Б. А. Джаамбаева Философия Оқулық


Жаңа космологияның, философиялық пантеизмнің



Pdf көрінісі
бет136/313
Дата31.12.2021
өлшемі1,78 Mb.
#22005
түріОқулық
1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   313
6.5. Жаңа космологияның, философиялық пантеизмнің 
қалыптасуы: Н.Кузанский, Н. Коперник, Дж. Бруно, Г. Галилей, Г.И. 
Кеплер 
 
Н.  Кузанскийдің  (1401-1464  жж.)  ғылыми  зерттеулері  мен 
натурофилософиясын  орта  ғасыр  мен  Қайта  ӛрлеу  дәурінің  алтын  кӛпірі 
десек те болады. Кардинал Кузанский негізінен Қайта ӛрлеу дәуірінің ӛкілі. 
Бірақ  ол  схоласт  емес.  Ғалым,  теолог  ретінде  ол  «ғылыми  білімсіздік»  деп 
аталатын  математикаға  негізделетін  таным  ілімін  ойлап  тапты.  «Қарама-
қайшылықтың сәйкестігі» концепциясына жүгіне отырып, әлем мен Құдай 
мәселесін шешеді. 
Н.Кузанский 
неоплатонизмнің 
қағидаларына 
сүйенген. 
Бірақ, 
неоплатониктердің  ойларына  ортақ  ұғымды  тереңірек  зерттеді.  Бұл 


мінездеме  ортақ  нәрсені  бӛлуші  пифагорлықтар  мен  элеаттарға  тән  еді. 
Осыдан ол: біртұтастыққа барлық ұғым кіреді деген қорытынды шығарады, 
бұл  формула  пантеистік  және  пантеистікті  дамытушы  Дж.Бруноның  ойына 
ұқсас. 
 Н.Кузанскийдің  ойынша,  Құдай  әлемнен  тыс  нәрсе  емес,  ол  онымен 
бірге.  Сондықтан  да,  «әрбірі  әрбіріне»  деу,  Құдай  барлығына,  барлығы 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   132   133   134   135   136   137   138   139   ...   313




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет