Бөлім:4. Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтары
Тақырып:2.4. Т. Морганның хромосомалық теориясы
OM: 10.2.4.3 Кроссинговер нәтижесінде белгілердің тұқымқуалау заңдылықтарының бұзылуын түсіндіру
Бағалау критерийлері
Оқушылар:
-Т.Морганның хромосомалық теориясының негізгі принциптерін біліп, түсіну
-тұқымқуалаушылық заңдылықтарының бұзылу себептерін түсіну және анықтау
-тіркесу топтамасына есептер шығара білу
Ойлау дағдыларының деңгейі: Білу және түсіну,қолдану
Жоғары деңгей дағдылары
Тапсырма 1.
Тұқымқуалаушылықтың хронологиялық теориясындағы шын және жалған мәлімдемелерді анықтаңыз.
Мәселе шешімін бұрын қолданыңыз.
Тұқымқуалаушылықтың хромосомалық теориясы
|
True or False (Шындық немесе жалған)
|
Суреттің нөмірі
|
1. Мендель гендері сияқты хромосомалар ағзадағы келісілген (гомологиялық) жұптың бөлігі болып табылады. Екі ген үшін де, хромосомалар үшін де жұптың бір мүшесі анасынан, ал біреуі әкесінен келеді.
|
|
|
2. гомологиялық жұптар мейозға бөлінеді, сондықтан әрбір сперма немесе жұмыртқа тек бір мүшеге ие болады. Бұл процесс Мендельдің сегрегация заңына сәйкес аллельдердің гаметтерге бөлінуін көрсетеді.
|
|
|
3.Әртүрлі жұп хромосомалардың мүшелері Мендельдің тәуелсіз ассортименті заңындағы әртүрлі гендердің аллелі сияқты бір-бірінен тәуелсіз болып саналады.
|
|
|
4. Қосарланған гендер бірдей хромосомада кездеседі
|
|
|
5. Олар хромосомада сызықты реттілікте жатыр
|
|
|
6. Кездейсоқ кроссоверлерд қоспағанда, гендердің ата-аналық комбинациясын сақтау үрдісі бар.
|
|
|
7. Екі ген арасындағы байланыстың беріктігі олардың арасындағы қашықтыққа керіпропорционалды, яғни, екі өзара байланысты гендер қашықтықтың аз болған жағдайда олардың арасындағы қашықтық жоғары және төмен болса, жоғары өту жиілігін көрсетеді.
|
|
|
Есептер.
1. Сұр денесі және қалыпты қантты (доминантты белгілер) дигетеразиготалы дрозофиланың аталық шыбынын, қара денелі қанаты қысқарған (рецесивті белгілер) аналық дрозофила шыбынымен шағылыстырған. Есеп шығару схемасын құрыңдар. Ата-аналардың генотиптерін, сондай-ақ F1 ұрпақтарының ықтимал генотиптерін және фенотиптерін анықтаңдар, егер осы ерекшеліктердің доминанты және рецессивтік гендері жұптаса тіркескен болса және жыныстық жасушалардың пайда болуы кезінде кросинговерге ұшырамаса. Алынған нәтижелерді түсіндіріңдер.
Дескриптор:
Білім алушы
-тұқымқуалаушылық заңдылықтарының бұзылу себептерін түсінеді және анықтайды
-тұқымқуалаушылықтың хронологиялық теориясын түсіндіреді
- тіркесу топтамасына байланысты есеп шешімін анықтайды
Достарыңызбен бөлісу: |