БАҒдарламалар жинағының жобасы пайдалы қазбалардың шоғырлану аумағын барлау технологиясы мен техникасы

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ 
ДҮНИЕЖҮЗІЛІК БАНК 
«ТЕХНИКАЛЫҚ ЖӘНЕ КӘСІПТІК БІЛІМДІ ЖАҢҒЫРТУ» ЖОБАСЫ 
 
 
 
 
БАҒДАРЛАМАЛАР ЖИНАҒЫНЫҢ ЖОБАСЫ 
 
Пайдалы қазбалардың шоғырлану аумағын барлау технологиясы мен техникасы 
 
(типтік оқу жоспары, оқу-білім бағдарламасы  
және арнайы пәндер бойынша типтік оқу жоспарлары) 
 
 
 
«СОЦИЕТА ИТАЛИАНА ДИ МОНИТОРАДЖИО 
 СОЦИЕТА ПЕР АЗИОНИ» Акционерлік қоғамы 
 
 
 
 
 
Астана 2014 

АЛҒЫ СӨЗ 
   
1.  Қазақстан  Республикасының  өндіріс  және  жаңа  технологиялар  министрлігінің    2014  жылдың  9  сәуірдегі  №  70 
бұйрығымен  бекітілген,  «Пайдалы  қазбалардың  шоғырлану  аумағын  барлау  технологиясы  мен  техникасы»  Кәсіби 
стандартының негізінде енгізілген. 
2.  Алғаш рет енгізілген 
3. «Геология және пайдалы қазбаларды өндіру» оқу бағыты бойынша  оқу-әдістемелік бірлестігімен келісілген 
хаттама № 3 «25» желтоқсан 2014  жыл  
ОӘБ  төрағасы Альмуханов М.А. 
   
 «Республикалық техникалық және кәсіби оқыту және біліктілікті иемденудің ғылыми-әдістемелік даму орталығы» АҚ-
мен келісілген 
 
хат №1413 «30» желтоқсан  2014 жыл 
 
 
Бағдарламаның сапасын жақсарту бойынша барлық ескертулер мен ұсыныстарды келесі мекен-жай бойынша жіберуіңізді 
өтінеміз: Семей қ., Семей қалалық геологиялық барлау институты  Бурмистров Анатолий Борисович  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

МАЗМҰНЫ 
 
1 . Оқу-білім бағдарламасының қолданылу саласы 
2. Терминдер, анықтамалар мен қысқартулар 
3. Білім берудің кәсіби стандарты негізіндегі оқу жоспары 
    3.1. Оқу-білім бағдарламасының функционалдық картасы 
     3.2. Кәсіби стандарт негізіндегі Типтік оқу жоспары 
     3.3. Арнайы пәндер бойынша Типтік оқу бағдарламалары 
«Ұңғымаларды бұрғылау» пәні бойынша Типтік оқу бағдарламасы                                                                             
«Тау –кен ісі» пәні бойынша Типтік оқу бағдарламасы                                                                                 
«Тау- кен және бұрғылау» пәні бойынша Типтік оқу бағдарламасы                                                     
 
 
БІЛІМ БЕРУ БАҒДАРЛАМАСЫ 
Пайдалы қазбалардың шоғырлану аумағын барлау технологиясы мен техникасы 
2014 жыл 
1. Оқу-білім бағдарламасын қолдану саласы  
Жалпы  кәсіби,  арнайы  циклдер  пәндері  бойынша  Типтік  оқу  бағдарламасы  кәсіби  қызмет  саласы  (КҚС)  мен  қызмет 
түрлеріне  (ҚТ)    сай  ҚР  ТжКО  кәсіби  стандарттарына  сәйкес  әзірленген.  Оқу  бағдарламасын  әзірлеу  кезінде  кәсіби 
стандарттардың кейбірі оқыту модуліне негізделеді. Осыған орай әр модуль нақты Еңбек міндеттерін орындауға байланысты 
құзыреттіліктің барлық үш тобын қалыптастыруға бағытталған. Кәсіби құзыреттілік оның негізгісі болып табылады. 
Модульдік оқыту модульдік оқу жоспары (тәжірибеде блоктык оқу жоспары деп атайды) және оқу пәндерінің модульдік 
бағдарламаларының жиынтығынан тұратын модульдік оқу бағдарламасын жүзеге асырады.  
Оқу бағдарламасы: 


 
еңбек саласы мен кәсіби білім беру саласының өзара әрекеттестігін реттеуге; 

 
материалды меңгерудің дәрісханалық, әрі жеке бөлігін реттеуге, яғни оқытушыны ақпараттық қызметтен арылтуға; 

 
оқу мақсаттары мен міндеттерінің толық тізбесін анықтауға; 

 
пәнді  игерудің  басында  және  соңында  студенттердің  дайындық  деңгейлеріне  (құзыреттіліктеріне)  қойылатын 
талаптарды әзірлеуге; 

 
пәннің  әрбір  модуліне  сипаттамаларды  (қысқа  мазмұнды  модульдік  бірліктер  тізбесі,  дәрістер  тезисі,  семинар  және 
зертханалық-тәжірибелік  сабақ  жоспарлары,  бақылау  өзіндік  жұмыс,  шығармашылық  тапсырмалар  тақырыптары, 
тапсырмаларды орындау және тапсыру кестесі ) әзірлеуге; 

 
ұйымдастырушылық-әдістемелік  сипаттамаларды  (оқу  жетістіктерін  оқыту  мен  бақылаудың  негізгі  нысандары  мен 
әдістері, оқыту саясаты) құрастыруға; 

 
оқыту нәтижесін (с.қ. баға қоры) бағалауға; 

 
кадрларды  даярлау,  біліктілікті  көтеру  және  кәсіби  қайта  даярлау  бағдарламаларын  әзірлеуге  арналған  талаптарды 
реттеуге арналған.  
Оқу бағдарламасының негізінде оқу пәндерінің модульдік оқу жоспары мен модульдік бағдарламалардың жиынтығы 
әзірленеді.  
МОБ негізгі қолданушыларына:  

 
білім беру ұйымдары, қызметкерлер; 

 
ұйым басшылары, ұйым қызметкерлерін басқару бөлімшелерінің басшылары мен мамандары; 

 
модульдік оқу жоспарлары мен оқу бағдарламаларын әзірлейтін мамандар; 
мамандардың кәсіби дайындығын бағалау мен біліктіліктерінің сәйкестігін растау  саласының мамандары жатады. 
 
2.Терминдер, анықтамалар мен қысқартулар 
 Қызмет  түрі    -  Еңбек  міндеттеріның  және  олардың  орындалуы  үшін  қажетті  құзыреттіліктердің  бүтін  жиынтығынан 
құралған кәсіби қызмет саласының бөлшегі.  
Оқу (кәсіп) тобы – қызметтің ұқсас түрлерін біріктіретін кәсіби қызмет саласы. 
Лауазым  –  атауы  белгіленген  үлігілік  тапсырмалар,  құқықтар  мен  міндеттердің  жиынтығымен  анықталатын 
ұйымдастырушылық-әкімшілік құрылымдағы штаттық бірлік.  

Кәсіби стандарт бірлігі – еңбек қызметінің аталған түрі үшін бүтін, аяқталған, әрі автономды және маңызды болып 
табылатын,  нақты еңбек функциясының толық сипаттамасынан тұратын кәсіби стандарттың құрылымдық элементі. 
Біліктілік – белгілі бір қызмет түрі аясында қызметкердің еңбек функциясын сапалы орындауға дайындығын 
дәлелдейтін кәсіби деңгей. 
Біліктілік деңгей (Біліктілік деңгейі) –қызметкердің құзыреттілігіне қойылатын біліктіліктің Ұлттық және салалық 
шеңберіндегі орындалатын жұмыстың дербестігін, жауаптылығын және күрделілігін танытатын талаптардың деңгейі. 
Өлшемдер (бағалаулар) – оқытудың басты элементтерінің жетістіктерін көрсету үшін қажетті орындалатын жұмыс 
сапасының сипаттамасы, талаптары: 
•
 
өлшемдер элементпен байланысты;  
•
 
міндетті орындауға жатады;  
•
 
қажетті білім, білік және дағдыларға сәйкес болуы керек; 
•
 
элементтің тәжірибелік құзыреттіліктерін көрсетуі тиіс. 
Құзыреттілік – кәсіби қызметте белгілі бір біліктілік деңгейінің Еңбек міндеттері мен міндеттерін орындауды 
қамтамасыз ететін білім, білік және дағдыны қолдана алу қабілеті. 
Модуль (module) – бұл оқу бағдарламаларының тәуелсіз, жеткілікті және толық бөлімі немесе оқу кезеңі (ЮНЕСКО). 
Модульдік білім беру бағдарламасы – белгілі бір біліктілікті тағайындауға қажетті құзыреттіліктерді иеленуге 
бағытталған модульдердің жиынтығы мен реттілігі. 
Модульдік бағдарлама – оқушыларды оқыту мен жекелей зерделеу үшін қажет нақты оқу материалдарын іріктеу мен 
жинақтауда ауыспалылық пен еркінділіктің  қажетті деңгейін қамтамасыз ететін модульдердің кірігуі мен кәсіп шеңберіндегі 
қызмет талаптары негізінде құрастырылған оқу бағдарламасы.   
Модульдік оқу жоспары  - білім беру мақмұнының моделі болып табылады және кәсіби білім берудің кез келген деңгейі 
үшін кәсіби-міндетті пәндер, таңдау бойынша және факультативтік пәндерден құралатын білім беру блоктарынан (жалпы 
міндетті, әлеуметтік-экономикалық, жалпы кәсіби, арнайы-кәсіби)  тұрады. 
Біліктіліктің ұлттық шеңбері – еңбек нарығында мойындалған біліктілік деңгейлерінің құрылымдық сипаттамасы. 
Біліктіліктің салалық шеңбері  - салада мойындалған біліктілік деңгейлерінің құрылымдық сипаттамасы.  
Сала  – бір типті өнімді құру мақсатын иеленетін кәсіпорын мен ұйымның кәсіби қызмет жүйесінің құрылымдық бөлігі.   
Кәсіби  қызмет  саласы    -  ортақ  кіріктірілген  негіздерден  тұратын  және  құзыреттіліктердің  ұқсас  жиынтықтарын 
шамалайтын сала қызметі түрлерінің жиынтығы.  

Кәсіби стандарт – Кәсіби қызметтің нақты саласында біліктілік, құзыреттілік деңгейіне, еңбек мазмұнына, сапасы мен 
шарттарына қойылатын талаптарды анықтайтын стандарт. 
Кәсіп –  белгілі бір білім, білік пен арнайы дайындықты талап ететін, адамның дене даму мүмкіндігін, зияткерлік қабілетін 
және білімі туралы сәйкес құжатпен расталатын кәсіби қызметтің белгілі бір саласында жұмыс атқаруға заңды құқық беретін 
адамның еңбек қызметінің негізгі түрі.  
Еңбек функциясы –нақты өндірістік және бизнес-процесте еңбекті  бөлу  нәтижесінде қалыптасқан міндеттерді іске асыру 
және оны  
орындау үшін қажетті құзыреттіліктердің болуын  шамалайтын кәсіби қызмет түрінің функциясы. 
Типтік  оқу  бағдарламасы  (sample  program)  –    білім  алушыларды  дайындаудың  мазмұны  мен  деңгейіне  қойылатын 
талаптарды іске асыруға арналған және оқу пәні мен кәсіби тәжірибенің міндетті  мазмұнын  толық ашатын құжат.   
Типтік оқу жоспарлары мен білім беру бағдарламалары білім мазмұнына, оқу жүктемесінің жоғары көлеміне 
және білім алушылардың дайындық деңгейіне қойылатын ортақ талаптардың жиынтығын анықтайды.   
Оқу модулі – нақты модульдік бірлік бойынша оқу мазмұнының жиынтығы, білім алушының оқу әрекеттерін басқару 
жүйесі, нақты мазмұн бойынша білімді бағалау жүйесі.  
Функционалдық карта – кәсіби қызметтің сол не өзге саласы шеңберіндегі қызметтің белгілі бір түрінің қызметкері 
тарапынан орындалатын еңбек функциясы мен міндеттерінің құрылымдық сипаты.  
Элементтер (оқытудың басты элементтері) – дәлелді болып табылатын, әрі бағалауға тиесілі негізгі әрекеттер мен 
нәтижелер сипаттамасы.  
 
