Бақылау сұрақтары: Дәнекерлеу ұзындығы бойынша неше топқа бөлінеді?
Қанша орындау тәсілдерін, пісірме жіктерді?
Металл қалыңдығы үшін тігістердің қандай әдістері қолданылады более15мм?
Тізбегі қандай пісіру құбырларының диаметрі 219мм?
Тізбегі қандай пісіру құбырларының диаметрі 219мм?
Металл конструкцияларының қандай түрлерін білесіз?
2.5 Металл конструкцияларын құрастыру және дәнекерлеу
2.5.1 Металдар мен қорытпаларды газбен дәнекерлеудің технологиялары мен ерекшеліктері; жанарғыны тігіс бойынша жылжыту тәсілдері; төменгі, көлденең, тік жіктерді дәнекерлеуді орындау техникасы, бір қабатты және көп қабатты дәнекерлеу, жоғары қуатты жалынмен дәнекерлеу; көп жалынды жанарғымен дәнекерлеу; өтпелі білікпен дәнекерлеу; дәнекерлеу кезіндегі деформация түрлері, олардың алдын алу және азайту әдістері; дәнекерлеуден кейін бұйымдарды термиялық өңдеу; Дәнекерлеу конструкцияларын жөндеу тәсілдері; жұмыс орнын
ұйымдастыруға және еңбек қауіпсіздігіне қойылатын талаптар;
Металдар мен қорытпаларды газбен дәнекерлеу технологиялары мен ерекшеліктері
Жалын параметрлерін реттеу газ қоспасының құрамын өзгертуге мүмкіндік беретін редуктордың көмегімен жүзеге асырылады. Редуктордың көмегімен сіз жалынның үш негізгі түрін ала аласыз: тотықтырғыш (барлық металдарды дәнекерлеу үшін қолданылады), тотықтырғыш және жанғыш газдың көп мөлшері. Балқытылған ваннада металдарды дәнекерлеу кезінде екі процесс бір уақытта жүреді-тотығу және тотықсыздану. Сонымен қатар, алюминий мен магнийді дәнекерлеу кезінде тотығу процестері белсенді жүреді.
Дәнекерлеу тігісінің өзі және оған іргелес аймақ әртүрлі параметрлермен сипатталады. Сонымен, тігіске іргелес металл бөлігі минималды беріктікпен сипатталады,ол бұзылуға бейім. Осы аймаққа іргелес металл үлкен дәндері бар құрылымға ие.
Тігістің және оған іргелес аймақтың сапасын жақсарту үшін қосымша қыздыру немесе металды термиялық соғу жүзеге асырылады.
Әр түрлі металдарды дәнекерлеу технологиясының өзіндік нюанстары бар.
Мұндай болаттарды дәнекерлеу кезінде Толтырғыш материал ретінде аз мөлшерде көміртегі бар болат сым қолданылады.
Қоспаланған болаттарды дәнекерлеу әдістері олардың құрамына байланысты таңдалады. Сонымен, тот баспайтын ыстыққа төзімді болаттар құрамында хром мен никель бар сым бар, ал жеке маркалар қосымша молибден бар толтырғыш материалды қолдануды қажет етеді.
Шойын кремний пиролизін және сынғыш АҚ шойын дәндерінің пайда болуына жол бермейтін карбюраторлы жалынмен қайнатылады.
Мысты дәнекерлеу үшін жоғары қуатты жалынды пайдалану керек. Сонымен қатар, Мыстың жоғары ағып кетуіне байланысты оның бөліктері минималды алшақтықпен дәнекерленген. Толтырғыш материал ретінде мыс сымы, сондай-ақ тігіс металының деоксидизациясына ықпал ететін ағын қолданылады.
Жезді дәнекерлеу кезінде оның құрамынан мырыштың ұшып кету қаупі бар, бұл тігіс металының кеуектілігінің жоғарылауына әкелуі мүмкін. Бұған жол бермеу үшін оттықтың жалынына көбірек оттегі қосылады, ал жез сым қоспа ретінде қолданылады.
Қола дәнекерлеу осы қорытпадан қалайы, алюминий және кремнийді күйдірмейтін қалпына келтіретін жалынмен жүзеге асырылады. Қоспа ретінде ұқсас құрамдағы қоладан жасалған сым қолданылады, оның құрамында қосымша кремний бар, бұл тігістің металын деоксидтеуге ықпал етеді.
Жанарғыны тігіс бойымен жылжыту тәсілдері
Қыздырғышты тігіс бойымен жылжыту әдісіне сәйкес сол және оң жақ дәнекерлеу ерекшеленеді (49-сурет). Ең көп таралған-сол жақ дәнекерлеу әдісі, ол жұқа бөлшектерді, сондай-ақ оңай балқитын металдар мен қорытпалардың бөлшектерін дәнекерлеу кезінде қолданылады.
Сур. 49
Қыздырғыш оңнан солға жылжытылады толтырғыш сым жалынның алдында орналасқан, ол дәнекерленбеген аймақты және толтырғыш сымды қыздырады.
Сол жақ дәнекерлеу кезінде жалынның қуаты 1 мм металл қалыңдығына сағатына 100-130 дм3 ацетилен алынады.
Оң жақ дәнекерлеу кезінде жалынның жылуы сол жақ дәнекерлеуге қарағанда аз бөлінеді. Бұл жағдайда бөліктердің жиектерін ашу бұрышы, әсіресе үлкен қалыңдығымен, азайтылуы мүмкін. Жиектерді кесу бұрышы аз болған кезде, балқытылған металдың мөлшері мен толтырғыш сымның шығыны азаяды, сонымен қатар бұйымның тігіс металының шөгуінен деформациясы азаяды.
Оң жақ дәнекерлеу металл қалыңдығы 5 мм-ден асатын жиектерді кесу үшін қолданылады. Оң жақ дәнекерлеу кезінде тігістің сапасы жоғары, себебі металл жалын алауымен жақсы қорғалған. Жалын бір уақытта балқытылған металды күйдіреді және оның салқындауын баяулатады. Әрине, үлкен қалыңдықты оң дәнекерлеу сол жаққа қарағанда өнімді болады. Оң жақ дәнекерлеу жылдамдығы сол жақ дәнекерлеу жылдамдығынан орта есеппен 10-20% жоғары. Газ үнемдеу 10-15% құрайды. Болаттарды оң дәнекерлеу кезінде жалынның қуаты 1 мм металл қалыңдығына сағатына 120-150 дм3 ацетилен алады.