Лингвистикалық қабілетті анықтауға арналған Айзенктің
сөздік (вербалдық) субтесті. Мақсаты: жасөспірімдерден бастап
үлкендерге дейінгі жас кезеңіндегілердің сөздік интеллектің жəне
шығармашылық қабілеттін зерттеу.
Вербалдық субтест сөздік интеллектіні немесе логикалық ой-
лау процесін зерттеуге арналған. Тесте анаграммалар кеңінен
қолданылған. Анаграмма дегеніміз – ретсіз жазылған əріптер
жинағы. Оны шешу үшін берілген əріптердің орындарын ауы-
стырып қою арқылы мағыналы сөз шығару керек. Сонымен қатар
139
көптеген сөздердің ортақ жұрнағын, жалғауын т.б. бөліктерін дұрыс
табу арқылы шешілетін тапсырмалар келтірілген.
Субтестіде бірте-бірте күрделенетін 50 тапсырма берілген.
Қабілеттіліктің даму деңгейін бағалау белгіленген уақыт ішінде дұрыс
шешіліп, тапсырмалардың, жалпы санын орындаудың норма
көрсеткішімен салыстыру жолымен жүргізіледі.
Орындау ережесі: «Сіздерге 30 минутта шешуге 50 тапсыр-
ма берілген. Тапсырмаларды көп ойланбай тез орындау қажет.
Егер субтестің қандай да бір тапсырмасы тез орындалмаса, оны
өткізіп жіберіп, келесісін орындаңыз. Уақыт қалса, тастап кеткен
тапсырмаға қайта оралуға болады».
Нəтижелерін бағалағанда берілген уақытта дұрыс орындалған
тапсырмалардың жалпы саны ғана есепке алынады.
Тапсырмалар:
1. Нүктелердің орнына үш əріптен тұратын сөзді қойыңыз.
Ол сөз мағынасы жағынан жақшаның сыртындағы сөздерді
білдіруге тиіс. ҰЛІІА(...) ЗАТТЫҢ КҮЙІ
2. Жақшаның ішіне бірінші сөзді аяқтайтын жəне екінші сөзді
бастайтын əріптер жазыңыз. ПЫШ (...) ША
3. Анаграмманы шешіңіз жəне берілген төрт сөздің ішінен
мағынасы жағынан артық сөзді табыңыз:
КОХЙКЕ
СІІИНЕТ
ЕЖУРК
ЛТУФОБ
4. Барлық топтастырылған сөздерді аяқтайтын жалпы жұрнақты
табыңыз. Нəтижесінде барлығынан мағыналы сөздер шығуы тиіс.
ɪ
ɎɌ
Ȼ (...)
Ԕ
ɆɈɌ
ɏ
Ɍ
5. Жакшаның сыртында тұрған сөздерді біріктіретін сөзді
жазыңыз:
АҚҚУ (...) ҚҰС
6. Бірінші сөзді аяқтайтын жəне екінші сөзді бастайтын сөзді
жазыңыз: ҚА (...) МА
(...)
140
7. Анаграмманы шешіңіз: ОЗУРКА
АЙБА
РСАВЕБЕКП
ВДШИЕН
8. Келесі үш сөздің жалғасы бастамасын табыңыз;
ɆԚɊɌ
(...) ȻȺɃ
ȻɍɊȺ
9. Жақшаның сыртында тұрған сөздерді сөйлемге біріктіретін
сөзді жазыңыз:
КІТАП (...) БҰЛАҒЫ
10. Бірінші сөзді аяқтайтын жəне екінші сөзді бастайтын сөзді
жазыңыз:
ПƏ (...) ЕК
11. Анаграмманы шешіңіз: АЧТОП
АИДРО
ФАГРЕЛТЕ
АШУНРА
12. Мына үш сөздің ортақ бастамасын табыңыз:
ɆȺɁ
(...) ȾȺɊ
ȺɒȺ
13. Бірінші сөзді аяқтайтын жөне екінші сөзді бастайтын созді
жазыңыз:ТАҚ (...) ЛАҚ
14. Жақшаның ішіне сыртындағы тұрған сөздердің синонимін
жазыңыз:
КҮРЕС(...) ШАЙҚАС
15. Артық сөзді табыңыз:
АПНИСЕЛЬ
ЕШИ
НАСААН
АРНА
ЛАРҰМТ
16. Келесі сөздердің бəріне ортақ жалғауды жазыңыз:
Ԕ
ɀ (...)
Ɍ
ɌɈɅɍ
Ƚ
ɉ
ɋɌ
ɋ
Ȼ
ɍɄ
(...)
141
17. Бірінші сөзді аяқтайтын жəне екінші сөзді бастайтын сөзді
жазыңыз:
ЖАН(...)САТ
18. Артық сөзді табыңыз: САРАТ
ҚҒЛЫТЗАҚ
ЗИКВГОДА
ОЗАР
ЛСТО
19. Берілген сөздердің бəріне ортақ жалғауды табыңыз:
ȺɌ
ȻɊ
Ƚɇ (...)
