ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы


адам – ойлайтын тірі тіршілік иесі



Pdf көрінісі
бет262/382
Дата17.10.2023
өлшемі2,22 Mb.
#117011
1   ...   258   259   260   261   262   263   264   265   ...   382
адам – ойлайтын тірі тіршілік иесі;
нұрлан – адам;
Демек, нұрлан ойлайтын адам.
Сөйтіп, бір-бірімен ұштастырып, біз екі пайымнан жаңа 
ой 
тұжырымын
қорыттық.
Адам ойлау барысында нысан туралы сезімдік деректерін түсінікке 
келтіруге тырысады. Нәтижесінде, 
әртекті сезімдік бірлік
шығады, 
яғни 
жаңа білім
пайда болады. Ғылыми тілде бұл 
санаттық синтез
немесе 
дискурсивтік ойлау
деп аталады.
Танымдық ойлау ретінде тұлғаның парасаттық (зияткерлік) қабілет-
терін атауға болады. 
ақыл-парасат
әлемді әлдебір 
жиынтық
деп 


298
қарауға тырысады. Бұл – адамның өз ойлау үдерісінде 
философиялық 
ойлау
деңгейіне жететін ең жоғарғы қабілеті.
түйсікке
келер болсақ, онда ол – ешқандай дәлелдеуді қажет 
етпейтін 
шындыққа тікелей жету
. Мәселенің қиындығы оны басқа 
адамдарға қалай жеткізу болып табылады. Ол үшін тағы да оны сана 
тезінен өткізуге, сөзбен, түсінікпен бейнелеуге тура келеді, ал ол 
түйсіктің адам бойындағы барлық танымдық күштермен тығыз 
байланысты
екенін дәлелдейді. Түйсікпен түсінуге адамдарды толық 
баурап алған бір немесе басқа мәселенің шешімін табу жолында 
олардың жылдар бойы еңбектенуі арқылы жетуге болады. Көшеде ма-
сайрап, сенделіспен жүрген адамға мүлде ешқандай шындық келмейді. 
Түйсік адамның басында санадан тыс өтіп жататын үдерістердің 
жұмысын көрсетеді: адамды қыспаққа алған бір немесе басқа мәселе 
сана деңгейінде де, санадан тыс деңгейде де шешіле береді.
Таным үдерісі сонымен қатар адамның 
еркіне
де байланысты. Ол 
адамға 
таным барысында
пайда болатын сөзсіз 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   258   259   260   261   262   263   264   265   ...   382




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет