Б, в, г, д, щ б, с, г, д, т к, в, г, д, н Көп мағыналы сөзге сәйкес қатар әртүрлі сөз табынан жасалады әрқалай дыбысталады туынды мағына бір негізден тарайды
Қызыл отау, пионер, колхоз, совхоз
жүктеу/скачать 34,37 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Есіктен жасы елулерге келген бейтаныс адам кіріп келді.
- Ыңғайлас мәнді жалғаулық шылау
- Маған бұл туралы айтқан.
- Орындалған арман, ыстық сезім, ақ орамал
- В) Абай үйге кіргенде, Әбіш конверттегі бар қағазды оқып шыққан еді.
- G) Есен далаға шықса, таң құланиектеніп атып келеді екен.
- А) интонациялық В) мағыналық С) синтаксистік
- С) ыңғайлас мәнді жалғаулық
- В) Неткен айтқыш тіл С) Ғажап құбылыс екен Д) Абайжан-ау, қайдағыны айтқыздың-ау Е) Дауысы сонша зор болар ма
- Д) Осыған әкесінің қайсарлығы жұққан шығар
- С) жайылма Д) жалаң Е) жақсыз 33. Толымсыз сөйлемде көбінесе түсіріліп айтылатын сөйлем мүшесі А) пысықтауыш
| Қызыл отау, пионер, колхоз, совхоз
Орамал, колхоз, жебе, болыс Ауылнай, фонетика, ханзада, түмен Пионер, колхоз, аударма, болыс 8. Күрделі сөздер арқылы жасалған неологизмдер Зейнетақы, баспагер, ақшалай жарна Шаңсорғыш, әуежай, кеден Сыйақы, БҰҰ, реттегіш Әкімшіл-әміршіл, үнтаспа, айла-шарғы Жалғаулар арқылы 9. Жалғау жалғану арқылы жасалған болжалдық сан есім қатысқан сөйлем Есіктен жасы елулерге келген бейтаныс адам кіріп келді. Мен үйде жалғыз қалдым. Жігіттер жүз-жүзден шоғырланып аттанды. Бойы өсіп, буыны қатая түсіп, он сегіздегі жігіт болды. Самат биыл он үшке толады. 10. Сөйлемдегі үстеудің түрі Ең алдымен, әдейі шақырып дастарқаннан дәм татқызу – ата салт, қазақи тәртіп. Себеп салдар үстеу Мезгіл үстеу Мөлшер үстеу Мақсат үстеу Мекен үстеуі 11. Сен де бір кірпіш дүниеге, Кетігін тап та бар қалан (Абай) Үзіндідегі шылаудың түрі Атау тұлғалы септеулік шылау Күшейткіш мәндә демеулік шылау Кезектес мінді жалғаулық шылау Талғау мәнді жалғаулық шылау Ыңғайлас мәнді жалғаулық шылау 12. Бұл ұрыста біз жеңеміз. (Ә.Кекілбаев). Сөйлемдегі есімдіктердің қызметі Анықтауыш, толықтауыш Пысықтауыш, толықтауыш Баяндауыш, анықтауыш Анықтауыш, бастауыш Толықтауыш, баянадауыш 13. Сұрау демеулігі Алманы ал(ма) Қалаға бара(ма) Телефон қара(ма) Көшедегі аялда(ма) Сабақтан қал(ма) 14. Жаңағы екпіні су сепкендей басылып, екі көзі жер сүзіп тақтаның алдына кібіртіктеп әрең шықты. – сөйлемдегі тұрақты тіркестің қызметі Бастауыш Пысықтауыш Толықтауыш Баяндауыш Анықтауыш 15. Мақсатты келер шақ –мақ, -мек, -пақ, -пек –ды, -ді, -ты, -ті –атын, -етін, -ған, -ген –а, -е, -й, -ып –мақ, -мек, -ар, -пақ 16. Еліктеуіш тіркесті сөздер Сылқ-сылқ күлді Төмен түсті Естілгендей болды Ақырындап жүрді Емін-еркін ойнады 17. Жекіру одағайлары Тек, уһ, әттең Жә, тек, құрау-құрау Тәйт, қане, жә Тәйт, шөк-шөк, пәлі Бәрекелді, кәні , жә 18. Бұрынғы өткен шақ тұлғалы етістік Біз оларға бұл туралы айтармыз. Маған бұл туралы айтқан. Ертен тауға шықпақ ойымыз бар. Олар кітап алу үшін келді. Екі-екіден топтап отырғызды. 19. Есімді тіркес Балалармен әңгімелесу, ақынға арнау, албырт сезім Гүрілдеген трактор, есікті қақты, үйдің есігі Орындалған арман, ыстық сезім, ақ орамал Телефон арқылы сөйлестім, үйдің шатыры Қызыл кітап, ақ көйлек, тауға шықты 20. Аянның бар байлығы –кітап. Тәттімбеттің көкейін кесетін дауасыз арманы – Сарыжайлау. Сөйлемдердегі баяндауыштың жасалу жолы. Сан есім Сын есім Үстеу Есімдік Зат есім 21. Біз, жастар- болашақ ел тірегіміз. Сөйлемдегі үтірдің қойылу себебі Оңашаланған айқындауыш Қосарлы айқындауыш Бірыңғай мүше Оқшау сөз Қаратпа сөз 22. Далада жаңбыр жауады. Сөйлемге сәйкес қатар Жақты, атаулы Жақсыз, жайылма Жақсыз, толымды Жақты, жалаң Жақты, жайылма 23. Сұрау есімдігі қатысқан сұраулы сөйлем Қалима ше Балалар пойызы осы шығар Ол не деген сөзің Болатбек деген жігітті білесіз бе Балалар пойызы осы шығар, ә 24. Абайдың шын мәнісінде дүннеге көзін ашқан Семейдегі ең колірлі білім ордасы – нВ.Гоголь атындағы кітапхана. Біз, міне, осы кітапханаға каланын ең көрікті жерімен келе жатырмыз. Алдымызда екі калбат сұрғылт тас үй цұр. Есік алдына қаланған сарғыш тастарды Абай да басып кірген.Сол жак кабырғадағы ескерткіш тастадағы бб жазуды окылық: «Абай кітап атып, окып тұрған калалық кітакана».Бұл ескерткіш такта 1954 жылы, Абайдың дүние салғанына ету жыл тоту кирсанында қойынан болатын.Кітапхана құрылысына көп өзгеріс енген жок. Абайды биікке шыркауына дем беріп, канат бітірген, ұлылыктын алтын ұясы болған калiрлі де касиетті орын – осы. Абай келер ұрпаққа нендейтiк асыл мұра қалдырса, соның бәріне де өзекті желі осы бір екі кабат сұр үйден шығысқа қарай тартыла андай болып тұратын Абайды орыс және батыстың ұлы классивтеріаен таныстырып, пікірлес-тағдырлас еткен – осы кітапхана. Абайдың бойындағы ұлы дарынның оянып, канаты бекіп, шырқау биікке көтерілуіне бұл кітапхананың коскан өлшеу жок. Біз, міне, осы кітапханаға каланың ең көрікті жерімен келе жатырмыз. Сөйлемдегі үтірдін конылу орны А) одағай сөз в) айқындауыш мүше с) жалпылауыш сөз D) кыстырма сөз E) каратпа сөз 25. Мезгіл бағыныңқылы сабақтас А) Мен бұл адамдардың ортасынан кетуім керек. В) Абай үйге кіргенде, Әбіш конверттегі бар қағазды оқып шыққан еді. С) Сізді ешкім шақырған жоқ, сондықтан сіз бармайсыз. Д) Қазан тұрып біресе атын мақтады, біресе өзін мақтады. Е) Бірде ұрыса отырып, бірде ақыл айтып, екеуін де кінәлі қылды. F) Не қулық, не сұмдықпен жұмысым жоқ. G) Есен далаға шықса, таң құланиектеніп атып келеді екен. H) Сен танкіге үйренген адам едің, тракторға кетіп барасың, 26. Тыныс белгісінің принциптері А) интонациялық В) мағыналық С) синтаксистік Д) сөйлеу Е) грамматикалық F)мәнерлеп оқу 27. Абайдың шын мәнісінде дүниеге көзін ашқан Семейдегі қадірлі білім ордасы –Н.В.Гоголь атындағы кітапхана. Біз, міне, осы кітапханаға қаланың ең көрікті жерімен келе жатырмыз.Алдымызда екі қабат сұрғылт тас үй тұр. Есік алдына қаланған сарғыш тастарды Абай да басып кірген. Сол жақ қабырғадағы ескерткіш тақтадағы 66 жазуды оқылық: Абай кітап алып, оқып тұрған қалалық кітапхана». Бұл ескерткіш тақта 1954 жылы, Абайдың дүние салғанына елу жыл толу қарсаңында қойылған болатын. Кітапхана құрылысына көп өзгеріс енген жоқ. Абайдың биікке шырқалуына дем беріп, қанат бітірген, ұлылықтың алтын ұясы болған қадірлі де, қасиетті орын – осы. Абай келер ұрпаққа нендейлік асыл мұра қалдырса, соның бәріне де өзекті желі осы бір екі қабат сұр үйден Шығысқа қарай тартылғандай болып тұр. Абайды орыс және батыстың ұлы классиктерімен таныстырып, пікірлес-тағдырлас еткен –осы кітапхана. Абайдың бойындағы ұлы дарынның оянып, қанаты бекіп, шырқау биікке көтерілуіне бұл кітапхананың қосқан өлшеу жоқ. Есік алдында қаланған сарғыш тастарды Абай да басып кірген. Сөйлемдегі шылауды түрі. А) нақтылау мәнді демеулік В) тежеу мәнді демеулік С) ыңғайлас мәнді жалғаулық Д) күшейткіш демеулік Е) кезектес мәнді жалғаулық 28. Абайдың шын мәнісінде дүниеге көзін ашқан Семейдегі ең қадірлі білім ордасы –Н.В.Гоголь атындағы кітапхана. Біз, міне, осы кітапханаға қаланың ең көрікті жерімен келе жатырмыз.Алдымызда екі қабат сұрғылт тас үй тұр. Есік алдына қаланған сарғыш тастарды Абай да басып кірген. Сол жақ қабырғадағы ескерткіш тақтадағы 66 жазуды оқылық: Абай кітап алып, оқып тұрған қалалық кітапхана». Бұл ескерткіш тақта 1954 жылы, Абайдың дүние салғанына елу жыл толу қарсаңында қойылған болатын. Кітапхана құрылысына көп өзгеріс енген жоқ. Абайдың биікке шырқалуына дем беріп, қанат бітірген, ұлылықтың алтын ұясы болған қадірлі де, қасиетті орын – осы. Абай келер ұрпаққа нендейлік асыл мұра қалдырса, соның бәріне де өзекті желі осы бір екі қабат сұр үйден Шығысқа қарай тартылғандай болып тұр. Абайды орыс және батыстың ұлы классиктерімен таныстырып, пікірлес-тағдырлас еткен –осы кітапхана. Абайдың бойындағы ұлы дарынның оянып, қанаты бекіп, шырқау биікке көтерілуіне бұл кітапхананың қосқан өлшеу жоқ. Семейдегі ең қадірлі білім ордасы –Н.В.Гоголь атындағы кітапхана. Сөйлемдегі сын есімнің түрі. А) қатыстық, туынды В) негізгі, дара С) сапалық, негізгі Д) күрделі, туынды Е) сапалық, туынды 29. Лепті сөйлем А) Дұшпанға тастай қатты бол В) Неткен айтқыш тіл С) Ғажап құбылыс екен Д) Абайжан-ау, қайдағыны айтқыздың-ау Е) Дауысы сонша зор болар ма F) –Түндікті жауып, есікті түріп қойшы G) Жырлай-жырлай өлгенде, арттағыға сөз қалсын H) Ол жетіп келмесі бар ма 30. Толымды сөйлем А) Қыста бір болғаным бар В) Анда-санда сүйсінген күлкі, дырду С) Болыс та емес, би де емес Д) Осыған әкесінің қайсарлығы жұққан шығар Е) Кітап оқуды жақсы көремін F) Жандос бұған мейлінше қосылды 31. Көңіл күйді білдіретін сөйлемде ой аяқталмай кілт үзілгенде, қабаттасып қойылған тыныс белгісі бар сөйлем қатары А) Қызыл сөзге салынба, балақай В) Үйде Ұлжан, Айғыз, Ділда – үшеуі ғана отыр С) Ілініп тұр тауларға Д) Несі бар, көмектес Е) Қолмен жаудырар ма едің жауынды F) Селк етіп, секем алып қарады G) Арнап сөйлеген кісісі Абай 32. Балалық шақ көріністері Ғажап ертегілер еді. Дүниедегі жақсылық атаулының бәрі-бәрі ерлік те, ізгілік те сұлулық пен ақылдылық та бәрі – әйтеуір адамға тәр небір асыл қасиеттің барлығы сол Аянның ертегілерінде болушы еді. Аян батырлық туралы ертегі айтқанда біз алым-жұлым киінген қара борбай балалар бір сәтке жадау қалпымызды ұмытып шетімізден көк семсерді жарқ-жұрқ еткізіп, ат ойнақтатып, жауға қарсы арыстанша ақыра шабатын нағыз қас батырдай сезінуші едік өзімізді. Өмірімізде қосауыз мылтықтан өзге ештенені көрмесек те жарқ-жұрқ еткен көк семкер тұрғанда зеңбірек пулемет дегендер йтар сөзге, көңілге олқы түсіп ойыншық сияқты боп қалатын. Өйткені Аянның ертегілеріндегі батырлар сілтеген көк семсерге қызығып иланатынымыз сонша – оны қару біткеннің құдайы көретінбіз. (С.Мұратбеков) Біз оны қару біткеннің құдайы көретінбіз. А) салалас В) атаулы С) жайылма Д) жалаң Е) жақсыз 33. Толымсыз сөйлемде көбінесе түсіріліп айтылатын сөйлем мүшесі А) пысықтауыш В) баяндауыш С) анықтауыш Д) үйірлі анықтауыш Е) толықтауыш F) бастауыш 34. Балалық шақ көріністері Ғажап ертегілер еді. Дүниедегі жақсылық атаулының бәрі-бәрі ерлік те, ізгілік те сұлулық пен ақылдылық та бәрі – әйтеуір адамға тәр небір асыл қасиеттің барлығы сол Аянның ертегілерінде болушы еді. Аян батырлық туралы ертегі айтқанда біз алым-жұлым киінген қара борбай балалар бір сәтке жадау қалпымызды ұмытып шетімізден көк семсерді жарқ-жұрқ еткізіп, ат ойнақтатып, жауға қарсы арыстанша ақыра шабатын нағыз қас батырдай сезінуші едік өзімізді. Өмірімізде қосауыз мылтықтан өзге ештенені көрмесек те жарқ-жұрқ еткен көк семкер тұрғанда зеңбірек пулемет дегендер йтар сөзге, көңілге олқы түсіп ойыншық сияқты боп қалатын. Өйткені Аянның ертегілеріндегі батырлар сілтеген көк семсерге қызығып иланатынымыз сонша – оны қару біткеннің құдайы көретінбіз. (С.Мұратбеков) Өйткені Аянның ертегілеріндегі батырлар сілтеген көк семсерге қызығып иланатынымыз сонша – оны қару біткеннің құдайы көретінбіз. Сөйлемдегі есімдіктің қызметі А) толықтауыш В) баяндауыш С) пысықтауыш Д) анықтауыш Е) бастауыш 35. Балалық шақ көріністері Ғажап ертегілер еді. Дүниедегі жақсылық атаулының бәрі-бәрі ерлік те, ізгілік те сұлулық пен ақылдылық та бәрі – әйтеуір адамға тәр небір асыл қасиеттің барлығы сол Аянның ертегілерінде болушы еді. Аян батырлық туралы ертегі айтқанда біз алым-жұлым киінген қара борбай балалар бір сәтке жадау қалпымызды ұмытып шетімізден көк семсерді жарқ-жұрқ еткізіп, ат ойнақтатып, жауға қарсы арыстанша ақыра шабатын нағыз қас батырдай сезінуші едік өзімізді. Өмірімізде қосауыз мылтықтан өзге ештенені көрмесек те жарқ-жұрқ еткен көк семкер тұрғанда зеңбірек пулемет дегендер йтар сөзге, көңілге олқы түсіп ойыншық сияқты боп қалатын. Өйткені Аянның ертегілеріндегі батырлар сілтеген көк семсерге қызығып иланатынымыз сонша – оны қару біткеннің құдайы көретінбіз. (С.Мұратбеков) Асты сызылған сөйлемдегі күрделі сөздерге тән сөз табы А) еліктеу сөз В) сын есім С) есімдік Д) үстеу Е) зат есім 36. Берілген үзіндіге қажетті тыныс белгіні қойыңыз. жүктеу/скачать 34,37 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|