Іш сүзегінің клиникалық жіктелуі Типтік түрі –жеңіл
орташа ауыр
ауыр
2. Атиптік түрі – абортивті
амбулаторлы
көмескі
3. Сирек кездесетін түрлері
менинготиф
пневмотиф
колонотиф
нефротиф
4. Бактериятасымалдаушылық
транзиторлы
жедел
созылмалы
5. Асқынулары
тән:
- ішектен қан кету
ішек перфорациясы, перитонит
инфекциялық-токсикалық шок
тән емес:
пневмония
менингит
пиелит
паротит
- тромбофлебит
Асқынулары. Іш сүзегінің асқынулары арнайы және арнайы емес болады. Арнайы асқынулар осы аурудың қоздырғышының әсерінен дамиды. Сүзектік жаралар пайда болған жағдайда жараның түбі қан тамыры болса ішектен қан кету асқынуы дамуы мүмкін. Жараның түбі ішектің қабықшасы болса ішек тесіліп (перфорация), перитонитке әкеліп соғуы мүмкін. Бұл асқынуларды жараның пайда болу мерзімінде, яғни аурудың 2-3 апталарында пайда болуын ескеріп алдын алу шараларын қолдану керек. Ішектен қан кетудің нышандары - терінің бозаруы, құрғауы, дене қысымының төмендеуі және түсуі, пульстің жиілеуі, күре тамыр қысымының төмендеуі, іштің кебуі және перистальтиканың күшеюі. Аурудың арнайы асқынуларының қатарына инфекциялық-токсикалық шок жатады, себебі ол қарқынды бактериемия, токсинемия кезінде дамиды.
Арнайы емес асқыну басқа микрофлорамен қоздырылады. Арнайы емес асқынуға өкпе қабынуы, ми қабықшаларының қабынуы, бүйректің қабынуы және тағы басқалары жатады. Басқа асқынуларда өкпенің қабынуы мүмкін, аурудың барлық кезеңінде отит, паротит, цистит, пиелонефрит, тромбофлебит, остеомиелит және т.б. дамиды.
Диагностикасы. Іш сүзегін анықтау алгоритмі №1 кестеде көрсетілген.
Іш сүзегін танып-білу үшін клиникалық мәліметтерден басқа, зерттеудің лабораториялық әдістерінің нәтижелеріне, эпидемиологиялық анамнезге сүйену керек.
Салыстырмалы диагнозды қызбамен сипатталатын барлық жұқпалы және жұқпалы емес аурулармен жүргізу қажет: жедел респираторлы аурулармен, өкпе қабынуымен, милиарлы туберкулезбен, туберкулезды менингитпен, бруцеллезбен, безгекпен, мононуклеозбен, лептоспирозбен, сепсиспен және т.б.