бөлшегі ғана. Ғылыми қызметті талдау барысында біз мақсатқа жетуге мүмкіндік  беретін:  «зерттеу  мақсаты

10

түсініктерді шет қалдыра алмаймыз. Мақсат – ғалымның зерттелетін 

нысанның маңызды жаңа жақтарын ашып көрсетуге бағытталған зерт-

теу  бағдарламасы,  ал  құралдар  –  белгіленген  мақсаттарға  жету  үшін 

пайдаланылатын  бір  немесе  басқа  әдістер,  ғалымдарды  бір-бірімен 

байланыстырып  тұратын  ақпараттық  жүйелер,  барлық  мүмкін  бола-

тын  құрал-жабдықтар  мен  аспаптар,  тұрақжайлар,  баспа  мекемелері 

және  т.б.  Адам  қанша  дарынды  болса  да,  өзінің  алдына  зерттеудің 

қандай да бір үлкен мақсаттарын қойса да, егер зерттеу үшін барлық 

қажетті  құрал-жабдықтар  мен  аспаптармен  жабдықталған  зертхана 

болмаса,  ол  өнімді  жұмыс  жүргізе  алмайды,  демек,  алдына  қойған 

мақсаттарына  жете  алмайды.  Міне,  сондықтан  да  кейінгі  жылдары 

ғылыми-зерттеу жұмыстарын белсенді жүргізу мақсатында жоғары оқу 

орындары  мен  ғылыми-зерттеу  мекемелерінің  зертханаларын  әртүрлі 

құрал-жабдықтармен жабдықтауға үлкен көңіл бөлінеді. Бүгінгі таңда 

еліміздің  ірі  қалаларында  талантты  жас  мамандар  тарту  мақсатын 

көздейтін әртүрлі «инкубаторлар», «технопарктер» құрылды.

Адамның  ғылыми  таным  саласындағы  белсенді  іздестіру  қызметі, 

әлбетте, қандай да бір нәтижелерге жеткізеді. Бұл зерттелетін нысан 

туралы  жаңа  және  бұрынғыдан  да  тереңірек  білім  болып  табылады. 

Бұл не үшін қажет? Жауап қарапайым: ол қоғам өміріне инновация-

лар енгізу үшін керек. Бүгінгі таңда кешігіп жеткен жаңартумен алға 

ілгерілеп келе жатқан қазақстандық қоғамның басты мәселесі осы емес 

пе еді?

Кейінгі жылдар тәжірибесі көрсетіп отырғандай, бұл – өте күрделі 

үдеріс. Қоғамда болып жатқан инновациялық үдерістердегі ғылымның 

рөлі қандай?

Қолда  бар  әдебиетте  аталған  құбылыстың  көпсатылы  сипа-

ты  көрсетіледі.  Бірінші  кезекте  іргелі  зерттеулердің  орасан  зор 

маңызын  ерекше  атап  көрсеткен  жөн.  Жаңа  заманның  бастамасында-

ақ  Ф.Бэкон  «сәуле  беретін  тәжірибелердің»  (яғни  қпзіргі  заманғы 

терминдердегі  іргелі  зерттеулердің)  маңызды  рөлін  атап  көрсеткен-

ді. Ал олай болмаған жағдайда «жеміс беретін тәжірибелердің» (яғни 

қолданбалы  зерттеулердің)  күні  көп  ұзамай-ақ  бітеді.  Бұл  айтылған 

сөз осы уақытқа дейін де өзінің өзектілігін жойған жоқ. Осыны негізге 

ала отырып, ерте ме, кеш пе, адамға пайдалы жаңа заттар үлгілерін 

құруға жеткізетін қолданбалы зерттеулерді жүргізуге болады. Соны 

іске  асыру  үдерісінің  соңында  бұл  жаңа  бұйымдар  тәжірибелік-

жүктеу/скачать 2,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: