Қазақстан Республикасының ғылым және білім министрлігі

1. 
   Актуарлық қызметінің мәні және түсінігі.
   
2. 
   Сақтандырутарифтерінің құру міндеттері және маңызы.
   
3. 
   Тарифтік ставкалардың құрамы және құрылымы.
   
4. 
   Сақтандыру статистикасының көрсеткіштері.
   
5. 
   Сақтандыружарналарының мәні.
   
6. 
   Сақтандыру компаниясының қызметін қаржыландыру көздері ретінде сыйақысы.
   

Сақтандырусыйақысы – сақтандыру жағдайы туған кезде сақтандыруөтелген төлеу міндеттемесі және тәуекелдің қаржылық салдарын түсіру мақсаты мен төлеуге міндетті ақша соммасы.

Сақтандыру сыйақысы келісім шартқа қол қойылған кезде бекітіледі және оның іске асырылуы мерзімі өтпегенше өзгеріссіз қалады. Сақтандыру сыйақысының мөлшері жеткілікті болуы қажет сонда,

• 
  сақтандыру кезеңінде күтілген нарызылығын жабу,
  
• 
  істі енгізуге сақтандыру компанияларының шығындарын жабу,
  
• 
  табыс мөлшерін қамтамасыз ету.
  

1. 
   таза нетто сыйақысы,
   
2. 
   тәуекелді үстеме,
   
3. 
   сақтандыру компаниясының щығындарды жабуға,
   
4. 
   табысқа артық міндет.
   

Артық міндет – сақтандырушының шығындарын төлеу оған қоса:

• 
  Еңбекақы
  
• 
  Жалға беру
  
• 
  Коммисиондық және т.б.
  

Сақтандырушы тарифтерді құру кезінде минималды сақтандыру тарифтерінің сақтандыру жауапкершілігін максималды көлемін қамтамасыз етудегі екілік және қайшы міндеттерді шешеді. Сақтандыру сомпаниялардың негізгі міндеті Нетто сияқысын дұрыс есептеу, онда статистиканың және мүмкіндік теорисының мәліметтерін пайдалану, ал есептеулерді өзі актуарлық деп аталады.

Актуарии – актуарлық есеп қисаптармен айналысатын адам. Нетто мөлшерлемені санау кезінде Р=В теңдігінен шығарады, мұндағы Р-нетто мөлшерлемелерге сәйкес сақтандыру төлемдері, В-сақтандыру өтемі.

Нетто мөлшерлемені есептеу кезінде мүліктің көп түрлілігінде сақтандыру сомаларының қалалдарының бір ғана көрсеткіші пйдаланылады.

шығындалығы =

барлық сақтандырылған * 100%

обьектілердің жалпы

сақтандыру сомасы

Көрсеткіш берілген жыл үшін тұрақты болып табылатын жалпы сақтандыру сомасына тәуелді, сақтандыру сомасының шыңдылығын 4 элемент келтіруге болатын, жағдайларға тәуелді сақтандыру өтемдерінің төлем сомаларының мөлшеріне байланысты.

А-сақтандыру жағдайының жиілілігі ол сақтандыру жағдайларының санын сақтандырылған обьектілер санынақатынасы.

А=в/а

Б= г/в

а-сақтандыру обьектілернің саны,

в-сақтандырылған обьектілерінің саласы,

г-зақымдалған және жойылған обьектілердің саны,

д-осы обьетілердің сақтандыру саласы,

е-сақтандыру өтемдерінің саласы.

В=e/q

Г=жойылған немесе зақымдалған обьектілердің орташа сақтандыру сомасының сақтандырылған обьектілердің сақтандыру сомасына қатынасы.

Барлық 4 элементтің туынды көрсеткіштері сақтандырусомасының шағанды көрсеткіштері.

(q)(А*Б*В*Г=е/б)
Нетто мөлшерлемесінің есебі.

Сақтандыру түрлерінің әрбіреуі нетто мөлшерлеме есебінің методикасы тирифті период 5 немесе 10 жыл қосымша ісінің мөлшерінің түзетілуі мен сақтандыру сомасының шығыны орташа көрсеткіштерін анықтауына теңеледі. Ол үшін сақтандыру саласының шығынды көрсеткіштерінің өсу қатарын құру керек және оның тұрақтылығын бағалау қажет. Белгілі бір уақыт мерзіміне 5 жыл орташа арифметикалық q аламыз. qжыл бойынша белгілейміз:

q₁ =17; q₂=16; q₃=16; q₄=15; q₅ =15;
q = 17+16+16+15+15 =15.8

5

Берілген өсу қатарының тұрақтылығын бағалау вариация және медиана коэфиценттерінің көмегімен туындайды. Вариация коэфициенті орташа квадраттық ауытқудың орташа мөлшеріге қатынасына тең. Берілген өсу қатары бойынша орташа квадраттың ауытқудың δ есептеп шығарамыз. Тарифтік есептеулер үшін орташа квадраттық ауытқулардың келесідей формаларын қолданамыз

n-1
q=15.8 δ 0.85

өз кезегінде Брутто мөлшерлеме =Нетто/100-н(%)*100 Мұндағы Брутто н(%)мөлшерлеменің артық міндетінің сыбағалы салмағы. Брутто мөлшерлеме =17/100-20*100=21,25 Итогы6 артық міндет 22-17=5