ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ ҒЫЛЫМ ЖӘНЕ ЖОҒАРЫ БІЛІМ МИНИСТІРЛІГІ М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ Факультет: Сәулет, құрылыс және көлік
СӨЖ Тақырыбы: Қатты дененің деформациясы.Серпімді және пластикалық деформация Орындаған: СМ-22-9к2 тобы студенті Жұматай Аружан Қабылдаған: Бәкіржанқызы Әйгерім Шымкент, 2022 жыл Мазмұны:
Деформация ұғымы
Қатты дененің деформациясы. Деформация түрлері
Серпімді деформация
Пластикалық (қалдық) деформациясы
Деформация (ағылш. deformation) — сыртқы күштер, температура, фазалық түрленуі және ылғалдылықтың т.б. әсерінен пішіні мен өлшемдерінің өзгеруі барысында дене бөлшектерінің орнын ауыстыруына алып келетін үдеріс. Кернеуді арттырғанда деформация әсерінен дене толық бұзылуға алып келуі де мүмкін. Материалдардың деформацияға және әсер етуші күштерге төзімділігі олардың механикалық қасиеттерімен сипатталады. Қандай да бір деформация түріне ұшырауы оған әсер еткен күшпен сипатталады. Қатты дененің деформациясы Гук заңы. Барлық нақты денелер сыртқы күштің әсерінен өзінің өлшемін және пішінін өзгертеді, яғни деформацияланады. Деформация екі түрге бөлінеді:
серпімді серпімсіз Егер денелерге сыртқы күштердің әсері тоқтағаннан кейін денелердің алғашқы күйін қабылдауы серпімді деформация деп аталады. Сыртқы күштердің әсері тоқтағаннан кейін деформация сақталса, онда олар пластикалық (немесе қалдықты) деформация деп аталады. Егер деформация аз болса, онда оларды ескермеуге болады. Деформация — өзара әрекеттесуші екі дененің жанасуы кезінде оларды құрайтын жеке бөліктері қозғалысқа келеді де, бұл денелердің пішіні мен өлшемі өзгереді. Мысалы, серіппе денеге әрекет ете отырып созылады, жұқа таяқша иіледі, қолдың бұлшық еттері қатаяды. Бұл жерде