Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі «Talap» коммерциялық емес акционерлік қоғамы



бет114/171
Дата19.11.2022
өлшемі9,8 Mb.
#51237
1   ...   110   111   112   113   114   115   116   117   ...   171
Байланысты:
дәнекерлеу ісі (1)

Бақылау сұрақтары

  1. Кім ВИК өткізеді?

  2. ВИК жүргізу кезінде қандай құрал қолданылады?

  3. ВИК өткізудің тәртібі қандай?

  4. ВИК жүргізу кезінде қандай ақаулар өлшенеді?

2.7.5 Қарапайым және орташа күрделіктегі дәнекерленетін бөлшектер мен конструкцияларда анықталған ақаулар мен деформацияларды жою

Үлкен жарықтар дәнекерлеу арқылы жойылады. Бастау үшін, олардың таралуын болдырмау үшін 50 мм қашықтықта пайда болған жарықтардың ұштарына бірнеше тесіктер алдын-ала бұрғыланады.
Содан кейін пневмоқашаумен, газ кескіштер, немесе механикаландырылған құрал (УШМ), V - немесе X-тәрізді жарықтарды кесу, оның жиектерінен қож элементтерін алып тастау және қадам әдісімен қайнату (сурет. 63).

63-сурет. Дәл осы әдіспен жарықшағы бар дәнекерлеу қосылысына түзету жүргізіледі: 1 — Қыздыру орнының схемасы; 2 — бұрғыланған тесіктің схемасы; 3 — жарықшақтағы әрбір жиекті бөлу схемасы; 4 — пайда болған жарықшақтың схемасы; I, II, III, IV-қайнату кезеңдерінің сипаттамасы.
Дәнекерлеу процесін бастамас бұрын, Болат жылытылады (жарықтар пайда болған жерде), қыздыру 200 градус температураға дейін жүргізілуі керек, осылайша тігістер мен жылы жерлер бір уақытта салқындатылады. Бұл дәнекерлеу тігісінде (оның ұштарында) қалдық кернеулердің пайда болуын болдырмау үшін жасалады.
Пісірілмеген жіктер, газ-қож қосындылары, шағын жарықтар кесіледі не балқытылады және қайта пісіріледі.
Ұқсас операциялар өнімнің күйдірілген бөліктерінде де жасалады. Материалы қоспаланған болат болып табылатын өнімдердегі ақаулар тек кесу немесе тегістеу арқылы жойылады (мұнда балқыту материалдың құрылымдық өзгеруіне әкеледі).
Тігістердегі сәйкессіздіктер қосымша қабаттарды балқыту арқылы жойылады, ал кесінділерді қайнату жұқа роликті тігістердің көмегімен жасалады. Балқымаларды, қатпарды, сондай-ақ жіктің толықтыруларын (оның қимасындағы қосымша материалдың түзілуін) жою ажарлау немесе пневмоқашау арқылы орындалады. Егер металл қызып кетсе, онда оны тиісті термиялық өңдеуге жүгіну керек.
64-сурет. Жүктеменің әсерінен (сурет.64). таврлы дәнекерленген арқалықтар түзетіледі
Дәнекерлеу кезінде деформацияны қалай түзетуге болады
Егер деформация қалыптыдан әлдеқайда жоғары болса, онда элементтерді (бұйымдарды) түзету механикалық, термиялық немесе термомеханикалық технологиялардың көмегімен жүзеге асырылады.
Механикалық технология бойынша түзетулер домкраттары бар балғаларды, бұрандалы негіздегі престерді және құрылымның максималды иілу орнынан берілген соққы немесе статикалық жүктемелердің әсерін жасай алатын басқа құрылғыларды қолдана отырып жүзеге асырылады.
Мұндай түзету болып табылады өте энергияны. Егер ол дұрыс орындалмаса, дәнекерлеу тігістерінде де, қалған материалда да жарықтар мен көз жасы пайда болуы мүмкін.
Жұқа табақты металдардың деформациясын қалай түзетуге болады
Жұқа табақты металл бұйымдардағы деформациялар оларды роликтермен илеу арқылы жойылады (сурет.65). Тек дәнекерлеу тігістеріне алдымен төсеніштерді қою керек.
65-сурет. Жұқа табақты металл
конструкциялардағы деформацияларды жою Аилектеу алдында дәнекерленген табақтардың схемасы, б - илемдеу процесінің схемасы, 1дәнекерлеу жігінің схемасы, 2-төсеу схемасы, 3илемдеу орамдарының схемасы
Қалың металл деформациясын қалай жоюға болады
Металл қалың табақ бөліктеріндегі бұрмаланулар әр дәнекерлеу тігісінің қабаттасуын жояды. Термиялық түзету процестерінде деформацияланған бөліктердегі кішкентай металл бөліктер арнайы қыздырғыштармен қызады. Қыздыру деформацияланған бөліктің металл дөңес орындары икемділік күйіне енгенше жүзеге асырылады. Әрі қарай, қыздырылған жерлердің әрқайсысы салқындатылады. Бұл жағдайда бөлік осы кезде пайда болатын кернеулер арқылы түзетіледі.
Жылыту.
Сонымен, таңбалы дәнекерлеу арқалықтары оның дөңес бөлігін жолақтармен жылыту арқылы түзетіледі (ені 25-30 мм-ге жетеді), олардың ұқсастығы 30 градус бұрышта орындалады (сурет. 66, а). Сондай — ақ, арқанды арна қимасымен түзету кезінде екі сөре де қызады, сонымен қатар жолақтардың көмегімен (олардың ені 35-40 мм) - оның қабырғасы (сурет. 66, б).

66-сурет. Термоөңдеу кезінде қыздыру учаскелері: а-таңбалы арқалықтарды түзету схемасы, б – арналық қималары бар арқалықтарды түзету схемасы, в-арналық рамаларды түзету схемасы.
Иілу және жылыту
Термомеханикалық өңдеу кезінде деформацияланған бөліктің қажетті бағытта бүгілуін тудыратын статикалық жүктеме жергілікті жылумен біріктіріледі. Бұл әдіс өте қатаң түйіндерді түзетеді (сурет.67).
67-сурет. Дәнекерленген іргетастарды домкраттарды қолдана отырып термомеханикалық түзету арқылы түзету схемасы. 1-тіректердің схемасы, 2 – жылыту орындарының схемасы, 3-ұяның схемасы.
Кернеуді қалай азайтуға болады Дәнекерлеу конструкцияларының тігістеріндегі ішкі кернеуді төмендету дәнекерлеу процесінен кейін тігістердің әрбір қабатын соғу, конструкцияны ілеспе немесе алдын
ала қыздыру, термоөңдеу арқылы орындалады.
Әр қабатты соғу пневмоқашаудың дөңгелек соққысы бар көмегімен жүзеге асырылады. Бұл әдіс үлкен қалыңдығы бар құрылымдарды көп қабатты дәнекерлеу кезінде қолданылады. Үзілулер мен жарықтар болмауы үшін тігістің төменгі және жоғарғы қабаты бекітілмейді.
Қатарлас немесе алдын ала типті қыздыру әдісі шыңдалуға бейім металдарды дәнекерлеуді орындау кезінде орындалады. Әдетте металдың маркасы мен қаттылығы негізінде орнатылған жағдайларда жылытылады. Қыздыру индукторлардың, көп жалынды оттықтардың немесе пештердің көмегімен жүзеге асырылады.
Пісіргеннен кейін термоөңдеу кезінде бөлшекті төмен температурада босату және оны пеште баяу салқындату көзделеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   110   111   112   113   114   115   116   117   ...   171




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет