Қазақстан республикасының денсаулық сактау министірлігі с. Ж. Асфендияров атындағЫ



бет162/251
Дата24.09.2024
өлшемі5,03 Mb.
#145560
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   251
Байланысты:
infekcialik-aurular

Токсоплазмалардың тіршілік циклі. Жыныстық және жыныссыз жолмен көбею сатыларынан тұрады. Жыныстық даму циклі алғашқы әрі негізгі иесі болып табылатын мысықтар мен мысық тұқымдастықтың басқа өкілдерінің ішек жол ішек жолындағы шырышты қабат жасушаларында өтеді.
Мысықтарға органдарында цисталар (ооцисталар немесе зигоцисталар) бар тышқандарды жегенде алғашқы рет жұғады. Сонан соң цисталардан спорозоиттер шығады, олар ішек жасушасына еніп трофозоиттарға айналады да жыныссыз жолмен (шизогония) көбейіп мерозоиттар құрайды. Олар эпителиальды жасушаларды бұзып, маңындағы ішек қабатының қабыршақтарына енеді де гаметоцисталарға айналады.
Әртүрлі жынысты гаметоцисталардың бір-біріне қосылуы нәтижесінде зиготалар (ооцисталар) пайда болады. Ооцисталар – диаметрі 9-14 мкм, дөңгелек пішінді түссіз екі қатарлы тығыз қабатпен қоршалған. Мысық организмінен олар нәжіспен сыртқа шығады. Олар топырақта және қоршаған ортаның басқа объектілерінде жақсы сақталады. Жабайы және үй жануарлары мен кеміргіштерге қоректену кезінде мысықтың нәжісімен бірге ооцисталарды жұтқанда жұғады. Ақырғы иесінің организмінде бүкіл даму циклы 1-3 аптада аяқталады.
Адамдар, көптеген жабайы және үй жануарлары мен кеміргіштер (соның ішінде синантроптылар) токсоплазманың аралық иесі болып табылады. Олардың организмінде токсоплазмалардың көбеюі мен дамуы өтеді. Әртүрлі органдардың жасушаларында токсоплазмалар шоғырланып жиналады (жалған цисталар). Жалған цисталар (псевдоцисталар) – токсоплазмалардың макрофагтармен фагоцитталған вегетативті түрлері. Бірақ фагоцитоз аяқталмаған сипатта болады, сондықтан паразиттер фагоциттардың ішінде тіршілік қабілетін сақтайды.




Toxoplasma gondіі –дың жыныстық циклінің дамуы: А –токсоплазма; 1 - мысықтың (ақырғы ие) ішегінде даму стадиясы: 2-4 токсоплазма ооцистісінің жетілу процесі; 5 – тышқан организмінде (аралық ие) вегетативті стадияның дамуы; 6 – тышқанның бас миындағы токсоплазма цистасы; 7 – жаңа туған тышқанға трансплацентарлық жолмен жұғуы; 8 – анасының жатырындағы балаға (аралық ие) трансплацентарлық жолмен жұғуы (С.Ә.Әміреев, А.Жаханов, Қ.Құдайбергенұлы «Медициналық паразитология, 2005 ж.»)

Ж
асушалар бұзылған кезде босанған паразиттер лимфа тамырлары арқылы макрофагтармен тарап, басқа жасушаларға енеді де, бөліну циклы қайталанады. Паразитемия тек қана аурудың жедел кезеңінде дамиды.






Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   158   159   160   161   162   163   164   165   ...   251




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет