Қазақстан республикасының білім жәНЕ
жүктеу/скачать 220,7 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Ходунков В.П. Термометрия и инфракрасная радиометрия многофазных и многообъектных систем. - СПб.: Политехника, 2013. – 259 с.: ил. ISBN 978-5-7325-1031-7
- Radiometric Temperature Measurements, Volume 42: I. Fundamentals Radiometric Temperature Measurements, Volume 43: II. Applications
|
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ Химия және химиялық технология факультеті СӨЖ Тақырыбы: Химиялық анализдің кейбір метрологиялық аспектілері. Химиялық анализ әдістерінің қысқаша сипаттамалары. Оқытушы: Наренова Сәуле Маратовна Студент: Беренқызы Дана Мамандығы: «6В05301-Химия» Алматы, 2023 ж. Термометр - метрологиядағы ең кең таралған және маңызды температураны өлшейтін құралдардың бірі. Ол медицина мен тамақ өндірісінен бастап ғылыми зерттеулер мен өнеркәсіпке дейін әртүрлі қолданбаларда қолданылады. Бұл эсседе біз термометрдің метрологиядағы маңызын, оның жұмыс істеу принципін, термометрлердің кейбір түрлерін және олардың қолданылуын қарастырамыз. Метрология – физикалық шамаларды өлшеу және бақылаумен байланысты ғылым. Температура негізгі физикалық шамалардың бірі болып табылады және оны өлшеудің дәлдігі көптеген салаларда маңызды. Термометр негізінен температураны өлшейтін құрал және оның міндеті жылу энергиясын өлшенетін шамаға түрлендіру болып табылады. Термометрдің жұмыс принципі температураның өзгеруімен заттың қасиеттерінің өзгеруін өлшеуге негізделген. Термометрлердің әртүрлі түрлері бар, бірақ олардың көпшілігі электрлік, термоэлектрлік, термисторлық немесе термиондық принциптерді пайдалануға негізделген. Термометрлердің ең көп таралған түрлерінің бірі - сынапты термометр. Ол температураның жоғарылауымен сынаптың кеңеюіне негізделген. Сынап термометрінің дәлдігі жоғары және өлшеу диапазоны кең, бірақ сынаптың зиянды қасиеттеріне байланысты оны пайдалану қазіргі уақытта шектеулі. Сынаптың орнына платина немесе термопара сияқты арнайы термоэлектрлік материалдар жиі қолданылады. Термометрдің тағы бір кең таралған түрі - электронды термометр. Ол температура өзгерген кезде арнайы материалдарда болатын электр кедергісінің өзгеруін өлшеуге негізделген. Мұндай термометрлерді пайдалану оңай, жинақы және өлшеу дәлдігі жоғары. Олар клиникалық медицинада, өнеркәсіпте, ғылыми зерттеулерде және басқа салаларда кеңінен қолданылады. Термометрлерді өлшенетін шамаларды түрлендіру принципі бойынша да жіктеуге болады. Аналогтық және сандық термометрлер бар. Аналогтық термометрлер - маркерлері бар шкала, мұнда температура мәні шкаладағы көрсеткі орнымен анықталады. Сандық термометрлер, керісінше, температураның нақты көрсеткішін көрсету үшін электронды сенсорлар мен дисплейді пайдаланады. мүмкіндіктері жағынан алуан түрлі және әртүрлі. Бұл оларды медициналық диагностика, өнеркәсіптік салқындату және жылыту процестері, тағам өнімдерін бақылау, климаттық талдау және т.б. сияқты қолданбалардың кең ауқымында пайдалануға мүмкіндік береді. Термометрлердің маңызды сипаттамаларының бірі - олардың дәлдігі. Ғылыми зерттеулерде, медицинада немесе өнеркәсіпте қолданылатын термометрлер жоғары өлшеу дәлдігін талап етеді. Метрологиялық зертханалар термометрлердің дәлдігі мен стандарттарға сәйкестігін қамтамасыз ету үшін калибрлеуді және сертификаттауды жүргізеді. Технологияның дамуымен термометрлердің жаңа түрлері пайда болады. Мысалы, инфрақызыл термометрлер заттар шығаратын инфрақызыл сәулелерді анықтау арқылы заттардың температурасын контактісіз өлшеуге мүмкіндік береді. Бұл әсіресе жету қиын жерлердегі температураны өлшеу үшін немесе жоғары температураны өлшеу үшін пайдалы. Сондай-ақ деректерді жазу мүмкіндігі бар цифрлық термометрлерді атап өткен жөн. Бұл термометрлер уақыт бойынша температура өлшемдерін сақтауға және талдауға мүмкіндік береді. Олар әсіресе температура өзгерістерін үздіксіз өлшеуді және тіркеуді қажет ететін бақылау және бақылау процестерінде пайдалы. Жоғарыда аталған термометрлердің барлық түрлері өздерінің артықшылықтары мен кемшіліктеріне ие және белгілі бір типті таңдау талаптар мен қолдану шарттарына байланысты. Термометрді таңдаған кезде дәлдікке, өлшеу диапазонына, пайдаланудың қарапайымдылығына және құнына қойылатын талаптарды ескеру қажет. Жалпы, термометрлер метрологияда маңызды рөл атқарады және әртүрлі салаларда кеңінен қолданылады деп айтуға болады. Олар әртүрлі салаларда процестерді басқаруға, қауіпсіздікті қамтамасыз етуге және тиімділікті арттыруға көмектесетін сенімді және дәл температуралық өлшемдерді қамтамасыз етеді. Қорытындылай келе, термометр әртүрлі салалардағы температураны өлшеуге арналған метрологияда негізгі рөл атқарады. Ол температураны өлшеу мен бақылауда дәлдік пен сенімділікті қамтамасыз етеді. Технологияның үнемі жетілдірілуімен және жаңа материалдардың дамуымен термометрлер дәлірек, пайдалану оңайырақ және кеңірек қолданылатын бола бастады. Қолданылған әдебиеттер: Ходунков В.П. Термометрия и инфракрасная радиометрия многофазных и многообъектных систем. - СПб.: Политехника, 2013. – 259 с.: ил. ISBN 978-5-7325-1031-7 Методы тепловизионной термометрии гетерогенных систем LAP Lambert Academic Publishing, 2012. – 296 с.: ил. ISBN 9783847329169 Radiometric Temperature Measurements, Volume 42: I. Fundamentals Radiometric Temperature Measurements, Volume 43: II. Applications жүктеу/скачать 220,7 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|