ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы
жүктеу/скачать 2,22 Mb. Pdf көрінісі
|
| таным туралы ілімінде Ибн-Сина әлемді логика (оны кез кел-
ген ғылымға кіріспе деп мойындай отырып) арқылы танып білу мүмкіндігіне ерекше назар аударады. Ол адамның жан-дүниесінде әлеуетті ақыл-парасаттың бар екенін мойындайды. Адамның қоршаған әлемдегі заттардың мән-мағынасын ашып көрсете білу мүмкіндігі бар. Бірақ бұл – өте күрделі үдеріс. Таным түйсік сезімдерінен басталады: 91 ол оны «сезімдік тәжірибе» деп атайды. Жалпы қорытындыларға адам зерттеліп жатқан нәрселердің қасиеттерін салыстыру арқылы келеді. Шындық – заттардың ішкі мәні. Әрбір заттың шындығы өзіне тән асылдығын құрай отырып, оның өмір сүру ерекшеліктерінен көрінеді. Логика бізге заттардың мәнін ашуға көмектеседі, сол арқылы біз дара және жалпы деген ұғымдар туралы ойлай аламыз. Жалпы дара заттардың мәнін құрайды. Өзінің әлеуметтік-саяси көзқарастарында Ибн-Сина әділеттілікке айтарлықтай көңіл бөледі және оны кез келген қоғамның орнық- тылығына негіздеме болады деп санайды. Данышпанның ойынша, егер қоғам әділетсіз жолмен басқарылатын болса, онда халық қарулы көтеріліске шығып, ондай үкіметті құлатуға құқылы. Арабтілді аристотелизмнің дамуын аяғына дейін жеткізген ұлы араб философы ибн-Рушд (1126-1198) Испанияда, Кордово қаласында дүниеге келген. Ұлты – араб, латынша есімі – аввероэс. Кейіннен оны Данте «білгіштердің ұстазы» деп атаған. Оның негізгі еңбектері:
жүктеу/скачать 2,22 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|