Суды реагентті жұмсарту
Суды реагентті жұмсарту-бұл суға арнайы еріген кальций және магний катиондары реагенттерін енгізген кезде, тұнбаға айналып, іс-жүзінде ерімейтін қосылыстардың пайда болу процесі. Қолданылатын реагенттерге байланысты суды жұмсарту әдістері әк, әк-сода, фосфат және барий пайдалану арқылы жіктеледі.
1.3 Суды жұмсартудың әк пайдалану әдісі:
Бұл әдіс судан карбонатты қаттылықты ішінара жою үшін қолданылады.
Суға әк сүті түріндегі сөндірілген әкті енгізген кезде кальций гидрокарбонаты тұздары карбонаттар түрінде тұнбаға айналады:
Ca(HCO3)2+Ca(OH)2= 2CaCO3↓+2H2O.
Әкті одан әрі суға енгізу магний тұздарының гидролизіне әкеледі және
нашар еритін магний гидроксиді түзіледі, ол рН≥ 10,2...10,3 тұнады:
Mg(HCO3)2 + Ca(OH)2 = MgCO3↓ + CaCO3↓+CO2↑+2H2O
MgCO3+ Ca(OH)2 = Mg(OH)2↓ + CaCO3↓,
Әк пайдалану әдісі арқылы судан карбонатты емес магнийлі қаттылық жойылады,
егерде судың рН мәні 10,2-ден төмен болмаса (судың рН басқа мәндерінде магний гидроксиді тұнбаға түспейді):
MgSO4 + Ca(OH)2 = Mg(OH)2↓ + CaSO4
MgCl2+ Ca(OH)2 = Mg(OH)2↓ + CaCl2
Жоғарыда келтірілген теңдеулер магний қаттылығының жойылатынын көрсетеді, бірақ жалпы қаттылықтың мәні өзгеріссіз қалады, өйткені магний қаттылығы кальцийлі карбонатты емеске ауыстырылады. Сондықтан бұл әдісті тек карбонатты қаттылығы жоғары суды жұмсарту үшін қолданамыз.
Уақытша қаттылықты сөнген әк арқылы гидрокарбонаттарды бейтараптандыру жолымен жою өте сирек қолданысқа ие , себебі:
а) ұсақ шөгінділер нашар шөгеді және бөлшектердің ұлғаюын қажет етеді;
б) үлкен көлемдегі ұсақ органикалық заттар шөгінділердің пайда болуына жол бермейді.
1.4 Суды жұмсартудың әк-сода әдісі:
Бұл әдіс суды терең жұмсарту қажет болмаған кезде карбонатты және карбонатты емес қаттылықты бір уақытта төмендету үшін қолданылады.
Процестің химиясы реакциялармен сипатталады:
MgS04 + NaCO3 = MgCO3↓ + Na2SO4
CaCl2 + Na2CO3 = CaCO3↓+2NaCl
Суға реагенттерді қосқаннан кейін коллоидты қосылыстардың лезде түзілуі жүреді СаСОз және Mg(OH)2, алайда олардың коллоидтық күйден дисперсті күйге, яғни олар тұнбаға түсетін күйге ауысуы ұзақ уақытты алады. Сондықтан көбінесе әк-сода әдісі термиялық әдіспен біріктіріледі. Мысалы, бұл комбинация суды жұмсартуда қолданылады, ол төмен қысымды қазандықтарды қуаттандыруға, жылу желісін қуаттандыруға және т. б. қолданылады.
Әк-сода әдісімен суды жұмсарту тереңдігі сәйкесінше тең: суды жылытусыз қаттылық 1-ге дейін төмендейді ... 2 мэкв / л;
суды 80-ге дейін қыздырғанда...90°C қаттылық 0,2 дейін төмендейді...0,4 мэкв / л.
Біз суға 60-80 г кальций оксиді (CaO) (әк) немесе sa(oh)2 суспензия түрінде немесе натрий карбонаты (Na2CO3) — сода қосамыз.Реагенттерді суспензия түрінде қолданған дұрыс. Сол кезде сүтке ұқсас салқын ерітінді түзіледі. Судың сілтілігін жоғарылату үшін оған әкті сүт (суспензия) түрінде қосқан дұрыс болады. Алдымен ыдыстағы суды содамен сілтілендіріп аламыз, бұл судағы PH көтереді. Кейін реагенттің қажетті мөлшерін суда сұйылтып, контейнерге құйып, араластырғыш таяқшамен араластырамыз.
Сурет 1 Әк
Су химиялық реакция процесінде жапалақ пайда болады - кальций мен магний тұздары (кальций карбонаты және магний гидроксиді) коллоидтық түрге ауысады, басқаша айтқанда "қатаяды", ерітіндіден бос заттарға бөлініп, түбіне баяу орналасады.
Сурет 2 Жапалақ пайда болу процессі
Тұздар толығымен тұндырылғанша суды тұндыру керек. Бұл 5-тен 10 сағатқа дейін созылуы мүмкін. Судың қаттылығына, температураға және басқа да көптеген факторларға байланысты. Су мөлдір болған кезде-оны басқа контейнерге құюға болады.
Сонымен қатар, суды түбінен емес, түбінен 30-40 см биіктіктен алу керек, ал түбінен немесе түбінен контейнерді тазарту үшін су төгетін кран жасаған дұрыс (тұнбаны төгу). Контейнерде су қалмаған кезде, біз барлық тұнбаны шайқаймыз және суды төгеміз. Бұл процедура әк-сода әдісі арқылы суды жұмсарту деп аталады.
Достарыңызбен бөлісу: |