Қолданылатын қысқартулар мен белгілер: 
ҚТ – қызмет түрі; 
ҚМЖ – ҚР ҚМЖ 05-2008 ҚР Қызметтердің мемлекеттік жітеуіші; 
ҚМ - қосымша модуль; 
БҰП – жұмыс берушілер талаптарын ескерумен білім беру ұйымымен анықталатын пәндер; 
БТБА – ҚР жұмыс және жұмысшылар кәсіптерінің Бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы; 
ҚА -    қорытынды аттестация; 
К – кеңес; 
БҰШ –  Біліктіліктің ұлттық шеңбері; 

БСШ –Біліктіліктің салалық шеңбері; 
КҚ – кәсіби қызмет; 
КС – кәсіби стандарт; 
ЖММ – жалпыға міндетті модуль; 
ЖКМ – жалпы кәсіби модуль; 
КДБТДБ –кәсіби даярлық және біліктілікті тағайындау деңгейін бағалау; 
КТМ – кәсіби-тәжірибелік модульдер; 
АА -   аралық аттестация; 
ӨО – өндірістік оқыту; 
КТ – кәсіби тәжірибе; 
АКМ – арнайы кәсіби модуль; 
Ф – факультатив сабақтары. 
   
3. Кәсіби стандарт негізіндегі оқу-білім бағдарламасы 
 
Экономикалық қызмет түрі: Пайдалы қазбалардың шоғырлану аумағын барлау технологиясы мен техникасы 
Еңбек нарығының бағыттары ескерілген кәсіп атауы: 

 
бұрғылау қондырғылары машинистінің көмекшісі,  БCШ бойынша біліктілік деңгейі: 2   

 
бұрғылау қондырғыларының машинисті, БCШ бойынша біліктілік деңгейі: 3 

 
техник-геолог, БCШ бойынша біліктілік деңгейі: 4 
ҚР МЖ 05-2008 бойынша кәсіп атауы: 

 
бұрғылау қондырғылары машинистінің көмекшісі 

 
бұрғылау қондырғылары машинисті 

 
техник-геолог 
 
 
 

3.1. Оқу-білім бағдарламасының функционалдық картасы 
Қызмет түрлерінің 
атауы
 
   Кәсіп 
  Еңбек міндеттері 
         Модульдер 
П
ай
дал
ы
 қаз
бала
рд
ы
 із
деу
 м
ақсат
ы
нд
а 
: -
  
ұң
ғы
м
алар
ды
  
бұ
рғ
ы
лау
  
(қатқ
ы
л, 
кө
м
ір
су
тек
тер
 ши
казат
ы
, же
р а
сты с
ул
ар
ы
 ); 
  
- 
тү
рл
і э
ко
но
ми
калы
қ сал
алар 
үші
н т
ех
ни
калы
қ ұ
ңғ
ы
мал
ар
ды
  
бұ
рғ
ы
лау
  
 

 
бұ
рғ
ы
лау
 қо
нд
ы
рғы
лар
ы
 ма
ши
ни
сті
  
кө
ме
кші
сі
  
 
А. Бұрғылау 
агрегаттары мен  
құралдарын 
дайындау (бұрғылау 
жабдықтарына 
қызмет көрсетуді 
ұйымдастыру). 
 
А.1 Тасымалдауға қатысу, бұрғылау жабдықтарын құрастыру және 
алаңдарды дайындау.  
 
 
 
А.2 Бұрғылау ерітіндісін дайындау және өңдеу.  Ұңғымалық тау 
талқандау құралдарын дайындау және іріктеу (қашаулар мен тіреу 
қозғалтқыштары) 
 
 
 
А.3 Бұрғылауға дайындық жұмыстарын жүргізу (бұрғылау мен 
обсадты құбырларды төсеу, бұрғылық  бағаналарының төменгі 
бөлігін құрастыру, жіберуді ретке келтіру жұмыстары және т.б). 
 
 
В. Ұңғыманы 
бұрғылау үдерісіне 
қатысу және одан 
алынған тау 
жыныстарын алу 
және төсеу  
 
 
B.1  Түсіру-көтеру операцияларын жүргізу,  бұрғылық қарнақтар 
мен құбырларды байланыстыру мен кері босату. Ұңғымалық тау 
жыныстарын (тау жыныстарының үлгілері)төсеу, алу.  
 
 
 
B.2 Ұңғымаларды бұрғылау үдерістеріне (ұңғылау мен бекіту) 
қатысу.  Бұрғылау үдерісі кезінде қашау мен бұрғылық 
қаптауларды іріктеу мен айырбастау. 
Бұрғылау жабдықтарына орнатылған электрқұрылғылары, 
коспрессорлар мен бұрғылау жабдықтарымен бір кешенде жұмыс 
істейтін жылжымалы компрессорларға қызмет көрсету. 
 
 
 
 
B.3 Бұрғылау жабдықтарын (электрқұрылғылары, 
 
қозғалтқыштары, бұрғылау сорғылары, компрессорлар және т.б) 
сақтандыру мақсатында жөндеу жұмыстарын жүргізу.  
 
 
С. Бұрғылау 
салдарларын жою 
жұмыстары 
 
C.1 Бұрғылау жабдықтарын тасымалдау мен құрастыру бойынша 
үдерістер жүргізу.  
 
 
 
C.2 Жою жұмыстарын жүргізу 

Қызмет 
түрлерінің атауы 
   Кәсіп 
  Еңбек міндеттері 
         Модульдер 
П
ай
дал
ы
 қаз
бала
рд
ы
 із
деу
 м
ақсат
ы
нд
а 
: -
  
ұң
ғы
м
алар
ды
 б
ұр
ғы
ла
у 
(қатқ
ы
л, 
кө
м
ір
су
тек
тер
 ши
казат
ы
, же
р а
сты с
ул
ар
ы
 ); 
 
- 
тү
рл
і э
ко
но
ми
калы
қ сал
алар 
үші
н т
ех
ни
калы
қ ұ
ңғ
ы
мал
ар
ды
 
бұ
рғ
ы
лау
 
 

 
бұ
рғ
ы
лау
 қо
нд
ы
рғы
лар
ы
 ма
ши
ни
сті
 
 
 
А. Бұрғылау 
агрегаттары мен  
құралдарын 
дайындау 
 
D.1 Бұрғылау жабдықтарын орнату мақсатында алаңдарды таңдау, 
жоспарлау және тазалау. Бұрғылау жабдықтарын тасымалдау мен 
құрыстыруды ұйымдастыру. 
 
 
 
D.2 Дайындық жұмыстарын ұйымдастыру – бұрғылау жабдықтарын 
(қашау, бұрғылар мен бұрғылық қаптаулар) іріктеу, шаюға арналған 
сұйықтықтар мен таңғыш қоспаларды дайындау, бұрғылық 
агрегаттардың жіберілуін ретке келтіру жұмыстары. 
 
 
 
 
D.3 Бұрғылау жабдықтарында орнатылған компрессорлар, көмекші 
қондырғылар, бұрғылау жабдықтарымен(станокпен)  бір  кешенде 
жұмыс істейтін жылжымалы компрессорлармен, от-жалынды бұрғылау 
кезінде, сорғылар, сұйық оттегіге және т.б арналған сыйымдылықтар 
үшін  қолданылатын   газбен жабдықталған қондырғыларының  
жіберілуін ретке келтіру мен дайындау жұмыстары. 
 
 
В. Ұңғыманы 
бұрғылау үдерісін 
басқару 
 
Е.1 Ұңғымаларды кеңейту мен бұрғылау кезінде,  өздігінен қозғалатын 
трактор негізіндегі бұрғылау станоктары мен әртүрлі типті 
қондырғыларды басқару. 
 
 
 
 
Е.2 Бұрғылаужабдықтары мен құрал-саймандардың күйіне қатысты 
кедергілер туындауының геологиялық  шарттарына сәйкес бұрғылау 
үдерісін басқару. Кірігу, таңу жұмыстары, ұңғымаларды обсадты 
құбырлармен бекіту, тәртіптік-технологиялық құжаттама мен 
технологиялық реттемесімен қарастырылған басқа да жұмыстарды 
орындау. Көтеру түсіруге қатысты жұмыстар, қарнақтарды ұлғайту, 
құбырларды шығару. бұрғылаудың оңтайлы тәртібін қамтамасыз үшін 

берілетін ауа мен шаюға арналған сұйықтық көлемін, өзектік күш 
салымын, құрал-жабдықтың айналу жиілігін таңдау.  
 
 
 
Е.3 Бақылау-есептегіш аспаптардың көрсеткіштерін бақылау. 
Ұңғылаудың оңтайлы жылдамдығын алу үшін бұрғылау үдерісінің 
сипаттамаларын реттеу. Ұңғымалардағы апаттар мен шиеленістер, 
қисықтықтардың алдын-алу мен оларды жою жұмыстарын жүргізу. Тау 
жыныстары, бұрғылық қалдықтар мен Ұңғымалық тау жыныстарының 
үлгілерін іріктеу және бұрғылығы бойынша үлгілердің беріктілік 
дәрежелерін анықтау. Алғашқы техникалық құжаттаманы енгізу. 
 
 
С. Бұрғылау 
салдарын жою 
жұмыстары 
 
F.1 Бұрғылау жабдықтары  мен агрегаттарын тасымалдау мен құрастыру 
жұмыстарын ұйымдастыру. 
 
 
 
F.2 Жою жұмыстарына қатысты үдерістерге басшылық ету. (бұрғылау 
жұмыстары аяқталысымен топырақ құнарлылығын қалпына келтіру)  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Қызмет түрлерінің 
атауы 
   Кәсіп 
  Еңбек міндеттері 
         Модульдер 
 
 
 
 
П
ай
дал
ы
 қаз
бала
рд
ы
 із
деу
 м
ақсат
ы
нд
а 
: -
  
ұң
ғы
мал
ар
ды
 б
ұр
ғы
лау
 
(қатқ
ы
л, 
кө
м
ір
су
тек
тер
 ши
казат
ы
, же
р а
сты с
ул
ар
ы
);
 
- 
тү
рл
і э
ко
но
ми
калы
қ сал
алар 
үші
н т
ех
ни
калы
қ 
ұң
ғы
мал
ар
ды
 б
ұр
ғы
лау
 
 
Т
ех
ни
к-
гео
ло
г 
 
H. Ұңғыманы бұрғылау 
орнын таңдау мен геологті-
техникалық құжаттар мен 
ұңғыманы бұрғылау 
төлқұжатын дайындау. 
 
Н.1 геологті-техникалық өндірісті дайындау 
 
 
 
Н.2 Ұңғыма сағасының төңірегіндегі 
байланыстырулар 
 
 
Q. Тау жынысы, қалдықтар 
мен тау-кен үлгілерін 
іріктеу мен бұрғылығы 
бойынша үлгілердің 
беріктілік дәрежелерін 
анықтау. Алғашқы 
техникалық құжаттаманы 
жүргізу 
 
 
Q.1 Тау жынысы, қалдықтар мен тау-кен үлгілерін  
бұрғылау тереңдігі бойынша байланыстыруларына 
сәйкес сипаттау. 
 
 
 
Q.2 Ұңғыманың геологиялық қимасын құру. 
 
 
R.Ұңғыманы жабу 
 
R.1 Ұңғыманы жапқан соң геологті-техникалық 
құжаттамаларды рәсімдеу. 
 
 
 
 
 

1 Кәсіп. 
 
Еңбек нарығының бағыттары ескерілген кәсіп атауы: бұрғылау қондырғылары машинисті 
көмекшісі  
БСШ бойынша біліктілік деңгейі: 2    
 
А.1 Модулінің технологиялық картасы «Тасымалдауға қатысу, бұрғылау жабдықтарын құрастыру және алаңдарды 
дайындау» 
Оқу мерзімінің ұсынылатын көлемі:12 сағ. 
№ 
р/с 
Тақырыптық 
блок 
Кәсіби 
құзырлықтар 
Оқу модулі 
Оқу құралдары 
Теориялық оқыту 
мазмұны 
Тәжірибелік оқыту 
мазмұны 
1 
Тасымалдауға 
қатысу, 
бұрғылау 
жабдықтарын 
құрастыру  және 
алаңдарды 
дайындау 
Арқандау 
жұмыстарын 
(тиеу  –  түсіру 
жұмыстары), 
бұрғылау 
құралдары  мен 
агрегаттарымен 
жұмыстар 
жүргізу 
(электрлік, 
механикалық 
және т.б) 
Бұрғылау 
ұңғымаларының 
типтері  мен  мақсаттық 
бағыттағы 
жұмыс 
түрлері  мен  көлемімен, 
тапсырмалармен 
танысу; 
бұрғылау 
қондырғыларын 
құрастыру 
мен 
тасымалдау 
кезінде 
техникалық  қауіпсіздік 
ережері 
бойынша 
нұсқамалықтың 
жүргізілуі. 
Тасымалдауға 
арналған 
қондырғыларды  дайындау,  
бұрғылау 
үшін 
алаңды 
дайындау, 
бұрғылау 
жабдықтарын 
құрастырудың 
негізгі 
қағидалары.  
 
Бұрғылау 
жұмыстарының 
төлқұжатына 
сәйкес 
ұңғымаларды белгілеу. 
Бұрғылау  жабдықтары 
мен 
агрегаттарын 
құрастыру сызбасы. 
Тәртіптік-
технологиялық 
құжаттама 
мен 
технологилық  реттеме. 
Бұрғылау 
мұнарасы 
(діңгек) 
 
 

А.1 Модулі шеңберіндегі негізгі  құзыреттер тізбесі  (2 деңгей) 
Жеке  және кәсіби құзырлықтар 
Дағдылар мен 
икемділіктер 
Білім 
Жауапкершілікті және  бұрғылау қондырғыларын 
бұрғылауға дайындау(бұрғылау жабдықтарын 
құрастыру, бұрғылау ерітіндісі мен құралдарын 
дайындау), бұрғылауды аяқтауға арналған қорытынды 
жұмыстар сияқты, көмекші міндеттерді жүзеге асыруда 
белгілі дәрежедегі тәуелсіздікті тұспалайтын, 
жетекшілік астындағы норманы іске асыру бойынша 
атқарушылық қызмет. 
Арқандау жұмыстарын 
(тиеу – түсіру жұмыстары), 
бұрғылау құралдары мен 
агрегаттарымен жұмыстар 
жүргізу (электрлік, 
механикалық және т.б) 
Бұрғылау және күш жабдықтарын 
бөлшектеу мен пайдалану, құрастыру 
ережелері, құрамы, тағайындалуы, 
және олардың сипаттамалары. 
Бұрғылау м.наралары мен діңгектерін 
құру, оларды құру мен бөлшектеу 
ережелері. ТБ бойынша мекеме 
рәсімдері мен ережелерін сақтау.