «Тазалық иманның жартысы»: [ислам дініндегі табиғатты
аялау, қорғау туралы айтылған хадистер жайлы] /Б. Бейсенбаев //Астана
ақшамы. - 2012. - №44. - 21 сәуір.
Бекеева
А. Оқушылардың адамгершілік идеалын қалыптастыру
/ А. Бекеева // Воспитание школьника=Оқушы тәрбиесі. - 2014. - № 8. - 5-8 б.
Далеуова А.А. Оқушы бойында рухани-адамгершілік қасиеттерді
дамытуда кіріктірілген сабақтың маңызы: [«Адам генетикасы» тақырыбында
өткен сабақ] / А. А. Далеуова //Мұғалім шеберханасы=Мастерская учителя. -
2013. - № 2. - 16-18 б.
Жаңабаева Г.Ж. Оқушыларды рухани адамгершілікке тәрбиелеу
/ Г. Ж. Жаңабаева // Мерейлі ұстаз. - 2014. - 31 қазан-1 қараша.
Жапарова Б. Қоғам мен табиғат үйлесімділігі: [автор экологиялық
тәрбиені- адамгершілік тәрбиенің құрамдас бөлігі деп қарастырады]
/ Б. Жапарова //Білім берудегі менеджмент=Менеджмент в образовании. -
2014. - № 3. - 130-133 б.
Зоңқаев Қ. Білімді мыңды жығар: [Ислам дініндегі білім мен ғылым
жайындағы хадистер туралы] /Қ.Зоңқаев //Астана ақшамы. - 2012. - №41. - 14
сәуір.
Ислам - адамзаттың асыл тәжі: [Қазақстан мұсылмандары діни
басқармасының төрағасы, Бас муфти, шейх Әбсаттар қажы Дербісәлімен
(әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының IV съезі қарсаңында)
сұхбат] /сұхбаттасқан С.Абдрахманов //Егемен Қазақстан. - 2012. -№169-171.
- 20 сәуір.
Кенжебаева К.М. Күнделікті өмірдегі адамның жеке бас мәдениеті:
[адамның жеке басының рухани деңгейін көтеруге арналған тәрбие шарасы]
/К.М.Кенжебаева // Тәрбие сағаты. – 2014. - № 2. – 5-6 б.
Кеңшілік Т. «Білім алу - әрбір мұсылман ер-әйелге парыз»: [діни
тәрбие] /Т.Кеңшілік //Астана ақшамы. - 2012. - №63. - 9 маусым.
Кулатаева К.А. Рухы биік халықтың қадамы да берік: [патриоттық
тәрбие] /К.А.Кулатаева, К. К. Берлибаев //Педагогика мәселелері = Вопросы
педагогики. - 2012. - №4. - 19-24 б.
Купеева Ж.Б. Жаста берген тәрбие жас шыбықты игендей: [бала
тәрбиесіндегі ата-ананың орны] /Ж.Б.Купеева //Тәрбие сағаты. – 2014. - № 2.
– 29-31 б.
159
Қазір дінаралық сұхбат пен толеранттылықтың маңыздылығы
арта түсті: [философия және саясаттану институты Дінтану бөлімінің
меңгерушісі, философия ғылымдарының докторы Б.Сатершиновпен қазіргі
кездегі жаппай дінге бет бұру үрдісі, діннің өзектілігі туралы сұхбат]
/сұхбаттасқан Б.Бейсенұлы //Айқын. - 2012. - №64. - 10 сәуір.
Қасыбаева А.Т. Адамгершілік – рухани тәрбиенің қайнар көзі
/ А.Т.Қасыбаева //Тәрбие сағаты. – 2014. - № 2. – 20-21 б.
Құттыжолова А. Рухани-адамгершілік құндылықты қалыптастыру
негіздері /А.Құттыжолова //Қазақстан мектебі. - 2009. - №10. - 74-77 б.
Малдыбекова
Г. Оқушылардың
азаматтық
құндылықтарын
қалыптастыру
мүмкіндіктері
/
Г.
Малдыбекова
//Воспитание
школьника=Оқушы тәрбиесі. - 2014. - № 11. - 2-4 б.
Махамбетова Р.Ж. Балалар ұжымында толеранттылық қарым-қатынас
тәрбиесі:[адамгершілікке, имандылыққа тәрбиелеу] /Р.Ж.Махамбетова
//Открытая школа . - 2012. - №1. - 25-26 б.
Мусабекова Б. Өмір, қымбатсың маған! (5 сыныпқа арналған «Өзін-өзі
тану» сабағының жоспары) / Б. Мусабекова //Самопознание. - 2014. - № 7. -
35-38 б.
