Әдебиет пәнінің негізі – көркем шығарманы оқыту 1. Әдебиетті оқыту әдістері.
Оқыту процесі, оның екі жақты мәні. Оқыту әдістерін негіздейтін принциптер. Әдістердің өзара сабақтастығы, жекеленген әдістемелік тәсілдер арқылы жүзеге асатыны. Әдістерді жүйелеу мәселелерінің зерттелуі, шешімдері (М.Н.Скаткин, И.Я.Лернер, Н.И.Кудряшев).
Творчестволық оқу әдісі. Бұл әдістің шығарманы оқытуда қолданылатыны, мақсат міндеттері. Творчестволық оқу әдісінің әдістемелік тәсілдері.
Эвристикалық әдіс. Эвристикалық әдістің оқытудағы мақсаты, оқушылардың алғашқы шығармаларын оқудағы эмоциональдық көңіл күйінің интеллектуальдық қалыпқа ауысуындағы алатын орны. Эвристикалық әңгімедегі ізденушілік бағыт. Эвристикалық әдісті жүзеге асыру тәсілдері.
Зерттеу әдісі. Зерттеу әдісінің қолданылу мақсаты, орны. Әдебиетті проблемалық түрде оқыту. Проблемалық сұрақтардың шешуші ролі. Дәстүрден тыс сабақтардағы зерттеу әдісімен жұмыс істеу тәсілдері. Зерттеу әдісінің дамыта оқытуда, оқушының қызығушылығын арттыруға жасайтын игі ықпалы.
Репродуктивтік әдіс. Репродуктивтік әдіспен жұмыс істеу түрлері, әдіске тән амал-тәсілдер. Әдістің тиімділігі.
Оқыту әдістерінің сабақтастығы, оқу материалы мен сабақ мақсатына байланыстылдығы.
2. Көркем шығармамен жұмыс істеу реті мен кезеңдері.
Кіріспе сабақтар. Кіріспе сабақтардың мазмұны мен маңызы. Кіріспе сабақтардың түрлері, оларға бөлінетін уақыт. Кіріспе сабақтардағы пәнаралық байланыс.
Көркем шығарманы оқыту мен талдау кезеңі. Көркем шығарманы оқытудың түрлері, мәні, мақсаты. Үйде оқудың нәтижелі болуына мұғалімнің жетекшілігі. Шығарманы талдаудың күрделілігі. Мәтінді талдауға әзірлеу (сабақтарға бөлу, материалды көтерілген мәселелерге жүйелеу, т.б.). Талдау жолдары. Тура және «астыртын» тәсілдерді пайдалану.
Қорытынды сабақтар. Қорытынды сабақтардың мақсаты, оларға қойылатын талаптар. Қорытынды сабақ мәтінді талдаудың жауапты кезеңі. Оқушыларды өз бетімен жұмыс істеуге бейімдейтіні.
3. Көркем шығармаларды жанрлық ерекшеліктеріне тән оқыту.
Эпикалық шығармаларды оқытудың өзіндік ерекшеліктері У-У1, УП-УШ, 1Х-Х1 сыныптарда талдпудың өзіндік талаптары эпикалық шығармаларды сюжеттік, композициялық негізіне қарай талдау жолдары. Образдық талдау жасатудың талаптары мен әдіс-тәсілдері. Проблемалық талдау.
Лириканы оқыту. Лириканы көркемдік табиғаты мен оны оқып талдаудың сабақтастығы. Лирикалық шығармаларды У-УШ, 1Х-Х1 сыныптарда оқытудың ерекшелігі, жолдары, теориялық жағынан оқып үйренудің мәні, бағдарламалық талабы.
ӘДЕБИЕТТЕР
1. Қоңыратбаев Ә. 4-7 кластарда әдебиетті оқыту методикасы. Алматы, 1987.
2. Көшімбаев А. Қазақ әдебиетін оқыту методикасы.Алматы, 1969.
3. Кудряшев Н.И. Взаимосвязь методов обучения на уроках литературы.М., 1981.
4. Никольский В.И. Методика преподав. лит-ры в средней школе.М., 1971.
5. Қирабаев С. Мектеп және қазақ әдебиеті. Алматы, 1979.
6. Ақшолақов Т. Мектепте әдеби шығарманың компоненттерін оқыту. А:,1974.
7. Ақшолақов Т. Көркем шығармаға талдау жасау. Алматы, 1982.
8. Тасболатов Қ. Әдебиет сабағында оқушылардың танымдық белсенділігін арттыру. Алматы, 1974.
9. Дайырова Ә. Орта мектепте І.Жансүгіровтің шығ-рын оқыту жолдары. –А:, 1974.
10. Қалиев С. Мектепте Ғ.Мүсірепов шығармаларын оқыту жолдары. Алматы,1974.
11. Бітібаева Қ. Әдебиетті оқыту әдістемесі. Алматы, 1997.
12. Сүлейменова Қ. Қазақ совет әдебиетін оқытудың кейбір мәселелері.-А:, 1982.
13. Маранцман Б., Чириковская Т. Проблемное изучение литературного произведения в школе. М., Просвещение, 1977.
14. Нұрмұқанов Ж. , Дайырова Ә. Орта мектепте лириканы оқыту. Алматы, 1991.
15. Әбілқасымова К. Талдай білген ұтады. Қазақ тілі мен әдебиеті, 1994, № 2.