Нөлдік реттіліктің кернеуі мен тоғы бойынша қорғаныс

 

       Бір фазалы жерге қысқа тұйықталу кезінде торапта нөлдік реттіліктің кернеуі пайда болады және де ол кернеу қалыпты тәртіпте зақымдалған фаза ие болған шамасы бойынша тең және таңбасы бойынша кері болатын кернеуге тең болады. Бұл фазалық кернеулердің өзгерісі, сондай-ақ нөлдік реттіліктің кернеуінің пайда болуы осындай тұйықталулар туралы сигнализация ретінде қолданылуы мүмкін. 6.2. және 6.3. суреттерінде осындай қорғаныстардың сұлбасы көрсетілген.

6.2. Сурет - Релені жұлдызға қосу кезінде нөлдік реттіліктің кернеуі және тоғы бойынша қорғаныстың сұлбасы

6.3 Сурет - Релені үшбұрышқа қосу кезіндегі нөлдік реттіліктің кернеуі және тоғы бойынша қорғаныстың сұлбасы

Тұйықталу кезінде тоқтар тораптың барлық нүктелерінде шамамен бірдей өзгеретіндіктен, мұндай қорғаныста селективтілік болмайды және кез келген аймақтағы қысқа тұйықталу болған жағдайда тек қана сигнализация үшін қызмет етеді. Бірақ, қарапайым конфигурацияның тораптарында ол фазаның жерге қысқа тұйықталуы кезінде жалғыз қорғаныс болып табылуы мүмкін.

    n-желілерді жерге бір фазалық қысқа тұйықталу жағдайын қарастырсақ, олардың біреуінде 6.4суретінде көрсетілгендей қысқа тұйықталу орнын 3I⁽¹⁾_0 тоқ көзімен ауыстыруға болады. Осы жағдайда, таратылған желінің сыйымдылығын есептей келе, зақымдалмаған желінің нөлдік реттіліктің тоқтарының эпюры бірдей болады және тоқтар шиналарға бағытталған болады, ал зақымдалған желіде керісінше.

6.4 Сурет - n-желілердің ішіндегі біреуінің жерге бір фазалы қысқа тұйықталуы кезіндегі сұлбасы

    Зақымдалмаған желілерде

Мұнда i- желі нөмірі.

    Зақымдалған желіде

                                            3I⁽¹⁾_0n=3(C_-C_n)U_ф.                                    (6.6.)

Нөлдік реттіліктің тоқтарының өлшеуіш түрлендіргіші біртрансформаторлық сүзгі- нөлдік реттіліктің трансформатор тоғы болып саналады, ол тороидтық орамасы бар тұйықталған магнитөткізгіштің бейнесін көрсетеді.

    6.5. суретінде кабельдің үстіне орнатылған ТНП көрсетілген. Өзек темірдегі магнит ағыны фазалардың ағындарының қосындысына тең

                                                 Ф=Ф_А+Ф_В+Ф_С                                      (6.8.)

6.5 Сурет - Кабельдің үстіне орнатылған нөлдік реттілік тоғының трансформаторы

    ТНП-ні симметриялық орнатқан кезде Ф  тек қана нөлдік реттілік тоқтарының пайда болуы кезінде ғана.

                                                            Z_p=Z_нам                                       (6.9.)

     Бұл жағдайда реле магниттелуші тоққа тең және ТНП қателігі 50%-ға жуық. Сондықтан мұндай қорғаныс берілген тоққа реттеледі.

     Қорғаныстың іске қосылу тоғы келесі формуламен анықталады

                                                    I_сз=3К_отсК_БU_ФC_i,                            (6.10.)

мұнда  К_отс- К_Б-сыйымдылық тоғының лақтыру коэффициенті(45),

                   U_Ф-номиналды фазалық кернеу.

    Қорытындылар: Нөлдік реттіліктің кернеуіне жауап қайтаратын тоқтық қорғаныс селективтілік қабілетіне ие болмағандықтан, әдетте оқшауламаны бақылау үшін пайдаланылады. Ол өте сенімді және шекті қарапайым, бірақ орны толтырылған тораптарда оның қолданылуы тораптың қозғалатын қосындылық сыйымдылық тоғы желінің тоғынан едәуір көп болған кезде мүмкін болады.