Қазақстан тарихы және қоғамдық пәндер кафедрасы «Қазақстан тарихы» пәні бойынша әдістемелік нұсқау Мамандығы



бет28/40
Дата18.11.2022
өлшемі1,99 Mb.
#51080
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   40
Байланысты:
Қазақстан-тарихы-Стом-1-курс

3.Жаңа тақырыпты түсіндіру: 40 мин (44 %)
1.3 Тақырып жоспары:
1. ТМД елдеріндегі қазақтар.
2. Шет елдердегі қазақтардың жағдайы.
3.Дүние жүзі қазақтарының құрылтайы.
4. Шет елдегі қазақтардың өз Отанына оралуы.
Ақпараттық –дидактикалық бөлім.
Кеңес Одағының әміршіл-әкімшіл басқару жүйесінің билігімен Қазақстанға зорлықпен қоңыс аударылып келгендер тәуелсіздік алғаннан кейін өз елдеріне қайтып оралды. Көшіп кеткендердің 70 % орыстар болса қалған 10 % басқа ұлт өкілдері болды. Керіснше қазақтардың 4,6 % ТМД елдеріне көшіп кетсе, 1 % алыс шетелдерге көшіп кетті. Қазақтардың елін тастап кетуі жұмыссыздық, кәсіпорындардың тоқтап қалуы, немесе кәсіпорындарды шетел капиталистері сатып алуы себеп болды.
Жақын жатқан шекаралас Омбы, Новосібір, Таулы Алтай аймақтарында милионнан астам қазақ тұрады. Олардың көпшілігі ХХ ғасырдың отызыншы жылдары кетсе, біреулері КСРО ыдырағаннан кейін жұмыс жөнімен кеткендер.
1997 жылы қазақтарға арнап Үлкен Сібір мешіті салынды.
1990 жылы желтоқсанда Мәскеу қазақтарының «Қазақ тілі» қоғамы құрылған. Бұл қоғамды құруға академик Кеңесбай Мұсаұлының сіңірген еңбегі зор. Олар Алматыдағы республикалық «Қазақ тілі» қоғамымен тікелей байланыс жасауда.
Дүниежүзі қазақтарының бірінші құрылтайы 1992 жылдың қыркүйек айында Алматы қаласында өтті. Бұл жиын шашырап жүрген қазақтардың басын қосқан алғашқы құрылтайы. Бұл құрылтайда Халифа Алтай шетелге көшкен қазақтардың көш кезінде табандарынан қан аққаның айтып елді тебірентті.
Өзбекстаннан келген А. Үкібаев өзінің сөзінде ол елде 580 қазақ мектептерінде 130 мың бала оқитындығын, Ташкентте, Нүкісте қазақтардың мәдени орталықтарының бар екендігін мәлімдеген.
Екінші құрылтай 2002 жылы Түркістан қаласында өтті. Құрылтайда дүние жүзі қазақтарына Ұлттық дамуымыздың өзекті мәселелері талқыланып, болашақта атқарылатын мәселелер туралы Үндеу жарияланған. Ал Үшінші құрылтай 2005 жылы Астанада өтті. Оған 33 елдің өкілдері қатысқан.
Құрылтай шеңберінде көші-қон, қазақ диаспорасының мәдениеті, күйі, оларды шағын және орта кәсіпке баулу мәселелері талқыланды.
Қазіргі кезде шетелдегі қазақтармен байланыс жасайтын басты ұйым – Дүние жүзі қазақтарының қауымдастығы. Мұның міндеті шетелдегі қазақтар туралы басты мәселелерді қарап, құрылтайға дайындық жасау.
КСРО құлаған кезде қиындықтарға қарамастан Ресейден, Украйна, Өзбекстаннан қазақтар көптеп келіп жатты. 1989 жылы 16 642 қазақ келді. 1992 жылы 24 мыңға жуық оралман келіп қоңыстанған. Олардың барлығына дерлік жағдай толығымен жасалған жоқ. Сонда да Қазақстанға туған отанына көшіп келемін деп тілек білдіріп жатқандар көбеюде.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   40




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет