Қазақстандағы ашаршылық себептері мен салдары

Ашаршылық - Қазақстан үшін өте күрделі мәселе. Ашаршылық кезінде қазақ елі үшін азаппен өткен күндер болды. 1917-1919жж осы аштық кезінде Түркістан мен Сырдария және Жетісу облыстарында көшпелі халықтың 1млннан астамы осы аштықтан қаза болып кетті. Аштықтың басты себебі – өлкедегі Кеңес билігінің қанап, қырып өздерінің үстемдіктерін көрсетіп қана қоймай, билікке құл болып Қазақстан азаматтарына деген аяусыздығын көрсетіп отырды.

Кейін бұл жайттың екінші кезеңі орын алып отырды. Ол 1921-1923жж аралығында өтті. Сол жылдары болған ашаршылық себебі – халықты қанаумен азамат соғысының өтуімен келіп соқты. Оның басты екі себебі: алғашқысы – Ресейдегі Азамат соғысының кесірінен Қазақ даласындағы шаруашылықтардың күйзеліске ұрынуы, екіншісі – табиғи апат қолайсыз ауа райы салдарынан орын алған жұт. 1921ж ашаршылықта Қазақстан халқы 30%-ға дейін азайды.

1932-1933жж аштық себептері:

1. 1925-1933жж Голощекиннің ұжымдастыру атты идеялық бағыты

2. Жиналған барлық егіндер шаруалардан күштеп алынды. Азық – түліктің жетіспеуі, бүкіл ел бойынша мал санының күрт төмендеуі.

3. Ауа райының қолайсыздығы, құрғақшылықтың болуы.

1932-1933жж аштық салдары:

1. Бүкіл Қазақстанды құшағына алған аштықтан 6,2млн республика халқының 2,1млн қырылды

2. 1млн-нан астам халық республикадан тыс жерге көшіп кетті

3. 3386 адам атылды, 13151 адам 3 жылдан 10 жылға дейін лагерге айдалды

4. Ұжымдастыру қарсаңында Қазақстанда 40,5 млн бас мал болды, ал 1933 жылдың 1 қаңтарында олардан қалғаны 4,5 млн болды