ȺɅɖȻ
Ɋ
Ʌ
ɉȺɊ
ɋ
Ɍ
ɏɊ
20. Жақшаның сыртында тұрған сөздерге ортақ синоним табыңыз:
ИНФУЗОРИЯ (...) БІР ЖАСУШАЛЫ
21. Мағыналық жағынан бірінші сөзді аяқтайтын жəне екінші
сөзді бастайтын сөзді жазыңыз: НҰРЛЫ (...) ТАСПА
22. Артық сөзді табыңыз:
РЫКОЧВА
ЛЬБГДОУ
ҒАҢҚАЖ
ЛІІУЬЕД
23. Жақшаның сыртында тұрған сөздерді біріктіретін сөзді
табыңыз:
ӨТІРІК (...) ӨРГЕ БАСПАС
24. Берілген сөздердің бəріне ортақ жалғауды табыңыз;
Ȼ
ԤɃ
ɀ (...)
Ƚ
ɋ
Ʉ
ɒ
Ԥɋ
25. Бірінші сөзді аяқтайтын жəне екінші сөзді бастайтын сөзді жазыңыз:
СА (...) ОП
(...)
(...)
142
26. Артық сөзді табыңыз: ЗМАТЕ
РАЖПИ
АГОВЛ
ИНЕРГ
27. Жақшаның сыртында тұрған сөздерді сөйлемге біріктіретін
сөзді табыңыз:
ƏДЕПТІЛІК (...) АДАЛДЫҚТЫҢ БЕЛГІСІ
28. Бірінші сөзді аяқтайтын жəне екінші сөзді бастайтын сөзді
жазыңыз:
О (...) С
29. Артық сөзді табыңыз:
СЛОО
ОКОТИ
ООРТОНТ
РББЛАГД
30. Берілген сөздердің бəріне ортақ жалғауды табыңыз:
ɪ
ɪ
ɪ
ɪ
Ɋ
Ɍ
ɀ (...)
Ԕ
Ʌ
Ɇ
ɇ
31. Берілген сөздердің бəріне ортақ жалғауды табыңыз:
ɀ
Ⱦ
Ԕ (...)
Ɂ
Ɇ
ȺɅ
Ɍ
ɒ
32. Жақшаның сыртындағы сыртындағы сөздерге ортақ синоним
тауып оны жақшаның ішіне жазыңыз:
ƏДЕМІ (...) КЕРЕМЕТ
33. Бірінші сөзді аяқтайтын жəне екінші сөзді бастайтын əріптерді
жазыңыз.
ЖАЗҒЫ (...) ТАЙ
34. Артық сөзді табыңыз:
КҮРІБТ
ҒАРЙОТ
ШЫЫҚМШ
ФЕЛИНДЬ
(...)
(...)
143
35. Берілген сөздердің бəріне ортақ жалғауды табыңыз:
ɇ
Ԕ
ɒ
Ȼ
ȺɊԔ (...)
Ɍ
ɉ
ԔȺɌ
Ⱦ
Ɂ
ɀ
36. Бірінші сөзді аяқтайтын жəне екінші сөзді бастайтын əріптерді
жазыңыз:
АҰША (...) АША
37. Артық сөзді табыңыз:
НЙНЕЙЭШТ
КИНСЕҚД
ВЕХЧО
КЗААЛЬБ
СОМТОТЛ
38. Жақшаның сыртында тұрған сөздерді сөйлемге бірік тіре-
тінсөзді табыңыз.
КЕЛ (...)ОҚЫЛЫҚ
39. Берілген сөздердің бəріне ортақ жалғау табыңыз:
ɪ
ɪ
ɪ
ɪ
ɀ
Ɍ
Ȼ (...)
ɈɌ
ȿɅ
ɋ
40. Жақшаның сыртында тұрған сөздерге ортақ синоним табыңыз:
СЫЛТАУ (...) ДƏЛЕЛ
41. Бірінші сөзді аяқтайтын жəне екінші сөзді бастайтын əріптерді
жазыңыз:
ТАР (...) АП
42. Артық сөзді табыңыз:
ЛЕДРАТЕДИ
ЫШЫБН
АСМА
МИТГЕР
43. Жақшаның сыртындағы сөздерге ортақ сөзді табыңыз:
БІЛІМ (...) ӨМІР
144
44. Бірінші сөзді аяқтайтын жəне екінші сөзді бастайтын əріптерді
табыңыз.
АТЫ (...) ШАН
45. Келесі сөздердің ортақ жалғауын жазыңыз:
ɊȺɏ
ɏ
Ⱦ (...)
Ɇ
ɋ
ɀ
Ⱥɉ
46. Артық сөзді табыңыз:
ЗОЫҚ
ИЫРС
ТАІКП
ЛЫЫҚЖ
47. Келесі сөздердің ортақ жалғауын табыңыз:
48. Бірінші сөздің соңы, екінші сөздің басы болатын ортақ
əріптерді табыңыз.
БАУЫР (...) АР
49. Келесі сөздердің бəріне ортақ жалғауды табыңыз:
50. Артық сөзді табыңыз:
РБІМБАОД
ҒААПБІШ
ЕЕМРЕН
ДАҚРАЫСН
Жоғарыдағы тапсырманы орындау уақыты 30 минут.
ɋ
ȺɃ
Ԕ (...)
ȻȺ
ɈɌ
ɌȺԔ
ɒȺɌ
Ʌ
Ɇ
ɋ (...)
ȺɊ
Ɍ
ɈɊ
ɋȺɆ
|