2.Ағыстың кенеттен ұлғаю мен тарылу кезіндегі ағын шығыны
Қарапайым жергілікті гидравликалық кедергіні і топқа бөлуге болады:
а) ұлғаю;
б) тарылу ;
в) арна бұрылуы
Кенеттен ағыстың ұлғаюы
Бұл жағдай практикада көп кездеседі ,құбыр кенеттен диаметр ден диаметріне дейін ұлғаяды.(сурет 9.1).
Жіңішке құбырдан ағатын сұйық ағысының осындай ұлғаюы,кең құбырдың қимасын бірден толтырмайды ол қабырғадан бөлініп алға карай ұлғаймалы ағын ретінде қозғалады
Сақиналы кеңістікте ағынша мен құбыр қабырғасы арасында құйын түзіледі.Бұл жерде бөлшектердің үзіліссіз ауысуы негізгі ағынмен құйын бөлігінде байқалады,сол себептен механикалық энергия жылулық энергияға ауысады..
Сурет 5.1 –кенеттен құбыр ұлғаюы
Ағыстың кенеттен ұлғаю кезінде ағын шығыны Бернулии және импульс теоремасы теңдіктерінен анықталған Бордо формуласы арқылы анықталады,
. (5.8)
9.8 теңдеу Кенеттен ұлғаю кезінде ағын шығыны лезде ағынның жоғалған жылдымдығынына тең бұл Бордо теоремасын сипаттайды.
Бордо формуласын Вейсбах формуласына түрлендіруге болады
, (5.9)
. (5.10)
Егер жергілікті кедергі коэффициенті кең құбыр жылдамдығына сәйкестендірсе
, (5.11)
. (5.12)
Ағынның кенеттен тарылуы:
Сұйық кенеттен тарылуы кіре беріс бұрыш ағынында жазық қимасына тарылады (рисунок 9.2).Бұл жағдайда тарылу бөлігінде құйынды сақиналы зона пайда болады.
Сурет 5.2 – кенеттен құбыр тарылуы
Кенеттен тарылу кезінде ағын шығыны тен дейінгі ұлғаю бөлігінде болады ұлғаю бөлігінде қима ағысының ұлғаюымен байланысқан (тарылу бөлігіндегі шығын есепке алынбайды
, (5.13)
. (5.14)
Жергілікті кедергі коэффициенті мына формуламен анықталады.
, (5.15)
мұнда - тарылу коэффициент .
Кенеттен ұлғаюға қарағанда кенеттен тарылу кезіндегі энергия шығыны аз болады.
Достарыңызбен бөлісу: |