қан тамырларын
есептейді:
беткей және терең.
Тереңі дермамен тері асты шел
майының шекарасында орналасады.
Лимфатикалық
тамырлар қан тамрыларымен топографиялық
функциялық тығыз қатынаста болады да, оларда
беткей
және
терең тор
құрады.
Дерманың
жасушалық
элементтері
фибробласттарды, мес
клеткаларды, гистоциттерді
және бірең-сараң
лимфоциттерді,
эозинофильді лейкоциттерді
қамтиды.
Фибробластар
талшықты дәнекер тіндерінің және негізгі
заттардың түзілуін қамтамасыз етеді.
Мес
клеткалар
(мастоциттер)
қанның
бағаналы
жасушаларының
ұрпақтарына
және
қанның
базофильді
лейкоциттерінің аналогтарына жатады. Мес жасушалардың
цитоплазмаларында, тері қан тамырларының өткізгіштігіне,
әртүрлі жасушалардың жіктелуіне және басқаларға реттеуші әсер
ететін, құрамында
гистамин, гепарин, серотонин, гиалурин
қышқылы
бар, арнайы түйіршіктер болады.
Гистиоциттер
–
дермальды
макрофагтар,
олардың
цитоплазмасында ферменттер есебінен фагоцитозды іске
асыратын,
лизосомдар
бар. Гистоциттер, иммунокомпетенттік
жасушалар мен фибробласттарды пролиферациялануын және
жіктеуін жүргізетін медиаторлар түзеді:
ИЛ, ИФН-α, ІНФ (ФНО)
және басқалар.
Гиподерма немесе тері асты шел май қабаты,
ілмектерінде
түрлі көлемде шар тәрізді май клеткалары орналасқан
дәнекер
тінінің
жуан
будаларынан
және
май
жасушаларынан
(липоциттерден)
құралады. Тері асты шел май қабатында қан
тамырлар, нерв бағаналары, нерв ұштары, тер бездері, шаш
қапшықтары орналасқан. Тері асты шел май қабаты фасциямен,
жиі периост немесе бұлшықет апоневрозымен шектеледі.
Липоциттердің жинақталуы дәнекер тінді талшықтармен
(трабекулалармен) бөлінген, майлық бөліктер
(лобулялар)
құрайды.
Тері бұлшықеті
бірқатар клеткалық элементтер, шаш
қапшығы, тамыр жанындағы өрім түрінде будаға біріктірілген
бірыңғай салалы бұлшықет талшықтарынан құралады. Шаш
қапшықтарының жанындағы біріңғай салалы бұлшықет өрімі
шаштың қозғалуын қамтамыз етіп, шашты көтеруші бұлшықет
(musculus arrectorіs pilorum)
деп аталады. Бірыңғай салалы
бұлшықеттер жиі бастың шашты бөлігі, ұрт, маңдай, алақан мен
табанның сыртқы беткейінде автономды күйде де кездеседі.
Көлденең жолақты бұлшықет бет терісінде (мимикалық
бұлшықет) орналасады.
Достарыңызбен бөлісу: |