Мұқан Н. Дінге қызығушылық қанат жайып келеді: [Әл-Фараби
атындағы Қазақ ұлттық университетінде «Қазіргі әлемдегі ислам: даму
барысы мен болашағы» атты симпозиум болып өтті] /Н.Мұқан //Алматы
ақшамы. - 2012. - №47. - 21 сәуір.
Нурашева
И. Рухани
адамгершілік
тәрбиенің
маңыздылығы
/ И. Нурашева // Бастауыш мектепте оқыту=Обучение в начальной школе. -
2013. - № 3. - 2-3 б.
Омар Б.С. Балаларға рухани-адамгершілік және эстетикалық тәрбие
беру / Б. С. Омар, Л. П. Юрченко // Музыкалық жетекшінің анықтамалығы=
Справочник музыкального руководителя. - 2013. - № 5. - 2013. - 16-20 б.
Омаров А. Абай ілімінің бүгінгі қоғамдағы маңызы:[Абайдың «Ғақлиат-
тасдиқат» (қазіргіше 38-қарасөз) атты трактаты туралы] /А.Омаров //Ақиқат.
- 2012. - №3. - 21-24 б.
Рахметова С. Адамгершілік - рухани тәрбиенің маңыздылығы
/С. Рахметова // Өзін-өзі тану = Самопознание. - 2012. - №2. - 13-16 б.
Смаилова Г. Әдептілік - адамгершілік бастауы(3 сыныпқа арналған
«Өзін-өзі тану» сабағының жоспары) / Г. Смаилова //Самопознание. - 2014. -
№ 8. - 27-30 б.
Утовлинова А.Б. Бастауыш мектепте рухани адамгершілікке тәрбиелеу
/ А. Б. Утовлинова // Сынып жетекшісінің анықтамалығы=Справочник
классного руководителя. - 2015. - № 1. - 11-15 б.
Файзулина Б.Б. Қазақ әдебиеті сабағында оқушыларға рухани-
адамгершілік тәрбие беру / Б. Б. Файзулина //12 жылдық білім беру=12-
летнее образование. - 2013. - № 1. - 67-69 б.
160
23 қазан – Халықаралық мектеп
кітапханалары күні
Халықаралық мектеп кітапханаларының күні (International School
Library Day) қазан айының төртінші дүйсенбісінде аталып жүр. Мектеп
кітапханаларының халықаралық күні 1999 жылдан бастап ЮНЕСКО-ның
бастамасымен атап өтіледі. Мерекені алғаш рет Мектеп кітапханалары
халықаралық қауымдастығының президенті Бланш Вуллз жария етті.
2005 ж ылы мерекенің ресми мәртебесін аталмыш ұйымның жаңа
Президенті Питер Дженко қуаттады.
2008 жылы іс-шара жаңа деңгейге шықты - қаңтар айында жоба
үйлестірушісі Рик Малхолланд Мектеп кітапханаларының халықаралық күні
- халықаралық айлыққа айналатындығын жария етті. Осы жылдың қазан
айында «Сіздің мектеп кітапханаңыздағы - сауаттылық және білім алу»
ұранымен
Мектеп
кітапханаларының
алғашқы
айлығы
өтті.
Акция қатысушылары мектеп кітапханаларына арналған іс-шараларды
өткізу үшін кез келген күнді таңдай алады. Кейбіреулер бір күнмен не
аптамен шектелмей, бір ай бойы кітап жинау сынды ұзақ мерзімді іс-шаралар
жариялап отырады.
ӘДЕБИЕТТЕР:
Абуева Н.С. Кітапханаға саяхат: [бастауыш сынып оқушыларына
мектеп кітапханасы туралы түсінік беру] /Н.С.Абуева //Мектептегі
кітапхана-Библиотека в школе. – 2014. - № 1. – 2-3 б.
Александрова
Р.Н. Мектеп
кітапханасының
қызметтері
/ Р. Н. Александрова //Сынып жетекшісінің анықтамалығы=Справочник
классного руководителя. - 2013. - № 10. - 19-22 б.
Ахметқалиева З. Мектеп кітапханасында ұстаздарға ұсынылатын жаңа
инновациялық технологиялардың түрлері мен жинағы / З. Ахметқалиева
// Педагогика мәселелері=Вопросы педагогики. - 2013- № 1. - 86-90 б.
Ахметова Ж.Е. Мектеп оқушыларының оқырмандық мәдениетін
қалыптастыру:
[Мектеп
кітапханалары
шәкірттерге
сапалы
білім
беруде,оқушылардың оқырмандық мәдениетін қалыптастыруда] /Ж.
Е. Ахметов // 12 жылдық білім беру=12-летнее образование. - 2013. - № 2. -
47-49 б.
Аюпова Л.А. Балаларымызды қайткенде кітап оқуға баулимыз
/Л.А.Аюпова //Мерейлі ұстаз. – 2014. – 28 ақпан -1 наурыз
Бадакова И.М. Мектеп кітапханашыларының шығармашылық іс-
тәжірибелерін арттырудағы біліктілік мәселелері / И. М. Бадакова //Білім
кілті=Ключ знаний. - 2013. - № 8. - 3-4 б.
Бадакова И.М. Мектеп кітапханашысына қойылатын біліктілік
талаптары
/
И.
М.
Бадакова,
А.
А.
Нұрланбаева
// Білім беру мекемесі басшыларының анықтамалығы=Справочник
руководителя образовательного учреждения. - 2014. - № 8. - 43-45 б.
Бадақова И. Шығармашылық біліктілікті көтеру -міндет: [мектеп
кітапханашыларsyдың біліктілігін көтеру] / И. Бадақова // Қазақстан мектебі.
- 2013. - № 8. - 61-62 б.
161
Грицинина И.В. Мектеп кітапханашыларының біліктілігін арттыру
/
И.
В.
Грицинина
//Білім
беру
мекемесі
басшыларының
анықтамалығы=Справочник руководителя образовательного учреждения. -
2014. - № 4. - 67-38 б.
Есенов Н. Қазақ балалары қандай кітап оқиды?: [балалардың кітап
оқуына деген құлшынысын оятып отыруға ата-аналар, ұстаздар, тәрбиешілер
және мектеп кітапханашылары жағдай жасап отыруы керек] / Н.Есенов
//Түркістан. – 2014. – 30 қаңтар
Жакипова К.С. Кітапханашы мен мектеп оқушысының бірлесе жұмыс
істеуі /К.С.Жакипова //Педагогика мәселелері=Вопросы педагогики. 2013. -
№ 4. – 66-67 б.
Жакитова С. Кітапханалық дәстүр мен жаңа үрдіс арасындағы
байланыс: [мектеп кітапханасының білім тәрбие берудегі ерекше алтын орны
жайлы] / С. Жакитова// Тәрбие құралы . - 2014. - № 4. - 47-48 б.
Жамалханова Л. «Кітап қалай пайда болған?»: [кітаптың қалай
дайындалатыны туралы, кітапқа деген қызығушылықты арттыру, кітапты
күтіп ұстауға үйрету мақсатындамектеп кітапханасында өткізілетін тәрбие
сағаты] /Л.Жамалханова //Тәрбие сағаты. – 2014. - № 2. – 62-63 б.
Жұртбаева М.Р. Оқырмандарды патриотизмге тәрбиелеудегі мектеп
кітапханасының ролі / М.Р.Жұртбаева // Мектептегі кітапхана = Библиотека в
школе. – 2013. - № 1. – 11-13 б.
Кебекбаева Б. Оқушыларға патриоттық тәрбие берудегі мектеп
кітапханасының орны / Б. Кебекбаева // Мерейлі ұстаз. - 2013. - 31 тамыз-1
қыркүйек.
Кебекбаева Б. Шығармашылық мүмкіндік және оны арттырудағы
кітапхананың рөлі / Б. Кебекбаева // Қазақстан мектебі.- 2013. - № 6.- 43-45 б.
Куставлетова
М.Р. Оқу-тәрбие
жұмысын
ұйымдастырудағы
кітапхананың негізгі бағыттары / М. Р. Куставлетова //Мектептегі кітапхана
= Библиотека в школе. - 2012. - №6. - 9 б.
Күнтуған К. Кітап – рухани қазына: [кітап және кітапхана туралы
мектеп кітапханасында өткізілетін тәрбие сағаты] / К.Күнтуған //Мектептегі
сыныптан тыс жұмыстар. – 2014. - № 1. – 39-43 б.
Қуанышева А. Жылдың ең үздік оқырманы: [мектеп кітапханасында
өткізілетін сайыс сабақтың сценарийі] /А.Қуанышева // Мектептегі кітапхана-
Школьная библиотека. – 2014. - № 1. – 33-35 б.
Орманова С.С. Артық ғылым кітапта: [мектеп кітапханасындағы
кітапханалық сабақтарды өткізу] /С.С.Орманова //Мектептегі кітапхана-
Школьная библиотека. – 2013. - № 5,6. – 18-19 б.
Сексенбаева Р.Б. Мектеп кітапханасының негізгі мақсаты мен
міндеттері: «№ 40 жалпы орта білім беретін мектеп» КММ кітапханасының
жұмысы. Семей қ. / Р. Б. Сексенбаева // Ұстаз мерейі. - 2014. - 31 тамыз - 1
қыркүйек.
Скакова С.Б. «Ең үздік оқырман-2013» байқауы: байқаудың сценарийі]
/С.Б.Скакова //Мектептегі кітапхана-Школьная библиотека. – 2014. - № 1. –
27-29 б.
162
Смағұлова К. Мектеп кітапханасы: [қазақ тілі пәнінде кітапхана туралы
өткізген сабағы жайлы] / К. Смағұлова //Қазақ тілі мен әдебиеті орта
мектепте. - 2014. - № 3. - 51-б.
Темірғалиева
А.Ж. Жас ұрпаққа патриоттық тәрбие берудегі
кітапхананың ролі: [мектеп кітапханасында атқарылатын жұмыстар туралы]/
А.Ж.Темірғалиева //Мектептегі кітапхана-Школьная библиотека. – 2013. -
№ 5,6. – 7-8 б.
Тойшыбекова Б.Б. Кітаппен бірге өсеміз: [мектеп кітапханасында
өткізілетін бастауыш сынып оқушыларына арналған «Кітаппен бірге өсеміз»
атты ең үздік кітап белгісі байқауының сценарийі] / Б.Б.Тойшыбекова
// Мектептегі мерекелер. – 2013. - № 5. – 27-29 б.
Тілеуұлы Ж. Ең бай мектеп: [белгілі қаламгер Мырзагелді Кемел
өзінің жеке кітапханасындағы 3000 кітапты өзі білім алған Мақтаарал
ауданының Қызылқұм елді мекеніндегі «Сарыарқа» орта мектебіне сыйға
тартты] / Ж. Тілеуұлы // Егемен Қазақстан. - 2014. - 10 сәуір.
Уразалина
Г.Д. Мектеп
кітапханасы
-
ақпараттық
орта
/Г. Д. Уразалина //Сынып жетекшісінің анықтамалығы=Справочник
классного руководителя. - 2014. - № 5. - 31-37 б.
Қараша
2 жұлдыз
Қазақ халқының аса көрнектi қоғам қайраткерi, ғұлама
ағартушы, жаңашыл педагог, этнограф, публицист-жазушы
Ыбырай Алтынсариннiң туғанына 175 жыл (2.11.1841-
30.07.1889).
Алтынсарин Ыбырай 1841 жылы 2 қарашада Торғай даласында (қазiргi
Қостанай облысы, Затобол ауданында) дүниеге келдi.
Ы.Алтынсарин 1857 жылы Орынбордағы қазақ балалары үшін ашылған
жетi жылдық орыс-қазақ мектебiн бiтiргеннен кейiн алғашқыда туған
ауылында писарь, ал одан кейiн Орынбор облыстық басқармасында тiлмаш,
Торғай уезiнде орыс-қазақ мектептерiнде мұғалiм болып iстедi. 1879 жылдан
өмiрiнiң соңғы күнiне дейiн Торғай губерниясында мектеп инспекторы
болды.
Ы.Алтынсарин өз заманының педагогикалық озық ой-пiкiрiн қазақ
даласында тұңғыш рет белсендi насихаттаушы. Қазақ жастарын көптеп
оқыту арқылы қазақ қоғамына орыс халқының озық мәдениетiнiң келе
бастауына негiз жасауды көздедi. Ол ашқан халықтық мектептер өз кезiнiң
шын мәнiндегi өнер-бiлiм мәдениет орталығы қызметiн атқарды.
Ы.Алтынсарин – алғаш қазақ тiлiнде кiтап жазып, оны көзi тiрiсiнде
жарыққа шығарған бiрiншi қазақ азаматы. Оның 1879 жылы баспа көрген
«Қазақ хрестоматиясы» - қазақ тiлiндегi тұңғыш әлiппе, тұңғыш оқулық.
Алайда ол тек өз шеңберiндегi ғана оқулық емес, бүкiл халық қажетiне
жараған оқулық болды. «Қазақтарға орыс тiлiн үйретудiң бастауыш құралы»
оқулығын жазып шығарады. Оған оқушыларға орыс жазушыларының
балаларға арналған шағын шығармаларымен қоса, өзi жазған қысқа
дидактикалық өлең, әңгiмелерiн енгiзедi.Онда балаларды адал, шыншыл,
163
еңбек сүйгiш, өнегелi, өнерлi болуға шақырады, ұрлық-зорлық, жатып iшер
жалқаулық сияқты жат мiнездерден аулақ болуды уағыздайды.
Қазақ қыздарына бiлiм беру iсiн тұңғыш көтерушi де, оларға арнап
мектеп-интернат ашқан да Ы.Алтынсарин болды. Оны халық «Ұстаздардың
ұстазы» деп атайды.
Қазақстандағы бiрқатар арнаулы орта оқу орындарына оның есiмi
берiлдi, Қазақ ССР Министерлер Советiнiң 1983 ж. қаулысы бойынша оқу-
ағарту саласындағы ерекше еңбегi үшiн Ы.Алтынсарин атындағы медаль
белгiленген, Қазақтың Бiлiм Академиясы Ы.Алтынсарин есiмiмен аталады.
ӘДЕБИЕТТЕР:
Алтынсарин Ы. Таңдамалы шығармалар /Ы.Алтынсарин. – Алматы:
Ғылым, 1994. – 288 б.
Алтынсариннiң таңдамалы педагогикалық мұралары: (Қазақ КСР
Халыққа бiлiм беру министрлiгi, Ы.Алтынсарин атындағы педагогикалық
ғылымдар ғылыми-зерттеу институты) /құраст. С.Қалиев т.б. – Алматы:
Рауан, 1991. – 197 б.
Алтынсарин
Ы. Бiр уыс мақта: Әңгiмелер мен мысалдар
/Ы.Алтынсарин. – Алматы: Жалын, 1990. – 37 б.
Алтынсарин
Ы. Мұсылманшылықтың тұтқасы. Шариат-улислам
/дайынд.: А.Сейдiмбеков. – Алматы: Қазақстан, ТПО Қаламгер,1991. – 80 б.
Алтынсарин Ы. Өнер-бiлiм бар жұрттар: Өлеңдер, әңгiмелер, очерктер,
хаттар мен естелiктер:
орта және жоғары класс оқушылары үшiн
/Ы.Алтынсарин /құраст., алғы сөзiн жазған С.Мақпыров. – Алматы: Жалын,
1991. – 238 б.
Алтынсарин Ы. Өрмекшi, құмырсқа, қарлығаш; Қанағат; Әке мен бала:
әңгiмелер /Ы.Алтынсарин // Ақ желкен. – 1993. – № 2. – 22 б.
Алтынсарин Ы. Таза бұлақ: Әңгiме, ертегi /Ы.Алтынсарин. – Алматы:
Жалын, 1985. – 20 б.
Алтынсарин Ы. Таза бұлақ: Өлеңдер, әңгiмелер, хаттар, очерктер
/Ы.Алтынсарин. – Алматы: Жазушы, 1988. – 230 б.
Алтынсарин Ы. Сөз басы; Кел балалар оқылық; Өнер бiлiм бар жұрттар;
Жаз; Өзен: (Өлеңдер). Қыпшақ Сейiтқұл; Бай баласы мен жарлы баласы:
(Әңгiмелер) /Ы.Алтынсарин // XVIII-XIX ғасырлардағы қазақ ақындарының
шығармалары. – Алматы, 1962. – 217-226 б.
Алтынсарин Ы. Иман турасында /Ы.Алтынсарин //Алдаспан.- 1998. -
№ 1. - 26-27 б.
Алтынсарин Ы.Қазақ қасiретi:
Ы.Алтынсариннiң «Қазақ қасiретi» атты
қолжазбасы
/Ы.Алтынсарин // Қазақ әдебиетi. – 1999. – 29 қазан.
Алтынсарин Ы. «Мал дәулеттiң байлығы…» (Өлең) /Ы.Алтынсарин
// Қаржы-қаражат. – 1995. – № 9. – 3 б.
Ол туралы:
«Ы.Алтынсариннiң тәлiм-тәрбиелiк мұрасы және қазiргi мектеп
мәселелерi» атты республикалық ғылыми-практикалық конференцияның
баяндамалары мен хабарламаларының тезистерi (Ы.Алтынсариннiң
164
туғанына 150 жыл толуына) //Қазақ ССР Халыққа бiлiм беру министрлiгi.
Қазақ ССР Халыққа бiлiм беру және ғылым қызметкерлерiнiң кәсiподағы
Орталық Комитетi, Ы.Алтынсарин атындағы педагогика ғылымдарының
ғылыми-зерттеу
институты,
Қазақ
КСР
педагогика
қоғамының
республикалық кеңесi, Қостанай обл., Халыққа бiлiм беру басқармасы. –
Алматы: Рауан, 1991. – 143 б.
Ыбырай Алтынсарин тағылымы: Әдеби-сын мақалалар мен зерттеулер
/ құраст.: М.Жармұхамедов. – Алматы: Жазушы, 1991.–384 б.
Дербiсалин Ә. Ыбырай Алтынсарин /Ә.Дербісалин //Сөз зергерлерi. –
Алматы, 1966. – 234-349 б.
Дербiсалин Ә. Ыбырай Алтынсарин:
өмiрi мен қызметi туралы
/Ә.Дербісалин. – Алматы: Қазақстан, 1966. – 227 б.
Қалиев С. Ы.Алтынсариннiң педагогикалық көзқарастары /С.Қалиев
//Қазақ халқының тәлiм-тәрбие тарихынан. – Алматы, 1992. – 161-174 б.
Ұлы ұстаздан ұлағат: ағартушы педагог Ы.Алтынсариннiң туғанына
160 жыл толуына арналған Республикалық ғылыми-әдiснамалық семинар-
кеңестiң материалдары. 4 қазан 2001 ж. /құраст. С.Қалиев. – Алматы, 2001. –
57 б.
Ыбырай Алтынсариннiң қазақтың ұлттық жазба әдеби тiлiнiң
дамуындағы орны мен ролi //Сыздықова Р. Қазақ әдеби тiлiнiң тарихы (ХХ-
ХIХ ғасырлар). – Алматы, 1993. – 271-276 б.
Ыбырай Алтынсарин – жаңалық жаршысы //Сүйiншәлиев Х. Қазақ
әдебиетiнiң қалыптасу кезеңдерi (Ерте дәуiрден ХIХ ғасырдың аяғына дейiн).
– Алматы, 1967. – 317-343 б.
* * *
Абдреимова К.А. Көне дәуір ғұламаларының еңбектеріндегі ізгілік
идеясының көрінісі / К. А. Абдреимова // Білім=Образование. - 2011. - № 3. -
58-62 б.
Абетаева Н. Ы.Алтынсарин «Қыпшақ Сейтқұл» /Н. Абетаева
// Мұғалім. - 2013. - № 3. - 21-23 б.
Абишева Н. Ыбырай Алтынсарин шығармалары /Н. Абишева
// Сыныптағы тәрбие. - 2013. - № 2. - 9-б.
Атығайқызы Ш. Дала қоңырауы : Ұлы ағартушы Ыбырай Алтынсарин
салдырған мектептің тәлімі мен тағылымы туралы ой («Егемен Қазақстан»
№ 358-359,2011):[Ы.Алтынсарин - туғанына 170 жыл] / Ш. Атығайқызы
// Таптым,таптым! -Эврика!. - 2011. - № 9-10. - 3-6 б.
Ахметова Г.А. Ы.Алтынсарин. Қарабатыр: [ойната отырып оқыту]
/ Г. А. Ахметова //Әдебиет Қазақстан мектебінде=Литература в
казахстанской школе. - 2013. - № 4. - 29-31 б.
Әбiлқасымов
Б. Абай мен Ыбырай арасындағы сабақтастық
/Б.Әбiлқасымов //Абай. – 1995. -№ 3. – 68–69 б.
Әбдірәсілова Б. Қазақтың тұңғыш ғартушысы:[қазақ педагогикасының
негізін салушы Ыбырай Алтынсарин жайлы] / Б. Әбдірәсілова // Қазақстан
мектебі. - 2014. - № 6. - 16-18 б.
165
Бәкір Ә. Ыбырай жолы. Алғашқы кәсіби ағартушы Ыбырай
Алтынсарин туралы / Ә. Бәкір // Түркістан . - 2012. - №17. - 26 сәуір.
Бидашова Ш.О. Ыбырай Алтынсарин еңбектеріндегі ағарту және
тәрбие мәселесі / Ш. О. Бидашова //Педагогика және өнер=Педагогика и
искусство. - 2013. - № 1. - 31-36 б.
Ғалиева Б.Ж. Дарынды балаларға қазақ тілін сапалы оқытуда
Ы. Алтынсариннің қазақ балаларына орыс тілін оқытуда пайдаланған
оңтайлы әдістерін басшылыққа алу / Б. Ж. Ғалиева //12 жылдық білім беру =
12-летнее образование. - 2011. -№4. - 12-17 б.
Дәулетова Н. Алтынсариннiң арманы едi (Ы.Алтынсариннiң кiтапхана
құру туралы арманы) / Н.Дәулетова //Жұлдыз. – 1993. –№ 12.– 199– 201 б.
Жанжігітова
С. Ыбырай Алтынсарин
-
ағартушы, педагог
/ С. Жанжігітова // Қазақ тарихы:ғылыми-әдістемелік журнал. - 2013.- № 3. -
41-б.
Жарықбаев Қ. Ы.Алтынсарин (1841-1889) психологиялық көзқарастары
(туылғанына
170
жыл
толуына
орай)
/
Қ.
Жарықбаев
// Мектептегі психология=Психология в школе. - 2011. - №10. - 3-7 б.
Жұмақұлова Н. Білімдіге жол ашық:[Қазақ мемлекеттік қыздар
педагогикалық университетінің ұйымдастыруымен еліміздің бес облысында
республикалық «Ы.Алтынсарин 2014» пәндік олимпиадасы өткізілді]
/ Н. Жұмақұлова // Президент және халық. - 2014. - 7 наурыз.
Жұмалиев Қ. Ыбырай Алтынсарин - тұңғыш қазақ педагогы
/ Қ. Жұмалиев // Аңыз адам. - 2013. - № 17- қыркүйек.
Жұмашева М. Ыбырай Алтынсарин: [Ы.Алтынсарин - туғанына 170
жыл] / М. Жұмашева// Таптым,таптым! -Эврика!. - 2011. - № 9-10. - 6-8 б.
Жүсіпова Г. Ыбырай Алтынсарин әңгімелерінің тәрбиелік мәні
/ Г. Жүсіпова //Қазақ тілі мен әдебиеті орыс мектебінде=Казахский язык и
литература в русской школе. - 2011. - №6. - 46-53 б.
Ижанов З. Алтынсарин - бiлiктi заңгер /З.Ижанов //Ақиқат. - 1996. –
№ 12. – 8-91 б.
Кенжегалиева С. Ы.Алтынсариннің таңдамалы мұраларын физика
сабағында қолдану / С. Кенжегалиева // Физика және астрономия. - 2013. -
№ 1-2. - 54-56 б.
Қаласова У.Ж. Даланың дара ұстазы: [Ыбырай Алтынсарин жайлы
өткізген
жарыс
сабағы
туралы]
/
У.
Ж.
Қаласова
// Мұғалім. kz Қазақ тілі және әдебиет. - 2013. - № 2. - 16-18 б.
Қасиева А. Әдептілік - тәрбиенің бастауы (Ыбырай Алтынсариннің
шығармалары негізінде өткізілген өнеге сағаты) 7 сынып / А. Қасиева
// Әдіскер мұғалім=Учитель-методист. - 2011. - № 4. - 11-12 б.
Қосанов Б. Ыбырай әдістемелік - математикалық ғылым тарихында
негізгі тұлғалардың бірі болды:[математиканың терминдері ең алғаш қазақ
тіліне Ы.Алтынсариннің еңбектері арқылы енді] / Б. Қосанов //Аңыз адам. -
2013. - № 17- қыркүйек. -13-15 б.
Мұқатов Н. Дала қоңырауы. (Ұлы ұстаз мұражайы ұрпаққа ұлағат
ұсынады) / Н. Мұқатов // Егемен Қазақстан. - 2013.- 21 ақпан.
166
Мұқатов Н. Ұлттың ұлы ұстазы: [ағартушы, педагог, ақын, жазушы
Ы.Алтынсарин туралы] / Н. Мұқатов // Қазақ әдебиеті. - 2012. - №33. - 10-16
тамыз.
Мырзахметова
Н. Олимпиадаға
қатысуға
шақырамыз:
[Ы.Алтынсариннің 170 жылдығына арналған «Ы.Алтынсарин-2012» пәндік
олимпиадасы] / Н. Мырзахметова //Атамекен . - 2012. - №2. - 25 қаңтар.
Сабден Г.С. Ана тілі (3-сынып) / Г. С. Сабден // Бастауыш мектеп. -
2011. - № 9. - 25-б.
Сайпилова А. «Білім - байрағым мен ұраным»: [автор өзінің қазақ
халқының ұлы ұстазы Ыбырай Алтынсариннің 171 жылдығына арнаған 5-8
сыныптарға арсында ойын, сайыс сабағын ұсынады] = РҒПК / А. Сайпилова
// XXI ғасыр мектебі. - 2013. - № 2. - 6-8 б; // Мұғалім. - 2013. - № 4. - 6-7 б.
Сайпилова А. Ы.Алтынсариннің ағартушылық жолындағы әдістемелік
көзқарасы / А. Сайпилова //Сынып жетекшісі=Классный руководитель. -
2013. - № 1. - 14-15 б.
Сәрсенова Ж. Қазақ ағартушылардың көзқарасы: [ағарту iсiне Шоқан,
Ыбырай, Абай көзқарасы] /Ж.Сәрсенова //Ұлағат. – 1999. - № 3. – 3–7 б.
Сержанова
Г. Ыбырай
Алтынсарин
-
ағартушы,
педагог
/ Г. Сержанова // Қазақ тарихы. - 2013. № 2. - 51 б.
Смағұлова Ж.А. Ы.Алтынсариннің «Дүние қалай етсең табылады?»
әңгімесі (5-сынып) / Ж. А. Смағұлова // Қазақ тілі мен әдебиеті қазақ, орыс
сыныптарында. - 2013. - № 2. - 43-44 б.
Сұлтанова Н.К. Алғашқы ұстаз, алғашқы дана бабам: [алғашқы ұстаз,
ұлы ағартушы Ыбырай Алтынсаринге арналған сценарий] / Н. К. Сұлтанова
// Мектептегі мерекелер: тәрбие жұмыстарының сценарийлері. - 2013. - № 10.
- 5-7 б.
Сүйiнкина П. Ыбырай – бiлiм саласының саңлағы: [Ыбырай
Алтынсариннiң туғанына 160 жыл] /П.Сүйiнкина //Қазақстан мектебi.–2001.-
№ 7.- 65 -б.
Сүйінкина П. Алтынсаринді асқақтату - алты алашқа аманат
/ П. Сүйінкина// Қазақстан мектебі. - 2012. - №2. - 48-52 б.
Сүйінкина
П. Ы.Алтынсарин хаттары - баға жетпес қазына
/ П. Сүйінкина // Қазақстан мектебі. - 2013. - № 3. - 13-15 б.
Сыдықов
Ә.
Алтынсарин
-
бастауыш
класс
мұғалiмi:
[Ы.Алтынсариннiң ұстаздық және ағартушы ғұламалығы жайында]
/ Ә.Сыдықов //Бiлiм. – 2000. - № 1. – 57-б.
Табылды Ә. Қазақ халқының ұлы педагогі Алтынсариннің ұлттық
педагогикалық еңбектері / Ә. Табылды //Ұлттық тәрбие.- 2014. - №3.- 23-25 б.
Тауықбаева Б. Бiлiм берудi iзгiлендiруде Ыбырай мұрасының маңызы
/Б.Тауықбаева //Қазақ тiлi мен әдебиетi. – 2002. - № 4.- 8-11 б.
Төлегенова
Р. Қазақ
ойшылдары
мен
ағартушылардың
философиялық-педагогикалық
мұраларының
тәрбиелік
маңызы
/Р. Төлегенова // Тәрбие құралы. - 2012. - № 6. - С.3-5.
167
Тұрғынбаева Б. Ыбырай қазақ балаларына арнап қазақ тіліндегі
тұңғыш оқу құралы – «Қазақ хрестоматиясын» жазды / Б. Тұрғынбаева
// Аңыз адам. - 2013. - № 17- қыркүйек.- 10-12 б.
Ұғыбаева
Г.Ә. Ыбырай
Алтынсариннің
ағартушылық
қызметі
/ Г. Ә. Ұғыбаева //Мектеп директорының орынбасары. - 2013. - № 2. - 14-15 б.
Хасенова С. Кiтаби тiл үлгiлерiнiң Ы.Алтынсариннен кейiнгi кездегi
көрiнiсi /С.Хасенова //Қазақ тiлi мен әдебиетi. - 1997. - № 9-10. - 50-65 б.
Шағырбаева М.Д. Ыбырай Алтынсариннің педагогикалық мұралары
/ М. Д. Шағырбаева// Открытая школа. - 2014. - № 4. - 15-21 б.
Шәмшатұлы И. ХIХ ғасырдағы қазақ даласының қоңырауы: [Ыбырай
Алтынсарин жайлы] /И.Шәмшатұлы //Алматы ақшамы. – 2001.– 10 қараша.
Шугурова К. Ы.Алтынсарин - балалар әдебиетінің атасы, педагог әрі
қоғам қайраткері / К. Шугурова, К. Смадияр //Қазақстан мектебі. - 2014. - №
3. - 12-13 б.
Ы.Алтынсаринның
педагогикалық
қызметі
// Дарын. - 2013. - № 1. - 3-5 б.
Ыбырай
Алтынсарин (1841-1889): [бұл басылым түгелімен
Ы.Алтынсаринге арналған] // Аңыз адам. Жұлдыздар отбасы. - 2013. - №17.
Іргебаева
Н. Ыбырайдың ұрпақтары байдың тұқымы ретінде
қудаланған / Н. Іргебаева // Аңыз адам. - 2013. - № 17- қыркүйек. -7-9 б.
Достарыңызбен бөлісу: |