Бағдарламасы аясында іске асырылды David В. Brinkerhoff, Rose Weitz, Suzanne T. Ortega essentials of


ҚОҒАМДЫҚ ҚҰРЫЛЫМ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК ҚАРЫМ-ҚАТЫНАС



Pdf көрінісі
бет144/274
Дата20.11.2023
өлшемі35,41 Mb.
#124949
түріБағдарламасы
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   274
ҚОҒАМДЫҚ ҚҰРЫЛЫМ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК ҚАРЫМ-ҚАТЫНАС
123
Case study: институттар ж оғал ған кез
Жалпы, тарихқа қарасақ өндірістегі, қайта өндірудегі, білім саласында- 
ғы, адамзат қоғамының басқа да негізгі элементтеріндегі өзгерістер өте 
баяу жүрген. Бұл өзгерістер біртіндеп әрі үйлесімді түрде жүріп жатқан- 
дықтан институттар бір-бірін қолдап, адамдардың қажеттіліктеріне 
жауап бере алатындай әрекет етіп отырды. Ал кей жағдайларда, керісін- 
ше, жаңа институттар пайда болмай жатып ескі институттар, ескі рөл- 
дер мен тұғырлар жойылып кетіп отырды. Мұндай кездерде қауымдар 
мен ондағы адамдардың жаны жараланып, бір-бірінен ажырап қалады.
Анастасия Шкилник 1985 жылы шыққан «Адам махаббатынан 
күшті у» атты кітабында адамзаттың осындай бір қайғылы оқиға- 
сының жылнамасын жасады. Онтарионың солтүстік-батысындағы 
оджибуей үндістерінің ауыр тағдырына басты назар аударылған бүл 
кітап жылдам әлеуметтік өзгеріске ұшыраған дәстүрлі қоғамдардың 
ахуалын түсіну үшін өте пайдалы.
Бүзылған қоғам
1976 жылы Канада үкіметінің Үндістер проблемалары жөніндегі де­
партамент! Шкилникті оджибуей қауымдастығының 520 адамнан 
түратын Grassy Narrows резервациясына жіберді. Жақын маңдағы 
өзен-көлдер сынап қалдықтарынан уланып, бүл қауымдастық соның 
экономикалық зардаптарын тартып жатқан. Шкилникке үндістерге 
осы қиындықты жеңу жөнінде кеңес беру тапсырылды.
Grassy narrows - қожыраған қоғам болатын. Мұнда 40 градус қа- 
қаған аязда 6 жасар балалар көшеде мае болып жүретін. Канаданың 
басқа аймақтарымен салыстырғанда мұнда балалар мен ересектер- 
дің өлім деңгейі өте жоғары болды. Осы өлімнің шамамен төрттен 
үші спирттік ішімдіктер мен есірткінің салдары. Ш килниктің жур- 
налға шыққан мақаласынан алынған мына үзінді Grassy narrows 
түрғындарының басындағы қасіреттен хабар береді:
Жума. 
К өрш ім к еш е т ү н о р т а с ы н д а 4 ж а с а р Д о л о р есті у й ін е н ш а м а м е н
3 ш а қ ы р ы м ж е р д е іі қ о р ы қ т ы ң м а ң ы н д а ж а л ғ ы з ж у р г е н ж е р ін е н т а у ы п
а л ғ а н ы н а й т т ы . Ол п о л и ц и я ғ а х а б а р л а с қ а н , ә л г іл е р істі т е р ге у ү ш ін қ ы з- 
д ы ң ү й ін е б а р ы п ты . О лар Д о л о р естің 3 ж а с а р с ің л іс і Д и а н а н ы ң бүры ш - 
та б ү к т е г іл іп ж ы л а п ж а т қ а н ы н кө р ед і. Үй қ а ң ы р а п т ұ р , іш ер ге т а м а қ
ж о қ , б а р л ы қ т е р е з е л е р с ы н ғ а н . П о л и ц и я қ ы з д а р д ы ң а т а - а н а с ы со д ан бір 
к ү н б ұ р ы н К ен о р аға к е т іп , сол ж а қ т а а р а қ іш іп ж ү р г е н ін а н ы қ т а д ы .
Бұл балалардың ата-аналары сияқты Grassy narrows резервация- 
сындағы ересектердің көпшілігі маскүнемдікке шалдыққан. Көп 
адам жалақысын не жәрдемақысын ала сала ақша таусылып, есінен 
адасқанша арақ ішеді. Балалар көбіне ата-аналарының есінен айрыл- 
ғанын күтіп, сосын олардан қалған ішімдікті өздері ішіп қояды. Ішім- 
дік таппаса, олар желім я жанармай иіскейді.
Бүдан 20 жыл бұрын ғана оджибуей гүлденген халық болған еді. 
Бұл қоғам қалайша толықтай күйреді?


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   274




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет