Эпидемиологиясы. Аурудың көзі және резервуары – жабайы және үй жануарлар – түлкі, қасқыр,енот тәрізді иттер, борсық, қоян, аю, жабайы ешкі, жарқанат, кеміргіштер, жылқы, ірі қара мал, ұсақ қара мал, түйе.
Берілу жолдары
Контактілі - жануарлар адамды тістеп және сілекейлеген кезде вирусты жұқтырады.
Аэрогенді
Алиментарлы
Трансплацентарлы
Патогенезі. 1. Жұқтыру сатысы.
2. Қоздырғыш организмге енгеннен соң жүйке жолдарымен, периневральді кеңестік бойынша ОЖЖ-не жетіп сұр затына жиналады. Вирустың таралу жылдамдылығы 3 мм/сағ.
3. Көбею сатысы – вирус мидың, жұлынның нейрондарында көбееді. ОЖЖ зақымдап –энцефалит дамиды.
4. Нейрогендік диссеминация - периневральды жолдарымен перифериялық жүйке жүйесіне тарап септиневрит шақырады. Периневральды жолдан басқа, лимфогенді және гематогенді жолдарымен бүкіл организмге тарайды.
5. Сілекей безіне жетіп жүйкелік ганглийлерінде жабысып –фиксацияланады, сілекей арқылы бөлінеді.
6. ОЖЖде дегенеративті өзгерістер дамып параличтердің әсерінен ауру өліммен аяқталады.
Патанатомиясы. Жедел іріңді емес шашыранды энцефаломиелит.
ОЖЖ-де рабиялық түйіндер – ұсақ тамырлар төңірегінде мезенхимальды-глиозды инфильтраттар пайда болады.
Жүйке жасушаларында, әсіресе гипокампта (cілекей бөлетін және тістейтін орталықтардың қасында) арнайы цитоплазматикалық қосындылар – Бабеш-Негри денешіктері анықталады.
Ішкі ағзаларда гиперемия, қанға толық толуы, нүктелік қан құйылуы анықталады.
Клиникасы. Құтурыдың кезеңдері: Жасырың кезең -10 күннен 1 жылға дейін (1-3 ай)
